„gdy zakochasz się w szarej lilijce…”

1. Historia LILII;jej symbol na przestrzeni wieków i w różnych dziedzinach życia „gdy zakochasz się w szarej lilijce…” Praca wykonana w kontekście historii materialnej

2. Czym jest lilia w biblii? Stary Testament LILIA - SYMBOL DOSKONAŁEGO PIĘKNA: Dla Oblubieńca z Pieśni nad pieśniami Oblubienica wyróżnia się urodą spośród innych dziewcząt: "Jak lilia między cierniami, tak przyjaciółka moja między dziewczętami". Nowy Testament LILIA - SYMBOL NIEWINNOŚCI, BOSKIEJ OPIEKI NAD WYBRANYMI:"Przypatrzcie się liliom polnym jak rosną: nie pracują ani nie przędą, a powiadam wam, że nawet król Salomon nie był tak przyodziany jak jedna z nich". W Biblii symbol lilii wyraźnie połączony został z czystością w Księdze Daniela, imię hebrajskie cnotliwej Zuzanny – Szoszanna – oznacza lilię.

3. Historia lilii w skrócie Lilia znaczyła już od czasów rzymskich przede wszystkim nadzieję.Z tego powodu jest kwiatem brzemiennej Matki Boskiej. Lilia symbolizuje także czystość ciała i duszy. Następnie stała się symbolem widoków na zwycięstwo, wiecznej młodości, wreszcie dumy rycerza, jego honoru w epoce. Nie mają racji uczeni którzy lilię z czasów chrześcijaństwa wiążą z symbolem "vanitas" przemijania, śmierci. Powołują się oni na wiersz Horacego, gdzie mówi się o "brevis lilium" kwiecie mającym jak inne, krótki żywot. Już w sztuce średniowiecznej stała się symbolem życia w wieczności, a więc stanu odwrotnego do przemijania i śmierci.

4. Lilia kwiatem marii panny - obraz Lilia pojawia się w niezliczonych dziełach sztuki ukazujących Zwiastowanie: "Oto poczniesz i porodzisz Syna, a imię Jego będzie Emanuel". (Obraz Simna Martiniego, Florencja 1333 r.)

5. „Lilia” uzdrawiająca człowieka Lilia jest centralnym motywem Zwiastowania, a także wiecznej szczęśliwości człowieka. Przynosi ją Archanioł Gabriel albo stoi ona w wazonie w komnacie Maryi. Jest to wielki dialog między Niebem a ziemią. Niebo reprezentuje Anioł, ziemię – Dziewica Maryja jako alegoria całej ludzkości, a między nimi w symbolicznej postaci kwiatu – Chrystus, pojęty jako roślina, która ma uzdrowić człowieka.

6. Antoine de Favray „Zwiastowanie Pańskie” (OBRAZ)

7. Św. Antoni z padwy Ten wielki kaznodzieja urodził się w Lizbonie w Portugalii 1195 r. Św. Antoni przybył do Padwy i największą popularność kaznodziejską osiągnął w Wielkim Poście 1231 r. Wokół Antoniego gromadziły się tysiące wiernych, których on doprowadzał do poprawy życia. W ikonografii ukazuje się św. Antoniego w habicie franciszkańskim. Do charakterystycznych atrybutów należą: -książka (symbol nauki) ,-lilia (niewinność), Święty występuje w ciemnym habicie symbolizującym ubóstwo, pokorę i pokutę.

8. szaty Matki Bożej z wizerunku jasnogórskiego Ornamenty na szatach Maryi i Dzieciątka sprowadzają się do trzech rodzajów rozet na sukience Dzieciątka, lilii heraldycznych na sukni i płaszczu Madonny, obramienia płaszcza i szaty Madonny w postaci dwupasmowego szlaku oraz ozdoby na okładce ewangeliarza. Szczególne znaczenie posiadają lilie zdobiące płaszcz Madonny Jasnogórskiej. Wiadomym jest, że lilia jest znakiem maryjnym, co potwierdza płaszcz i suknia Matki Bożej. Symbolika szaty Maryi wskazuje na Jej królewskość. Obraz jasnogórski jest zatem zilustrowaniem dogmatu o królewskim rodzicielstwie Najświętszej Maryi Panny.

