1 / 104

BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER

BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER. Dr.A. Arzu SAYIN. ZEHİR DANIŞMA MERKEZİ. Bağımlılık Nedir?. Ruhsal ve fiziksel olarak madde alımını sürdürme gereksinimidir. Bir maddeye bağımlılık fiziksel, ruhsal veya her ikisiyle olabilir.

karif
Download Presentation

BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER Dr.A. Arzu SAYIN ZEHİR DANIŞMA MERKEZİ

  2. Bağımlılık Nedir? • Ruhsal ve fiziksel olarak madde alımını sürdürme gereksinimidir. • Bir maddeye bağımlılık fiziksel, ruhsal veya her ikisiyle olabilir. • Ruhsal bağımlılık; alışkanlık olarak da isimlendirilir, maddeye karşı devamlı veya aralıklı şiddetli istekle belirlidir. • Fiziksel bağımlılık; yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkışını önlemek için maddeyi alma gereksinimi ve toleransla belirlidir.

  3. Bağımlılık Tipleri: DSÖ, madde kullanımı ve bağımlılığını şöyle gruplamaktadır: 1.Opiat Tipi Bağımlılık 2.Alkol/Barbitürat/Benzodiazepin Tipi Bağımlılık 3.Esrar Tipi Bağımlılık 4.Kokain Tipi Bağımlılık 5.Psikostimulan (uyarıcı) Tipi Bağımlılık 6.Hallüsinojen Tipi Bağımlılık 7.Solvent-İnhalant Tipi Bağımlılık 8.Tütün Tipi Bağımlılık

  4. I.OPİOİDLER Opioidler, opium türevlerini ve sentetik drogları içerirler. -Opium -Morfin -Diacetylmorfin(eroin,smack,horse) -Metadon -Kodein -Oxycodone(Perkodan,Percocet) -Hydromorphone(Dilaudid) -Levorphanol(Levo-Dromoran) -Pentazosin(Talwin) -Meperidin(Demerol) -Propoxyphene(Darvon)

  5. II.SEDATİF, HİPNOTİK VE ANKSİYOLİTİKLER 1.Benzodiazepinler: -Diazepam -Lorazepam -Alprozolam -Klordiazepoksit -Fluorozepam vb. - 2.Barbitüratlar: -Sekobarbital -Pentobarbital 3.Benzer Etkili Maddeler: -Meprobamat -Metakualon -Glutetimid -Kloralhidrat

  6. III.UYARICILAR (AMFETAMİNLER) 1. -Dextroamfetamin (Dexedrine) -Methamfetamin (Dezoxyn,Speed) -Metilfenidat (Ritalin) -Pemolin (Cylert) 2. Benzer Etkili Maddeler: -Efedrin -Fenillpropanolamin -Khate -Methcathinon (Crank)

  7. 3. Türetilmiş Amfetaminler (Halusinojenler): -MDMA (3,4-metilendioksimethamfetamin) (EXTACY) -MDEA (N-etil 3,4-metilendioksimethamfetamin) -MMDA (5 metoksi-3,4metilendioksimethamfetamin) -DET (dietlhyltryptamine) -DMT (diemthyltyptamine) -DOM (2,5 dimethoxy-4methylamphetamine) -STP -MDA(methilen dioksiamfetamin) 4. Ice : Metamfetaminin saf şeklidir.

  8. IV.KOKAİN V.ESRAR (Marijuana,Cannabis Sativa) VI.PCP (Fensiklidin) VE BENZERLERİ (Ketamin) VII.HALUSİNOJENLER: 1.LSD (Lysergic acid diethylamide) 2.Psilocybin (bazı mantarlardan) 3.Mescalin (Peyot kaktüsü) 4.Harmine ve Harmanine 5.İbogaine 6.Türetilmiş Amfetaminler(DET, DMT, DOM, STP, MDA)

  9. VIII.İNHALANLAR -Benzin -Kerosen -Plastik ve kauçuk katkıları -Boyalar -Yapıştırıcılar -Vernikler -Tiner -Aerosoller -Aseton -NO -Amilnitrat

