DANE INFORMACYJNE

2. DANE INFORMACYJNE II Liceum Ogólnokształcące im. ks. prof. J. Tischnera ID grupy: 97/49_PG_1 Opiekun: Maria Mańska Kompetencja: Przedsiębiorczość Temat projektowy: Funkcjonowanie przedsiębiorstwa V semestr/2011-2012

3. Gospodarka centralnie sterowana a gospodarka rynkowa- gospodarka centralnie sterowana- plan Balcerowicza Klasyfikacja przedsiębiorstw Źródła finansowania przedsiębiorstw Zasoby majątkowe przedsiębiorstw Bilans – raport o bieżącym stanie firmy Korzyści i koszty prowadzenia działalności gospodarczej Zasady rozliczeń finansowych przedsiębiorstw Zysk przedsiębiorstwa Maksymalizacja zysku Zależność zysku od kosztów wytworzenia produktu Obliczanie zysku przedsiębiorstwa Rachunek zysków i strat Czynniki wpływające na sukces lub niepowodzenie przedsiębiorstwa Produkt krajowy brutto Jak obliczyć PKB ? Produkt narodowy brutto Parytet siły nabywczej Tempo wzrostu produkcji PKB per capita Cykliczny rozwój gospodarki rynkowej Inflacja Stopa inflacji Rodzaje inflacji Bezrobocie Spis treści

4. GOSPODARKA CENTRALNIE STEROWANA A GOSPODARKA RYNKOWA

5. Zasoby naturalne i kapitałowe są własnością państwa • Władza centralna decyduje o rozmieszczeniu siły roboczej, ilu ludzi ma być zatrudnionych i jakie mają mieć wynagrodzenie, • Decyzje co i jak produkować podejmowane są centralnie, • Ceny ustalane są odgórnie, • Efektem są puste półki, kolejki „po wszystko”, reglamentacja towarów, • Taki system gospodarczy obowiązuje jeszcze na Kubie i KRLD Gospodarka centralnie sterowana

6. Plan Balcerowicza • reforma finansów państwa i odzyskanie równowagi budżetowej, • wprowadzenie mechanizmów rynkowych, • zmiana struktury własnościowej gospodarki, • uwolnienie cen Rok 1989 – początek przemian systemu gospodarczego w Polsce

7. Podział ze względu na wielkość prowadzonej działalności: • mikroprzedsiębiorstwa – zatrudniają do 10 pracowników, roczny przychód ze sprzedaży nie przekracza 2.000.000 €, • małe przedsiębiorstwa - zatrudniają do 50 pracowników, roczny przychód ze sprzedaży nie przekracza 10.000.000 €, • średnie przedsiębiorstwa - zatrudniają do 250 pracowników, roczny przychód ze sprzedaży nie przekracza 50.000.000 €, • duże przedsiębiorstwa - zatrudniają powyżej 250 pracowników, roczny przychód ze sprzedaży przekracza 50.000.000 €. KLASYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTW

8. Podział ze względu na formę prawno-organizacyjną: • przedsiębiorstwo indywidualne – stanowi część majątku właściciela, nie ma osobowości prawnej, doskonałe w przypadku małego rodzinnego biznesu, • spółki- umowne związki co najmniej dwóch osób, działających dla osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, dzięki wniesionemu do spółki kapitałowi; • spółdzielnia – zrzesza osoby fizyczne lub osoby prawne, posiada osobowość prawną, duża liczba członków o małej, indywidualnej sile ekonomicznej, • przedsiębiorstwo państwowe – posiada osobowość prawną, utworzone jako działające na zasadach ogólnych, mające na celu osiąganie zysku lub jako przedsiębiorstwo użyteczności publicznej, którego celem jest zaspokajanie potrzeb ludności. KLASYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTW

9. Kapitał, czyli pewna suma pieniędzy, stanowi podstawę rozpoczęcia działalności przedsiębiorstwa oraz umożliwia jego funkcjonowanie. FUNDUSZE WŁASNE PRZEDSIĘBIORSTWA • fundusze powierzone (kapitał wniesiony przez właścicieli przedsiębiorstwa), • fundusze samofinansowania (kapitał wygospodarowany przez przedsiębiorstwo w toku jego działania w rezultacie kapitalizacji części zysku). FUNDUSZE OBCE PRZEDSIĘBIORSTWA • kredyty i pożyczki bankowe, • zobowiązania wobec dostawców, budżetu państwa, instytucji ubezpieczeniowych itp. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW

10. Aby prowadzić działalność, przedsiębiorstwo musi dysponować określonymi zasobami gospodarczymi, które stanowią jego majątek. • Bilans przedsiębiorstwa odzwierciedla jego majątek, jest to podstawowe narzędzie do opisu stanu przedsiębiorstwa pod względem finansowym. ZASOBY MAJĄTKOWE PRZEDSIĘBIORSTW

11. Składniki bilansu PASYWA Zobowiązania długoterminowe Kapitał udziałowy Nie rozliczony zysk z lat ubiegłych Pożyczki długoterminowe Zobowiązania bieżące Pożyczki krótkoterminowe Zobowiązania spłaty kredytów Zobowiązania podatkowe Zadłużenie na rachunku bankowym Dywidendy AKTYWA Majątek trwały Grunty i budynki Maszyny i urządzenia Wyposażenie biur Środki transportu Majątek obrotowy Materiały Produkcja w toku Produkty gotowe Należności Inwestycje krótkoterminowe Gotówka Bilans – raport o bieżącym stanie firmy

12. Stan finansowy firmy nieustannie się zmienia, więc jedynym sposobem informowania o tym, co się aktualnie dzieje, jest regularne przygotowywanie bilansów. • Zobowiązania długoterminowe oraz środki trwałe nie zmieniają się zbyt często, natomiast ciągłym zmianom ulegają bieżące należności i zobowiązania. • Ponieważ aktywa mogą być finansowane tylko należnościami, a należności mogą być wydawane w celu nabycia majątku, oznacza to, że suma należności musi się równać sumie zobowiązań. Każdy bilans musi wykazywać taką równowagę. Bilans – raport o bieżącym stanie firmy

13. Korzyści:- niezależność i zaspokojenie własnych ambicji właściciela,- w skali kraju: tworzenie nowych miejsc pracy, zasilanie podatkami budżetu państwa,rozwój gospodarczy regionów,zwiększanie dochodu narodowego. Koszty, jakie ponosi przedsiębiorca:- ryzyko utraty majątku,- życie w ciągłym stresie,- brak czasu dla rodziny i bliskich. Korzyści i koszty prowadzenia działalności gospodarczej

14. Celem działalności gospodarczej jest osiąganie korzyści materialnych i maksymalizacja zysków, dlatego przedsiębiorstwo dąży do sprzedania swoich towarów i usług. • Otrzymane środki mają wystarczyć na pokrycie wydatków i zabezpieczyć przyszłe działania firmy. Zasady rozliczeń finansowych przedsiębiorstw

15. Zysk – to nadwyżka przychodów pochodzących ze sprzedaży produktów nad kosztami, jakie poniosła firma na ich zakup lub przy ich wytwarzaniu. Zysk – pozwala stwierdzić, czy dana działalność gospodarcza jest opłacalna, co w przyszłości umożliwi rozwój przedsiębiorstwa Zysk przedsiębiorstwa

16. Z = U – Kc Z – zysk brutto U – przychody Kc – koszty całkowite U = Q ▪ C U – utarg Q – liczba sprzedanych produktów C – cena jednostkowa produktu Przychody przedsiębiorstwa to: • Utarg całkowity • Odsetki od lokat bankowych • Kwoty uzyskane ze sprzedaży majątku firmy Zysk przedsiębiorstwa

17. Firma, dążąc do zwiększenia zysku chce sprzedać jak największą ilość wyrobów po jak najwyższej cenie. Jednak w gospodarce rynkowej, w warunkach konkurencji przedsiębiorstwa mają ograniczony wpływ na ilość sprzedanych wyrobów i cenę produktów. Ceny regulowane są głównie przez rynek (prawo popytu i podaży). Gdy na rynku działa dużo przedsiębiorstw, to musi ono zaakceptować cenę, która została już ukształtowana na rynku. Przy produktach charakteryzujących się dużą elastycznością cenową popytu przedsiębiorstwo może zwiększyć ilość sprzedawanych produktów, obniżając ich cenę. W efekcie, kwota uzyskana ze sprzedaży się zwiększy, wzrośnie więc utarg całkowity uzyskany ze sprzedaży danego towaru. Maksymalizacja zysku

18. Klasyfikacja kosztów stałe zmienne całkowite jednostkowe (przeciętne) koszty całkowite przeliczone na jednostkę produkcji koszty ochrony mienia, odsetki od kredytów, amortyzacja, płace pracowników nieprodukcyjnych zależne od wielkości produkcji (koszty zakupu surowców i półfabrykatów, energii elektrycznej, płace pracowników produkcji) Zależność zysku od kosztów wytworzenia produktu

