1 / 57

KAFA TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM

KAFA TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM. Dr. Selçuk AYDIN Kırklareli Ocak 2008. Sağlık Slaytları İndir. http://hastaneciyiz.blogspot.com. RİSK GURUPLARI. 15-24 yaş arası erkekler 65 yaş üzeri yaşlılar Düşük sosyo-ekonomik seviye Yüksek alkol kullanım oranı Sporcular Okul çağı çocuklar.

kolina
Download Presentation

KAFA TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. KAFA TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM Dr. Selçuk AYDIN Kırklareli Ocak 2008 Sağlık Slaytları İndir http://hastaneciyiz.blogspot.com

  2. RİSK GURUPLARI • 15-24 yaş arası erkekler • 65 yaş üzeri yaşlılar • Düşük sosyo-ekonomik seviye • Yüksek alkol kullanım oranı • Sporcular • Okul çağı çocuklar

  3. TRAVMA NEDENLERİ • Doğum travması (hipoksi, CP, İSH) • Bebek suistimali (darp, shaken-baby sendromu) • Yataktan düşme, evde yaralanmalar • Okulda ve spor yaralanmaları (künt travma) • İş kazaları (kasksız çalışma) • Trafik kazaları (künt, delici, momentum) • Yüksekten düşme (Künt, servikal) • Ateşli silah yaralanmaları • Kesici-delici alet yaralanmaları

  4. SINIFLAMA • Oluş mekanizmasına göre • Şiddetine göre • Morfolojisine göre

  5. ŞİDDETİNE GÖRE • Hafif (GKS=14-15) • Orta (GKS=9-13) • Şiddetli(GKS=3-8)

  6. GLASGOW KOMA SKORU A-Göz açma 1-Spontan gözler açık (4) 2-Sözlü uyarana açıyor (3) 3-Ağrılı uyarana açıyor (2) 4-Açmıyor (1)

  7. GLASGOW KOMA SKORU B-Verbal Yanıt 1-Koopere, oryente (5) 2-Konfüze, dezoryente (4) 3-Uygun olmayan kelimeler (3) 4-Anlamsız sesler (2) 5-Cevap yok, ses yok (1)

  8. GLASGOW KOMA SKORU C-Motor Yanıt 1-Emirlere uyuyor (6) 2-Ağrıyı lokalize ediyor (5) 3-Ağrıya fleksör yanıt (4) 4-Üstte fleksör, altta ekstansör yanıt (3) 5-Ekstansör yanıt (2) 6-Yanıt yok (1)

  9. HAFİF KAFA TRAVMASI • Geçici şuur kaybı olabilir, varsa 5 dakikadan kısadır • Olay öncesi (retrograd) veya sonrası (anterograd) ile ilgili hafıza kaybı (amnezi) • Somnolans, konfüzyon veya dezorientasyon • GKS 14 veya 15 • Fokal nörolojik defisit olmaması • Posttravmatik amnezi 24 saatten uzun olmamalı

  10. HAFİF KAFA TRAVMASI • Hafif KT klinik bir tanıdır. • Hafif KT hiçbir zaman basit bir KT değildir • Taburcu ederken belli konularda uyarmak ve neleri yapmamaları ve yapmaları gerektiği konusunda bilgilendirmek gerekir • Kraniografi yalnızca penetran KT ve BT’nin bulunmadığı durumlarda çekilebilir • Kraniografi endikasyonu varsa zaten BT endikasyonu var demektir

  11. KİMLERE BBT ÇEKELİM? • GKS <14 olan her hasta • GKS=15 olsa bile amnezi, kranyografide fraktür, BOS kaçağı • Alkol veya madde kullanmış travmalı hasta • Nöbet • Yaşlı hasta • Antiagregan kullanan hastalar “Çekilmiş bir BT çekilmemiş bir BT’den her zaman daha iyidir” kavramı doğru olmakla beraber, bu tetkiki kötüye kullanmayı da gerektirmez.

