T RAVMA ve R ESÜSİTASYON K URSU (TRK) Genel Bilgiler

1. TRAVMA ve RESÜSİTASYON KURSU (TRK)Genel Bilgiler

2. TRK’ya neden gereksinim duyuldu? • Acil yardım ve resüsitasyon konusuna bugüne değin sağlık kuruluşlarınca yeterince eğilinmemiş olması ve bu konuda çok ciddi eksikliklerin bulunması • Bu konuda Sağlık Bakanlığı, YÖK ve bu konuda uğraş veren sivil toplum örgütleri tarafından tanımlanmış standartların bulunmaması • Bu konuda İstanbul Üniversitesi,İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi ABD, Acil Cerrahi Servisi ile Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derneği yöneticilerinin huzursuzluğu ve arayış içinde olması • Görsel ve yazılı basında, yaralılara ilk ve acil yardım ile ilgili giderek artan sıklıkta çıkan olumsuz haberler ve halkımızın bu konudaki rahatsızlığı • Hekimlerimizin bu konudaki talepleri

3. TRK’nın Hedef Kitlesi • Primer:Acil serviste görev yapan veya ilişkisi olan tüm Tıp Doktorları • Sekonder:Hemşire, Ambulans ve Acil Bakım Teknikerleri (AABT) ve Acil Tıbbi Teknisyenler (ATT)

4. TRK’nın Ana Hedefi • Travma sonrası ölümlerin2. döneminde*etkili olmayı amaçlar Birinci Dönem:ilk dakikalardaki ölümler; beyin, m. spinalis, kalp, majör damar yaralanması İkinci Dönem:ilk saatlerdeki ölümler; epidural ve subdural hematomlar, hemo-pnömotoraks, KC ve dalak rüptürleri, pelvis fr., politravma Üçüncü Dönem:ilk günler ve haftalardaki ölümler;sepsis, MOF *Trunkey DD: Trauma. Scientific American 249:28-35, 1983.

5. Travma kursları’nın Tarihçesi • İlk olarak 1978 yılında ABD’nin Nebraska yöresi Acil Servislerinde uygulanmıştır. • 1980 yılından beri ABD’nin tüm bölgelerinde Advanced Trauma Life Support Course (ATLS) adı altında standart olarak uygulanmaktadır.

6. ATLS Özellikleri • ABD’nin 10 ayrı bölgesinde, değişik şehirlerde tüm yıl boyunca peryodik olarak uygulanmakta • Kurs tarihinden en az 1 ay önce yazılı kurs materyeli katılımcılara ulaştırılmakta ve kurs bitiminde bunun üzerinde sınav uygulanmakta • Kurs süresi: 2-2,5 gün, toplam 18 saat (18 CME kredisi) • Kurs sonunda pratik, sözlü ve yazılı sınav • Başarılı olanlara 4 yıl geçerli başarı belgesi • Belgenin süresi bitiminde kurs tekrarı zorunlu • Eğitmenler için 1 günlük kurslar mevcut • Kurs ortalama 3-4 yıllık dönemlerle revizyona uğruyor

7. ATLS Konuları - Teorik • Politravmalı hastanın ilk değerlendirilmesi • Havayolu sağlanması • Şok tedavisi • Kafa travmaları • Toraks travmaları • Karın travmaları • Vertebra travmaları ve spinal travmalar • Ekstremite travmaları • Yanıklar ve donuklar • Pediatrik travma • Gebelikte travma • Yaralının stabilizasyonu ve nakli

8. ATLS Konuları - Pratik • Manken üzerinde: - havayolu açılması / entübasyon - baş ve boyun travmalarının değerlendirilmesi - M. spinalis ve ekstremite immobilizasyonu • Domuz , köpek veya kadavra üzerinde: - santral venöz kateterizasyon - trakeostomi açılması - toraks tübü takılması - cut-down açılması - diagnostik peritoneal lavaj (DPL) • Radyolojik değerlendirme: - toraks travmaları - vertebra travmaları

