Çocuklarımız ve Biz

1. Çocuklarımız ve Biz Prof. Dr. Hasan BACANLI G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi

2. Bunları şöyle bir aklımızdan geçirelim. • Nasıl bir anne baba olduğumuzu, en azından kendi kafamızda görelim… • Bunlar biraz sonra paylaşacaklarımız içinde zaman zaman yer alacak… • Gerek kendimizi, gerekse çocuklarımızı değerlendirebileceğiz.

3. Günümüzde anababalık • Aileler çekirdek aileye dönüştü. Geniş aile küçüldü. Büyüklerimizden ayrı yaşamamız gerekti. • Bunlar iyi gibi görünebilir. Ama, bizi geleneklerden uzaklaştırdı. • Geleneksel bilgi olmayınca, işimiz zorlaştı. • Anababalığı kendimiz, deneme yanılma yoluyla öğrenmek zorunda kaldık.

4. Zaman da değişti… • Eskiden çocuklar şu veya bu şekilde büyüyüp gidiyorlardı. • Şimdi okumaları gereken birçok sınıf, girmeleri gereken birçok sınav, vermeleri gereken birçok karar var.

5. Eee, sonuç? • Hepimiz acemiyiz. • Biz acemiyiz: İlk defa anne baba olduk ve eskilerin yardımı olamadı. • Çocuklarımız acemi: İlk defa ergen oluyorlar, ilk defa çocuk oluyorlar, ilk böyle bir sınava giriyorlar.

6. Eee, şimdi ne olacak? • Çıkarmamız gereken bir sonuç var: • Hoşgörü. İyimserlik • Öncelikle şunu kabul etmeliyiz ki: • Hepimiz çocuklarımızın iyiliğini istiyoruz. • Hepimiz elimizden geleni yapıyoruz. • Hepimiz aynı taraftayız.

7. Arkadaş olalım mı? • Acemiliğin diğer bir sonucu da arkadaş olmak. • Ne yapacağımızı bilemediğimiz için, çocuğumuzla arkadaş olursak, iyi bir davranış olacağını düşünüyoruz. • O bize nasıl davranmamız gerektiğini söyleyecektir. • Bunun modern bir anababalık olduğunu da düşünürüz. • Biz (özellikle) babamızla ilişkimizde diken üstündeydik ya… • Çocuğumuzla arkadaş olmak iyi mi?

8. Anababa mı, arkadaş mı? • Aradaki fark ne? • Anababalıktan istifa edemezsiniz, arkadaşlıktan edebilirsiniz. • Anababa doğal destekçidir, arkadaş istekli destekçi. • Anababa karşılıksızdır, arkadaş karşılıklı. • Vs

9. Bütüncü yaklaşım • Hepimiz aynı hedefe ulaşmak için çalışıyoruz. • Anababa olarak biz, kurum olarak okul ve dershane. • Amacımız aynı. • Aynı amaca yönelik çalışıyorsak, birbirimizin işin kolaylaştırmamız lazım. • Birbirimizin çabasını etkisizleştirmemiz lazım, çünkü onun başarısı bizim başarımız.

10. Kısa vadeli –anababalık- Uzun vadeli

11. Ergeni anlamak

12. Ergenlerde davranış bozukluğuna neden olan yetişkin davranışları Aşırı hırs Aşırı hoşgörü Fiziksel ceza Duygusal ceza Azarlama Kıyaslama • Onlar için çok şey yapma • Onlara çok şey verme • Aşırı koruma / kurtarma • Cezalandırma / aşırı denetim • Onlar adına karar verme • Aşırı eleştiri

13. Ergenlerde özgüveni geliştiren yetişkin davranışları • Dinleme • Duygusal destek • Güvenildiğini hissettirme • Karar vermeden önce onay alma • Aile toplantıları • Problemleri birlikte çözme / uzlaşma • Kendi yeteneklerini tanıması için fırsatlar tanıma • Ağırbaşlılık ve nezaket • Düşünce ve duyguları paylaşma • Sorunlara soğukkanlı yaklaşım • Koşulsuz kabul

14. Verimli ders çalışma • Evinizin koşulları uygunsa, çocuğunuza bağımsız bir oda tahsis edin. • Çocuklarınız çalışma masasında çalışma alışkanlıklarının gelişmesine yardımcı olun. • Çocuklarınızda düzenli, dikkatlerini dağıtmayan sade bir odada, mümkünse boş bir duvara dönük çalışma alışkanlığı kazandırmaya çalışın. • 18-20 derece sıcaklık, ışığı yeterli bir çalışma masası hazırlayın.