  12. HANGİ HASTALARI GÖZLEME ALALIM? • BT çekilme imkanının olmaması • Anormal BT bulgusu • Şuur kaybı öyküsü • Bozulan şuur durumu • Orta /ağır başağrısı • Belirgin alkolik/ ilaç intoksikasyonu • Kafa kırığı • BOS fistülü • Eşlik eden ciddi yaralanmalar • Evde gözleyebilecek kimsenin olmaması • Amnezi

  13. HANGİ HASTALARI TABURCU EDELİM? • GKS=15 • Yatış/gözlem kriterleri yoksa • Nörolojik defisiti yok • Diğer sistem muayeneleri normal • Kranyal BT normal ise taburcu et, önerilerde bulun ve 1 hafta içinde kontrole çağır

  14. EVDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER • İlk 24 saat en önemli zamandır • 2 saatte bir uyandırın • Bulantı-kusma, nöbet, düşme • Kulak veya burunda kanama veya akıntı • Şiddetli başağrısı • Kol veya bacaklarda kuvvetsizlik • Anizokori, diplopi, amorozis • Analjezik olarak sadece Parasetamol • Sedatifler yasak

  15. ORTA ŞİDDETTE KAFA TRAVMASI • GKS=9-13 • Hastalar koma tablosunda değillerdir • Bazı basit emirleri yerine getirmeye çalışırlar • Genellikle konfüzedirler ve hemiparezi gibi fokal nörolojik • defisitleri vardır • % 8’inde nöroşirürjikal girişim gerekmektedir. • % 10 ila 20’sinin klinik tablosunun kötüleştiği bildirilmiştir • Bu nedenle rutin olarak entübe edilmeseler bile ağır KT hastalar gibi takip edilmelidirler • Sürvileri genellikle iyidir, fakat iyileşme sonrasında sıklıkla kognitif sekeller ve post-travmatik epilepsi gibi komplikasyonlar görülür

  16. AĞIR KAFA TRAVMASI • GKS<9 • Morbidite ve mortalite riski çok yüksektir, • “Bekle-gör” yaklaşımı istenmeyen kötü sonuçlar doğurur. • Primer değerlendirme ve resüssitasyon çok önemlidir. • Acil servise başvurduklarında yapılan değerlendirmede % 30’unda hipoksi (PO2 <65 mmHg), % 13’ünde hipotansiyon (sistolik KB<95 mmHg) ve %12’sinde anemi (Htc< % 30) belirlenmiştir • Başvuru sırasında hipotansiyon olan ağır KT olgularda mortalite % 60 iken olmayan grupta % 27 olarak belirlenmiştir • Hipoksi de eklendiğinde mortalite % 75’e kadar yükselir

  17. AĞIR KAFA TRAVMASINDA TEDAVİ • GKS<9, maksillofasiyal travma, hipoksi varsa entübe et • %100 oksijen ver • Birkaç kez hiperventile et • PCO2’yi 30-35 mmHg arasında tut • Servikal kollar tak • Kusma ve aspirasyona karşı dikkatli ol, aspire et • Hipovolemi ve hipotansiyonu tedavi et • Hastayı stabil hale getirmeden asla transfer etme • Kafa içi basıncını asla yükseltme, düşür

  18. ANAMNEZ • Antikoagulan tedavi, kullandığı ilaçlar • Alkol, uyuşturucu kullanıyor mu • Kusmuş mu • Travmanın oluş şekli • Şuur kaybı sonrası mı travma yoksa travma sonrası mı şuur kaybı • Travma bulguları iddia edilen travmaya uyuyor mu • Nöbet geçirmiş mi • Konversiyon olabilir mi?

  19. FİZİK MUAYENE • Kranyum inspeksiyonu, palpasyonu (kesi, fraktür, çökme, hematom) • Kulak ve burun muayenesi (Battle sign, Racoon’s eyes, rinore, otore) • Mandibula fraktürü • Le Fort fraktürleri • Eşlik eden boyun deformiteleri • Fontanel gerginliği Subgaleal hematom çökme fraktürü sanılabilir

  20. SCALP YARALANMALARI

  21. SCALP YARALANMALARI

  22. SCALP TAMİRİ • Kontamineyse temizle, oksijenli su veya battikonla yıka (beyin gözüküyorsa oksijenli su) • Lokal anestezik olarak Prilokain (Citanest) • Aktif kanayan arter varsa koterle veya ipekle bağla • Cilt altını 1 ya da 2/0 yuvarlak iğneli Vicryl ile suture et • Cildi stapler ya da 2/0 kesici iğneli prolenle suture et • Bulamazsan ipekle suture et • Açık yarayı hemen kapalı hale getir • Büyük flep tarzında kalkmışsa altına hemovak dren koy