9. Amerika kıtasında- ATLS bölgeleri

10. Kanada Güney Afrika Hong Kong Singapur Endonezya Tayvan Tayland Avustralya Yeni Zelanda Suudi Arabistan Birleşik Arap Emirlikleri İsrail Trinidad ve Tobago Arjantin Bolivya Brezilya Şili Kolombiya Ekvator Fransız Ginesi Guyana Meksika Panama Paraguay Peru Surinam Uruguay Venezuela ABD Dışında ATLS’nin Uygulandığı Ülkeler (49 ülke) • Danimarka • İtalya • Yunanistan • Hollanda • Almanya • Portekiz • İspanya • İsveç • İsviçre • İngiltere • İrlanda • Litvanya • Norveç • Macaristan

12. Overcoming language barriers when teaching the Advanced Trauma Life Support course. Eur J Surg 1997 Jul;163(7):483-486 Ali J, Freyfogle EB, Parker RJ, Bell RM, Maimaris C, Krantz BE, Hughes IS • ATLS course for surgery residents--should it be mandatory? • Harefuah 1997 Dec 15;133(12):659-660 • Ben-Abraham R, Stein M, Kluger Y, Paret G, Rivkind A, Shemer J • Teaching effectiveness of the advanced trauma life support program as demonstrated by an objective structured clinical examination for practicing physicians. • World J Surg 1996 Oct;20(8):1121-1125 • Ali J, Cohen R, Adam R, Gana TJ, Pierre I, Bedaysie H, Ali E, West U, Winn J • A survey of advanced trauma life-support training for trainees in acute surgical specialties. • Injury 1996 Nov;27(9):631-634 • Graham CA, Sinclair MT

13. Avrupa’da Travma organizasyonu ne durumda?

14. Avrupa Konseyi’nin Acil Cerrahi konulu toplantısı • 7 Kasım 1992 tarihinde Avrupa Konseyi ve Avrupa Cerrahlar Birliği işbirliğiyle yapılan “Hastanelerdeki Acil servislerin organizasyonu ve mezuniyet sonrası eğitim” konulu toplantıda şu kararlar alınmıştır: • Amaç Acil Cerrahi alanında iyi eğitilmiş doktor, hemşire ve yardımcı sağlık personeli kadrolarıyla çalışan merkezler yaratmak • Bu merkezler bir Travma veAcil Cerrahi Uzmanı’nın yönetiminde çalışmalıdır. International Conference “Post-Graduate Training and Hospital Organization for the Emergency Services” Chairman: Dr. A. Scicluna, Director of the Department of Health, Council of Europe, 7 November 1992.

15. Avrupa Konseyi Kararları:Travma ve Acil Cerrahi Eğitimi nasıl olmalı? • Öğrenci Eğitimi: Acil Cerrahi eğitimi öncelikle Tıp fakültesi öğrencilerinin eğitim takvimine konulmalı ve bu konuda hem teorik hem de pratik eğitim verilmelidir. • Uzmanlık Eğitimi: Acil Cerrahi konusunda uzmanlaşma ya Genel Cerrahi uzmanlığını takiben (4 yıl+2 yıl), ya da iki uzmanlık birarada (6 yıl) olarak yapılabilir. • Hemşire ve Personel Eğitimi: Hasta bakımında nitelikli hizmet verebilecek, teorik ve pratik yönden donanımlı hemşire ve yardımcı sağlık personeli yetiştirilmelidir. International Conference “Post-Graduate Training and Hospital Organization for the Emergency Services” Chairman: Dr. A. Scicluna, Director of the Department of Health, Council of Europe, 7 November 1992.

16. European Course on Trauma Care(ECTC) • 1993 yılında Avrupa Travma ve Acil Derneği’nin (EATES) kuruluşunda bir travma kursunun başlatılması planlanmıştır. • 1993-1997 yılları arasındaki EATES başkanı olan Enrico Cavina (İtalya) ile JPH Neidhart (Fransa) başkanlığında bir organizasyona gidilerek, İtalya (3) Çekoslavakya (3), Fransa (2), ve Hollanda (1)’dan çalışmacıların katılımı ile kursun ana hatları belirlenmiştir. • Kurs içeriği Avrupa Konseyi’nin 1986-1990 “Acil Tıp Hizmetleri’nin Organizasyonu” konulu bültenine* göre düzenlemiştir. • 1997 Atina kongresinde bu ana hatlar üzerinde son değişiklikler yapılması kararlaştırılmış olup, kursun tam anlamıyla yürürlüğe girmesi planlanmıştır. * The organization and functioning of the Emergency Medical Assistance Services (EMA System) Strasbourg, Council of Europe, Publications &Documents Division, ISBN 92-871-1727-6, 1990.

