Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia)

2. Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia) • Nazwa szkoły: • Gimnazjum im. Marynarki Wojennej RP w Ostaszewie • ID grupy: 96/8_MP_G1 • Opiekun: Małgorzata Joanna Bielawska • Kompetencja: • Matematyczno - przyrodnicza • Temat projektowy: • Odżywiaj się zdrowo – zapobiegaj chorobom • Semestr/rok szkolny: • 5/2011-12

3. Odżywiaj się zdrowo - zapobiegaj chorobom

4. Odżywianie człowieka to jedna z najważniejszych kwestii zdrowotnych. Jeśli człowiek zwraca uwagę na to co je wówczas polepsza swoje zdrowie. Nawet choroby omijają go szerokim łukiem. Ważne jest aby wiedzieć tak naprawdę co służy organizmowi.

5. Pokarmy, które zjadamy każdego dnia dostarczają naszemu organizmowi składniki odżywcze takie jak: BIAŁKA, CUKRY, TŁUSZCZE, WITAMINY, SOLE MINERALNE, WODA I BŁONNIK.

6. BIAŁKA Pełnią przede wszystkim funkcję budulcową naszego organizmu.

7. Źródła białek pełnowartościowych: . .

8. Źródła białek niepełnowartościowych:

9. Błonnik BŁONNIKIEM (włóknikiem) pokarmowym nazywamy zespół substancji ścian komórkowych roślin nie trawionych i nie wchłanianych w przewodzie pokarmowym człowieka.

10. Podstawowe właściwości błonnika: 1) Pomaga w zaparciach, biegunce i bólach towarzyszących hemoroidom. 2) Pomaga w walce z otyłością. 3) Obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów. 4) Stabilizuje stężenie glukozy we krwi. 5) Oczyszcza organizm z toksyn i metali ciężkich.

11. Węglowodany są podstawowym źródłem energii dla naszego organizmu Węglowodany codziennie powinny być spożywane w przybliżeniu 300 - 500 g dla kobiet i 350 - 700 g dla mężczyzn. Wielkości te zależne są od zapotrzebowania na energię, czyli od rodzaju wykonywanej pracy i jej intensywności. Natomiast w przypadku kobiet, więcej cukrów powinny spożywać kobiety w ciąży.

12. Źródła węglowodanów:

13. Tłuszcze to kolejne źródło energii dla naszego organizmu

14. Funkcje • są najbardziej skoncentrowanym źródłem energii, z 1 g tłuszczów wyzwalają się 9 kcal, • są wygodnym i głównym źródłem materiału zapasowego (umożliwiają robienie przerw między posiłkami, podczas pracy, umożliwiają funkcjonowanie organizmu poza strefą neutralności cieplnej - utrzymywanie temperatury ciała), • nagromadzony w tkance tłuszcz chroni przed nadmiernym wydzieleniem ciepła, pozwala na adoptowanie się w niskiej temperaturze, wewnątrz organizmu utrzymuje narządy w stałym położeniu, zapobiega ich przemieszczaniu się, • odłożone w organizmie lipidy są magazynem wody, 30-50% tkanki tłuszczowej stanowi woda, spalenie 100 g tkanki tłuszczowej wyzwala 107 g wody,

15. Źródła tłuszczy

16. Ważną funkcję regulującą pełnią w naszym organizmie witaminy

18. Sole mineralne dostarczają organizmowi pierwiastków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania

19. Woda to ok. 65% masy naszego ciała. Jest składnikiem krwi, płynów komórkowych i limfy. Są w niej rozpuszczone produkty przemiany materii, dzięki czemu mogą być rozprowadzone po całym organizmie. Woda chroni organizm przed przegrzaniem, nadmiar jest wydalany w postaci moczu, potu oraz innych wydzielin organizmu.

20. Czynniki wpływające na zapotrzebowanie energetyczne:

21. Jeśli nie zjadamy odpowiedniej ilości pokarmów o wysokiej jakości narażeni jesteśmy na liczne choroby, który swój początek mają na naszym talerzu.

22. Otyłość Otyłość jest przewlekłą chorobą spowodowana nadmierną podażą energii zawartej w pokarmach w stosunku do zapotrzebowania organizmu, skutkiem czego jest magazynowanie nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowej.

