Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia)

2. Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia) • Nazwa szkoły: • Gimnazjum nr 1 w Chełmży • ID grupy: 96_64_MP_G1 • Opiekun: Jacek Górtowski • Kompetencja: • Matematyczno-przyrodnicza • Temat projektowy: • Jestem w ruchu • Semestr/rok szkolny: • Semestr V

3. JESTEM W RUCHU

4. Ruchem nazywamy zmianę położenia jednego ciała względem drugiego ciała, które traktujemy jako układ odniesienia. S T A R T

5. Względność ruchu Samochody poruszają się wzglądem sędziego, ale względem siebie pozostają w spoczynku. Względność ruchu polega na tym, że nie ma ruchu absolutnego i spoczynku absolutnego. Oznacza to, że dla każdego ciała możemy znaleźć układ odniesienia, względem którego jest ono w spoczynku, i taki układ odniesienia, względem którego to samo ciało w tym samym czasie jest w ruchu.

6. Linia wzdłuż, której porusza się ciało to tor ruchu.Ze względu na tor, ruch dzielimy na:- prostoliniowy (poruszanie się po linii prostej),- krzywoliniowy (poruszanie się po linii krzywej), (np. po okręgu) Tor ruchu

7. Ruch prostoliniowy Ruch krzywoliniowy

8. Ze względu na wartości prędkości ruch dzielimy na: - jednostajny – wartość prędkości nie zmienia się w czasie, - zmienny – wartość prędkości zmienia się w czasie i tu przykładem może być ruch: - jednostajnie przyśpieszony - jednostajnie opóźniony

9. Ruch jednostajny to ruch w którym stała jest wartość prędkości: • - ruch jednostajny prostoliniowy • (nie zmienia się także kierunek i zwrot wektora prędkości • np. ruch windy) • ruch jednostajny po liniach krzywych • (np. po okręgu lub elipsie tu przykładem • może być ruch planet Układu Słonecznego)

10. Wykresy w ruchu jednostajnym Ruch jednostajny prostoliniowy to taki ruch, w którym prędkość ciała jest stała a tor ruchu jest linią prostą. Droga s przebyta w trakcie trwania ruchu prostoliniowego jest wprost proporcjonalna do czasu t. Oto wzór na prędkość w ruchu jednostajnym prostoliniowym: Przekształcając powyższy wzór można otrzymać wzór na drogę i czas:

11. V Prędkość jest wielkością wektorową co oznacza, że oprócz wartości ma też kierunek, zwrot i punkt przyłożenia Podstawowa jednostka prędkości Jak zamieniać jednostki prędkości? I w drugą stronę

12. Ruch jednostajnie zmiennyWśród wszystkich ruchów o zmiennej prędkości wyróżniamy przypadek, w którym prędkość zmienia się w szczególny sposób. V[km/h] 15 12 9 6 3 1 2 2 4 5 t [s] Rozpoczynający jazdę rowerzysta po 5 s osiąga szybkość 10 km/h. Stopniowo rozpędzał się czyli jego szybkość rosła stopniowo od 0 w chwili początkowej do 10 km/h po 5 sekundach. Można zmierzyć, jak szybko zmienia się prędkość ruchu ciała? W tym celu trzeba wprowadzić pewną nową wielkość fizyczną, którą nazywamy przyspieszeniem ruchu ciałaalbo krótko – przyspieszeniem i oznaczamy symbolem a. W przypadku tego rowerzysty jego prędkość co sekundę przyrasta o

13. Przyśpieszenie jest także wielkością wektorową, opisuje zmianę prędkości w czasie W ruchu jednostajnie zmiennym przyśpieszenie jest stałe

14. W ruchu jednostajnie zmiennym V[m/s] 15 12 9 6 3 vk vp 1 2 2 4 5 t [s] prędkość zwiększa się o jednakową wartość w jednakowych odstępach czasu wg wzoru na wykresie, gdy mamy do czynienia z ruchem jednostajnie przyśpieszonym vk – prędkość końcowa ciała vp – prędkość początkowa ciała a – przyspieszenie

15. W ruchu jednostajnie zmiennym V[m/s] 15 12 9 6 3 vp 1 2 2 4 5 t [s] vk prędkość maleje o jednakową wartość w jednakowych odstępach czasu wg wzoru na wykresie, gdy mamy do czynienia z ruchem jednostajnie opóżnionym vk – prędkość końcowa ciała vp – prędkość początkowa ciała a – przyspieszenie

16. Droga w ruchu jednostajnie przyśpieszonym S [m] S –droga vp –wartość prędkości początkowej vp=0 w tym przypadku t – czas a – wartość przyśpieszenia a=2m/s2 t [s]

17. Droga w ruchu jednostajnie opóźnionym S [m] S –droga vp –wartość prędkości początkowej vp=6m/s t – czas a – wartość przyśpieszenia a=2m/s2 t [s]

18. W ruchu zmiennym prędkość chwilowa zmienia się, stąd wprowadza się pojęcie prędkości średniej. Jest to taka prędkość jaką miałoby ciało poruszające się ruchem jednostajnym, które w czasie trwania ruchu zmiennego pokonałoby taką samą drogę.

