Nieuwe nomenclatuur thuisverpleging

1. Nieuwe nomenclatuur thuisverpleging Roseline Debaillie Verpleegkundig coördinator WGK Vlaanderen

2. Inhoud • Kader waarbinnen de nieuwe nomenclatuur tot stand kwam = RIZIV = Sociale Zaken = wet op de ziekte- en invaliditeitsverzekering • Inhoud van de nieuwe RIZIV-nomenclatuur mbt. diabetes • Wat wordt er terugbetaald ? • Onder welke voorwaarden ? • De referentieverpleegkundige diabetes : opleidingsvoorwaarden en overgangsmaatregelen • Bijzondere beroepstitel/beroepsbekwaamheid diabetesVPK = volksgezondheid = wet op de verpleegkunde(KB 78)

3. Minister Vandenbroucke • Schrijven aan de overeenkomstencommissie thuisverpleging dd. 16/03/01: • Zorg op de juiste plaats, thuisverpleging is belangrijk • Nieuwe opdrachten van de thuisVPK moeten worden ondersteund door een aangepaste nomenclatuur • Complexe zorg aan chronisch zieken, vb. diabetes • Werken met verpleegdiagnostiek, verpleegprotocollen, referentieverpleegkunde • Stimuleren van autonomie en zelfredzaamheid, vb. zelftoediening van insuline, …

4. Overeenkomstencommissie (conventiecommissie) thuisverpleging • Paritair samengesteld • 8 vertegenwoordigers van de landsbonden van de mutualiteiten (christelijke, socialistische, liberale, neutrale en onafhankelijke) • 8 vertegenwoordigers van de erkende beroepsorganisaties voor verpleegkundigen (NVKVV, NNBVV, ACN en FNIB) • Voogdijminister =Min. van Sociale Zaken

5. Onderhandelingen • Start besprekingen april 2001 • Gestemd in de overeenkomstencommissie op 11/2/2003 • Positief advies van de Commissie Voor Begrotingscontrole (budget: 3.7 mio euro, 150 mio Bef) • Positief advies van het Verzekeringscomité • Gepubliceerd in het BS op 19 juni 03 • De nieuwe regeling gaat in op 1 juli 03

6. Welke voorstellen zijn er uitgewerkt? • Traject diabetes • (Differentiatie wondzorg) • (Heparineslot toegevoegd aan de STV) • (Kennisgeving palliatieve forfaits) • (Differentiatie codes inspuitingen)

7. Enkele cijfers ivm. diabetes in de thuisverpleging • Totaal aantal diabetespatienten in de thuisVPK in België : ongeveer 40.000 (gekende) • Aantal nieuwe patienten/jaar (incidentie) in de thuisVPK: ongeveer 1650 • Prevalentie diabetes in de diensten voor thuisVPK (WGK, Solidariteit en Soc.Mut.): 17.6% • Overwegend type 2, gemiddelde leeftijd 70 jaar, 1 of 2 inspuitingen/dag, al dan niet in combinatie met een oraal antidiabeticum.

8. Traject diabetes • 6 nieuwe FF’s ingevoerd voor diabetespatiënten • 1 FF ivm. opmaak verpleegdossier & overleg • 3 FF’s ivm. educatie van de patient • 2 FF’s ivm. opvolging van de patient • Diabetespatiënten = patiënten waarbij een behandeling met insuline wordt opgestart (in principe de nieuwe patiënten dus)

9. Overzicht • FF 1 voor opmaak verpleegdossier en overleg met de behandelende arts • FF 2 voor individuele educatie tot zelfzorg door een referentieverpleegkundige diabetes • FF 3 voor de aanwezigheid van de vaste VPK bij de educatie tot zelfzorg • FF 4 voor individuele educatie tot inzicht door de vaste VPK of de referentieverpleegkundige diabetes • FF 5 voor de opvolgingna educatie tot zelfzorg • FF 6 voor de begeleiding van diabetespatiënt die niet overschakelt op zelfzorg

10. Voorwaarden • FF’s 2, 4, 5 en 6 i.v.m. educatie en opvolging: steeds op voorschrift (huisarts of specialist) • FF 1 (opmaak verpleegdossier en overleg arts) en FF 3 (aanwezigheid vaste VPK tijdens educatie tot zelfzorg) niet op voorschrift • Principe: voor nieuwe patiënten waarbij een behandeling met insuline wordt gestart • Uitz. FF 6 = begeleiding van diabetespatiënt niet op zelfzorg: vanaf 1/7 ook voor bestaande patiënten ! • Uitz. Conventiepatienten : FF 2, 3, 4 en 5 niet (educatie), wel het FF 1 en FF 6!

