Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia)

2. Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia) • Nazwa szkoły: Zespół Szkół w Korszach • ID grupy: 96/38 MP GI • Opiekun: Małgorzata Iwańska • Kompetencja: • Matematyczno- Przyrodnicza • Temat projektowy: • Płuca Polski i świata • Semestr/rok szkolny: • V /2011/2012

5. Zielone Płuca Polski (ZPP) Unikatowe przyrodniczo tereny znajdujące się w północno-wschodniej części Polski. Obszar ZPP graniczy od północy z obwodem kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej, od wschodu z Litwą i Białorusią, południowa granica przebiega przez województwo mazowieckie, kujawsko-pomorskie i pomorskie.

7. Jego powierzchnia wynosi 63 234 km², co stanowi 20,2% powierzchni Polski. Na tym terenie mieszka około 4mln ludności, co stanowi około 10% ludności kraju. Teren Zielonych Płuc Polski obejmuje 379 gmin oraz 57 powiatów.

8. Zielone Płuca Polski są unikatowym obszarem, który może stać się polskim swoistym „towarem” eksportowym. Cechy wyróżniające ten obszar stanowią szczególny, złożony produkt. Tworzą go:

9. niska gęstość zaludnienia i dostosowana do warunków naturalnych; zrównoważona sieć osadnicza; spokój i czyste powietrze; dobra jakość środowiska przyrodniczego; unikatowa różnorodność systemu przyrodniczego; atrakcyjne kompleksy lasów, jezior i użytków zielonych; możliwość obcowania z przyrodą nie zmienioną przez cywilizację; bogactwo oraz różnorodność kultur i obyczajów; dobra tradycyjna kuchnia; rozwijająca się infrastruktura usługowa; potencjał akademicki; dobre warunki do produkcji zdrowej żywności i lokalizacji „czystego przemysłu”.

10. Idea sformułowana w 1983 r. przez Krzysztofa Wolframa. Zakładała ona integrację ochrony środowiska z rozwojem gospodarczym i postępem cywilizacyjnym na terenie północno-wschodniej Polski. W Białowieży 13 maja 1988 r. zostało podpisane porozumienie pięciu byłych województw: białostockiego, łomżyńskiego, olsztyńskiego, ostrołęckiego i suwalskiego w sprawie kompleksowej ochrony i ekorozwoju regionów. Od 21 grudnia 1990 r. do porozumienia przystąpiła Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 15 czerwca 1991 r. – Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a 3 czerwca 1992 r. – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

11. Fundacja Zielone Płuca Polski 28 września 2005 roku w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego podpisany został akt notarialny o ustanowieniu Fundacji Zielone Płuca Polski oraz został przyjęty Statut Fundacji. Sygnatariuszami Fundacji są przedstawiciele czterech samorządów wojewódzkich: podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego, Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska, reprezentanci kilku stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz przedsiębiorcy.

15. AMAZONIA • - PŁUCA ŚWIATA

17. System korzeni podporowych w lesie zalewowym Panuje tam wilgotny klimat równikowy o wysokiej średniej sumie opadów (do 4000mm), ze średnimi rocznymi temperaturami od 24 do 27 °C. Do lat 70. XX w. obszar był bardzo słabo zagospodarowany i zamieszkany głównie przez łowiecko-zbieracze ludy tubylcze, takie jak Pirahã i Yanomami. Od tego czasu, w związku z licznymi programami osadniczymi (zwłaszcza w Brazylii), rozwija się w Amazonii chów bydła oraz górnictwo – głównie rud żelaza, manganu, cyny i glinu. Lasy Amazonii są zwane zielonymi płucami świata. To tu występuje największa produkcja tlenu, a zarazem pochłaniane jest najwięcej dwutlenku węgla na świecie

20. Wilgotne lasy tropikalne są najbogatszym w gatunki rozległym obszarem o charakterystycznej szacie roślinnej i szczególnym świecie zwierzęcym. Mimo iż zajmują zaledwie sześć procent powierzchni Ziemi , są środowiskiem życia ponad połowy wszystkich gatunków roślin i zwierząt.