9. Pierwszy ślad lilii heraldycznej w polsce Lilia pojawia się po raz pierwszy w Polsce na pieczęci Dobiesława, biskupa płockiego z roku 1378. Srebrna lilia oznacza czystość lub triumf, pokazana jest na czerwonym tle, czyli symbolu ognia, a ogień był w heraldyce symbolem walki. Słynny Herb Gozdawa - na czerwonym polu srebrna lilia

10. Pierwszy ślad lilii heraldycznej w europie Po raz pierwszy znajdujemy lilię w Europie na miniaturach Karola II Łysego (823-887) jako ozdobę korony i berła, i odtąd pozostaje ona stałym znakiem symbolicznym europejskich insygniów królewskich. Do średniowiecznej ikonografii i heraldyki kwiat lilii został przejęty m.in. jako symbol Zbawiciela i Sędziego Wszechświata.

11. Lilia heraldyczna Motyw lilii heraldycznej jest pochodzenia perskiego. Pojawił się w wieku XII – głównie jako dekoracja diademów cesarskich, koron i bereł – na terenie Bizancjum, skąd przedostał się na Zachód, gdzie występował przez okres całego średniowiecza. Lilie heraldyczne na szatach pojawiają się w pierwszej ćwierci XIV wieku, najczęściej wśród zabytków malarstwa włoskiego i francuskiego. Herb Florencji (miasto we Włoszech, u stóp Apenin)

12. Lilia herladyczna FRANCJA Fleur-de-lis, fleur-de-lys, (fr. "kwiat lilii") – figura heraldyczna w kształcie stylizowanego kwiatu lilii, Symbol w postaci trzech złotych lilii na błękitnym tle został po raz pierwszy użyty przez Karola V w 1376.

13. „Lilia Wawelu” – królowa Jadwiga „Niedługo kwitła lilia Wawelu, ale jakimż blaskiem niepospolitym” Królowa Jadwiga (Lilia Wawelu) w swoim stroju królewskim.

14. Reforma groszowa W 1266 roku Ludwik IX Świętyzarządził bicie "grubych" monet srebrnych o wadze nieco powyżej 4 gram i wysokiej próbie srebra 958/1000, stanowiących wartość 12 denarów. Monety te zyskały nazwę groszy turońskich, ponieważ zostały oparte na systemie pieniężnym reprezentowanym przez denary bite w Tours. Grosze nosiły stemple nawiązujące do denarów turońskich lecz poszerzone zostały o dodatkowy otok. W polu awersu znajdował się krzyż, dookoła którego biegł podwójny otok. Mniejszy zawierał imię króla, większy - inskrypcja: BENEDICTVM SIT NOEN DOMINI NOSTRI DEI IHESU CHRISTI. Rewers przedstawiał wyobrażenie znane z denarów turońskich i napis otokowy TVRONVS CIVIS, a zewnętrzny otok zawierał dwanaście lilijek.

15. Symbol lilii w XX i XXI wieku Lilię, jeśli mówimy o historii materialnej możemy zobaczyć na przedmiotach codziennego użytku, przydatnych w gospodarstwie domowym: „Woreczek ozdobiony najbardziej pożądanym motywem: połyskującą LILIJKĄ.... Całości dopełnia ozdobna taśma... Wymiary:  21 cm x 26 cm” Wstawiony na sprzedaż na stronie:www.allegro.pl

16. Symbol lilii w XX i XXI wieku Kolejny przedmiot związany z liliąużywany w życiu codziennym to tkanina...

17. Symbol lilii w XX i XXI wieku … dzbanuszek, … („Pochwalę się moimi ostatnimi nabytkami. Biały czajniczek w złote lilijki/irysy-jakże popularne na blogach francuskich. Oraz trzy maleńkie filiżaneczki/kubeczki, które docelowo zawisną na kuchennej półce”)

18. Symbol lilii w XX i XXI wieku … lustro, … („Rama z lustrem, zamontowana jest na małej toczonej części od karnisza . W ten sposób lustro można obracać nie poruszając podstawy, o 360 stopni.”)