  10. I.OPİOİDLER Kullanım Yolu: Opium sigara gibi içilir. Eroin genelde enjekte edilir (iv. ve sc.) veya nazal yolla inhale edilebilir ve uyarıcılarla birarada iv. enjeksiyon şeklinde kullanılabilir (speedball). Etki Süreleri: Eroin 3-4 saat Meperidin 2-4 saat Morfin,Hidromorfin 4-5 saat Metadon 12-24 saat Propoksifen 12 saat Pentazosin 2-3 saat

  11. Opioid İntoksikasyonu: ‘Opioid intoksikasyon sendromu’, bilinç bulanıklığı, miyotik pupil ve solunum yetmezliği triadı olarak tanımlanır. A.Davranışsal Etkiler ●Öfori ●Uyuşukluk ●Anoreksia ●Hipoaktivite ●Cinsel Dürtü Azalması ●Kişilik Değişiklikleri

  12. B. Fiziksel Etkiler: 1.Miyozis 2.Hipertermi / Hipotermi 3.KVS: -Hipotansiyon -Disritmi -Pulmoner Hipertansiyon -Siyanoz 4.Solunum Sistemi: -Solunum depresyonu -Pulmoner Ödem -Hipoksi -Bronkospasm -Akut Astım

  13. 5. SSS: -Letarji -Koma -Konvulsion (kronik meperidin kullanımı) -Myoklonik Reaksiyonlar -Spongioform Ensefalopati -Myelopati -Stroke (eroin) -Parkinson benzeri sendrom (meperidin) -Paradoksik Ağrı Cevabı (nalbuphine,buprenorphine) -İntrakranial Hipertansiyon (fentanyl)

  14. 6. GIS: -Hipomotilite -İleus 7.Hepatotoksisite 8.GÜS: -Akut Tubuler Nekroz -Glomerulonefrit -Glomeruloskleroz -Renal Amiloidoz -Renal Yetmezlik 9.Hematolojik: -Lökositoz 10.Dermatolojik: -Rash -Seborrea -Skleroderma

  15. 11.Kas-İskelet Sistemi: -Rhabdomiyoliz (eroin) -Musküler rijidite,spasmlar (fentanyl) 12.Endokrin: -Hipoglisemi (eroin) -ACTH inhibisyonu 13.Mesane Ca. ►Laboratuvar İzlemi: -Kanda son dozdan sonra 24 saate kadar saptanabilir -Ciddi maruziyette; arterial kan gazları ve/veya pulse oksimetri, solunum fonksiyon testleri ve PA Akc. grafisi ile hasta takibi önerilmektedir.

  16. ►TEDAVİ: -Kusma önerilmemektedir. -Aktif kömür: 240 mL su/ 30 gr. kömür -Konvulsion tedavisi: IV. Benzodiazepin ~Diazepam Adult:5-10mg(15 dk.arayla) Çocuk:0.2-0.5mg/kg (5 dk.) ~Lorazepam Adult:2-4mg Çocuk:0.05-0.1mg/kg *Adultte 30 mg.,<5yaş çocukta 10mg. Diazepama rağmen konvulsion tekrarlarsa fenobarbital önerilmektedir.

  17. -Akut akciğer hasarı: Ventilasyon ve oksijenizasyon artırılmalıdır. -Hipotansiyon:~ Fazla miktarda iv sıvı yüklemesi gerekebilir. ~Trendelenburg pozisyonu ~Yanıt alınamayan durumlarda dopamin (2-5mcg/kg/dk) veya norepinefrin (0.1-0.2 mcg/kg/dk) -Naloxan: Spesifik antidottur. Başlangıç dozu: 0.4-2 mg iv (gerektiğinde tekrarlanır) *10 mg naloxana rağmen klinik düzelme olmazsa, tanıdan uzaklaşılmalıdır. *Methadone gibi uzun etkili narkotik intoksikasyonlarında ivinfüzyon yararlı olabilir.

  18. Toksik Doz Aralığı: -5mg/kg ve üzeri kodein alımı, solunum arrestine neden olur. -Çocuklarda 1mg/kg üzeri kodein alımı, semptomları başlatır. -Kodeinin tahmini letal dozu: 7-14 mg/kg (adult) -İnfantta 2.5mg. Hydrocodone letal dozdur.

