วิชา SSC 281 : Economics ภาคการศึกษาที่ 2/2552

วิชา SSC 281 : Economicsภาคการศึกษาที่ 2/2552 สายวิชาสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์

ผู้สอน: ศักดิ์สิทธิ์ วัฒนาเดช การศึกษา • วศบ.(เกียรตินิยม) โยธา, มจธ. • วศม. ขนส่ง, มจธ. • MSc. Economics and Finance, MU, Germany • MA. Economics, UMC, USA • PhD. Economics, UMC, USA (In Progress) ปัจจุบัน • วิศวกรขนส่ง • เศรษฐกรขนส่ง • อาจารย์ (พิเศษ) E-Mail: economania_tan@hotmail.com Mobile: 087-5922002

SSC 281 เศรษฐศาสตร์ (Economics) • เศรษฐศาสตร์มหาภาค (Macroeconomics) • ศึกษาเศรษฐกิจทั้งระบบ • รายได้ประชาชาติ • ภาวะเงินเฟ้อและการว่างงาน • นโยบายการเงินและการคลัง • เศรษฐศาสตร์จุลภาค (Microeconomics) ศึกษาพฤติกรรมของหน่วยย่อยใน ระบบเศรษฐกิจ • ศึกษาผู้ผลิตโดยทฤษฎีการผลิต • ศึกษาผู้บริโภคโดยทฤษฎีผู้บริโภค • ศึกษาการปฏิสัมพันธ์ของผู้ผลิตและผู้บริโภคโดยทฤษฎีราคา

วัตถุประสงค์ของการเรียนการสอนวัตถุประสงค์ของการเรียนการสอน • เข้าใจแนวคิดพื้นฐานของเศรษฐศาสตร์จุลภาคและมหาภาค • เข้าใจข้อมูลข่าวสารทางเศรษฐกิจ • อธิบายสถานะการเศรษฐกิจในปัจจุบัน และคาดคะเนแนวโน้มของเศรษฐกิจในอนาคตได้ • เข้าใจการเลือกใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัดเพื่อก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้

ประโยชน์ของการเรียนวิชาเศรษฐศาสตร์ประโยชน์ของการเรียนวิชาเศรษฐศาสตร์ • ช่วยให้เข้าใจและสามารถปรับตัวเข้ากับสภาพเศรษฐกิจที่ประสบอยู่ในชีวิตประจำวันได้ • เป็นประโยชน์ต่อการประกอบอาชีพ • ช่วยให้เข้าใจบทบาทที่ถูกต้องของรัฐบาลในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ

การวัดผล • สอบกลางภาค 40 เปอร์เซนต์ • สอบปลายภาค 40 เปอร์เซนต์ • เข้าห้องเรียนและทำการบ้าน 5 เปอร์เซนต์ • รายงานกลุ่ม 15 เปอร์เซนต์

ทำไมเราจำเป็นต้องรู้จักเศรษฐศาสตร์ ? • 40 ปี น้ำมันจะหมด • 60 ปี ก๊าซธรรมชาติจะหมด • 200 ปี ป่าไม้จะหมด • 15-20 ปี แร่สำคัญต่างๆจะหมด • 50 ปี อาหารทะเลจะหมด • ฯลฯ

1.1ความหมายของเศรษฐศาสตร์1.1ความหมายของเศรษฐศาสตร์ • เป็นวิชาที่ศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรมของมนุษย์ที่อยู่ในสังคม • ความหมายของเศรษฐศาสตร์ เศรษฐศาสตร์คือศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับการเลือกหนทางในการใช้ ปัจจัยการผลิตอันมีอยู่จำกัด สำหรับการผลิตสินค้าและบริการ เพื่อตอบสนองความต้องการที่ไม่จำกัดของมนุษย์

1.1ความหมายของเศรษฐศาสตร์(ต่อ)1.1ความหมายของเศรษฐศาสตร์(ต่อ) • จากนิยามของเศรษฐศาสตร์มีคำที่ควรให้ความสนใจ 5 คำคือ • -การเลือก(choices) • -ปัจจัยการผลิต(Productive Factors) • -การมีอยู่อย่างจำกัด(Scarcity) • -สินค้าและบริการ(Goods and Services) • -ความต้องการที่ไม่สิ้นสุด(Unlimited Wants)

การเลือก(Choices) • เกิดขึ้นเนื่องจากทรัพยากรต่างๆสามารถใช้ประโยชน์ได้หลายทางเราจึงต้องเลือกใช้ทรัพยากรเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดหรือให้ได้ ความพอใจมากที่สุด