19. Średnie prędkości na trasie pieszy Vśrednia=5 km/h pływak Vśrednia=7km/h chodziarzVśrednia=12,5 km/h biegacz maratończyk Vśrednia=20 km/h rowerzysta Vśrednia=25 km/h sprinter na krótkim dystansie Vśrednia=43 km/h łyżwiarz szybki Vśrednia=50 km/h

20. Nasze pomiary prędkości średniej na trasie rajdu Vśrednia = 14,16km/h

21. I obliczenia na piasku Vśrednia = 14,1km/h

22. Wszelkie zmiany charakteru ruchu zachodzą pod wpływem sił wywieranych na ciało, zaś stan spoczynku jest rezultatem równowagi tych sił. Kiedy więc na ciało działają siły równoważące się lub nie działają żadne siły, charakter ruchu nie może się zmieniać - jeśli ciało jest w spoczynku, powinno w spoczynku pozostać, jeśli jest w ruchu - powinno pozostać w ruchu. Stwierdzenie to wydaje się oczywiste, a przecież przez wieki uważano, że to właśnie dla podtrzymania ruchu potrzebne jest przyłożenie zewnętrznej siły, bo w przeciwnym przypadku ciało zatrzyma się. Nie brano pod uwagę, że we wszystkich obserwowanych przypadkach ruchu działała siła zewnętrzna przeciwdziałająca ruchowi, przykładana w postaci oporów ruchu. Jako pierwszy powiązał przypadek spoczynku i ruchu jednostajnego prostoliniowego, jako nie dające się odróżnić stany ruchu Galileusz, żyjący w latach 1564-1642.

23. Własności ruchu z przyczynami powiązał Izaak Newton w 3 prostych zasadach I zasada dynamiki Newtona (zasada bezwładności) Jeżeli na działo nie działa żadna siła to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym. II zasada dynamiki Newtona Jeżeli na ciało działa stała niezrównoważona siła to ciało porusza się ruchem jednostajnie przyśpieszonym, z przyśpieszeniem wprost proporcjonalnym do działającej siły i odwrotnie proporcjonalnym do masy tego ciała. III zasada dynamiki Newtona (zasada akcji i reakcji) Jeżeli ciało A działa na ciało B pewną siłą, to ciało B działa na ciało A siłą, o takim samym kierunku i wartości, ale przeciwnym zwrocie.

24. Każda forma ruchu jest lepsza niż jej brak! My polecamy jazdę na rowerze Ruch, zwłaszcza na świeżym powietrzu, dotlenia mózg i pobudza wydzielanie endorfin, które poprawiają nastrój i uśmierzają ból. Jakie znaczenia dla naszego organizmu i zdrowia ma jazda na rowerze na stronie:www.asmed.hg.pl/rower.htm

25. Każda forma ruchu jest lepsza niż jej brak! • Poświęcaj godzinę na: • Aerobik tracimy 550 kcal • Badminton 400 • Grę w piłkę nożną 650 kcal • Jazdę na rowerze (20 km/h) 600 kcal • Jazdę na rowerze (10 km/h) 300 kcal • Siatkówkę plażowa 588 kcal • Spacer spokojny 100 kcal • Szybki marsz 6 km/h 150 kcal • Pływanie 400 kcal • Jazdę na rolkach 400 kcal • Skakanie na skakance 574 kcal

26. Unikaj • Krówek 100g 421kcal • Ptysi z bitą śmietaną 1 sztuka (30g) 104kcal • Eklerów z bitą śmietaną 1 sztuka (40g) 131 • Wafli nadziewane 1 sztuka (20g) 104kcal • Batonów z karmelem w czekoladzie 1 sztuka (58 g) 262kcal • Soku pomarańczowy 1 szklanka 86kcal • Chipsów 1 małe opak. (30g) 165kcal • Hamburgerów z mięsem i serem 1 sztuka (113g) 242kcal • Frytek 1porcja (125g) 379kcal • Pizzy z pieczarkami i cebulą 1porcja (150g) 434kcal

27. Aby spalić 10 dag krówek musisz jechać rowerem ze średnią prędkością 15km/h, przez całą godzinę, a zjedzenie krówek trwa kilka minut 1 godzina jazdy na rowerze

28. Na zorganizowanym przez nas rajdzie na rowerach spędziliśmy 3,5 godz. jadąc ze średnią prędkością 14 km/h. Spaliliśmy zatem 3,5*450kcal=1575kcal, dotleniliśmy krew i zmusiliśmy do pracy niemal wszystkie mięśnie, najbardziej prostowniki kończyn dolnych (pośladkowe, czworogłowe uda, brzuchate łydki). Żegnamy się z projektem RPK z trasy rajdu wokół Jeziora Chełmżyńskiego