19. Obliczanie zysku przedsiębiorstwa

20. Obliczanie zysku przedsiębiorstwa

21. To inaczej podsumowanie wyników działalności firmy, jest zestawieniem kosztów i strat z przychodami i zyskami przedsiębiorstwa w pewnym określonym czasie Rachunek zysków i strat

22. Czynniki wewnętrzne Czynniki zewnętrzne • pomysł na biznes • cechy osobowe właściciela • zarządzanie majątkiem • plan marketingowy • sporządzony biznesplan • pracownicy • inwestycje • stopień zadowolenia klienta • zmiany koniunktury w gospodarce • zasoby surowcowe • dochody ludności • polityka państwa • odzyskanie należności • wahania kursów walut Czynniki wpływające na sukces lub niepowodzenie przedsiębiorstwa

23. produkt krajowy brutto (PKB) • produkt narodowy brutto (PNB) • parytet siły nabywczej (PPP) • tempo wzrostu produkcji Najważniejsze wskaźniki stosowane do oceny gospodarki państwa

24. PKB to miara wielkości produkcji  (produkcji finalnej) wytworzonej przez wszystkie firmy działające na terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem. Produkt krajowy brutto- PKB

25. Jak obliczyć PKB ?

26. PNB to suma PKB i wartości dochodów netto z własności za granicą • Jest to całkowity dochód uzyskany przez obywateli danego kraju, niezależnie od miejsca powstania tego dochodu Produkt narodowy brutto- PNB

27. Siła nabywcza jest to ilość pieniędzy potrzebna do nabycia odpowiednich dóbr. • PPP określa, ile towarów i usług możemy opłacić za średnią krajową pensję • PPP pozwala lepiej ukazać rzeczywiste różnice w poziomie życia między krajami Parytet siły nabywczej- PPP

28. Inaczej stopa wzrostu produkcji • Najczęściej wyrażane w procentach • Do obliczeń brana jest pod uwagę wartość produkcji w okresie wyjściowym, wartość produkcji w okresie końcowym oraz przyrost produkcji pomiędzy tymi okresami z uwzględnieniem cen dóbr Tempo wzrostu produkcji

29. To wartość dóbr i usług wytworzonych w ciągu roku na terenie danego kraju w przeliczeniu na jednego mieszkańca PKB per capita

30. To okresowe zmiany poziomu aktywności gospodarczej • Obecnie wyróżnia się dwie fazy: ożywienie i recesję • Za przyczynę wahań cyklicznych w gospodarce uważa się zmiany popytu inwestycyjnego. Ich spadek przyczynia się do recesji, wzrost – wpływa na ożywienie w gospodarce • Państwo poprzez zmianę polityki fiskalnej (np. zmianę obciążeń podatkowych), odpowiednią politykę pieniężną (stopy procentowe), wspieranie nauki, inwestowanie w nowoczesne gałęzie produkcji lub infrastrukturę może łagodzić negatywne skutki występowania cykli koniunkturalnych Cykliczny rozwój gospodarki rynkowej

31. Zjawisko wzrostu średniego poziomu cen rozpatrywanego na przestrzeni czasu • Spadek siły nabywczej (wartości) pieniądza – pieniądz jest mniej wart, ponieważ możemy za niego kupić mniej towarów • Niekorzystna dla przedsiębiorstw – utrudnia ocenę przyszłych zysków, wypracowane zyski tracą na wartości, produkcja staje się bardzo ryzykowna • Miarą zjawiska jest stopa inflacji czyli roczny procentowy wzrost cen dóbr i usług w kraju Inflacja

32. cena obecna – cena poprzednia Stopa inflacji= · 100% cena poprzednia Stopa inflacji

33. Rodzaje inflacji

34. Sytuacja, gdy osoby zawodowo czynne (w wieku od 18 do 65 lat), które chcą pracować i są zdolne do pracy nie mogą znaleźć zatrudnienia • Poziom bezrobocia wyraża stopa bezrobocia, jest to wyrażona w procentach liczba określająca część siły roboczej, którą stanowią osoby bez pracy • Niewielkie bezrobocie jest stałą cechą gospodarki rynkowej • Bezrobocie wysokie (powyżej 10%) jest problemem społecznym, któremu państwo stara się przeciwdziałać, prowadząc odpowiednią politykę. Bezrobocie