23. Wskaźnik masy ciała BMI BMI (Body Mass Index) charakteryzuje relację pomiędzy masą ciała a wzrostem. Obliczając BMI możemy określić ilość tkanki tłuszczowej w organizmie. Liczne badania epidemiologiczne wykazały, że BMI dobrze koreluje z masą tej tkanki oraz umożliwia ocenę zagrożenia śmiertelnością i chorobowością. BMI = masa ciała [kg] / wzrost2 [m2]

24. Klasyfikacja otyłości

25. w Ameryce 34 % obywateli w wieku od 20 do 74 lat ma nadwagą, kolejne 27 % cierpi na otyłość. Z powodu diety i braku ruchu otyłych jest 13 % amerykańskich dzieci. Co roku z przyczyn związanych z otyłością umiera 300 tys. ludzi W okresie od 1991-2000 roku liczba otyłych mężczyzn w wieku 19-59 lat wzrosła z 9,2 % do 15 %, a otyłych kobiet z 10,1 do 14,7 %. Nadwagę ma 7-8 % dzieci w wieku szkolnym, zaś otyłość około 4-5 % dzieci i młodzieży w w wieku od 1 18 lat Fakty dotyczące otyłości

26. Anoreksja i bulimia to zaburzenia odżywiania o podłożu psychicznym.

27. Głód - Odczucie stanu organizmu z powodu niedoboru pożywienia, składników pokarmowych lub wody. Głód jest także popędem, który przyczynia się do potrzeby zdobywania jedzenia. Długotrwały głód powoduje zatrzymanie wzrostu i rozwoju dzieci, powoduje często pojawienie się opuchlizny głodowej, która pokazana jest powyżej. Efektem głodu jest apatia a następnie śmierć. Na świecie z powodu głodu umiera codziennie 18 tysięcy dzieci, średnio co 5 sekund.

29. Próchnica Próchnica zębów – to często spotykana choroba układu pokarmowego. Do jej powstania przyczyniają się bakterie, które rozkładają cukier osądzający się na powierzchni zębów. Tworzy się wtedy kwas, uszkadzający szkliwo. Próchnica niszczy nie tyko zęby, może być też przyczyną chorób kości, serca i nerek.

30. Zatrucia pokarmowe

31. Zatrucia pokarmowe są jedną z najczęstszych dolegliwości układu trawiennego. Przydarzyć się mogą każdemu, zazwyczaj w najmniej odpowiednim momencie. Zatrucie pokarmowe spowodowane jest zjedzeniem żywności, która zawierała bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty albo toksyny.

32. Objawy zatrucia pokarmowego: - ból brzucha, - gorączka, - biegunka, - wymioty, - nudności, - ogólne osłabienie organizmu, - upośledzenie organu mowy lub widzenia (zatrucie jadem kiełbasianym).

33. Zapobieganie zatruciom:Ciężko jest 100% uniknąć zatrucia pokarmowego. Czasami nawet nie zdajemy sobie sprawy co zjadamy i jakie szkodliwe substancje znajdują się w pożywieniu. Możemy jednak zminimalizować ryzyko wystąpienia zatrucia poprzez:

34. Zatrucia nie da się błyskawicznie wyleczyć, jednak istnieją sposoby, aby dolegliwości szybciej minęły… 3. Nie powstrzymuj nudności. Im więcej zwrócisz tym szybciej wyzdrowiejesz. 1. Nawadnianie organizmu 2. Spożywanie sucharków, krakersów. 4. Jeśli po 1,5 dnia nie będziesz czuć się lepiej idź do apteki po środek na uzupełnienie elektrolitów (np. Orsalit, Sanolit, ZdrovitLitorsal) 5. Jeśli podejrzewasz, że zatrucie spowodowane jest zjedzeniem ryby lub grzybów natychmiast udaj się do lekarza.

35. Na skutek mało aktywnego trybu życia, palenia tytoniu i niewłaściwej diety dotyka nas jedna z najgroźniejszych chorób układu krwionośnego czyli miażdżyca.

36. Nadmiar szkodliwych związków odkłada się na ścianach naczyń krwionośnych tworząc skupienia zwane złogami. Złe odżywianie może przyczynić się też do arytmii serca, zawału oraz nadciśnienia.

38. Złe odżywianie może powodować też choroby aparatu ruchu m.in. Krzywice i osteoporozę.

39. „Choroba alkoholowa”, „Uzależnienie od alkoholu", „Alkoholizm”, to terminy oznaczające potrzebę okresowego picia alkoholu w celu doznawania jego działania psychicznego, a czasem także dla uniknięcia złego samopoczucia.