ปัจจัยการผลิต (Productive Factors) • ที่ดิน (Land) ผลตอบแทน คือ ค่าเช่า (Rent) • แรงงาน (Labor) หรือ ทรัพยากรมนุษย์(human resource) ผลตอบแทน คือ ค่าจ้าง(Wage) • ผู้ประกอบการ (Entrepreneur) ผลตอบแทนคือ กำไร(Profit) • ทุน (Capitals) ผลตอบแทน คือ ดอกเบี้ย (interest)

ปัจจัยการผลิต (Productive Factors) (ต่อ) เซลแมน พนักงานพิมพ์ดีด แรงงาน? กรรมกร หมอ

ปัจจัยการผลิต (Productive Factors) (ต่อ) ทุน

ปัจจัยการผลิต (Productive Factors) (ต่อ) ปัญหาพื้นฐาน ทางเศรษฐกิจ ความสัมพันธ์ของปัจจัยการผลิต (ทุนนิยม) ที่ดิน แรงงาน ทุน ผลิตอะไร อย่างไร ผู้ประกอบการ ตัดสินใจ ให้ใคร ผลผลิต ผู้บริโภค

การมีอย่างจำกัด (Scarcity) ทรัพยากรในโลกล้วนมีอยู่อย่างจำกัด เลือกผลิตสิ่งที่มีประโยชน์ที่สุดต่อสังคม ด้วย วิธีการที่มีประสิทธิภาพที่สุด • 40 ปี น้ำมันจะหมด • 60 ปี ก๊าซธรรมชาติจะหมด • 200 ปี ป่าไม้จะหมด • 15-20 ปี แร่สำคัญต่างๆจะหมด • 50 ปี อาหารทะเลจะหมด • ฯลฯ

สินค้าและบริการ (Goods and Service) • ทรัพย์เสรี (Free Goods) • สินค้าและบริการหรือสิ่งที่มีจำนวน • มากมายตามธรรมชาติเกินกว่าความ • ต้องการมนุษย์ จึงไม่ต้องจัดสรร ดังนั้น • จึงไม่มีราคา • เศรษฐทรัพย์ (Economic Goods) สินค้าและบริการที่ก่อให้เกิด อรรถประโยชน์(utility)หรือความพอใจ แก่ผู้บริโภค มีจำนวนจำกัด และมีต้นทุน การในผลิตและในการจัดหา ดังนั้นจึงมี ราคา เศรษฐทรัพย์แบ่งเป็น 2 ชนิด • สินค้าเอกชน (Private Goods) • สินค้าสาธารณะ (Public Goods)

สินค้าและบริการ (Goods and Service) (ต่อ) 3.รถโดยสาร 1.หมอ 2.ฝน 5.คอมพิวเตอร์ 6.เครื่องบินรบ 4.ดอกไม้

ความต้องการไม่จำกัด (UnlimitedWants) • ความต้องการด้านวัตถุ (Material Wants) • ความต้องการด้านจิตใจ (Mental Wants) เศรษฐศาสตร์สนใจส่วนที่เป็นความต้องการด้านวัตถุ

ปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจ(Basic Economic Problems) • ปัญหาจะผลิตอะไร (What) • ปัญหาจะผลิตอย่างไร (How) • ปัญหาผลิตเพื่อใคร (For Whom)

ปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจ (ต่อ) ปัญหาพื้นฐาน ทางเศรษฐกิจ ความสัมพันธ์ของปัจจัยการผลิต (ทุนนิยม) ที่ดิน แรงงาน ทุน ผลิตอะไร อย่างไร ผู้ประกอบการ ตัดสินใจ ให้ใคร ผลผลิต ผู้บริโภค

ระบบเศรษฐกิจกับการแก้ปัญหาพื้นฐาน(Economic System and Solotion) • ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม (Capitalism) • ระบบเศรษฐกิจแบบวางแผน (Planned Economy) • ระบบเศรษฐกิจแบบผสม (Mixed Economy)

ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม (Capitalism) ลักษณะที่สำคัญ • เอกชนมีสิทธิในการเป็นเจ้าของทรัพย์สินและปัจจัยการผลิต • เอกชนมีเสรีภาพในการเลือกดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจตามใจชอบ • รัฐบาลไม่เข้ามาแทรกแซง คงมุ่งเน้นแต่การป้องกันประเทศ รักษาความสงบเรียบร้อย

ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม (Capitalism) (ต่อ) ปัญหาพื้นฐาน ทางเศรษฐกิจ แรงงาน ทุน ที่ดิน ผลิตอะไร ผู้ประกอบการ ตัดสินใจ โดยเสรี (ใช้กลไกราคา) อย่างไร ผลผลิต ให้ใคร ประชาชนเลือกที่จะทำอะไรก็ได้โดยเสรี ถ้าเป็นแรงงาน ก็เลือกงานตามความถนัดและความชอบของตน ถ้าเป็นผู้ประกอบการ ก็ตัดสินใจได้อย่างอิสระ$ ผู้บริโภค

ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม (Capitalism) (ต่อ) ใช้กลไกราคา (หรือกลไกตลาด) ในการตัดสินใจ ตรวจดูราคาและตัดสินใจเอง บริษัท 5 บริษัท 1 ราคา บริษัท 4 บริษัท 2 บริษัท 3 ตรวจดูราคาและตัดสินใจเอง

ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม (Capitalism) (ต่อ) ข้อดีและข้อเสียของระบบทุนนิยม • ข้อดี • กำไรเป็นสิ่งจูงใจให้เกิดการพัฒนา • การจัดสรรทรัพยากรการผลิตเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพทางเศรษฐกิจ • ข้อเสีย • เอกชนอาจลงทุนในกิจการที่ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ส่วนรวมได้ • เกิดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะการกระจายรายได้

ระบบเศรษฐกิจแบบวางแผน (Planned Economy) ลักษณะที่สำคัญ • เอกชนไม่สามารถเป็นเจ้าของทรัพย์สินหรือปัจจัยการผลิต • เอกชนไม่มีเสรีภาพในการดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจ

ระบบเศรษฐกิจแบบวางแผน (Planned Economy) (ต่อ) ผลิตอะไร สำนักงานวางแผน (พรรคคอมมิวนิส) ตัดสินใจ ตัดสินใจ ปัจจัยการผลิต อย่างไร คำสั่ง ให้ใคร ผลผลิต คำสั่ง ข้อมูล คำสั่ง ผู้บริโภค ประชาชนไม่มีสิทธิเลือกที่จะเป็น ทุกอย่างถูกกำหนดจากส่วนกลาง มีอยู่ชนชั้นเดียว คือ กรรมกร (แรงงาน) ผู้ประกอบการหรือนายทุนเป็นสิ่งเลวร้าย

ระบบเศรษฐกิจแบบวางแผน (Planned Economy) (ต่อ) กลไกของเศรษฐกิจแบบวางแผน ข้อมูล สำนักงานวางแผน ข้อมูล คำสั่ง คำสั่ง คำสั่ง คำสั่ง หน่วยผลิต 1 คำสั่ง หน่วยผลิต 5 หน่วยผลิต 2 หน่วยผลิต 3 หน่วยผลิต 4

ระบบเศรษฐกิจแบบวางแผน (Planned Economy) (ต่อ) • ข้อดี • มีเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ • ไม่มีความเลื่อมล้ำทางด้านรายได้ • ข้อเสีย • ประชาชนจะขาดแรงจูงใจในการทำงาน • ใช้ทรัพยากรการผลิตไม่มีประสิทธิภาพ

ระบบเศรษฐกิจแบบผสม (Mixed Economy) ใช้กลไกตลาดควบคู่ไปกับการวางแผนจากส่วนกลาง • ระบบเศรษฐกิจแบบผสมคือ ระบบเศรษฐกิจที่มีลักษณะผสมระหว่างระบบเศรษฐกิจทุนนิยมและสังคมนิยม • บางประเทศจะมีลักษณะระบบเศรษฐกิจที่ค่อนข้างไปทางทุนนิยม เช่น สหรัฐอเมริกา เยอรมัน ญี่ปุน และไทยเป็นต้น • บางประเทศจะมีลักษณะระบบเศรษฐกิจที่ค่อนข้างไปทางสังคมนิยม เช่น สิงคโปร์ ออสเตรเลีย เป็นต้น

เครื่องมือที่ใช้แก้ปัญหาเศรษฐกิจเครื่องมือที่ใช้แก้ปัญหาเศรษฐกิจ • ระบบเศรษฐกิจทุนนิยม ใช้กลไกราคาหรือกลไกตลาด • ระบบเศรษฐกิจสังคมนิยม ใช้แผนจากส่วนกลาง • ระบบเศรษฐกิจแบบผสม ใช้กลไกราคาและแผนร่วมกัน

เครื่องมือที่ใช้แก้ปัญหาเศรษฐกิจ (เศรษฐกิจแบบทุนนิยม) ใช้กลไกราคา (หรือกลไกตลาด) ในการตัดสินใจ ตรวจดูราคาและตัดสินใจเอง บริษัท 5 บริษัท 1 ราคา บริษัท 4 บริษัท 2 บริษัท 3 ตรวจดูราคาและตัดสินใจเอง

เครื่องมือที่ใช้แก้ปัญหาเศรษฐกิจ (เศรษฐกิจแบบวางแผน) กลไกของเศรษฐกิจแบบวางแผน ข้อมูล สำนักงานวางแผน ข้อมูล คำสั่ง คำสั่ง คำสั่ง คำสั่ง หน่วยผลิต 1 คำสั่ง หน่วยผลิต 5 หน่วยผลิต 2 หน่วยผลิต 3 หน่วยผลิต 4

แขนงของวิชาเศรษฐศาสตร์แขนงของวิชาเศรษฐศาสตร์ • เศรษฐศาสตร์จุลภาค (Microeconomics) • เศรษฐศาสตร์มหภาค (Macroeconomics)

แขนงของวิชาเศรษฐศาสตร์แขนงของวิชาเศรษฐศาสตร์ • เศรษฐศาสตร์มหภาค (Macroeconomics) • เป็นการศึกษาเศรษฐกิจทั้งระบบ เช่น รายได้ประชาชาติ ระดับราคาสินค้าและบริการ การบริโภค การออม การลงทุน ระดับการจ้างงานโดยทั่วไป การใช้จ่ายของรัฐบาล เป็นต้น • เศรษฐศาสตร์จุลภาค (Microeconomics) • เป็นการศึกษาพฤติกรรมของหน่วยเศรษฐกิจย่อย ได้แก่ ผู้ผลิตและ ผู้บริโภค ในการแสวงหาผลประโยชน์สูงสุดของตนเอง เช่น • -ผู้ผลิตผลิตเพื่อให้ได้กำไรสูงสุด • -ผู้บริโภค บริโภคเพื่อให้ได้ความ • พึงพอใจสูงสุด • -ใช้กลไกราคาในการศึกษาปฎิ สัมพันธ์ระหว่างผู้ผลิตและผู้บริโภค

หน่วยเศรษฐกิจ (Economic Units) • ในแต่ละระบบเศรษฐกิจจะประกอบไปด้วย 3 หน่วย ที่ทำหน้าที่แตกต่างกันไป • 1. ครัวเรือน (Household) • 2. ธุรกิจ (Firms) • 3. รัฐบาล (Government Agency)

กระแสการหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจ (Economic Circular Flows) ค่าตอบแทน ปัจจัยการผลิต ธุรกิจ ครัวเรือน สินค้าและบริการ ค่าใช้จ่ายเพื่อซื้อสินค้าและบริการ

กระแสการหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจ (Economic Circular Flows) ค่าจ้างและดอกเบี้ย ต้นทุนการผลิต ตลาดปัจจัยการผลิต (Factor Market) ให้แรงงานและให้ยืมเงิน ปัจจัยการผลิต ธุรกิจ ครัวเรือน (ใช้)สินค้าและบริการ (ผลิต)สินค้าและบริการ ตลาดผลผลิต (Output Market) ค่าสินค้าและบริการ (รายจ่าย) ค่าสินค้าและบริการ (รายได้)

แบบฝึกหัดบทที่ 1 • อธิบายความหมายของวิชาเศรษฐศาสตร์ • ปัจจัยการผลิตประกอบด้วยอะไรบ้าง • สินค้าและบริการแบ่งได้เป็นกี่ประเภท และแตกต่างกันอย่างไร • ปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐศาสตร์ประกอบไปด้วยอะไรบ้าง • ระบบเศรษฐกิจแบ่งได้เป็นกี่ประเภท และมีความแตกต่างกันอย่างไร • เศรษฐศาสตร์จุลภาคและมหาภาคแตกต่างกันอย่างไร • หน่วยเศรษฐกิจประกอบด้วยอะไรบ้าง

ปัญหาทางเศรษฐกิจอย่างง่ายปัญหาทางเศรษฐกิจอย่างง่าย HOW WHAT Process Input Output • ที่ดิน • แรงงาน • ทุน • ผู้ประกอบการ การเลือก สินค้าและบริการ ผู้บริโภค For WHOM

วิชา SSC 281 : Economics ภาคการศึกษาที่ 2/2552