  23. BATTLE’S SİGN

  24. KRANİAL FRAKTÜR • Linear fraktür • Deplase fraktür • Diastatik fraktür • Çökme fraktürü (deplase veya ping-pong) • Kafa kaidesi fraktürü

  25. EPİDURAL HEMATOM • Her şiddette kafa travmasında olabilir • Temporal travmalarda daha sıktır • A. meningia media en sık kanar • Bazen konservatif olarak tedavi edilir • Lucid interval görülebilir • Ani kötüleşme olabilir • Herniasyonla hasta kaybedilebilir

  26. EPİDURAL HEMATOM

  27. SUBDURAL HEMATOM • Orta ve şiddetli kafa travmalarında görülür • Yaşlılarda ve antikoagulan kullananlarda minör travmada da olabilir • Nörolojik defisit vardır • Kötüleşme gösterir • Mutlaka cerrahi tedavi uygulanır • Köprü venlerinin kopmasıyla oluşur

  28. SUBDURAL HEMATOM

  29. TRAVMATİK İSH

  30. TRAVMATİK SAK

  31. NÖROLOJİK MUAYENE • Şuur muayenesi • Kranial sinir muayenesi • Motor muayene • Refleks muayenesi • His muayenesi

  32. ŞUUR DURUMU • Kooperasyon (Emirlere uyma) • Oryantasyon (Yer, zaman, kişi) • GKS değerlendirmesi • Somnolans • Konfüzyon • Stupor • Koma

  33. KRANİAL SİNİR MUAYENESİ • Işık reaksiyonu • Anizokori • Göz hareketlerinde kısıtlılık • Diplopi, gözde kayma • Nistagmus • Fasiyal paralizi

  34. MOTOR MUAYENE • Graussel-Mingazzini testi • Hemiparezi, hemipleji • Monoparezi, monopleji • Paraparezi, parapleji • Quadriparezi, Quadripleji • Flask paralizi • Spastisite

  35. REFLEKS MUAYENESİ • Normal refleksler • Babinski • Hoffmann • Okulosefalik • Okulovestibuler • Siliospinal

  36. TEDAVİNİN AMACI • Olay anında primer hasar oluşmuştur • Hastayı sekonder hasardan korumak ve hayatta tutmak

  37. KAFA İÇİ BASINÇ ARTIŞINA NEDEN OLAN FAKTÖRLER • Hastanın ajite olması (sedasyon) • Hastanın başının kalp seviyesinin altında olması (pozisyon) • Hipertansiyon (antihipertansif tedavi) • Ağrı duyması (analjezi) • Hipervolemi (diürez) • Hipo-hiperkarbi (ventilasyon) • Hipoksi (oksijenizasyon) • Hiperglisemi (insülin) • Asidoz, alkaloz (ventilasyon, hidrasyon) • Hipertermi (soğutma, antipiretik) • Hipernatremi, hiponatremi

  38. KAFA İÇİ BASINCI • Normal değeri 0-20 mmHg • Serebral perfüzyon basıncı 50-150 mmHg • SPB=OAB-KİB

  39. SEDASYON • Diazepam 10 mg yavaş i.v. inf. • Midazolam (Dormicum) 100 mg+100 cc SF, 3-6 cc i.v. İnf • Midazolam daha az solunum supresyonu yapar ve etkisi çabuk geri döner • Çocuklarda supp. formu kullanılabilir

  40. ANALJEZİ • Diklofenak 75 mg i.m. (Diclomec, Dikloron, Myadren, Voltaren amp.) • Pethidin 50-100 mg i.m. (Aldolan 100 mg/2cc amp • Dolantin piyasada yok • Morfin 0.5 cc s.c.

  41. ANTİHİPERTANSİF TEDAVİ • Tansiyonu aniden düşürmek tehlikeli • Kaptopril 25 mg tb (Kapril, Kaptoril) • Na nitroprussid infüzyonu (Nipruss 60 mg/5cc) %5 dx+60 mg Nipruss 10 cc/h

More Related