15. 2 • Ders çalışmada başarı, dersle baş başa olmayı gerektirir. Başka bir iş yaparken ders çalışılmaz. TV seyrederken ders çalışılmaz, ama iyi bir planlama, çocuğun arada TV seyretmesine imkan vermelidir. • Çalışma yatarak ya da uzanarak da yapılmaz. • Çalışmaya başlamadan önce tüm fiziksel ihtiyaçları gidermeli ve ders çalışırken kesinlikle bir şeyler atıştırılmamalıdır. • Dolayısıyla, annelerin çocukların masasına ısıtılmış süt, soyulmuş elma gibi şeyler getirmeleri de uygun değildir.

16. 3 • Eğlenmeye ve dinlenmeye ayıracakları saatler ile çalışmaya ayıracakları saatleri doğru tayin etmelidir. • Bunun için önce plan, sonra kayıt, sonra değerlendirme. • Çocukların hayatında arkadaşlarının özel ve önemli bir yeri vardır. Ancak gerektiğinde plan doğrultusunda arkadaşlarına hayır diyebilmelidir. • Çocuklar genelde bu durumda anababalarına kızarlar ve hayır dediklerinde siz istediğiniz için hayır derler ve bunun nedenini anlayamazlar. Onlara gösterilmelidir ki, arkadaşları ona hayır demektedirler. • Önemli problemlerden biri de çalışmayı sürekli erteleme alışkanlığına sahip olmaktır.

17. 4 • Gündüz rüyası / hayal kurma gelişim döneminin doğal bir sonucu olabilir. Ama; • Kaçınılamıyorsa, ders çalışma bırakılır, kendine 10 dakika süre tanınır ve hayal tamamlanır. • Çalışma masasından kalkılır ve soğuk suyla eller ve yüz yıkanır. • Oda havalandırılır. • Fiziksel egzersiz yapılır.

18. 5 • Ders çalışırken not tutmayı alışkanlık haline getirmelidir. • Ders çalışırken sık ve uzun ara vermek çalışmanın kalitesini düşürür. • Ne kadar ara, derseniz; eğitim sisteminin yöntemi iyidir. 45-50 dak ya 10-15 dak. • Sayısaldan yorulunca sözele yönelik çalışma önerilir. • En azından ders değişikliği yapılabilir. • Çocukların kendilerine hedefler ve amaçlar belirlemelerine yardımcı olmak ve teşvik etmek gerekir. • Ulaşılabilir hedefler geliştirme becerisi

19. 6 • Hedefler için çalışmayı programlamayı da öğrenmeleri gerekir. • Zamana yayılmış bir çalışma, yoğunlaştırılmış kısımlar halinde çalışmaktan daha iyidir. • Farklı konular için farklı yöntemler kullanmak ders çalışmayı aktif ve sürdürülebilir hale getirir. • Sıkıcılıktan kurtarmalı, kalıcı hale getirmeli. • Ben dilini kullanın.

20. Sınava hazırlanma sürecinde çocuklarınıza nasıl destek olursunuz? • Çocuğunuz ile ilişkilerinizi hemen bugün gözden geçirin. • Ben nasıl bir anneyim? • Bugünden itibaren inanarak, çocuğunuza “sana güveniyorum” mesajını verin. • Güvensizlik içeren mesajlar vermeyin. • Çocuğunuz ile konuştuğunuz konular hep okul, kurs, ders olmasın. • Bunların dışında olabildiğince özel ve duygusal konular gündeminizi oluştursun. • Çocuklarınızı kesinlikle başka çocuklar ile kıyaslamayın.

21. 2 • Çocuklarınızı tanımaya çalışın. • Onların ilgi ve yeteneklerinin dışında alanlara zorlamayın. • Çocuklarınızın başarılı olmaları çok çalışmalarına değil, düzenli çalışmalarına bağlıdır. • Hiçbir sebeple ve hiçbir şart altında çocuklarınızı “sevgisizlikle” cezalandırmayın.

22. Tamam, kazanmaları çok önemli. • Ama kazanamamak hayatın sonu değil. • Bunlar bizim çocuklarımız ve biz hayatımız boyunca onlarla birlikteyiz. • Her halde onlarla gurur duyacağız. • Bunu onlara hissettirmeliyiz.