İLETİŞİM BECERİLERİ v e DANIŞMANLIK

1. İLETİŞİM BECERİLERİ ve DANIŞMANLIK

2. Aşağıda beş cümleyle anlatılmış bir olay ve bu olayla ilgili yirmi ifade bulacaksınız. • Her ifadenin karşısında da Doğru (D), Yanlış (Y) ve Belirsiz (?) seçenekleri vardır. • Her ifade için bu seçeneklerden birini işaretleyiniz. Telefon çalar. Yönetici, “Bir saat içinde odama gelin, manzaraya bakacağız.” der. Kapı açıktır. Işıklar yanmaktadır. Yönetici “Manzara karanlık.” diye ekler.

4. İletişimin temel unsuru ETKİNDİNLEME PASİF DİNLEMEDEN - ETKİN DİNLEMEYE * Dalıp giden gözler * Ezbere yanıtlar * Son kelimeyi yinelemek * Soruları yanıtlayabiliyorsanız (GERÇEK DİNLEME) * Başkalarına anlatabiliyorsanız. * Başkalarına öğretebiliyorsanız.

5. BİRBİRİMİZİ NEDEN DİNLEMEYİZ? * İlgi düzeyi * Dikkat dağıtan etmenler * İçsel söyleşi * Sunuluş biçimi * Beden dili * Göz teması * Konuşma sırasını beklemek * Alışkanlık (dinleme) * Savunma mekanizmaları

6. KONUŞMACIYI * Verdiği bilgilere gereksinimiz varsa, * Kişi bizim için önemliyse * Yanlış anlama / anlaşılma riski yüksek olan durumlarda (Konunun karmaşıklığı – yabancılığı) * Konuşmacı sesine duygusal bir ton kattığında DİKKATLİCE DİNLEMELİYİZ.

7. ETKİN DİNLEME * Doğru orantıyı kullanın * Göz teması sağlayın * Not alın * Başkalarının lafını ağızından almayın * Ezbere karar vermekten kaçının * Tepki verin * Yargılamalardan kaçının * Sorular sorun * Konunun özüne yönelik sorular soru * Yanıt vermeden önce duraklayın

8. DİNLEME ŞEKİLLERİ * Kapalı Tepki * Açık Tepki (Yansıtıcı Dinleme)

9. İletişim sanatı ilgi çekici değil ilgili olmaktır. Karşımızdaki insanı ne kadar iyi dinler ve ne kadar iyi anlarsak, karşımızdaki insanlar bizi dikkatle dinler.

10. İLETİŞİM ÇATIŞMALARI ve SORUN ÇÖZME

11. SORUN ÇÖZME DEĞİŞKENLERİ S.Ç.= Dinleme X Empati X Adalet X Tutarlılık

12. ALICI DAVRANIŞLARI ve KABULLERİMİZ Alıcımızın Olası Tüm Davranışları

13. ALICI DAVRANIŞLARI ve KABULLERİMİZ Kabul Alanı Kabul Çizgisi Kabul Etmeme Alanı

14. ALICI DAVRANIŞLARI ve KABULLERİMİZ Kabul Alanı Görece «kabul eden» ALICI Kabul Çizgisi Kabul Etmeme Alanı

15. ALICI DAVRANIŞLARI ve KABULLERİMİZ Kabul Alanı Göreceli «kabul etmeyen» ALICI Kabul Çizgisi Kabul Etmeme Alanı

16. ALICI DAVRANIŞLARI ve ALICI BAKIŞINA GÖRE KABULLERİMİZ Kabul Alanı Kabul Alanı Kabul Etmeme Alanı Kabul Etmeme Alanı A B

17. ALICI DAVRANIŞLARI ve RUH HALİMİZE GÖRE KABULLERİMİZ Kabul Alanı Kabul Alanı Kabul Etmeme Alanı Kabul Etmeme Alanı A B

18. ALICI DAVRANIŞLARI ve ORTAMA GÖRE KABULLERİMİZ Kabul Alanı Kabul Alanı Kabul Etmeme Alanı Kabul Etmeme Alanı B A

19. ALICI DAVRANIŞLARI ve TUTUMLARIMIZA GÖRE KABULLERİMİZ Kabul Alanı Kabul Alanı TUTARSIZLIK MIDIR? Kabul Etmeme Alanı Kabul Etmeme Alanı A B

20. ALICI DAVRANIŞLARI ve KABULLERİMİZ Kabul Alanı Yapmacık Kabul Kabul Etmeme Alanı

21. İLİŞKİLERİMİZDE KABUL ETMEYECEĞİMİZ ALICIMIZ DEĞİL DAVRANIŞLARI OLMALIDIR! HİÇBİRİMİZ MÜKEMMEL DEĞİLİZ!!!