17. Kaza yerinde yaralıya yaklaşım Kaza yerinde hastaların sınıflandırılması Genel değerlendirme Havayolu sağlanması Şok ve sıvı tedavisi Kafa travmaları Toraks travmaları Karın travmaları Pelvis travmaları Vertebra ve spinal travma Ekstremite travmaları Yanıklar ve donuklar Pediatrik travma Gebelikte travma Felaketlerde ilkyardım ECTC Konuları

18. ECTC organizasyonu • Kurs teorik ve pratik olarak iki bölüme ayrılmış • Tüm Avrupa Topluluğu ülkelerinde uygulanacak • Diğer ülkeler talepte bulunacaklar • ECTC eğitmenleri için özel kurslar düzenlenecek • Pratik bölüm 2 yılda tamamen yerleşmiş olarak kabul edilecek • Ulusal derneklerden katılım talep edilecek • Bu kurs ATLS alternatifi olarak düzenlenmemiştir (ekonomik sorunlar nedeniyle) • 2000’li yıllarda EATES üyesi 45 ülkede bir standardizasyon yaratılacak

19. TRK ülkemize ne gibi yararlar sağlayabilir?

20. TRK organizasyonu hedefleri • 30 yıldan beri ABD ve halen 49 başka ülkede başarı ile uygulanan ATLS’den yararlanmak • Avrupa Topluluğu’na adaylığımızın söz konusu olduğu şu günlerde, ECTC prensiplerine uyum sağlamak • Her iki kurstan yararlanarak, onları ülkemiz şartlarına uyarlamak • Standardizasyonu oluşturmak ve devamını sağlamak

21. TRK Özellikleri (1) • Kurs süresi 3.5 gün olacaktır. • TRK teorik ve pratik olarak iki kısımdan oluşacaktır. • Kurs kitabı, kurs tarihinden ortalama 1 ay önce kurs katılımcılarına ulaştırılacaktır. • Kurs bitiminde hem sözlü, hem de yazılı sınav olacaktır. • Başarı belgesi sınavdan asgari 80 puan almış adaylara verilecektir.

22. TRK Özellikleri (2) • Kurs 20-30 kişiden oluşan katılımcı gruplarına uygulanacaktır. • Kurs için bir katılım ücreti alınacaktır. • Kurs eğitmenleri, onlar için düzenlenecek özel kurslardan (eğitmen kursları) geçirildikten sonra bu eğitimi bölgelerinde verebileceklerdir. • Öncelikle, her bölgedeki potansiyel hekim kitlesini belirlenmelidir. • 1997 yılında, zaman içinde yurt çapında acil girişim yapan tüm hekimlerin TRK’yı almalarının zorunlu hale getirilmesi hedeflenmiş ve 2004 yılı itibari ile, bu hedefe ulaşılmıştır.

23. TRK, T.C Sağlık Bakanlığı’nın onaylanan ‘Acil Hekimliği Uygulama Yönergesi’ gereği Acil hekimlerine zorunlu hale geldi. Yönergeye göre acil hastalara hizmet veren hekimler, TC Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen 4 ayrı eğitim modülünde sertifika almak durumundalar. Bu bağlamda aşağıdaki dört modül devreye sokulmuştur. • Temel yaşam desteği • Erişkin ileri yaşam desteği • Çocuklarda ileri yaşam desteği • Travma ileri yaşam desteği - (TRK)

24. TRK eğitimleri • Doktor TRK eğitimleri • İntern TRK eğitimleri • HTT-TRK eğitimleri

25. Teorik TRK konuları - I

26. Teorik TRK konuları - II

27. Teorik TRK konuları - III

28. Doktor TRK Kitapları Doktor TRK kitabı 2006 Doktor TRK kitabı 1998 Doktor TRK eğitmen kitabı 2008

29. Pratik -TRK konuları • Manken/ video gösterisi/ kadavra / köpek / domuz üzerinde - - Entübasyon -Trakeostomi açılması - Baş ve boyun travmalarının değerlendirilmesi - M. spinalis ve ekstremite stabilizasyonu -Santral venöz kateterizasyon -Cut-down açılması -Toraks tübü takılması - DPL • Radyolojik Değerlendirme - Toraks travmaları - Vertebra travmaları

