450 likes | 1.01k Views
Diabeteszorg en thuisverpleging. Roseline Debaillie Verpleegkundig coördinator Wit- Gele Kruis van Vlaanderen. NVKVV – 8 maart 2007. Prevalentie van diabetes. 19 % van de thuisverpleegde patiënten heeft diabetes, d.i. 1 op 5!
E N D
Diabeteszorg en thuisverpleging Roseline Debaillie Verpleegkundig coördinator Wit-Gele Kruis van Vlaanderen NVKVV –8 maart 2007
Prevalentie van diabetes • 19 % van de thuisverpleegde patiënten heeft diabetes, d.i. 1 op 5! • 12,5 % van de thuisverpleegde patiënten krijgt insuline-inspuitingen, d.i. 1 op 8 ! • Het gaat overwegend over oudere type 2 patiënten met co-morbiditeit en problemen inzake therapietrouw Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Overzicht • Zorgvernieuwingsproject diabetes: 1 maart 2003 • Diabetesnomenclatuur thuisverpleging: 1 juli 2003 • Aanpassing revalidatieovereenkomst DM en nomenclatuur thuisverpleging voor groep 3a: 1 mei 2006 Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Zorgvernieuwingsproject diabetes 1 maart 2003 Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Zorgvernieuwingsproject diabetes • Comité Chronisch Zieken van de Wetenschappelijke Raad RIZIV • Opdracht: zorgvernieuwingsprojecten uitwerken voor chronisch zieken (diabetes, chronische pijn, incontinentie, chronische psychiatrie …) • Betrekken van patiëntenverenigingen bij de uitwerking van deze projecten Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Zorgvernieuwingsproject diabetes • Negen aanbevelingen • Invoering van een diabetespas • Verbeteren van de toegankelijkheid van voedingsadvies • Verbeteren van de beschikbaarheid van preventieve voetzorg • Verbeteren van de beschikbaarheid van curatieve voetzorg Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Zorgvernieuwingsproject diabetes • Negen aanbevelingen • Verbeteren beschikbaarheid lipiden verlagende farmaca • Verbeteren beschikbaarheid thera-peutische educatie • Organisatie sensibilisatie en screening • Richtlijnen voor zorgverleners eerste lijn • Ondersteuning patiëntenverenigingen Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Diabetespas • Pas aanvragen bij mutualiteit met een attest van de behandelende geneesheer • Doelstellingen pas: • duidelijke behandeldoelen • educatie en info i.v.m. de nodige onderzoeken • communicatie-instrument tussen zorgverleners • Zowel conventie als niet-conventiepatiëntenkunnen een pas aanvragen • Aantal passen nu afgeleverd: 132.127 (1/2 gekende diabetici) Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Diabetespas • Toegang tot dieetadvies • Voor niet conventiepatiënten • Dieetadvies: 2 keer/ jaar ½ uur • Diëtiste: • RIZIV-nummer hebben • diabetespas invullen • een voedingsdossier bijhouden • rapportage aan voorschrijvende arts Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Diabetespas • Honoraria • Honorarium: 16,75 • Terugbetaling: 15,08 (WIGW) of 12,57 (PUG) • Uitbreiding van de regeling is momen-teel in onderhandeling • 4 keer voedingsadvies per jaar bij nieuwe patiënten, patiënten die op insuline overgaan en bij nierinsufficiëntie Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Diabetespas • Toegang tot podologisch advies • Ook voor conventiepatiënten • Podologisch advies vanaf risicoklasse 2b: 2 keer/ jaar 3/4 uur • Podoloog: • RIZIV-nummer hebben • diabetespas invullen • een dossier bijhouden • rapportage aan voorschrijvende arts Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Diabetespas • Honoraria • Honorarium: 25,13 • Terugbetaling: 22,62 (WIGW) of 18,85 (PUG) • Uitbreiding momenteel in onder-handeling • Uitbreiding met de risicoklasse 2a Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Andere aanbevelingen • Curatieve voetzorg: deels gerealiseerd • Lipiden verlagende farmaca: OK • Therapeutische educatie: zie verder • Sensibilisatie en screening: nee • Richtlijnen: deels gerealiseerd (huisartsen nieuwe richtlijn) • Werking diabetesverenigingen ondersteunen: OK Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Diabetesnomenclatuur thuisverpleging 1 juli 2003 Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Diabetesnomenclatuur • Kader = RIZIV = ziekte- en invaliditeits-verzekering = nomenclatuur thuisverpleging • Inhoud van de nieuwe RIZIV-nomenclatuur m.b.t. diabetes • Wat wordt er terugbetaald? • Onder welke voorwaarden? • Wie mag zich referentieverpleegkundige diabetes noemen? Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Minister Vandenbroucke • Nieuwe opdrachten thuisVPK moeten worden ondersteund door een aangepaste nomenclatuur • Complexe zorg aan chronisch zieken, vb. diabetes • Werken met verpleegdiagnostiek, protocollen, referentieVPK • Stimuleren van zelfredzaamheid, vb. zelftoediening van insuline Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Traject diabetes • Nieuw hoofdstuk (IV) ingevoegd in de nomenclatuur van de thuisverpleging • 6 nieuwe FF’s ingevoerd voor diabetespatiënten • Diabetespatiënten = patiënten waarbij een behandeling met insuline wordt opgestart (alle nieuwe patiënten dus) • Uitgesloten: diabetespatiënten in de ziekenhuisconventie (revalidatie-overeenkomst DM) Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Overzicht • FF 1: opmaak verpleegdossier en overleg met de behandelende arts • FF 2: individuele educatie tot zelfzorg • FF 3: aanwezigheid vaste VPK bij educatie tot zelfzorg • FF 4: individuele educatie tot inzicht • FF 5: opvolging na educatie tot zelfzorg • FF 6: begeleiding van een diabetespatiënt die niet overschakelt op zelfzorg Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Opmaak verpleegdossier en overleg met arts • Verplicht overleg met de arts waarin de doelstellingen van de VPK zorg besproken worden en educatie voorgeschreven wordt • Verpleegdossier omvat (cf. RIZIV-richtlijn) • Verpleegkundige anamnese • Verpleegkundige diagnoses • Concrete verpleegplanning, incl. educatie-programma en verdere opvolging Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Educatie tot zelfzorg • Programma van min. 5 uur, gespreid in zittingen van min. 30 minuten • Verslag in verpleegdossier en resultaten meedelen aan arts • Inhoud van het educatieprogramma moet beantwoorden aan een RIZIV-richtlijn • Enkel attesteerbaar door de referentie-verpleegkundige diabetes Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Aanwezigheid vaste VPK bij educatie tot zelfzorg • Enkel attesteerbaar indien min. 2 zittingen werden bijgewoond, waaronder de laatste • Bedoeling: ook de vast verpleegkundigen een stuk mee educeren en de link leggen met de opvolging na de educatie Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Educatie tot inzicht • Programma van min. 2 uur, in zittingen van min. 30 minuten • Verslag in verpleegdossier • Inhoud van het educatieprogramma moet beantwoorden aan de RIZIV-richtlijn • Attesteerbaar door vaste verpleegkundige of referentieverpleegkundige diabetes Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Opvolging • Na educatie tot zelfzorg • Twee keer per kalenderjaar • Voorgeschreven door de arts • Opgenomen in het verpleegdossier • Voor patiënten niet op zelfzorg • Dagelijks • Voorgeschreven door de arts • Volgens een geactualiseerd verpleegplan (cf. RIZIV-richtlijn) Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Het verpleegdossier • Verpleegkundige anamnese: Identificatiegegevens allerhande, link met diabetespas (houder pas? coördinaten diëtiste & podoloog/pedicure), diabetesconventie (J/N?),project diabetische voet … • Verpleegkundige diagnoses: aftoetsen van kennistekort, therapieontrouw, infectiegevaar, huiddefect, pijn, vrees … • Verpleegplanning: Het gekozen educatietraject, de afspraken i.v.m. injecteren insuline (materiaal, naaldlengte, zonerotatie), aanpassingen insuline, voetcontrole, gewichtscontrole , glycemiecontrole … Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Educatie tot zelfzorg • Enkel attesteerbaar door de referentie-verpleegkundige diabetes • Min. 5 uur: verplichte onderwerpen (1) • Algemene uitleg: wat is diabetes? • Relatie insuline, voeding, medicatie en beweging • Praktische instructie optrekken insuline, pen, inspuittechniek, zonerotatie … • Bewaring van insuline Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Educatie tot zelfzorg • Min. 5 uur: verplichte onderwerpen (2) • Aanleren van zelfmonitoring: techniek, lezen en interpreteren van resultaten, bijhouden van resultaten, wanneer zeker de dokter raadplegen • Advies aanschaf meter • Informatie over bestaande tegemoet-komingen: diabetespas (dieetadvies, podologisch advies), VDV, mutualiteiten, … Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Educatie tot zelfzorg • Min. 5 uur: verplichte onderwerpen (3) • Hypo- en hyperglycemiebeleid: hoe herkennen en wat eraan doen • Aandachtspunten i.v.m. de preventie van complicaties: voeten, ogen, nieren, cardio-vasculair • Aandachtspunten i.v.m. gezonde voeding Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Educatie tot inzicht • Attesteerbaar door de referentieverpleeg-kundige diabetes of de vaste verpleeg-kundige • Min. 2 uur: verplichte onderwerpen (1) • Uitleg verpleegplan diabetes: wat doen we en waarom doen we dit (vb. zonerotatie, voet- en gewichtscontrole …) • Beknopte uitleg: wat is diabetes • Uitleg hypo-hyper: symptomen en wat te doen Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Educatie tot inzicht • Min. 2 uur: verplichte onderwerpen (2) • Bewaring van insuline • Tips gezonde voeding • Praktische tips voor preventie voet-problemen • Informatie rond bestaande tegemoet-komingen: diabetespas (dieetadvies, podologische advies), VDV, mutualiteiten … Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
