DENETİM HİZMETLERİ BAŞKANLIĞI

1. DENETİM HİZMETLERİ BAŞKANLIĞI

2. ARAŞTIRMA VE DİSİPLİN SORUŞTURMASI TEKNİĞİ

3. DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Muhakkiklerin araştırma/disiplin soruşturması sırasında dikkat etmesi gereken hususlar: • Araştırma veya disiplin soruşturması görevini ifa edebilmeleri için usule ve mevzuata uygun bir araştırma/disiplin soruşturması emri (Olur) bulunmalıdır. • Disiplin soruşturması öncesi bir inceleme yapılmalı ve hakkında soruşturma yapılana isnat edilen fiilin hangi Kanun maddesini ilgilendirdiği tespit edilmeye çalışılmalıdır. • İsnat edilen fiilin, hakkında disiplin soruşturması yapılan tarafından nerede ve ne zaman işlendiği hususuna dikkat edilmelidir. Zira, izinli/raporlu veya mesai saatleri haricinde işlenen fiillere göre izlenecek durum değişiklik gösterecektir. • Hakkında disiplin soruşturması yapılan memura isnat edilen fiil, onun göreviyle ilgili olması hâlinde, memurun bu suçu işlemeye ehil veya yetkili bulunup bulunmadığına dikkat edilmelidir.

4. DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Muhakkiklerin araştırma/disiplin soruşturması sırasında dikkat etmesi gereken hususlar: • Takibi şikâyete bağlı suçlarda yetkili mercilere usulüne göre verilmiş bir şikâyet dilekçesinin bulunup bulunmadığına dikkat edilmeli; sözlü ihbar ve şikâyetler yazılı hale getirilmelidir. • Şikâyet edilen suçun, zamanaşımına uğrayıp uğramadığına, çıkarılmış bulunan af kapsamına girip girmediğine, müştekinin şikâyetinden vazgeçip geçmediğine ya da suç isnat edilen kişinin ölüp ölmediğine bakmalıdır. • Soruşturma sırasında suç isnat edilen kişinin yeni suçlarına veya başkalarının suçlarına muttali olunması halinde yeni bir onay alınarak bu suçlar da soruşturma kapsamına alınmalı, suçun adli yönü varsa ilgili mercie veya Cumhuriyet Savcılığına durumu intikal ettirmelidir. Danıştay 12. Daire 2008/6979 E.N , 2009/854 K.N. «Soruşturma onayında yer almayan fiillerle ilgili olarak Bakanlığın bilgilendirilmesi, Bakanlık tarafından verilecek soruşturma onayı üzerine soruşturmanın o konular üzerinde de yürütülmesi gerektiği»

5. DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Muhakkiklerin araştırma/disiplin soruşturması sırasında dikkat etmesi gereken hususlar: • Müşteki ya da muhbirin isim, adres ve ihbarlarının doğru olup olmadığına bakılmalıdır. • İddialar konusunda daha önce araştırma/disiplin soruşturması yapılıp yapılmadığına, yargı organlarınca verilmiş bir karar bulunup bulunmadığına, bu arada; uygulanmış bir disiplin cezası olup olmadığına dikkat edilmelidir. Danıştay 1. Daire esas no:2011/2198, karar no:2012/502 «Aynı eyleme ilişkin daha önce yapılan soruşturmanın, sonucu etkileyecek yeni delil sunulmadıkça soruşturma yapılamayacağı» • Raporlara eklenilmesi gerekli görülen belge asılları, aslına uygunluğunu belirten örneği veya fotokopisi yerine konulmadıkça alınmamalıdır. • Araştırma konularına göre izlenecek yol ile hakkında disiplin soruşturması yapılana ve tanıklara sorulacak sorular önceden belirlenmelidir.

6. UYULMASI GEREKEN KURALLAR Muhakkiklerin araştırma/disiplin soruşturması esnasında uyması gereken kurallar: • Araştırma veya disiplin soruşturması için gidecekleri yeri ve yapacakları işleri açıklamamalı • İnceledikleri defter, evrak ve kayıtlar üzerinde, görüldüğünü gösteren işaretler dışında şerh, ekleme ve düzeltme yapamamalı • Araştırma ve disiplin soruşturma sırasında gizliliğe aykırı hareket etmemeli • Araştırma ve disiplin soruşturması vesilesiyle vakıf oldukları bilgileri, yaptıkları disiplin soruşturması ve sonuçlarını, raporları verdikten sonra da yetkililer dışında kimseye açıklamamalı • Araştırma ve disiplin soruşturması ile ilgili kişi ya da kurum personelinin özel hizmet ve ikramlarını kabul etmemeli