  19. PSİKOAKTİF İLAÇLARLA İLİŞKİLİ DURUMLAR

  20. LSD TİPİK LSD İNTOKSİYONU KRONOLOJİSİ

  21. VİTAL BULGULAR: Hipertansiyon/Hipotansiyon Taşikardi Takipne Hipertermi BAŞ-BOYUN: Midriyazis Lakrimasyon Renk ve visüel fonksiyonlarda bozulma Tekrarlayıcı visüel illüzyonlar ve halolar KVS: Hipertansiyon/Hipotansiyon Taşikardi

  22. SOLUNUM SİSTEMİ: Takipne Bronkokonstrüksiyon NÖROLOJİK SİSTEM: ♦Akut Mental Durum Değişiklikleri Rahatsızlık Hissi Akut Anksiyete Davranış değişiklikleri Depersonalizasyon Tremorlar İnkoordinasyon ♦Sempatomimetik semptomlar ♦Konvülzyon, ataksi ♦Kas güçsüzlüğü

  23. GİS: Bulantı Diare Salivasyon Retroperitoneal fibrozis (Kronik LSD kullanımında) Anoreksi GÜS: Rabdomyoliz (konvulzyon ve komaya sekonder) Renal yetmezlik Uterin kontraksiyonlar HEMATOLOJİK SİSTEM:Pıhtılaşmada azalma (Erken dönemde oluşur. Spontan düzelir) Vasküler retraksiyon Lökositoz (olasılıkla)

  24. KAS-İSKELET SİSTEMİ: Kas rijiditesi (LSD’ye bağlı gelişen NMS’de görülür.) PSİKİYATRİK: Halüsinasyonlar (genellikle visüel) Akut psikotik reaksiyon Paranoya Depersonalizasyon Kognitif ve algısal durum değişiklikleri Sinestezi (karakteristik) Flashback Panik reaksiyon GEBELİK: Teratojendir.

  25. TEDAVİ ORAL-PARENTERAL ALIM Hızlı absorbsiyonundan ötürü gastrointestinal dekontaminasyon genellikle yaralı değildir. A-Kusturma önerilmemektedir. (Bilinç bulanıklığı, konvulzyon ve solunum zorluğu eşiğini düşürdüğü için) B-Aktif kömür: 240ml su/ 30gr. Aktif kömür Adult/ Adolesan: 25-100 gr.1-12 yaş çocuk:25-20 gr.1 yaş altı çocuk:1gr/kg (Özellikle fazla miktarlarda alımdan sonra önerilmektedir.)

  26. C- Thiamine 100mg. IV VeGlukoz 1gr/kg IV (Mental durum değişikliği veya etken bilinmiyorsa verilir.) D-ANKSİYETE / AJİTASYON: ♦Akut anksiyete, IV veya PO diazepam ile yönetilir. Adult:10mg.a dek yavaşça Çocuk:0.1-0.3 mg/kg yavaşça

  27. ►CHLORPROMAZİN KULLANILMAMALIDIR.◄ (LSD ile birlikte dimetiltriptamin vb. ilaçlar alınmışsa chlorpromazin kullanımı hipertansiyon ve konvüzyon eşiğini belirgin düşürür) ♦Lorazepam: Adult 1-2mg ♦Chlordiazepoxide:Adult 50-100mg ♦Haloperidol: Adult 5-20mg. IM,IV,PO ♦Psikoterapi

  28. E-PSİKOZ: Nöroleptikler, kronik LSD kullanımına bağlı gelişen psikoz tedavisinde önerilmektedir. Minür trankilizanlar Haloperidol Fenotiazine Lityum Kabidopa ve 1,5 hidrokditriptofan Seratonin s2 reseptör antagonistleri F-NÖROLEPTİK MALİGN SENDROM: Destekleyici tedavi ve Dantrolene veya Bromocriptine

  29. G-RHABDOMYOLİZ: -%0.9 NaCl 2-3 ml/kg/saat -Diüretikler -Üriner alkalinizasyon önerilmemektedir.

  30. LABORATUVAR İZLEMİ : • İdrar çıkışı • Serum elektrolitleri • CK • Renal fonksiyonlar izlenmelidir

  31. TOKSİSİTE SINIRI • İnsanlar için minimum letal doz veya toksik dozu bilinmemektedir. • LD 50: 0.3 – 50 mg/kg • 100 – 400 mcg’lık tek doz LSD alımı ile şuur bulanıklığı geliştiği bilinmektedir.