11. FF 1: opmaak verpleegdossier en overleg met arts • Verplicht overleg met de arts waarin de doelstellingen van de VPK zorg besproken worden en educatie voorgeschreven wordt • Verpleegdossier omvat (cfr. RIZIV-richtlijn) • Verpleegkundige anamnese • Verpleegkundige diagnoses • Concrete verpleegplanning, incl. educatieprogramma en verdere opvolging

12. Educatieprogramma’s • FF2 : educatie tot zelfzorg • Programma van min. 5 uur, gespreid in zittingen van min. 30 minuten. • Verslag in verpleegdossier en resultaten meedelen aan arts • Inhoud van het educatieprogramma moet beantwoorden aan een RIZIV-richtlijn • Enkel attesteerbaar door de referentie-verpleegkundige diabetes

13. Educatieprogramma’s • FF3: aanwezigheid vaste VPK bij educatie tot zelfzorg • Enkel attesteerbaar indien min. 2 zittingen werden bijgewoond, waaronder de laatste.

14. Educatieprogramma’s • FF4: educatie tot inzicht • Programma van min. 2 uur, in zittingen van min. 30 minuten. • Verslag in verpleegdossier • Inhoud van het educatieprogramma moet beantwoorden aan de RIZIV-richtlijn • Attesteerbaar door vaste verpleegkundige of referentieverpleegkundige diabetes

15. Opvolging na educatie • FF5: na educatie tot zelfzorg • Twee keer per kalenderjaar • Voorgeschreven door de arts • Opgenomen in het verpleegdossier • FF6: voor patienten niet op zelfzorg • Indien de verpleegkundige begeleiding gebeurt volgens een door de arts goedgekeurd en geactualiseerd verpleegplan (cfr. RIZIV-richtlijn)

16. Het verpleegdossier • Verpleegkundige anamnese : identificatiegegevens allerhande, link met diabetespas (houder pas? coördinaten dietiste & podoloog/pedicure), diabetesconventie (J/N?),project diabetische voet… • Verpleegkundige diagnoses: aftoetsen van kennistekort, therapieontrouw, infectiegevaar, huiddefect, pijn, vrees … • Verpleegplanning : het gekozen educatietraject, de afspraken ivm. injecteren insuline (materiaal, naaldlengte, zonerotatie), aanpassingen insuline, voetcontrole, gewichtscontole , glycemiecontrole…

17. Educatie tot zelfzorg • Enkel attesteerbaar door de referentieverpleegkundige diabetes • Min. 5 uur : verplichte onderwerpen (1) • Algemene uitleg: wat is diabetes ? • Relatie insuline, voeding, medicatie en beweging • Praktische instructie optrekken insuline, pen, inspuittechniek, zonerotatie… • Bewaring van insuline

18. Educatie tot zelfzorg • Min. 5 uur : verplichte onderwerpen (2) • Aanleren van zelfmonitoring : techniek, lezen en interpreteren van resultaten, bijhouden van resultaten, wanneer zeker de dokter raadplegen • Advies aanschaf meter • Informatie over bestaande tegemoetkomingen: diabetespas (dieetadvies, podologisch advies), VDV, mutualiteiten, …

19. Educatie tot zelfzorg • Min. 5 uur : verplichte onderwerpen (3) • Hypo- en hyperglycemiebeleid : hoe herkennen en wat eraan doen • Aandachtspunten ivm. de preventie van complicaties: voeten, ogen, nieren, cardio-vasculair • Aandachtspunten ivm. gezonde voeding

20. Educatie tot inzicht • Attesteerbaar door de referentieverpleegkundige diabetes of de vaste verpleegkundige • Min. 2 uur : verplichte onderwerpen (1) • Uitleg verpleegplan diabetes : wat doen we en waarom doen we dit (vb. zonerotatie, voet- en gewichtscontrole…) • Beknopte uitleg : wat is diabetes • Uitleg hypo-hyper : symptomen en wat te doen

21. Educatie tot inzicht • Min. 2 uur : verplichte onderwerpen (2) • Bewaring van insuline • Tips gezonde voeding • Praktische tips voor preventie voetproblemen • Informatie rond bestaande tegemoetkomingen: diabetespas (dieetadvies, podologische advies), VDV, mutualiteiten …

22. ReferentieVPK diabetes • A1 of A2 verpleegkundigen • Studiebewijsbijkomende opleiding vanmin. 40 uur in een opleidingsinstituut erkend door Dep. Onderwijs • Onderwerpen die aan bod moeten komen : • Fysiologie, pathologie en erfelijkheid • Voedingsadviezen voor diabetici • Orale antidiabetica en interakties • Insulinetherapie • Zelfcontrole