19. Symbol lilii w XX i XXI wieku … klamerki do upinania zasłon i firan, …

20. Symbol lilii w XX i XXI wieku … unikatowy piec wolnostojący, zdobiony ornamentami, …

21. Symbol lilii w XX i XXI wieku … Kauczukowa pieczęć urzędu Warszawa Śródmieście Południe używana w dniach 10-20 sierpnia 1944 r, …

22. Lilia inspiracją nawet w ogrodzie… Międzynarodowe Mosaïculturesw Montrealu Oto mozaika roślinna, którą można było podziwiać w latach 2000 2001 i 2003. Wystawy były zorganizowane na niezabudowanych terenach montrealskiego Starego Portu.

23. …Lilia inspiracją w rzeźbiarstwie

24. Symbol lilii w XX i XXI wieku Lilia, jako jeden z przedmiotów życia codziennego spotykamyw postaci…kolczyków do uszu . „Niezobowiązująca elegancja... Koronkowe, czarno-złote lekkie kolczyki. Niewielkie acz bardzo efektowne. Kolczyki wykonane z usztywnionej, koronki i srebrnych bigli próby 925. Długość bez bigli ok. 3 cm.” Wstawiony na sprzedaż na stronie:www.allegro.pl

25. Symbol lilii w XX i XXI wieku Jak mogą być kolczyki, to rajstopy w lilie też !

26. Symbol lilii w XX i XXI wieku Kolejny przedmiot w formie symbolu lilii to gipsowy ozdobnikz Galerii Sztuki Użytkowej „Seria: Giardino Belldeco  Wymiary: 12,5 x 10 x 1,5 cm. Kolor szaro-kremowo-zielonkawy. Produkt postarzany. Ciekawy dodatek, uzupełnienie wystroju wnętrza.” Wstawiony na sprzedaż na stronie:www.allegro.pl

27. Symbol lilii w XX i XXI wieku Lilijka jest dzisiaj także jednym z symboli harcerstwa (polskiego skautingu) i skautingu ogólnoświatowego. Wzorowana jest na symbolu oznaczającym północ na średniowiecznych kompasach, wskazuje bowiem drogę. Pierwotnie północ oznaczała litera T (od włoskiego Tramontana - północ), ale włoski żeglarz i wynalazca Flavio Gioja, który udoskonalił budowę kompasu, zastąpił ją symbolem lilijki na cześć Karola I, w którego herbach pojawiała się lilia herbowa. Flavio Gioja Herb Karola I

28. Lilijka harcerska W 1927 roku na ramionach lilijki używanej przez Związek Harcerstwa Polskiego umieszczono litery ONC- oznaczające hasło filaretów - "Ojczyzna, Nauka, Cnota”. Węzeł jest symbolem dobrego uczynku, który harcerz powinien spełniać każdego dnia. Lilijka, podobnie jak ta w kompasie wskazuje dobrą drogę życia, drogę do odpowiedniego celu, którą powinniśmy podążać.

29. Lilijka harcerska - odznaczenia Lilijka umieszczona jest w najważniejszym odznaczeniu w ZHP – Krzyżu Harcerskim. Został on zaprojektowany w 1913 roku przez ks. Kazimierza Lutosławskiego na podstawie najwyższego odznaczenia wojskowego „Virtuti Militari” (tzn. „męstwu żołnierskiemu”).