22. Według niektórych ekspertów na jednym kilometrze kwadratowym może rosnąć w przybliżeniu 75 000 rodzajów drzew. Region jest zamieszkany przez około 2,5 miliona amazońskich gatunków owadów oraz zwierząt. Mieszka tu około 20% wszystkich ptaków Ziemi. Wycinanie drzew w dżungli amazońskiej zagraża wielu gatunkom żab, bardzo wrażliwych na zmiany w środowisku. Zagrożone są też m.in. niektóre gatunki papugi ara, niektóre ryby oraz kajmany i wiele innych, które traca swoje terytorium do życia.

23. Obszar amazońskich lasów. Czarny kolor: las wykarczowany w XX wieku - teren, który uległ degradacji (sawanna lub teren bezleśny, pola uprawne i pastwiska);

24. Znikające lasy deszczowe KAŻDEJ SEKUNDY ZNIKAJĄ NIEMAL DWA AKRY LASÓW DESZCZOWYCH Początki zagospodarowania i osadnictwa w Amazonii to 1953 rok. Pierwsze hektary lasów zostały wycięte podczas budowy Transamazoniki, drogi łączącej zaludnione tereny Brazylii z dziką Amazonią, chlubnie nazwanej „drogą stulecia”. W ostatnich latach w brazylijskim stanie Rondonia, wycięto prawie połowę powierzchni lasów w przeciągu zaledwie kilku lat. Miejscowe plemiona Indian od wieków żyjące w lasach, tracą swoje domostwa. Wiąże się to z rozpadem ich tradycji i kultury. Zdeterminowane protesty indiańskich plemion znad Amazonki i Orinoko, zwróciły uwagę opinii publicznej na całym świecie lecz znacznie mniejszą rządów tych krajów.

25. Wróg dżungli - susza W2005 część dorzecza Amazonki została dotknięta najgorszą od 100 lat suszą. Naukowcy wciąż alarmują, że skutki suszy oraz wycinania lasu w Amazonii, mogą doprowadzić do punktu krytycznego. Po jego przekroczeniu las nieodwracalnie zaczną umierać. Wymarcie lasu i jego zamiana w sawannę lub pustynię miałyby katastrofalne skutki dla ziemskiego klimatu i groziłoby klęską ekologiczną w ekosystemie naszej planety.

27. Organizacje ekologiczne działają na rzecz zahamowania tego wyniszczającego procesu, bojkotując sprowadzanie drewna z tropikalnych lasów do krajów zachodniej Europy. Prowadzą też programy ochrony poprzez kontrolę eksploatacji lasów oraz zachęcanie do procesów rekultywacji obszarów zniszczonych i do zakładania plantacji cenionych gatunków drzew przemysłowych. Istotne jest również tworzenie tzw. "banku genetycznego", w którym przechowuje się pełnowartościowe nasiona roślin pochodzących z terenów niezmienionych, z parków oraz rezerwatów narodowych.

29. Przystosowania roślin do wymiany gazowej Rośliny, jak wszystkie żywe organizmy, muszą prowadzić wymianę gazową, aby móc funkcjonować. Wymiana gazowa u roślin związana jest z dwoma procesami: fotosyntezą i oddychaniem. Podczas fotosyntezy roślina pobiera dwutlenek węgla, a oddaje do atmosfery tlen, natomiast w trakcie oddychania tlen jest pobierany a dwutlenek węgla wydalany. W zależności od potrzeb rośliny procesy te zachodzą mniej lub bardziej intensywnie

32. Organami odpowiedzialnymi za prowadzenie wymiany gazowej są liście. Są one okryte tkanką okrywającą, która w celu ochrony pokryta jest warstwą kutyny, nie przepuszczającą ani wody, ani powietrza. Często na powierzchni liścia występuje również warstwa wosku, stanowiąca dodatkową ochronę. Bariery te są konieczne przy życiu na lądzie, ale wymiana gazowa musi zachodzić mimo wszystko. Rośliny wykształciły więc specjalne struktury, które umożliwiają przedostawanie się gazów do i z wnętrza liścia. Są to aparaty szparkowe

33. Aparat szparkowy

34. Dwutlenek węgla jest pobierany przez rośliny, które go zamieniają w cząsteczki węglowodanów (glukozę i skrobię). Każdy nadmiar niezwiązanego węgla wydostaje się na zewnątrz przez aparaty szparkowe. Dwutlenek węgla gromadzi się w dolnych warstwach atmosfery, powodując wzrost średniej temperatury powietrza, czyli efektu cieplarnianego.

