Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

1. Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Kwaliteit HBO-VOM-2012

2. Kwaliteit HBO-VOM-2012 Hoe staat het met de kwaliteit HBO en hoe staat de HAN ervoor? - Inleiding en uitnodiging tot gesprek op verzoek VOM door Barbara Schaefers

3. 2011: HBO volop thema in media: • Inholland: bijna kwart van alle studenten onterecht diploma • Alternative afstudeerroute langstudeerders • Inspectie stelt “zorgelijke “ opleidingen vast • Ook een opleiding HAN genoemd (inmiddels geaccrediteerd) Kwaliteit HBO-VOM-2012

4. 2011: HBO volop thema in media (2): • Diplomafraude bij HvA? • Waarde diploma’s bij opleiding Journalistiek HS Windesheim ? Kwaliteit HBO-VOM-2012

5. Zijlstra, Beleidsreactie, mei 2011: • Vertrouwen beschadigd: • Onzorgvuldige omgang met WHW • Hogescholen kunnen niet omgaan met toegekende autonomie • Twijfels aan waarde HBO- diploma Kwaliteit HBO-VOM-2012

6. Twijfels aan (niveau van) het HBO in Nederland niet nieuw: • Onderwijsraad ( 2010) • Veerman ( 2010) en • Wettelijke maatregelen (2010) Examencommissies en medezeggenschap Kwaliteit HBO-VOM-2012

7. Wat is er veranderd in de laatste 20 jaar ? • Tot jaren ‘80 vielen Hogescholen onder de wet Voortgezet Onderwijs • In jaren ‘80 werd HBO in Nederland Hoger Onderwijs • In het buitenland was dit grotendeels al lang een feit, Nederland heeft dus tijd nodig Kwaliteit HBO-VOM-2012

8. Wat is er veranderd (2)? • Internationale Bachelor- Masterstructuur • Internationale vergelijkbaarheid diploma’s • Upgrading HBO en docenten door onderzoek in onderwijs/ lectoren/promoties • Docentenprofiel sterk verbreed en onderwijs meer wetenschappelijk onderbouwd • Grote diversiteit in studentenpopulatie Kwaliteit HBO-VOM-2012

9. Wat is er veranderd (3)? • Stijging studentenaantallen: Van 467.000 studenten in 2000 naar 630.000 in 2009/10 ( tweederde van alle studenten: HBO) • Grootschalige instellingen/ fusies ( STC- operatie jaren ’80 HAN: voormalig 4 HS met eigen cultuur) Kwaliteit HBO-VOM-2012

10. Wat is er veranderd ?(4) • Andere wijze van financiering: outputfinanciering vereist aandacht voor rendement/ kosten/studieduur • Meer autonomie en bewaking van eigen kwaliteit ( HOAK- Nota 1986): Stelsel van visitatie/ accreditatie Kwaliteit HBO-VOM-2012

11. Het onderwijs verandert • Competentiegestuurd onderwijs • Andere vormen van toetsing (integraal) • Sterkere beroepsgerichtheid • Bevordering van zelfsturing studenten • Extensivering van het onderwijs Kwaliteit HBO-VOM-2012

12. De samenleving/media roert zich(1): Na kritiek op MBO, focus op HBO: • HBO zou doorgeschoten zijn in competentiegericht onderwijs, geloof aan “zelfsturing”studenten en onderwijsextensivering • Terug naar basiswaarden, hierdoor ook weer nadruk op kennis (restauratieve trekken in samenleving) Kwaliteit HBO-VOM-2012

13. De samenleving ( media) roert zich (2): • Kenniseconomie: NL wil prominente plaats in wereldeconomie, meer hoger opgeleiden nodig • Politiek en media zoeken naar herstel van politieke verantwoordelijkheid: incidenten breed uitgemeten • Veranderingen in onderwijs gepresenteerd als bewijs voor falend systeem waar overheid iets aan moet doen Kwaliteit HBO-VOM-2012

14. Last but not least: • De inspectie wil zich krachtig (her) positioneren in het politieke veld Kwaliteit HBO-VOM-2012

15. Hoofdlijnenakkoord Zijlstra (2011)(binnen regeerakkoord): • Intensiever onderwijs met minimum aantal contacturen • Minder uitval studenten • Hoger opleidingsniveau docenten ( in 2016 heeft 80% Mastergraad) • Betere studiekeuzebegeleiding Kwaliteit HBO-VOM-2012

16. Hoofdlijnenakkoord Zijlstra (2): • Meer praktijkgericht onderzoek • Vermindering van indirecte kosten (budget zoveel mogelijk besteden aan onderwijs en onderzoek) • Elke HS maakt prestatieafspraken: 5% budget afhankelijk van realisatie ( 9 miljoen € per jaar)! Kwaliteit HBO-VOM-2012

17. Is het HBO van nu hetzelfde HBO als 20 jaar geleden? Nee: De eisen die gesteld worden aan het HBO zijn veel hoger En: Alles wat het HBO doet, gebeurt in een glazen huis in een turbulente omgeving Kwaliteit HBO-VOM-2012

18. Hoe staat de HAN er voor? • HAN kan zich goed vinden in beleid, past bij eigen plannen • Scherpere prioritering: meer inzet personeel in onderwijs • Accreditaties overwegend prima Kwaliteit HBO-VOM-2012

19. Hoe staat de HAN er voor (2)? • Kwaliteitszorg Onderwijs en Onderzoek staat hoog op de agenda • Kwaliteitszorg Onderzoek door externen als uitstekend gekwalificeerd • Studenttevredenheid moet iets hoger (er zijn opleidingen waar oordelen niet echt goed zijn) Kwaliteit HBO-VOM-2012

20. Reactie HAN naar Inspectie: • Inderdaad procedurele tekortkomingen bij WTB: • Maar kwaliteit opleiding is niet zorgelijk (inmiddels accreditatie ! ) • Verbeterd zijn: • Correcte en volledige invulling beoordelings-formulieren • Schriftelijk vastleggen instructies aan gecommitteerden • Schriftelijk vastleggen aanwijzing examinatoren ( kritiek inspectie) Kwaliteit HBO-VOM-2012

21. Instellingstoets Kwaliteitszorg HBO Nieuw stelsel dat toetst of de instelling “in controle” is over de eigen kwaliteit Van het grootste belang: • Bewaking gerealiseerd niveau/ toetsing • Bewaking eindkwalificaties Kern: Hoe doe je dat en hoe bewijs je dat? Kwaliteit HBO-VOM-2012

22. Kwaliteitscultuur van belang: • Doen we de goede dingen op de best mogelijke manier? • Van buiten naar binnen laten kijken • Zich blijvend ontwikkelende professional • Openstaan voor kritiek en intervisie Kwaliteit HBO-VOM-2012

23. Hoe bewaakt de HAN kwaliteit? • Strenge interne audits door stafafdeling/ o.a. op toetsing • Aangescherpte controle op verbeterplannen • Scholing examencommissies en opleidingscommissies Kwaliteit HBO-VOM-2012

24. Hoe bewaakt de HAN kwaliteit (2)? • Aangescherpt HR-beleid/ scholing medewerkers • Acties n.a.v. resultaten studenttevredenheid • Resultaten van metingen: acties opgenomen in managementcontracten • Toenemende invloed van lectoren • Goede verbinding met de beroepspraktijk Kwaliteit HBO-VOM-2012

25. De HAN heeft vertrouwen in de eigen kwaliteit • Voldoende input voor discussie? Kwaliteit HBO-VOM-2012

26. Vragen ? Kwaliteit HBO-VOM-2012