  32. MARIJUANA(Cannabis Sativa, Joint, Esrar, Haşhiş, Ot) • Öforizan etkili delta-9-tetrahydrocannabiol (THC) içerir. Hafif intoksikasyon • Somnolans • Öfori • Duygu farkındalığında artış • İyi hissetmede artış • Zamanı hissetmede değişim

  33. Orta dereceli İntoksikasyon • Kısa süreli hafızada bozulma • Depersonalizasyon • Sosyal inhibisyonda azalma • Dikkatte dağılma • Mood değişiklikleri • Aşırı hareketler ve gülme krizleri • Bağımlılık davranışları

  34. Ciddi İntoksikasyon • Motor koordinasyonda azalma • Kas sertlikleri • Letarji/ ataksi • Sedasyon • Konsantrasyon yeteneğinde azalma • Konuşmada saçmalama • Panik reaksiyon • İskelet kaslarında düzensiz hareketler (Aşırı dozlarda)

  35. ANİ KESİLME/KRONİK MARIJUANA-TCH KULLANIMI Orta dereceli yokluk sendromuna yol açar * Sürekli ajitasyon * Endişe hali, agresiflik * Uykusuzluk * Terleme * Yaygın migren tarzı baş ağrısı

  36. PEDİYATRİK İNTOKSİKASYONLAR • Hızla artan baş dönmesi • Midriyazis • Hipotoni • Gözkapağı kapanmasında yavaşlama • Ağızda granüller Nadiren de; • Koma ve/veya solunum obstrüksiyonu • Stupor • Solunum depresyonu

  37. VİTAL BULGULAR: * Hipotermi veya hipertermi BAŞ-BOYUN: * Konjonktivada kızarıklık * Kemozis * Midriyazis * Nistagmus KVS: * Kalp hızı ve kardiyak outputta artış * Postural hipotansiyon

  38. SOLUNUM SİSTEMİ Yüksek doz marijuana içiminde: * İrritasyon * Öksürük Oral alım ve inhalasyon birlikte ise: * Doz bağımlı bronkodilatör etki Uzun süre kullanım: * Kronik respiratuar sendrom

  39. NÖROLOJİK SİSTEM Hafif intoksikasyon: * Baş dönmesi * Öfori * Duyu hissinde artış * İyi hissetmede artış * Zaman oryantasyonunda değişme

  40. Orta dereceli intoksikasyon: * Hafıza bozuklukları * Depersonalizasyon * Mood değişiklikleri Ciddi intoksikasyon: * Motor koordinasyonda azalma * Letarji * Konuşmada saçmalama * Panik reaksiyon * Konvülzyon

  41. GASTROİNTESTİNAL SİSTEM • İştahta artış • Barsak motilitesinde azalma GENİTOÜRİNER SİSTEM • Üriner retansiyon KARSİNOJENİTE • Ağız, boyun ve akciğer kanserinde artış

  42. PSİKİYATRİ Tek doz alım: * Konfüzyon * Depersonalizasyon * Şüpheci ve paranoid düşünceler * Anksiyete Kronik kullanım: * Şizofreni * Psikoz * Amotivasyonel sendrom * Depersonalizasyon * Agarofobi

  43. TEDAVİ A- Aktif kömür B- Depresif Halüsinasyonları olan Psikotik reaksiyonları olan hastaları sakin bir bölümde istirahat ettirip onları kalıcı bir hasar kalmayacağı konusunda ikna etmek gerekir. Aşırı ajitasyon görülen durumlarda benzodiazepinler önerilmektedir. 5-10 mg diazepam PO.

  44. C- Hipotansiyon: 10-20 ml/kg isotonik sıvı infüzyonu Dopamin 5-20 mcg/kg/dk Norepinefrin Adult : 0,5-1 mcg/dk infüzyon Çocuk: 0,1 mcg/kg/dk infüzyon

More Related