35. Najwrażliwszymi organizmami na zanieczyszczenia są porosty, należące do świata grzybów. Są one zbudowane z grzybów i glonów, które są od siebie ściśle uzależnione. Grzyb dostarcza wodę razem z solami mineralnymi, a sam korzysta ze związków organicznych wytwarzanych przez glon. To współżycie grzyba z glonem nazywamy symbiozą. Porosty są częstymi wskaźnikami zanieczyszczenia powietrza. Opracowano specjalną skalę porostową, dzięki której możemy określić stopień zanieczyszczenia danego terenu.

36. Skala porostowa:Strefa I Pustynia porostowa. Powietrze w tej strefie jest niezwykle silnie zanieczyszczone. Nie rosną tu żadne porosty. Kora drzew jest naga lub pokryta glonami. Duże miasta i silnie skażone okręgi przemysłowe. Strefa II Porosty skorupiaste. Powietrze bardzo silnie zanieczyszczone. Występuje w miastach i obszarach przemysłowych. Strefa III Porosty skorupiaste. Powietrze silnie zanieczyszczone. Tereny zadrzewione w obszarach podmiejskich. Strefa IV Porosty listkowate. Powietrze zanieczyszczone. Lasy w pobliżu miast i obszarów przemysłowych. Strefa V Porosty listkowate. Pojawiają się krzaczkowate. Słabo zanieczyszczone. Większość dużych obszarów leśnych na niżu i pogórzu. Strefa VI Porosty listkowate i krzaczkowate. Bardzo słabo zanieczyszczone. Naturalne, rozległe obszary leśne w niektórych rejonach Karpat i w północno-wschodniej Polsce. Strefa VII Dominują krzaczkowate. Powietrze prawie idealnie czyste. Nieliczne miejsca w Polsce.

37. Rodzaje zanieczyszczeń powietrza i ich wpływ na rośliny, zwierzęta i zdrowie człowieka

38. Tlenek węgla (CO) • Tlenek węgla powstaje w wyniku chemicznego spalania tlenu. Jest bezbarwnym gazem. Powstaje podczas spalania tlenu. Ma duży wpływ na ludzkie zdrowie. Łączy się z krwią i blokuje dotlenianie się tkanek, co może powodować wymioty i silne bóle głowy. W objętościowym stężeniu 0,16% może spowodować śmierć. Nadmiernemu tworzeniu tlenku węgla możemy zapobiec kontrolami systemu wentylacyjnego i corocznym czyszczeniu komina. Cząsteczki tlenku węgla

39. Dwutlenek węgla (CO2) • Dwutlenek węgla jest także gazem bezbarwnym. Stanowi około 1% składu powietrza. W niskim stężeniu nie stanowi zagrożenia. Tylko jego znaczne stężenie we wdychanym powietrzu może prowadzić do zaduszenia się. Gaz ten jednak jest zużywany przez rośliny w procesie fotosyntezy, dzięki czemu jest powtórnie przerabiany na tlen. Cząsteczki dwutlenku węgla

40. Związki metali ciężkich • Powstają podczas spalania lub wytapiania metali ciężkich w hutach (np. miedzi, ołowiu, chromu, kadmu i innych ciężkich metali). Pyły tych metali poprzez proces oddychania osadzają się na płucach i prowadzą do osłabień organizmu. Kadm Miedź Ołów

41. Bakterie i grzyby • Grzyby i bakterie dzielą się na szkodliwe i użyteczne. Mikroorganizmy użyteczne pomagają w rozkładzie substancji w glebie i jej użyźnianiu. Złe bakterie atakują organizm człowieka i powodują choroby. Większość z nich to choroby uleczalne, na które stosuje się odpowiedni antybiotyk. Zatrzymuje on rozwój bakterii. Bakterie okrężnicy Pleśń atakująca dom