23. ReferentieVPK diabetes • Acute en chronische complicaties • Follow-up en onderzoeken • Begeleiding van chronisch zieken • Therapeutische patienteneducatie • Werken in een diabetesteam • Diabetes en maatschappij • Wetgeving en beroepsethiek inzake diabeteszorg • RIZIV-nummer aanvragen (zoals elke thuisVPK) om de prestaties te kunnen aanrekenen aan de mutualiteit • Verplichting hun bekwaamheid op peil te houden

24. ReferentieVPK diabetes • Let wel: dit heeft niets te maken met het toekennen van een BBT of BBB. Dit heeft enkel te maken met de terugbetaling van prestaties door de ziekteverzekering, het verkrijgen van een RIZIV-nummer als ref.VPK diabetes is dus niet gelijk aan het bekomen van een BBT of BBB ! • Het is enkel van belang voor VPK die in de thuisverpleging werken of er wensen te gaan werken ! • Educatoren opgeleid in een erkend opleidingsinstituut (cfr. Artevelde, Brugge…) voldoen aan de voorwaarden om een erkenningsnummer als ref.VPK aan te vragen bij het RIZIV.

25. Overgangsmaatregelen • Educatoren ‘oud regime’ (VDV-opleiding) • Voorlopig erkenningsnummer bij het RIZIV aanvragen mits een verklaring op eer (40 uur vorming gevolgd) en copie bewijstuk (certificaat VDV-vorming). • Voorlopige erkenning is geldig van 1/7/03 tem. 30/9/04 • In deze periode tijd om zich in regel te stellen met een erkende school (Arteveldeschool) • Let wel : opnieuw, dit is enkel van belang voor VPK die in de thuisverpleging werken of wensen te gaan werken !

26. BBT’s en BBB’n • Bevoegdheid Minister v. Volksgezondheid • Kader : wet op de verpleegkunde • Adviesorgaan : Nationale Raad voor VPK • Probleem : alle dossiers zitten vast • Obstructie vanuit de syndicaten • Keuze ‘titel’ of ‘bekwaamheid’ • Wat met A2-VPK ? (overgangsmaatregelen)

27. Bologna-akkoorden(Europese afstemming van opleidingen) • Decreet van 22/4/03 (Vlaanderen) : A1’s worden bachelors en Lic. VPK worden masters • Hogescholen en universiteiten (associaties) kunnen postgraduate opleidingen organiseren (min. 20 studiepunten) • Deze leiden tot een postgraduaat getuigschrift of het diploma van de overéénstemmende beroepstitel (cfr. educa torenopleiding – beroepstitel VPK in de diabeteologie)

28. Besluiten Nieuwe regeling voor de thuisverpleging: • Vanaf 1 juli kan er educatie gegeven worden aan patienten die tot nu toe uit de boot vielen (patienten niet in ZH-conventie) ! • Deze educatie kan 2 vormen aannemen : ‘educatie tot zelfzorg’ of ‘educatie tot inzicht’ vlgns. mogelijkheden die de patient nog heeft • In het verpleegdossier wordt de link gelegd met de diabetespas, de conventiecentra, het project diabetische voet.

29. Besluiten Nieuwe regeling voor de thuisverpleging: • Er is intensief overleg met arts (keuze educatietraject en VPK opvolging) • De educatie wordt gegeven door speciaal hiertoe opgeleide referentieVPK • Educatoren opgeleid in een erkende school kunnen onmiddelijk hun RIZIV-nummer aanvragen • Er is een (soepele) overgangsmaatregel voor VDV-educatoren die (willen) werken in de thuisverpleging

30. Besluiten BBT’s en BBB’n : • Dit is een dossier Volksgezondheid. • Het toekennen van een RIZIV-nummer als referentieVPK diabetes heeft niets te maken met het toekennen van een BBT of BBB in de diabeteologie ! • Obstakels BBT’s en BBB’n : syndicaal, keuze ‘titel’ of ‘bekwaamheid’ en de overgangsmaatregelen voor A2-VPK

31. Besluiten BBT’s en BBB’n : • Het Vlaams onderwijsdecreet voorziet een link tussen postgraduate opleidingen en beroepstitels (vraag : Wallonie ? BBT en BBB is federale materie !) • Advies : sterk lobbyen met de beroepsorganisaties voor VPK die in de Nat. Raad voor VPK zetelen + uitzoeken wie de artsenvertegenwoordigers in de NR voor VPK zijn en ook daarmee kontakt opnemen