7. UYULMASI GEREKEN KURALLAR Muhakkiklerin araştırma/disiplin soruşturması esnasında uyması gereken kurallar: • Araştırma ve disiplin soruşturması yaptığı personel ya da kişilerle borç-alacak, alışveriş, hediye kabul etme ilişkisine girememeli • Sıfatlarının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmamalı • Bizzat incelemek zorunda oldukları belge ve işlemleri başkalarına inceletmemeli (bilirkişiler hariç), resmi evrak ve defterleri ait olduğu kurum dışına çıkarmamalı • Araştırma üzere alınmasını gerekli gördükleri evrak ve belgeleri, sorumlulardan bir tutanakla teslim almalı • Araştırma ve disiplin soruşturmasını şahsileştirmekten kaçınmalı, kişilere değil icraata ya da suça dönük çalışmalı

8. UYULMASI GEREKEN KURALLAR Muhakkiklerin araştırma/disiplin soruşturması esnasında uyması gereken kurallar: • Muhakkik, görüş ve öneri bildiren kişi olduğundan iddialar ve kişilerle ilgili incitici sözcük ve kesin suçlamalardan kaçınmalı (savunma talebi dahil), yapılan araştırma sonucu edinilen bilgi, ulaşılan delil ve alınan ifadelerle sanık beyanlarından edinilen kanaat belirtilmeli • Araştırma ve disiplin soruşturması sırasında karşılaştıkları yanlışlık, eksiklik ve aksaklıkları, alınması gereken tedbirlerle birlikte ilgili makama bildirmeli • Görevlendirildiği konu ile ilgili olarak, görevde kalmasında sakınca görülen personeli görevden uzaklaştırma konusunda yetkili makamlara öneri getirmeli • Araştırma ve disiplin soruşturması yetkilerini mevzuatta belirtilen süre içerisinde (süre belirtilmeyen hallerde, makul en kısa süre) bitirmeli ve hazırlayacağı raporları ilgili makama geciktirmeden sunmalı

9. UYULMASI GEREKEN KURALLAR Muhakkiklerin araştırma/disiplin soruşturması esnasında uyması gereken kurallar: • Temsil sorumluluklarını dikkate alarak, kılık-kıyafet, hal, tavır, konuşma ve çalışmalarında örnek olacak şekilde davranmak, saygı ve güven kazanmalı (nazik olmalı, kaba ve kırıcı davranmamalıdır) • Araştırmasını veya disiplin soruşturmasını yaptığı personele, herhangi bir işin yapılması veya herhangi bir eylemde bulunulmaması hususunda emir vermemeli • Araştırma veya disiplin soruşturması sırasında, mesleki yardım dışında personelin yaptığı işe karışmamalı • 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 124-136 ncı maddelerinde belirtilen hükümler çerçevesinde disiplin soruşturmasını yürütülmeli

10. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI • Araştırma/disiplin soruşturmalarında izlenecek yol ve uygulanacak yönteme ilişkin özel bir düzenleme mevcut bulunmamaktadır. • 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 124-136 ncımaddelerinde belirtilen hükümler incelendiğinde; kovuşturma, soruşturma, soruşturma dosyası, soruşturma evrakı, soruşturmayı yapanın veya yetkili disiplin kurulunun savunma için belli bir süre vermesi gibi hususların belirtilmesinden disiplin soruşturmasının yapılmasında uyulacak yöntem ve soruşturmanın nasıl yapılacağı anlaşılmaktadır. • Muhakkikler tarafından yapılan soruşturmalarda bazı ilkelere uyulmaması, işlemi hukuksal temelde sakatlamakta ve bu işlemlerin yargı mercilerince iptal edilmesine neden olmaktadır.

11. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI OLURU • a) Soruşturma Olur’unun verilmesi: • Muhakkikler kendilerine verilen; • ‘araştırılması’ • veya • ‘disiplin yönünden soruşturulması’, • veya • “araştırılması gerekiyorsa disiplin yönünden soruşturulması” • şeklindeki emirler üzerine araştırma/disiplin soruşturmasına başlarlar.

12. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI OLURU • T.C. • ANKARA VALİLİĞİ • Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü • Sayı : ………. • Konu: Muhakkik Görevlendirilmesi …/…/2014 • İL MÜDÜRLÜĞÜ MAKAMI’NA • Ahmet YENİYILDIZ Keçiören/ANKARA isim ve adresiyle yazılarak doğrudan İl Müdürlüğüne intikal ettirilen tarihsiz şikâyet dilekçesi ekte sunulmuştur. • Söz konusu dilekçede özetle; ………. Müdürlüğünde bakım altında bulunan çocuklara baskı yapılarak harçlıklarına Kuruluş Müdürü …… tarafından el konulduğu, çocukların personel tarafından şiddete maruz bırakıldıkları, hizmet alımı personeli arasında uygunsuz ilişkiler bulunduğu, grup sorumlularının çocuklarla yeterince ilgilenmedikleri, haksız yere hizmet alımı personelinin işine son verildiği iddia edilmektedir. • Söz konusu dilekçedeki iddialarla ilgili olarak gerekli araştırmayı/disiplin soruşturmasını yapmak üzere İl Müdür Yardımcısı ………..’nün Muhakkik olarak görevlendirilmesini tensiplerine arz ederim. • Ek: 1 adet dilekçe • …………… • Şube Müdürü • …./…/2014 • Uygun Görüşle Arz Ederim. • …………….. • İl Müdür Yardımcısı • O L U R • …/…/2014 • …………………… • İl Müdürü

13. GÖREVLENDİRME YAZISI • T.C. • ANKARA VALİLİĞİ • Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü • Sayı : ………. • Konu: Muhakkik Görevlendirilmesi …/…/2014 • Sayın: ……………. • İl Müdür Yardımcısı • İl Müdürlüğünün …/…/2014 tarihli ve …. sayılı Olur’u ile eki dilekçe ilişikte gönderilmiştir. • İlgi Olur ekinde yer alan dilekçedeki iddialar ile ilgili olarak gerekli araştırmanın/disiplin soruşturmasının tarafınızdan yapılarak, düzenlenecek Araştırma/Disiplin Soruşturması Raporunun iki nüsha halinde Müdürlüğümüze gönderilmesini rica ederim. • …………… • İl Müdürü • Ek: 1 Onay • Ve eki bir dilekçe

14. PLANLAMA • b) Soruşturma Planı Hazırlanması: • Muhakkik öncelikle araştırma/disiplin soruşturması konusunu dikkatli şekilde incelemeli, iddia konusunun hukuki çerçevesini belirlemek suretiyle bir “araştırma/disiplin soruşturması planı”hazırlamalıdır. Ancak bu plan, durağan bir plan değil, araştırma/disiplin soruşturması aşamasında ortaya çıkabilecek gelişmelere göre yenilenebilen bir plan olmalıdır.

15. EVRAK İNCELEMESİ, DELİL TOPLANMASI VE DEĞERLENDİRMESİ • c) Evrak İncelenmesi, Delil Toplanması ve Değerlendirilmesi: • İddialara ilişkin konularda evrakın incelenmesi, delillerin toplanması ve ilgili mevzuat hükümlerinin dikkate alınarak değerlendirilmesi büyük önem taşır. Bu çalışmalar sırasında, resmi kayıtlardan rapora geçirilmesi gerekli görülen hususlar not edilmeli, önemli bulunan ve delil olarak rapora eklenmesi gerekli görülen kayıt, defter ve belgelerin ilgili kısımlarının onaylı örnekleri alınmalı, olayı veya iddiaları açıklığa kavuşturabilecek her türlü delilin eksiksiz toplanmasına, şikayetçi ya da itham edilenler tarafından incelenmesi istenilen kayıt ve belgelerden iddia konularıyla ilgili olanlarının incelenip değerlendirilmesine gereken özen gösterilmelidir. • Çok fazla evrak ve yazışmanın bulunduğu hallerde, kırtasiyeciliğe yol açmamak amacıyla kurum görevlileri ile birlikte düzenlenecek ve imzalanacak bir tespit tutanağı ile belgelerin niteliği ve içerikleri özetlenmek suretiyle belge örnekleri alınmayabilir.

16. İFADELERİN ALINMASI • d) İfadelerin Alınması: • İdari soruşturmada, yukarıda sayılan etkinlikler yanında, olayın aydınlığa kavuşturulabilmesi bakımından alınacak ifadeler de büyük önem taşımaktadır. • Şikayetçi veya muhbirin dinlenmesi: • Varsa önce şikâyetçinin veya muhbirin dinlenilmesi usuldendir. Şikâyetçi veya muhbir çağırıldığında, dilekçe ya da tutanak kendisine gösterilmek suretiyle imzanın kendisine ait olup olmadığının tespiti yapılarak ifadesinin alınmasına başlanmalı; kendisinden, iddia konusuyla ilgili olarak yer, zaman ve tanıklarla ilgili açıklamalar yapması istenmeli, varsa konuya ilişkin belge ve delil sunup sunamayacağı açıkça sorulmalı; sunulan belge ve delillerin tutanağa açıkça yazılması sağlanmalıdır. • Şikâyetçi olan kişi, bilahare şikâyetinden vazgeçse dahi disiplin soruşturmasının tamamlanması ve gerekiyorsa disiplin cezası verilmesine engel teşkil etmez. • Muhbir yada müştekinin ifadesi için düzenlenen ifade tutanağında, açık kimliği ve adresi belirtilmelidir.

