130 likes | 735 Views
Brot. Almenn brot. er hægt að skrá á marga vegu. 1 10. 4 10. 0. 2 10. 3 10. 5 10. 6 10. 9 10. 7 10. 8 10. 1. 1 5. 2 5. 3 5. 4 5. 1 2. Tugabrot. 0. 1. 0,1. 0,2. 0,3. 0,4. 0,5. 0,6. 0,7. 0,8. 0,9. Prósentur. 0. 1. 10%. 70%.
E N D
Brot Almenn brot er hægt að skrá á marga vegu 1 10 4 10 0 2 10 3 10 5 10 6 10 9 10 7 10 8 10 1 1 5 2 5 3 5 4 5 1 2 Tugabrot 0 1 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 Prósentur 0 1 10% 70% 80% 90% 20% 30% 40% 50% 60%
Brot Segir okkur hversu marga hluta við höfum Teljari Segir okkur hver heildin er Nefnari Gott ráð til að muna, A fyrir almenn brot.
Þegar finna á hvort almenn brot séu jafngild er hægt að: A) Finna samnefnara og lengja. Dæmi: 3 og 4 , samnefnarinn er 20. 45 Þá verða 3 = 15 og 4 = 16 3≠4 4 20 5 20 4 5 B) Breyta í tugabrot með því að nota 10, 100 eða 1000 sem samnefnara. Dæmi: 6og 5 , samnefnarinn er 100. Þá verða 6 = 120 = 1,20 og 5 = 125 = 1,25 6≠5 5 4 4 5 100 4 100 5
Þegar finna á hvort almenn brot séu jafngild er hægt að: C) Skoða stærð talnanna. Dæmi: 9 vantar 1 upp á 2 heila og 7 vantar 1 upp á 2 heila 1≠ 1 5 5 4 4 5 4
Samlagning og frádráttur Við samlagningu og frádrátt almennra brota þarf oft að byrja á að gera brot samnefnd. Samnefnari þarf að uppfylla það skilyrði að allir nefnarar í viðkomandi dæmi gangi upp í hann Hver yrði samnefnarinn í þessu dæmi? 9 5 1 __ __ __ - - = 16 12 8
Þrjár leiðir til að finna samnefnara Finna má samnefnara með því að skrá margfeldi hvors nefnara fyrir sig. 1) 9 5 16 32 48 64 80 __ __ Samnefnarinn er 48 - 16 12 12 24 36 48 60 Margfalda má nefnarana saman og nota margfeldið sem samnefnara. 2) 16 12 = 192 Samnefnarinn er 192
Þrjár leiðir til að finna samnefnara Með frumþáttun má finna lægsta mögulegan samnefnara. 3) 16 = 2 2 2 2 16 12 12 = 2 2 3 8 2 6 2 = 3 2 2 2 2 48 4 2 3 2 48 er lægsti samnefnarinn 2 2
Almenn brot - tugabrot • Að breyta almennu broti í tugabrot 2 __ Þegar við breytum almennu broti í tugabrot þá deilum við í teljarann með nefnaranum 0,4 = 5 • Að breyta tugabroti í almennt brot 1 2 ___ __ 125 ___ 0,1 = = 0,02 0,125 = 10 100 1000
Margföldun Við margföldum teljarana saman og nefnarana saman 1 1 2 1 2 2 __ __ __ ____ __ = = = 2 3 2 3 6 3 Ef við erum með heila tölu og brot þá margföldum við teljarann með heilu tölunni 1 8 1 8 __ __ ____ 8 4 = = = 2 2 2
Deiling Í deilingu getum við gert brotin samnefnd og deilt eða snúum við seinna brotinu við og margföldum (lærum seinna) 3 1 2 1 3 __ __ __ __ __ = = 2 2 2 3 4 : 3:4 3:4 1 2 __ ____ ____ 3 __ __· 3 __·2 __ 3 4 = = = : : = 6:6 1 2 · 3 6 6 4 3 ·2