40. WPŁYW ALKOHOLU NA ZDROWIE : *Alkohol działa bardzo niekorzystnie na układ pokarmowy. Drażni błonę śluzową i powoduje jej przekrwienie, co prowadzi do utrudnienia składników pokarmowych do krwi. *Spożywanie alkoholu jest przyczyną uszkodzenia wątroby. Każdy przypadek alkoholizmu powoduje powiększenie i bóle wątroby, co związane jest z upośledzeniem jej funkcjonowania. Długotrwały alkoholizm przyczynia się do marskości wątroby, która jest bardzo częstą przyczyną śmierci. *Zwiększona ilość alkoholu we krwi powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, a w konsekwencji niedotlenienie mięśnia sercowego. *Alkoholizm może być także przyczyną chorób neurologicznych.

41. *Innymi objawami spożywania alkoholu są: upośledzone działanie zmysłów, zmiana reakcji, upośledzone precyzyjne myślenie i koncentracja. Ponadto osłabia on działanie nerek i powoduje choroby układu moczowego. *Kolejnym narządem szczególnie wrażliwym na działanie alkoholu jest trzustka. Alkohol powoduje zagęszczanie się soku trzustkowego i wytrącanie się z niego białkowych czopów, zatykających kanaliki odprowadzające sok do dwunastnicy. Konsekwencją tego może być ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki - pierwsze może być śmiertelne, drugie prowadzi często do cukrzycy. *Nadużywanie alkoholu zwłaszcza we wczesnej młodości związane jest z ryzykownymi zachowaniami: wypadkami, przemocą, agresją, niewłaściwymi kontaktami seksualnymi. *Ponadto zwiększa ryzyko zachorowań na choroby weneryczne i zakażenie wirusem HIV. Alkohol może uniemożliwić pełne wykorzystanie już strawionych i wchłoniętych przez krew składników pokarmowych, szkodliwie wpływając na ich przenoszenie, przechowywanie i wydalanie.

42. *Poza tym długotrwałe intensywne picie przyczynia się do niedoboru wielu witamin. U alkoholików obserwuje się niedobory witamin A, K, D, C i E oraz witamin z grupy B, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. *Ponadto bardzo często osoby uzależnione od alkoholu mają niedobór składników mineralnych (wapnia, magnezu, żelaza i cynku). Niedobór składników odżywczych może powodować trwałe uszkodzenie funkcji mózgu. *Bardzo niebezpieczne jest spożywanie alkoholu przez kobiety będące w ciąży. Alkohol powoduje uszkodzenie płodu, a nawet być przyczyną poronień.

45. Piramida żywieniowa to schemat przedstawiający proporcje, w jakich należy spożywać pokarmy, aby być zdrowym. Na najniższym poziomie znajdują się produkty, które powinniśmy jeść najczęściej. Im wyżej umieszczony jest dany pokarm, tym mniej należy go spożywać.

46. Piramida zdrowego żywienia

47. Rekomendowane dzienne zapotrzebowanie energetyczne

49. Przykładowy jadłospis dla gimnazjalisty • Śniadanie I: Godzina: 6:30 Owsianka – mleko 115 kcal + płatki owsiane 23 kcal 2 kromki ciemnego pieczywa 2x85 kcal Masło 72 kcal 2 plasterki chudej szynki 70 kcal Musztarda15 kcal lub keczup 20 kcal ogórek kiszony 12 kcal herbata z cytryną 33 kcal • Śniadanie II: Godzina: 10:30 2 kromki ciemnego pieczywa 196 kcal Masło 72 kcal biały ser 100kcal plasterek chudej szynki 35kcal sałata 15kcal jabłko 36kcal

50. Obiad: Godzina: 14:00 Żurek 30g 372kcal kotlet schabowy 237kcal kasza gryczana 141kcal surówka z buraczków 56kcal kompot truskawkowy, 1 szklanka (250 ml)200 kcal • Podwieczorek: Godzina: 16:00 budyń waniliowy z sokiem malinowym 115kcal+340kcal • Kolacja: Godzina: 19:00 2 kromki ciemnego pieczywa 2x85kcal Masło 72kcal ser biały z rzodkiewką i szczypiorkiem 100kcal +25kcal + 21kcal dżem wiśniowy 50kcal herbata z cytryną 68kcal