260 likes | 1.22k Views
Animaliak Nutrizioa II. 3: Animalien arnasketa. Zelula guztiek nutrienteen eta oxigenoaren etengabeko beharra daukate, eta CO 2 eta hondakinak kanporatu behar dituzte. 3: Animalien arnasketa. 4. Azal bidezko arnasketa. Muki-azala Kapilar sare garrantzitsua .
E N D
3: Animalien arnasketa • Zelula guztiek nutrienteen eta oxigenoaren etengabeko beharra daukate, eta CO2 eta hondakinak kanporatu behar dituzte.
4. Azal bidezko arnasketa • Muki-azala • Kapilar sare garrantzitsua. • Anelido lurtarrak (arnasketa bakarra) eta anfibioetan (biriketan laguntzaz) • Azala beti hezea behar dute.
4. Trakea bidezko arnasketa • Trakeak • Artropodo lurtarrak (intsektuak) • O2 zuzenean iristen da zeluletara, ez du likido zirkulatzailerik.
5. Brankia bidezko arnasketa • Brankiak • Animali urtarrak. Uretan oxigeno eskasia • KanpokoBrankiak • Anelidoak, ekinodermoak, anfibio larbak, krustazeoak, etc. • BarrukoBrankiak. • En moluskoak, krustazeoak, arrainak…
5. Brankia bidezko arnasketa: ornodunak • Brankiaarkutik eutsitako lamina meheak dira. • Arku bakoitzetik filamentuak ateratzen dira • Ura ahotik sartu, brankietatik pasa eta ateratzen da.
Arrain kartilagotsuetan zakatz ganbarak daude, babesgabekoak (behintzat 4). • Osteiktioetan operkulua dago brankiak babestuaz • Igeri puxika airez betetako poltsa bat da, arrainek flotaziorako erabiltzen dutena.
6. Birika bidezko arnasketa • Ugaztunetan laringea, trakea, bronkioak, bronkioloak y albeoloak daude. • Albeoloak pareta meheko ganbera txiki batzuk dira, kapilarrez inguratuta daudelarik. http://cienciasnaturales.es/RESPIRATORIO.swf
8. Birika bidezko arnasketa: Beste ornodun batzuk • Barneko organoak. • Arrainen igeri puxikaren eboluziotik dator. • Airea inspirazioa y espirazioaren bidez sartu eta kanporatzen da. • Anfibioetan zaku oso sinpleak dira.Horregatik azaletik arnastu behar dute baita ere.
Narrasti, hegazti eta ugaztunetan birikek albeoloak dituzte, gasen trukaketa hobe egitearren. • Hegaztietan birika 5 pare aire zakuekin komunikatuta dago,baita hezurren barnearekin ere.
7. Nutrienteen garraioa • Zelulek nutrienteak eta oxigenoa beharrezkoa dute. • Porifero eta Knidarioek difusioaren bidez. • Animali konplexuagoetan zirkulazioaparatua beharrezkoa da. • Zirkulazio sistemak, likido bat, baso sistema eta bihotzaz osatuta dago. Garraiorako likidoa • Ornodunetan odola eta linfa,ornogabe konplexuenetan hemolinfa de eta sinpleenetan hidrolinfa.. • Pigmentua eraman ohi dute: oxigenoarekin elkartzen dira. • hemoglobina ornodun eta anelidoak (gorria) • hemozianina molusku eta artropodoak (urdina) • Hemoeritrina anelidoak (gorri morea) • Ura, gatzak, nutrienteak, hormonak, antigorputzak, zelulak…..daramatza.
7. Nutrienteen garraioa Globurulu zuriak Plaketak Globulu gorriak
Gizakiaren zirkulazio-aparatu linfatikoa
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak Bihotza Miokardio deituriko muskulu ehun ildasktu bereziz osatua dagoenez, hori uzkurtzean eta erlaxatzean, likido zirkulatzailea ponpatzeko eta mugiazrazteko ahalmena du. • Hainbat eratako bihotzak daude: • Bihotz tubularrak (Artropodoak) • Bihotz osagarriak: alde jakineko zirkulazioa bizkortzen dute (Zefalopodoen zakatz-bihotzak) • Bihotz trenkadadunak (Molusku eta Ornodunetan).
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak • IREKIA • Artropodoak y molusku ez zefalopodoak • Likido zirkulatzailea gorputzaren barrunbera ateratzen da.
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak ITXIA • En anelidoak, molusku zefalopodoak eta ornodunak • Likido zirkulatzailea ez da basoetatik ateratzen. • Anelidoekbaso dortsala eta baso bentrala daukate. • Ornodunetan bihotza dago, arteriekin, benekin eta kapilareekin. • Arteriak: bihotzetik atera • Benak: bihotzean sartu. • Kapilareak: trukaketarako.
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak Ornodunentan dauden zirkulazio motak: • sinplea odola bihotzetik behin pasatzen baldin bada, bikoitza bi aldiz pasatzen bada (zirkuitu bakoitzean)
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak Hegazti eta ugaztunetan zirkulazioa bikoitza eta osoa da: bihotzean odola ez da inoiz nahasten.
9. Ugaztunen bihotza Ziklo kardiakoa • Bihotza ponpa bat da, uzkurtu (sistole) eta erlaxatzen dena (diastole): lehenik aurikulak eta bentrikuluak gero.
9. Ugaztunen bihotza Ziklo kardiakoa
Balbula trikuspidea Bihotzeko balbulak