30. Lilijka harcerska - odznaczenia „19 maja 2004 roku, Przewodniczący ZHP hm. Wojciech Katner, naczelnik hm. Wiesław Maślanka i zastępczyni naczelnika hm. Teresa Hernik zostali przyjęci przez Ojca Świętego Jana Pawła II w Watykanie i uczestniczyli w audiencji generalnej na placu Świętego Piotra. Naczelnik zameldował o służbie harcerskiej na Monte Cassino i o naszej codziennej służbie pełnionej w Polsce. Jan Paweł II na prośbę Druha Przewodniczącego udzielił błogosławieństwa naszym harcerskim działaniom. Delegacja przekazała Ojcu Świętemu w upominku wyrzeźbioną w drewnie lilijkę harcerską wraz z dedykacją.”

31. Element lilijki - odznaczenia Lilijka jako znak spadochronowy harcerzy Harcerz po wykonaniu trzech skoków ma prawo ubiegać się o nadanie Harcerskiego Znaku Spadochronowego. Warunkiem jego uzyskania jest jeszcze przeprowadzenie udokumentowanych zajęć popularyzujących spadochroniarstwo i jego historię. Przyznawana przez kapitułę odznaka wzorowana jest na znaku używanym w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Wizerunek pikującego orła uzupełniono trzymaną w szponach harcerską lilijką

32. Element lilijki - odznaczenia „W jednej z muzealnych gablot znajduje się coś, co nas wprowadziło w osłupienie i najwyższe zdumienie. Jest to lilijka skautowska na tle swastyki. Swastyka na długo zanim została przejęta przez nazistów i zanim jeszcze była z nimi kojarzona, była jednym ze znaków kultury indoeuropejskiej, który występował w Europie i symbolizował szczęście. Była dosyć szeroko rozpowszechniona na podhalu. Swastyki nosili Strzelcy Podhalańscy, ułani i spotykało się je w zdobnictwie ludowym.” Swastyka z lilijką była tak zwaną "Odznaką Wdzięczności", która została ustanowiona i wręczona Oldze Małkowskiej na zjeździe we Lwowie w 1921 roku. Eksponat znajduje sięw Muzeum HarcerskimOlgi i Andrzeja Małkowskich 34-500 Zakopane,ul. Droga do Rojów 6

33. Lilijka harcerska - organizacje Związek Harcerstwa Polskiegozałożony w1918 r., pierwsze drużyny w 1911r. Związek Harcerstwa Rzeczypospolitejzałożony w 1989 r.

34. Lilijka harcerska w ZHP Symbol lilii można zobaczyć na sztandarach (uroczystość poświęcenia sztandaru Szczepu Harcerskich Drużyn Sokolich w Pruszkowie)….

35. Lilijka harcerska w ZHP … można ją zobaczyć na różnych przedmiotach przydatnych w harcerstwie, np. na fince harcerskiej…

36. Lilijka harcerska w zhp Złota lilijka na nakryciu głowy instruktorów ZHP …oraz na mundurach: Granatowa/zielona/czerwonalilijka, jako oznaczenie stopnia instruktorskiego Srebrna lilijka w miejscu, w którym po jakimś czasie będzie Krzyż Harcerski Srebrna lilijka na nakryciu głów harcerzy

37. Lilijka skautowa Lilijka skautowa jest symbolem skautingu w prawie każdym kraju na świecie. Na koniec przedstawiam symbole dwóch skautowych organizacji międzynarodowych: World Association of Girl Guides and Girl Scouts World Organisation of Scouting Mouvement

38. podsumowanie Lilia:- jest ważnym symbolem maryjnym w Kościele katolickim -jest słynnym znakiem w heraldyce- w XX wieku stał się nieodłącznym elementem (głównie ozdobnym) w życiu codziennym- rozmaite organizacje skautowe i harcerskie posiadają logo i odznaczenia, nawiązujące do znaku lilii Bibliografia:- www.wikipedia.pl- www.niedziela.pl- http://marek-marecki.blog.onet.pl- www.allegro.pl- wiedza własna i zdjęcia własne- „Przegląd Pruszkowski” PTKN nr 2/2009 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ CZUWAJ!Monika Pawełczyńska-ŚlusarczykTeologia kultury – UKSW. prezentacja wykonana w ramach próby phm