42. Pył węglowy (X2) • Powstaje podczas robót górniczych, przeróbki i transportu węgla. Pył węglowy bezpieczny to pył węglowy pochodzący z pokładu węgla niezagrożonego wybuchem pyłu węglowego. Pył węglowy niebezpieczny to pył węglowy pochodzący z pokładu węgla zagrożonego wybuchem pyłu węglowego. Kontakt z nim powoduje pylicę płuc. Pył węglowy powstaje z węgla

43. Zakłady chemiczne i przemysłowe • W zakładach chemicznych i przemysłowych powstają różne substancje trujące. Wydobywają się one z kominów w postaci dymu, który zawiera wszystkie te substancje. One dostają się do organizmu głównie drogami oddechowymi, tak jak inne gazy. Potrafi otruć organizm i wywołuje różne reakcje chorobowe u człowieka. Elektrownia węglowa

44. Przemysł metalurgiczny • Jedna z ważniejszych gałęzi przemysłu przetwórczego, zajmująca się przygotowaniem wydobytych z ziemi rud do uzyskania z nich czystego metalu, rafinacją metali, ich obróbką cieplną i chemiczno-cieplną, a potem odlewaniem, które ma na celu nadać metalowi odpowiedni kształt. Produkty wytwarzane przez przemysł metalurgiczny stanowią zwykle surowiec, który wykorzystują następnie przemysł maszynowy i metalowy, a także niektóre działy przemysłu elektrotechnicznego.

45. Motoryzacja • Motoryzacja znacznie przyczynia się do zanieczyszczeń powietrza. Największe zanieczyszczenia spowodowane motoryzacją panują w miastach. Tam właśnie jeździ najwięcej samochodów, motocykli i innych pojazdów wydalających spaliny. Dym z tego typu pojazdów zawiera ołów, tlenek węgla pochodzący z silnika i inne ciężkie substancje.

46. Dymy wulkaniczne • O wulkanach zapewne słyszał każdy. O tym, co to jest erupcja wulkanu (pot. wybuch) też każdy słyszał. Podczas tego procesu wydzielają się różne substancje. Są to pyły powstałe w wyniku spalania się różnych substancji w ognisku magmy. Ona, podczas wypływu na powierzchnię Ziemi stygnie i zostawia inne substancje, które przechodzą do środowiska.

47. Parowanie ścieków • Ścieki są znane na całym świecie. Brzydko pachną i szpecą różne miejsca. Szkodzą wszystkim organizmom żyjącym na świecie. Trujące substancje parują i przenikają do powietrza. Następnie dostają się do organizmów i trują je od wewnątrz.

48. Smog • Smog to mieszanina różnych gazów, dymów i pyłów. Pochodzi z różnych fabryk i różnego rodzaju spalania. Powoduje raka skóry, poparzenia skóry i najlżejsze objawy: świąd oczu.

49. Z A N I E C Z Y S Z C Z E N I A G L E B

50. GLEBA to cienka i delikatna warstwa lekkiego materiału, pokrywająca twarde skały na większości powierzchni Ziemi. To dzięki glebie istnieje świat roślin i zwierząt. Gleba zbudowana jest z trzech podstawowych elementów. Pierwszym z nich są minerały lub inny materiał skalny pochodzący ze znajdujących się niżej warstw. Drugim są związki organiczne powstałe z obumarłych roślin lub szczątek organizmów zwierzęcych, które jak klej łączą luźne minerały w jedną całość. Kolejnym elementem są żywe organizmy - zwierzęta ryjące: np. dżdżownice spulchniające glebę, oraz bakterie i grzyby rozkładające związki organiczne. Około dwóch piątych objętości wielu gleb stanowi pusta przestrzeń wypełniona powietrzem lub wodą. Różna jest ilość wody w poszczególnych rodzajach gleb, a także ilość substancji odżywczych, wykorzystywanych przez poszczególne rośliny.