30. Doktor TRK Faaliyetleri - I 1. TRK Workshop’ıİstanbul Lütfi Kırdar Kongre Merkezinde, 30 Eylül 1997 tarihinde, II. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Kongresi bünyesinde 204 kişinin (% 60 asistan, % 16.4 uzman, % 15.1 öğretim üyesi, % 8.5 hemşire) katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Dr. Korhan Taviloğlu - Dr. Cemalettin Ertekin 2. Travma ve Canlandırma Kursu 14. İstanbul Tıp Fakültesi Kurultayı bünyesinde 27-31 Mayıs 1998 tarihleri arasında 15 kişinin (9 doktor, 4 hemşire ve 2 tıp öğrencisi) katılımı ile gerçekleştirilmiştir.   Dr. Korhan Taviloğlu, Dr. Cemalettin Ertekin, Dr. Recep Güloğlu3.TRK Kitabı  Mayıs 1998’de ilk ve Nisan 2006’da ikinci basımı tamamlanmıştır. İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Travma ve Acil Cerrahi Birimi ile Travma ve Acil Cerrahi Derneği işbirliği ile hazırlanmıştır.  15 ana konu ve 7 ek konu yer almakta ve 276 sayfadan oluşmaktadır.  Sadece kurs katılımcılarına verilecek ve piyasada satışa sunulmayacaktır. Dr. Cemalettin Ertekin, Dr. Kayıhan Günay, Dr. Mehmet Kurtoğlu, Dr. Korhan Taviloğlu

31. Doktor TRK Faaliyetleri - II 4. Travma Eğitimi ve TRK Paneliİzmir, Efes Kongre Merkezinde, 6-9 Mayıs, 1998 tarihleri arasında,  Ulusal Cerrahi Kongresi 98 bünyesinde gerçekleştirilmiştir.  Dr. Korhan Taviloğlu, Dr. Rıfat Tokyay 5. TRK Eğitmen Kitabı Kurs slaytlarını içermekte, 16 konu ve 212 sayfadan oluşmaktadır. Aralık 1998’de, spiral baskı ile gerçekleştirilmiş, sadece TRK eğitmenlerine verilecektir. 6. TRK Eğitmen kursları 7. TRK standart kurslar 8. TRK kitabi 2. baskısı – Nisan 2006

34. Doktor TRK merkezleri • 20 il • 25 merkez

35. Mevcut TRK merkezleri Mevcut merkezler • Mersin • Bursa • Trabzon • Konya • Gaziantep • Eskişehir • Samsun • Malatya • ŞanlıUrfa • Van • Sivas • İstanbul (3): İÜ İstanbul Tıp Fakültesi, İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, Şişli Etfal EAH • Ankara: 4 (Hacettepe, Ankara Numune, Atatürk EAH, GATA) • İzmir: İzmir İl Sağlık Müdürlüğü • Diyarbakır • Adana • Antalya • Denizli • Kayseri • Erzurum • 20 il • 25 merkez

36. Bugüne dek yapılan TRK eğitimleri Toplam TRK eğitmeni = 1,410

37. Doktor TRK Eğitmen kursları

38. Doktor TRK Eğitmen kursları – yıllara göre dağılımı

39. Doktor TRK Eğitmenlerinin uzmanlık alanlarına göre dağılımı

40. İllere göre Doktor TRK Eğitmenleri

41. Doktor TRK Standart eğitimler yıllara göre dağılım

42. Doktor TRK Standart eğitimleri % 85

43. 2008 ve 2009 yıllarında Doktor TRK potansiyel kursiyerleri

44. TRK program

45. TRK program

46. TRK program

47. TRK program

48. İntern TRK eğitimleri Tek merkezde

49. HTT - TRK merkezleri

50. HTT - TRK Eğitmen Eğitimleri Hemşire, acil tıbbi tekniker ve acil tıbbi teknisyenlere yönelik TRK eğitimleri