17. İFADELERİN ALINMASI • Tanıkların dinlenmesi: • Şikâyetçiden sonra tanıkların dinlenilmesine başlanır. İfadeler, soruların sözlü olarak sorulup cevabın hemen yazılmasıyla “ifade tutanağı’ şeklinde alınabileceği gibi, soruların yazılı olarak verilmesiyle ‘yazılı ifade’ şeklinde de alınabilir. Bu aşamada, ilgililere sorulacak soruların çok iyi değerlendirilmesi, kullanılacak kelimelerin titizlikle seçilmesi, açık ve anlaşılır olmasına özen gösterilmesi gereklidir. Şikâyetçi ve itham edilenlerce gösterilen yeteri kadar tanığın dinlenilmesine çalışılmalı, gerekli görülmesi halinde, kuruluş, ilçe ve il yöneticilerinin de sözlü veya yazılı görüşleri istenmelidir. Şikayetçi, tanık ve itham edilenlerin ifadeleri ayrı ayrı alınmalı, birbirleri ile karşılaşmalarına meydan verilmemelidir. • Yazılı ifadede iddia konularına esas sorular açıkça yazılarak verilmeli, ifade tutanağı düzenlenmesi halinde de hüviyet tespitinden sonra, sorular yazılarak alınacak cevaplar yazılmalı, ifadenin birkaç sayfa sürmesi halinde her sayfanın altının ilgililerce parafe edilmesi, son sayfanın isim ve unvan açılarak imzalanması gerekir.

18. İFADELERİN ALINMASI • İtham edilenlere haklarındaki iddialar, madde madde sorularak cevaplandırması istenilmeli, ifade veren kişiye müdahale edilmemeli, kullandığı kelimeler ve cümleler yanlış da olsa aynen yazılmalı, söyleyeceklerinin tamamını belirtmesine imkân verilmeli, yazacağını veya söyleyeceğini tamamladıktan sonra cevaplandırılması istenilen hususlardan eksik kalan varsa hatırlatılmalı, başka bir diyeceğinin bulunup bulunmadığı mutlaka sorulmalı ve bu husus soru cevap olarak tutanağa geçirildikten sonra ifadesi imzalatılmalıdır. • Ortaya çıkabilecek yeni durumlarda, daha önce dinlenilmiş bulunan ilgili tanığın ifadesine tekrar başvurulmalı, gerektiğinde itham edilenin de yeniden ifadesi alınmalıdır. • İtham edilenlerin ve suç ortaklarının haklarındaki iddiaları kabullenmeleri halinde dahi bu durumla yetinilmeyerek, tanıkların ifadelerine başvurulması, delillerin tespiti, toplanma ve değerlendirilme prosedürü işletilmelidir. • Tanık ifade vermek üzere çeşitli iletişim yöntemleri kullanılarak davet edilir. Davete icabet edilmemesi halinde yazı ile çağırılır. Yine davete uyulmadığı takdirde zorla getirilmesi yoluna başvurulamaz. Ancak tanığın kamu görevlisi olması halinde, davete icabet etmesinin sağlanması ilgili kurum amirinden talep edilebilir.

19. İFADELERİN ALINMASI • Disiplin soruşturmasında, C.M.K. hükümlerinin uygulanabileceği yönünde bir hüküm bulunmamaktadır. Oysa memur yargılama hukukunu düzenleyen 4483 sayılı Kanunda, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde CMK hükümlerinin uygulanacağı açıkça öngörülmüştür. • Bununla birlikte, bir eylem nedeniyle bir görevli tarafından hem 4483 sayılı Kanuna göre ön inceleme ve hem de disiplin soruşturması yapılması durumunda, 4483 sayılı Kanuna ve dolayısıyla C.M.K. hükümlerine göre yürütülen işlemler sonucunda toplanan bilgi, belge ve ifadelerin, disiplin soruşturması için de kullanılabileceği göz önünde tutulmalıdır. • Tanık tutanakları yazıldıktan sonra, ifade verenin okuması sağlanmalı ve eklenecek bir şey olup olmadığı sorulduktan sonra topluca imzalanmalıdır.