ReferentieVPK diabetes • A1 of A2 verpleegkundigen • Studiebewijs bijkomende opleiding van min. 40 uur in een opleidingsinstituut erkend door het Departement Onderwijs • Onderwerpen die aan bod moeten komen: • fysiologie, pathologie en erfelijkheid • voedingsadviezen voor diabetici • orale antidiabetica en interacties • insulinetherapie • zelfcontrole Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
ReferentieVPK diabetes • Acute en chronische complicaties • Follow-up en onderzoeken • Begeleiding van chronisch zieken • Therapeutische patiënteneducatie • Werken in een diabetesteam • Diabetes en maatschappij • Wetgeving en beroepsethiek inzake diabeteszorg • RIZIV-nummer aanvragen (zoals elke thuisVPK) om te kunnen factureren aan de mutualiteit: nu een 500-tal voor België • Verplicht hun bekwaamheid op peilte houden Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Facturaties WGK 2005 - 2006 • Verpleegdossiers nieuwe patiënten: • 2005: 1042 • 2006: 1191 • Educaties tot inzicht: • 2005: 218 • 2006: 363 • Educaties tot zelfzorg: • 2005: 111 • 2006: 193 • Conclusie: 39,6 % van de nieuwe patiënten werd geëduceerd, waarvan 14 % tot zelfzorg Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Aanpassing van de revalidatieovereenkomst DM en de nomenclatuur thuisverpleging voor groep 3a 1 mei 2006 Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Revalidatieovereenkomst DM • Conventiecentrum (ziekenhuis) sluit een overeenkomst af met het RIZIV • Zelfregulatie: ‘alle aspecten van de behandeling van diabetes met inbegrip van de bepaling van de glycemie, de aanpassing van de insulinedosis, de inspuittechniek, de identificatie van hypoglycemie-symptomen en de correctie daarvan, de integratie van lichaamsbeweging in het schema van inspuitingen en maaltijden en het opstellen van een evenwichtige voeding’ • Zelfcontrole: minder intensieve vorm Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Revalidatieovereenkomst DM • Doelstellingen (cf. wetenschappelijke studies): • euglycemie • voorkomen van complicaties • vertragen van complicaties • Verschillende programma’s: • groep 1: zeer intensieve patiënten • groep 2: intensieve patiënten • groep 3: minder intensieve patiënten Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Groep 1 • 3 of meer injecties per dag • 4 glycemiemetingen per dag • Minimum 120 metingen per maand • Type 1 patiënten • Ongeveer 38 % van de conventiepatiënten • Ongeveer 6 % van de diabetespatiënten die thuisverpleging krijgen Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Groep 2 • 3 of meer injecties per dag • 4 dagcurves per week • Minimum 60 metingen per maand • Tussengroep: type 1 en type 2 diabetes • Ongeveer 9 % van de conventiepatiënten • Ongeveer 2 % van de diabetespatiënten die thuisverpleging krijgen Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Groep 3 • 2 of meer injecties per dag • 2 dagcurves per week • Minimum 30 metingen per maand • Type 2 diabetes • Ongeveer 53 % van de conventiepatiënten • Ongeveer 66 % van de diabetespatiënten die thuisverpleging krijgen (!) Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Probleemstelling • Registratie WGK mei 2004 • 55,7 % van diabetespatiënten thuis verpleegd zijn patiënten die ook in de revalidatieovereenkomst zitten (materiaal) • Gevolg voor thuisverpleging: geen educatie meer mogelijk (cumulverbod) Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Oplossing • Groep 3 opgesplitst in: • 3a: type 2 diabetes • 3b: type 1 diabetes, diabetici na transplantatie, zwangerschapsdiabetica, nierdialysepatiënten • Groep 3a: bijkomende voorwaarden • GMD + diabetespas + 2 consultaties per jaar voor opvolging diabetes bij de huisarts • Samenwerkingsprotocol diabetesteam en huisarts Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Oplossing • Aanpassing van de nomenclatuur van de thuisverpleegkundigen • Schrappen van het cumulverbod voor de groep 3a patiënten met ingang van 1 mei 2006 • Sedert 1 mei 2006 voor groep 3a: • Starteducatie en materiaal via het conventie-centrum • Verdergezette educatie tot zelfzorg of tot inzicht kan thuis gebeuren Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Samenvatting Nieuwe regeling voor de thuisverpleging • Sedert 1 juli 2003 kan er educatie gegeven worden aan patiënten die tot nu toe uit de boot vielen • Sedert 1 mei 2006 komt ook de groep 3a uit de ziekenhuisconventie in aanmerking voor verdere educatie thuis (na opstart in het ziekenhuis) • De educatie kan 2 vormen aannemen: ‘educatie tot zelfzorg’ of ‘educatie tot inzicht’ volgens de mogelijkheden die de patiënt nog heeft Wit-Gele Kruis van Vlaanderen
Samenvatting Nieuwe regeling voor de thuisverpleging • In het verpleegdossier wordt de link gelegd met de diabetespas en de conventiecentra • Er is verplicht overleg met de arts (keuze van het educatietraject en de VPK opvolging zijn op voorschrift) • De educatie tot zelfzorg wordt gegeven door opgeleide referentieVPK diabetes Wit-Gele Kruis van Vlaanderen