22. Aşamalı Empati Sınıflaması 10. Derin duyguları anlama 9. Tekrarlama 8. Soruna eğilme 7. Destekleme Senin sorunların karşısında sen ne düşünüyor ve ne hissediyorsun? SEN BASAMAĞI Senin sorunların karşısında ben ne düşünüyor ve ne hissediyorum? 6. Benim duygularım 5. Bende de var 4. Teşhis 3.Akıl verme 2. Eleştiri BEN BASAMAĞI Senin sorunların karşısında onlar (TOPLUM) ne düşünüyor ve ne hissediyor? 1. Senin sorunların karşısında başkaları ne düşünüyor ve ne hissediyor? ONLAR BASAMAĞI

23. DİNLEME - EMPATİ Kabul Dili (SÖZSÜZ) * Karşımızdakine karışmayarak kabul ettiğini göstermek * Edilgin dinleyerek kabul ettiğini göstermek Kabul Dili (SÖZLÜ) * Kapıları aralamak * Evet dili

24. SORUN KİMİN? Belli bir sorunla karşılaştığımızda ilk yapılması gereken sorunun kime ait olduğunu kendimize sormaktır.

25. SORUN KİMİN? Eğer yanıtımız sorun benim ise karşımızdaki kişi ile ilişkilerimizin boyutunu ve onun bizden beklentisini de göz ardı etmeden; ona sorunu tanımlayan ve bizim üzerimizdeki etkisini açıklayan bir ben dili mesajı vermeliyiz.

26. SORUN KİMİN? Eğer yanıtımız sorun onun ise o zaman ona konuşmaya yüreklendirici, kapı aralayıcı mesajları iletip etkin dinleme konumuna geçmeliyiz.

27. SORUN KİMİN? Belli bir sorunla karşılaştığımızda ilk yapılması gereken sorunun kime ait olduğunu kendimize sormaktır. Eğer yanıtımız sorun benim ise karşımızdaki kişi ile ilişkilerimizin boyutunu ve onun bizden beklentisini de göz ardı etmeden; ona sorunu tanımlayan ve bizim üzerimizdeki etkisini açıklayan bir ben dili mesajı vermeliyiz. Eğer yanıtımız sorun onun ise o zaman ona konuşmaya yüreklendirici, kapı aralayıcı mesajları iletip etkin dinleme konumuna geçmeliyiz.

28. SORUN KİMİN? Yapılmasını istediğimiz çalışmaların hiçbiri yapılmamış! Sele kapılan hayvanları telef oldu! SORUN BENİM BEN DİLİ Çalışmalar yapılmamış (SORUN) İşlerim aksayacak, (SOMUT ETKİ) Sinirleniyorum. (YARATTIĞI DUYGU) SORUN ONUN! SEN DİLİ Edilgin sessizlik Kapı aralayıcıları Kabul tepkileri Etkin dinleme (Yansıtıcı/açılımlı/geri iletiye dayalı dinleme

29. DİNLEMEYİ ENGELLEYEN ALICI TAVIRLARI * Emir vermek, yargılamak * Uyarmak gözdağı vermek * Ahlak dersi vermek * Öğüt vermek, çözüm ve öneri getirmek * Öğretmek, nutuk çekmek, mantıklı düşünceler önermek * Yargılamak, eleştirmek, suçlamak, aynı düşüncede olmamak * Övmek, aynı düşüncede olmak * Yorumlamak, analiz etmek, tanı koymak * Ad takmak, alay etmek * Güven vermek , desteklemek, avutmak, duygularını paylaşmak * Soru sormak, sınamak, çapraz sorgulamak * Sözünden dönmek, oyalamak, şakacı davranmak, konuyu saptırmak

30. BİLİNÇALTI ŞİFRELEME SÜRECİ E V E T Karşı tarafın olumlu tavır sergilemesi için EVET’e götürücü ifade! Demek yeşil rengi sevmiyorsun? Sanırım maaşıma zam yapmayacaksınız. Sanırım odanı toplamayı düşünüyorsun. 30

31. Öyle değil mi? Şöyle mi yapsak? Yapar mıyız? Daha iyi, değil mi? Ödevini bitireceksin, öyle değil mi? 31

32. BİLİNÇALTI ŞİFRELEME SÜRECİ E V E T Kişisel Talimatlar Bilinçaltı Soruların gücü Referans nasıl alınır? 32

33. AKILDA KALICILAR *İlkler *Sonlar *Alışılmadık şeyler *Bağlantılar (hikaye, benzetme) *Tekrar *Heyecan 33