Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

1. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

2. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Zagadnienia kluczowe w przyszłej perspektywie finansowej: • Istotną, większą niż w obecnej perspektywie rolę, odgrywać będzie komplementarność wsparcia. Komplementarność polityk, strategii, programów, działań, projektów to ich dopełnianie się prowadzące do realizacji określonego celu. Uchwała KK NSRO z dn. 22 marca 2012 r. w sprawie przyjęcia definicji „komplementarności” Projekt 1 Projekt 2 Wspólny cel Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

3. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Zagadnienia kluczowe w przyszłej perspektywie finansowej: 2. Większy nacisk położony zostanie na tzw. podejście zintegrowane, w związku z czym preferowane będą przedsięwzięcia realizujące tę logikę wsparcia (np. nowy instrument – Zintegrowana Inwestycja Terytorialna). Podejście zintegrowane - to mechanizm wsparcia umożliwiający przyjęcie do realizacji i wdrożenia całego zestawu (wiązki) przedsięwzięć (projektów) przyczyniających się do koncentracji tematycznej lub terytorialnej wsparcia, a przez to do osiągnięcia wspólnego dla nich celu (rozwiązania problemu/odpowiedzi na wyzwanie rozwojowe) dzięki podjęciu i zrealizowaniu szeregu działań o różnej naturze (np. infrastrukturalnych, wspierających przedsiębiorczość, społecznych, informacyjno-promocyjnych, itp.) Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

4. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Zagadnienia kluczowe w przyszłej perspektywie finansowej: 3. Większy nacisk położony zostanie na terytorialny wymiar prowadzonej interwencji (tzw. podejście terytorialne). Podejście terytorialne zakłada odejście od postrzegania obszarów przez pryzmat granic administracyjnych na rzecz ich indywidualnych potencjałów, barier i wzajemnych zależności. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

5. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Zagadnienia kluczowe w przyszłej perspektywie finansowej: 4. Przy realizacji działań rozwojowych w większym stopniu realizowane powinno być partnerstwo oraz współpraca podmiotów. (Partnerstwo i wielopoziomowe sprawowanie rządów to jedna z zasad ogólnych w przyszłej perspektywie finansowej - art. 5 projektu rozporządzenia ogólnego). 5. Nastąpi wzrost wykorzystania instrumentów finansowych (IF) w programach polityki spójności. Wprowadzone zostaną nowe, dotychczas niestosowane instrumenty finansowe. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

6. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Zagadnienia kluczowe w przyszłej perspektywie finansowej: Katalog IF finansowanych w przyszłych programach 2014-2020: • krajowy fundusz venture capital • mechanizmy pożyczkowe/poręczeniowe dla finansowania wysokobudżetowych przedsięwzięć, np. w energetyce odnawialnej i efektywności energetycznej • fundusze pożyczkowe/poręczeniowe do finansowania przedsięwzięć niższej wartości w energetyce odnawialnej i efektywności energetycznej • pożyczki/linie kredytowe udzielane/organizowane bezpośrednio przez IZ lub IW • fundusze pożyczkowe oferujące różne linie produktów • fundusze poręczeniowe, poreczenia indywidualne, poręczenia portfelowe, rożne linie produktów • fundusze kapitałowe (equity), seed capital • Fundusze łączące wszystkie produkty, Fundusze Rozwoju Obszarów Miejskich, Fundusze na OZE, ochronę środowiska, efektywność energetyczną • fundusze mieszane Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

7. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Układ programów operacyjnych 2014 – 2020 • program operacyjny dotyczący innowacyjności, badań naukowych i ich powiązań ze sferą przedsiębiorstw • program operacyjny dotyczący gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska, przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu, transportu i bezpieczeństwa energetycznego • program operacyjny dotyczący rozwoju kompetencji i umiejętności, włączenia społecznego oraz dobrego rządzenia • program operacyjny dotyczący rozwoju cyfrowego • program dotyczący rozwoju obszarów wiejskich • program dotyczący rozwoju obszarów morskich i rybackich • program pomocy technicznej • program operacyjny dotyczący Polski Wschodniej • programy dotyczące współpracy terytorialnej (EWT) • Regionalne Programy Operacyjne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

8. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Zarząd Województwa Lubelskiego w dniu 5 marca 2013 r. zaakceptował wstępny projekt obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 (RPO WL 2014 – 2020), z jednoczesnym zachowaniem możliwości modyfikacji w zakresie konstrukcji Osi Priorytetowych Programu. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

9. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

10. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Wstępny projekt obszarów wsparcia w ramach RPO WL 2014 – 2020 opracowany został w oparciu o projekt Linii Demarkacyjnej (czyli projekt podziału realizacji różnego typu działań pomiędzy poziom krajowy i regionalny oraz pomiędzy poszczególne fundusze), który cały czas podlega modyfikacjom. W związku z powyższym ostateczny kształt obszarów wsparcia Programu może ulec zmianie. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

11. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Oś Priorytetowa 1. Konkurencyjność przedsiębiorstw i innowacje • Wsparcie tworzenia infrastruktury i działalności B+R w przedsiębiorstwach • Wsparcie innowacyjnych MŚP • Wsparcie współpracy nauki i biznesu, • Finansowanie powstawania i rozwoju przedsiębiorstw • Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych w przedsiębiorstwach • Wsparcie międzynarodowej współpracy gospodarczej przedsiębiorstw • Profesjonalizacja usług IOB • Rozwój klastrów regionalnych • Wsparcie funduszy pożyczkowych, poręczeniowych i kapitałowych • Wsparcie dla przedsiębiorców w zakresie Technologii Informacyjno Komunikacyjnych Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

12. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Oś Priorytetowa 2. Energia przyjazna środowisku • Wytwarzanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych • Budowa oraz modernizacja sieci dystrybucyjnych niskiego i średniego napięcia. • Biokomponenty i biopaliwa, zakłady do produkcji urządzeń OZE • Wsparcie MŚP w zakresie efektywności energetycznej MŚP (zmniejszenie strat energii, ciepła, wody) • Kompleksowa modernizacja energetyczna budynków wraz z wymianą wyposażenia tych obiektów na energooszczędne • Wsparcie wynikające z planów niskoemisyjnych dla poszczególnych typów obszarów, stanowiące uzupełnienie projektów realizowanych z poziomu krajowego Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

13. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Oś Priorytetowa 3. Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów • Rozwój form małej retencji. • Organizacja systemów wczesnego reagowania i ratownictwa • Kompleksowe działania skierowane na poprawę gospodarowania odpadami. • Kompleksowe wsparcie gospodarki wodno-ściekowej • Ochrona, zachowanie i zabezpieczenie obiektów dziedzictwa kulturowego i obiektów zabytkowych, promocja kultury • Parki krajobrazowe i rezerwaty przyrody • Wsparcie dla ochrony różnorodności biologicznej • Wsparcie dla wykorzystania lokalnych zasobów przyrodniczych wraz z promocją • Wsparcie inwestycji dotyczących poprawy jakości powietrza i hałasu • Rekultywacja terenów poprzemysłowych Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

14. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Oś Priorytetowa 4. Mobilność regionalna i ekologiczny transport • Wsparcie wynikające z planów niskoemisyjnych • Zrównoważona mobilność miejska • Budowa, przebudowa dróg wojewódzkich (ewentualnie powiatowych i gminnych) w sieci kompleksowej TEN-T oraz stanowiących połączenie do sieci TEN-T, w tym inwestycje na rzecz poprawy bezpieczeństwa i przepustowości ruchu na tych drogach (ITS) • Rozwój przyjaznych dla środowiska i niskoemisyjnych systemów transportu • Budowa, modernizacja, rehabilitacja sieci kolejowej i infrastruktury dworcowej poza siecią TEN-T, zakup i modernizacja taboru kolejowego dla połączeń wojewódzkich Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

15. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Oś Priorytetowa 5. Przedsiębiorczość i uczenie się przez całe życie • Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy działania na rzecz podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz ich lepszego dopasowania do potrzeb rynku pracy • Pomoc w zdobyciu doświadczenia zawodowego, wspieranie mobilności zawodowej • Wspieranie usług opieki osobami zależnymi oraz poprawa dostępu do usług opiekuńczych. • Wdrożenie elastycznych form zatrudnienia • Wspieranie aktywizacji kobiet powracających na rynek pracy. • Programy na rzecz integracji osób i rodzin z dysfunkcjami ukierunkowane na aktywizację społeczno-zawodową • Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych pracowników • Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych • Wsparcie doradczo-szkoleniowe dla MŚP • Programy outplacement. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

16. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 • Programy przekwalifikowania pracowników • Programy w zakresie profilaktyki zdrowotnej służące wspieraniu aktywności zawodowej. • Dotacje inwestycyjne dla firm, które rozpoczęły prowadzenie działalności gospodarczej ze środków EFS • Preferencyjne pożyczki/dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej • Wsparcie doradczo-szkoleniowe dla osób planujących rozpoczęcie działalności gosp. • Dotacje na spłatę pożyczki (do 20% wartości pożyczki) • Wsparcie dla podmiotów ekonomii społecznej • Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów • Wzrost jakości edukacji w szkołach prowadzących kształcenie ogólne i zawodowe. • Edukacja formalna i pozaformalna osób dorosłych • Infrastruktura edukacyjna w szczególnie uzasadnionych przypadkach Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

17. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Oś Priorytetowa 6. Spójność społeczna • Infrastruktura ochrony zdrowia powiązana ze zidentyfikowanymi na poziomie krajowym obszarami deficytów oraz odzwierciedlające potrzeby regionalne • Infrastruktura usług społecznych, w tym ośrodki wsparcia, placówki opiekuńczo-wychowawcze, mieszkania chronione i zdrowotnych, w tym podmiotów ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, psychiatrycznej, długoterminowej, ZOL • Spersonalizowane i zintegrowane usługi pomocy społecznej, wsparcia rodziny i pieczy zastępczej, usługi opiekuńcze i zdrowotne, w celu zwiększenia ich dostępności • Wsparcie organizacji opieki nad osobami zależnymi • Kompleksowa rewitalizacja (tylko działania inwestycyjne na rzecz rozwiązywania problemów społecznych) • Programy na rzecz integracji społeczności marginalizowanych • Działania na rzecz aktywności społeczności lokalnych i rozwoju lokalnego, ze szczególnym uwzględnieniem społeczności marginalizowanych Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

18. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Zatwierdzony przez ZWL materiał opracowany został w wyniku dotychczasowych prac nad RPO WL 2014 – 2020, które determinowane są szeregiem uwarunkowań, wynikających przede wszystkim z faktu, iż programowanie przyszłej perspektywy finansowej odbywa się równocześnie na poziomie wspólnotowym, krajowym i regionalnym, a w związku z powyższym – nie jest możliwe ostateczne określenie zakresu wparcia w ramach poszczególnych programów operacyjnych. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

19. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Uwarunkowania na poziomie wspólnotowym: • Zobowiązania wynikające ze Strategii Europa 2020 • Konieczność zapewnienia zgodności z projektami rozporządzeń dla nowej perspektywy finansowej 2014-2020, które w dalszym ciągu podlegają negocjacjom • Konieczność spełnienia tzw. ring-fencingówtzn. wyznaczonych przez KE minimalnych pul środków dedykowanych na poszczególne obszary wsparcia • Konieczność zapewnienia zgodności wsparcia udzielanego w ramach RPO WL 2014 – 2020 z wymogami dyrektyw UE, przyjmowanych na poziomie unijnym Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

20. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 • Koncentracja tematyczna i ring-fencingi (pułapy finansowe) • dla regionów słabiej rozwiniętych W projektach rozporządzeń wprowadzono ograniczenia swobody dysponowania środkami dostępnymi w ramach kopert krajowych. 1. Nałożony został (na poziomie krajowym) ring-fencing w wysokości 20 – 25% środków funduszy strukturalnych na 3 cele tematyczne: • zatrudnienie i mobilność pracowników (8) • włączenie społeczne i walki z ubóstwem (9) • edukacja, umiejętności i uczenie się przez całe życie (10) 2. Ponadto co najmniej 20% całkowitych zasobów EFS w państwie członkowskim zostanie przypisana do celu tematycznego 9. Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

21. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Ponadto: 3. co najmniej 50% środków EFRR na szczeblu krajowym przydziela się na 1 lub więcej spośród następujących 4 celów tematycznych: • wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji (cel tematyczny 1); • wzmacnianie dostępu i wykorzystania oraz jakości informacyjnych i komunikacyjnych technologii (cel tematyczny 2); • podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw (cel tematyczny nr 3) • wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (cel tematyczny nr 4). 4. co najmniej 10% środków EFRR na szczeblu krajowym ma być przeznaczone na wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (cel tematyczny nr 4) 5. co najmniej 5% środków EFRR na szczeblu krajowym zostaje przydzielonych na zintegrowane działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich.

22. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Uwarunkowania na poziomie krajowym: • Konieczność realizacji celów rozwojowych wskazanych w krajowych dokumentach strategicznych • Długotrwały proces przygotowania przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego dokumentu pn. Założenia Umowy Partnerstwa 2014-2020 (ZUP) • Prace trwające w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego nad tzw. linią demarkacyjną określającą kryteria podziału wsparcia między programy krajowe i regionalne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

23. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Uwarunkowania na poziomie regionalnym: • Równolegle toczące się prace nad Strategią Rozwoju Województwa Lubelskiego oraz Regionalną Strategią Innowacji Województwa Lubelskiego • Równolegle toczące się prace nad Kontraktem Terytorialnym Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

24. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Projekt Linii Demarkacyjnej – wybrane kwestie problematyczne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

25. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Projekt Linii Demarkacyjnej – wybrane kwestie problematyczne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

26. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Projekt Linii Demarkacyjnej – wybrane kwestie problematyczne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

27. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Projekt Linii Demarkacyjnej – wybrane kwestie problematyczne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

28. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Projekt Linii Demarkacyjnej – wybrane kwestie problematyczne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

29. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Projekt Linii Demarkacyjnej – wybrane kwestie problematyczne Departament Regionalnego Programu Operacyjnego

30. Wstępny zarys obszarów wsparcia w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 Dziękuję za uwagę. Izabela Byzdra Dyrektor Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie