1 / 37

ANIMALIEN NUTRIZIOA

Digestioa , gasen trukea, substantzien bidea eta iraiztea. ANIMALIEN NUTRIZIOA. 1. DIGESTIO-MOTAK. LISERIKETA INTRAZELULARRA . Zelulabakarrekoek edo zelulanitz sinpleenek ( zelula guztiek kanpo-ingurunea ukituz gero ) egiten dute.

lowri
Download Presentation

ANIMALIEN NUTRIZIOA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Digestioa, gasen trukea, substantzien bidea eta iraiztea ANIMALIEN NUTRIZIOA 1

  2. DIGESTIO-MOTAK LISERIKETA INTRAZELULARRA. Zelulabakarrekoekedozelulanitzsinpleenek (zelulaguztiekkanpo-inguruneaukituzgero) egitendute.

  3. LISERIKETA ESTRAZELULARRA. Animali konplexuagoek egiten dutena. Aparatu espezializatua behar dute.

  4. ZELULA KANPOKO DIGESTIOA Oinarrizko bi digestio-aparatu eredu daude: zaku forma eta hodi forma Hodi-forma Zaku-forma edo barrunbe gastrikoa Ahoa izeneko sarrera zuloa eta uzkia edo irteteko zuloa dituen egitura luzatua. Janariak, ahotik uzkira, zentzu bakarrean zeharkatzen du hodia. Janariaren digestioa erreztuko duten atxikitutako guruinak ager daitezke. Oso gutxi eboluzionatu duen egitura: sarrera zuloa eta irtetekoa berdina da.

  5. PORIFEROAK (Belakiak)

  6. Oskulua Inhalazio-poroak Atrio-barrunbea KOANOZITOAK LISERIKETA INTRAZELULARRA.

  7. KNIDARIOAK (Polipoak eta marmokak)

  8. LISERIKETA ESTRAZELULARRA. BARRUNBE GASTROBASKULARRA KNIDOZITOA

  9. Platelmintoak Digestio aparatuak, garraio funtzioa egiten dute heste-adar asko ditu. Ez du uzkirik.

  10. Liseri-aparatua hodi modukoa Anelidoak: Ahoa Uzkia Liseri-hodia 177. Orr.

  11. Ahoaondoren, landareak eta beste detritus batzukxurgatzendituenfaringemuskulutsuadago. Papoanmetatzendira eta arandoian, lurzoruarenbikorrenlaguntzaz, birrinduakizangodira. Gero, uzkianbukatzenduenhesteluzeadute. Hestean, entzimenbidez, elikagaiendigestioagertatzen da. Ondoren, zelulaziliodunenbidez, xurgatuakizangodira. Beraz, digestioazelulatikkanpokoa dela esandaiteke.

  12. Moluskuetan, iragazleak diren Lamelibrankioetan (almejak, ostrak...), izan ezik, ondokoak agertzen dira: ahoa, elikagaia karraskatzeko lima antzeko organoa, erradula, hestegorria, urdailaeta uzkian bukatzen duen hestea. Digestio prozesua errazten duen hepatopankreas deituriko guruina dute.

  13. Hepatopankrea izeneko guruina dute Eta erradula izeneko organo berezia

  14. ERRADULA elikagaiak murtxikatzeko balio duen mihi muskulutsua. Hortz txikiak ditu azalean

  15. Ehiztariek ERRADULA edukitzeaz gain

  16. Masailhezur berezia dute, loro-mokoa izenekoa

  17. Iragazleek ez daukate erradularik eta uretan esekita dauden partikulez elikatzen dira, iragazpena prozesuaren bidez

  18. Artropodoak Oso talde heterogeneoa da, ingurumen askotara egokitua eta elikagaiak hartzeko modu ezberdinak dituena. Elikagaiak hartzeko eta barneratzeko egitura ezberdinak dituzte. • Oro har: • elikagaia hartzeko eta barneratzeko apendizez inguraturiko aho-barrunbea ondoren, faringea, hestegorria,papoa eta arandoia, digestio entzimak jariotzen dituen erdiko hestea eta uzkian bukatzen duen atzeko hestea. • Gainera, digestio-hodiari, artropodo mota bakoitzak behar dituen entzimak jariotuko dituzten guruinak eransten zaizkio.

  19. INSEKTUAK: NOLAKO ELIKADURA HALAKO MASAILHEZURRA

  20. Harrapakinak hiltzeko KELIZEROAK dituzte. Liseri-entzimak kanporatzen dituzte, KANPO-LISERIKETA harrapakinaren gainean eta gero sorturiko likidoak zurgatu

  21. Ekinodermartuak: Ahoaren inguruan, sabel aldean, Aristotelesen linterna deituriko aparatu murtxikatzailea dago. Honek, bost zati ditu, barailak, bakoitzak atal luze bat, hortza, duelarik. Baraila eta hortzaren lotunean ahoa mugitzen duten muskuluak daude. Digestio-hodiak gorputzaren barneko alde osoari buelta ematen dio eta bizkarraldean dagoen uzkian bukatzen du.

  22. Ornodunak

  23. 1. Elikagaiak irenstea: pasiboa Poriferoak: Koanozitoak, zelula flageloduna Moluskuak : Iragazkiak Cnidarioak

  24. 1. Elikagaiak irenstea: aktiboa Hezgaztien mokoa eta beste Ornodunen hortzak Moluskuen erradula Intsektu murtxikatzaileak Cnidarioen cnidoblastoak eta Intsektu ziztatzaileak, milikariak eta zupatzaileak

  25. 2. Digestio motak • Zelula barruko digestioa: • Marmoka (Poriferoak) bezalako zelulanitz bakunen digestioa. • Iragazitako partikula txikiak, koanozitoen zuntzetan itsazten dira eta digestiorako zelula barnera eramaten dira. • Digestio mistoa. Cnidarioak. Barrunbe gastrikoa estaliz entzimak jariotzen dituzten zelulak dituzte. Bereaz, barrunbera ailegatzen diren elikagaien digestioa hasiko da (zelulaz kanpokoa). • Digestio partziala izan duten partikulak barrunbean dauden beste zelula batzuk fagozitatuko dituzte eta digestioa bukatuko dute (zelula barrukoa). • Hondakinak barrunbe gastrikora kanporatzen dira eta hortik kanpoaldera.

  26. 2. Digestio motak • Zelulaz kanpoko digestioa: Goi-mailako animalietan. Digestio-hodia, beraraizko entzimak jariotzen dituzten atal ezberdinetan banandua dago. Digestioa, beraz, gradualki gertatzen da.

  27. 3. Digestio prozesua Ornodunetan Digestioa ahoan Digestio mekanikoa:Hortzen eta mihiaren bidezko murtxikapena (haragijaleak, belarjaleaketa orojaleak berezitu) Digestio kimikoa: Listuztatzea

  28. Irenstea eta hestegorrira igarotzea

  29. Digestio gastrikoa Jariatze gastrikoa:Urdaileko hormetako guruinen urina (2,5 L /eguneko). Osagaiak: • Muzina: Urdaileko hormak babesteko urdail-guruinek jariatutako mukia. • HCl: Entzimen funtzionamendua eraginkorra izan dadin, azidotasuna (pH=2) mantentzen du; guruin tubularrek jariotzen duten pepsinogenoa pepsinan bihurtzea aktibatzen du. Gainera, bakterizida da. • Entzimak: pepsinogenoa (pepsinaren aurrekaria)protidoak polipeptidoetan bihurtu eta errenina esnearen kaseinaren gatzapena.

  30. Heste-digestio eta xurgapenerako egiturak GIBELA: Behazuna (pH=8), behazun-besikulan metatu eta beharrezkoa denean duodenora isuri. Gantzen emultsioa entzimen ekintza errazteko PANKREA: Pankrea-urina duodenoa jariotzen du. Digestio-entzimen edukia: amilasa, lipasak eta tripsina eta kimotripsina (peptidoen hidrolisia) HESTE-GURUINAK: Kriptetako guruinek heste-urina duodenora jariotzen dute. Digestio-entzimen edukia: lipasa, maltasa, sakarasa, laktasa eta peptidasak (polipeptidoen hidrolisia) Brünner guruinek muki alkalinoa

  31. Heste-digestio eta xurgapenerako egiturak • Hestemeharraren egitura 3 zatitan (duodenoa, jejunoa eta ileona): • 4 geruza • Serosa • Muskular bikoitza: peristaltismoa • Submukosa • Mukosa: • Lieberkühnn-en kriptak eta Brünner-en guruinak • Muskularra • Konjuntiboa • Epitelio zilindriko bakuna mikrobiloduna • Heste lodia: Hodiak antzeko egitura du bere zatietan (itsua, kolona eta ondestea)

  32. Xurgapena hesteetan Heste-biloak Heste-itsuak Balbula espirala

  33. Ornodunetan, xurgatutako osagai gehienak odolara igarotzen dira gibelarekin konektatzen duen bidetik: sistema porta-hepatikoa. Baina lipidoek sistema linfatikotik bidaiatzen dute odol hodiak ez zailtzeko (talde apolarrak ez dira uretan disolbatzen) Molekula organikoak hestemeharrean xurgatzen dira eta ura, gatz mineralak eta heste-flora (bakterioak) sintetizatzen dituzten bitaminak, aldiz, heste lodian. Xurgatuak izan ez direnek gorozkiak osatzen dituzte. 4. Egestioa

More Related