20. İFADELERİN ALINMASI • Hakkında araştırma/disiplin soruşturması yapılan personelin dinlenmesi: • -Bilahare “hakkında disiplin soruşturması yapılan memurların ifadelerine başvurulur.” ifade almak ile savunma istemek farklı kavramlardır. İfade alınması, iddia edilen konularda açıklama yapılmasını istemek niteliğindedir. Alınacak ifade ile hakkında disiplin soruşturması yapılan memurun bilgi ve belge sunmasına ve varsa tanık göstermesine imkân yaratılmış olacaktır. • Bununla birlikte, disiplin soruşturmasının niteliğine göre soruşturmacı tarafından sadece savunma almakla yetinilebilir. Hatta soruşturmacı savunma alınması hususunu disiplin cezası vermeye yetkili disiplin kurulu yada disiplin amirine bırakabilir. • Hakkında disiplin soruşturması yapılan memurlar yeminsiz olarak dinlenir. • Hakkında disiplin soruşturması yapılan memurların ifadeleri yazılı yada sözlü olarak alınabilir.

21. ÖRNEK İFADE TUTANAĞI • İFADE TUTANAĞI • Adı ve Soyadı : • T.C. Kimlik No : • Baba Adı : • D. Yeri ve Yılı : • Görevi : • İkametgâh Adresi : • İletişim Numarası : • Yukarıda açık kimliği kayıtlı ilgiliye, davet edildiği Ankara Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü İnsan Kaynakları Şube Müdürü odasında, araştırma/disiplin soruşturması konusu hakkında bilgi verildikten ve tanıklığa engel bir hali olmadığı öğrenildikten sonra alınan tanık ifadesinde: • Soruldu:.............(Bu kısma tanıktan öğrenilmesi gereken konu net ve bir şekilde sorulmalı ve soru yanlış anlamalara neden olmamalıdır. Diğer yandan sorulacak soru birden fazla ise dilekçedeki iddia sırasına göre sorular sorulmalıdır) • Cevaben:............(Bu kısma tanığın bilgisi net bir şekilde ve başka bir olayla ilgi kurulmadan, yani konunun dışına çıkılmayarak ve konu dağıtılmadan ifade tarzına uygun bir şekilde cevapları yazılacaktır) • ........................... dedi. Başkaca bir bilgi, görgü ve duyumunun olmadığı ve söyleyeceğinin bulunmadığını beyan ederek, yazdırdığı ifadesinin doğru olduğunu okuyup, imzası ile tasdik etti. (tarih ve yer) • (Adı Soyadı ve imzası) (Adı soyadı ve imzası) • Muhakkik İfade Sahibi

22. BELGE VE BİLGİLERİN TAMAMLANMASI • e) Bilgi ve Belgelerin Tamamlanması: • Araştırma/disiplin soruşturması sırasında gerek muhbir yada müşteki, hakkında disiplin soruşturması yapılanlar ve tanıkların ifadeleri ile ve gerekse ortaya çıkan yeni durumlar karşısından bilgi ve belge tamamlanmasına ihtiyaç duyulabilir. Bu hallerde, eksik bilgi ve belge tamamlanarak dosya ikmal edilmelidir.

23. SONUÇ ÇIKARMA • Araştırma/disiplin soruşturma konusu fiil ve durumların yasal unsurlarının açık ve ayrıntılı bir şekilde belirlenmesi, • Hakkında araştırma/disiplin soruşturması yapılanın lehindeki ve aleyhindeki bütün kanıtların toplanması, gösterilmesi ve değerlendirilmesi, • Sonucu etkilemeyecek gereksiz ayrıntı ve açıklamalara girilerek kusurun, esas kanıt ve bulguların ikinci plana düşürülmemesi, • Raporun bütün iddia konularını kapsayacak şekilde doğru ve eksiksiz olması, • Konulara duygu, etki ve isabetsiz yorumlardan uzak bir düşünceyle yaklaşılması, • Sebep ve sonuçların açıkça belirtilmesi, • Raporun bölümleri arasında herhangi bir çelişkiye meydan verilmemesi • ve böylece sağlıklı bir sonuca ulaşılması gereklidir.

24. BELGELERİN TASNİFİ • g) Belgelerin Tasnifi: • Araştırma/disiplin soruşturması tamamlandığına, iddiaların doğruluğunu ya da yanlışlığını ortaya koyabilecek tüm belge ve kanıtların toplandığına kanaat getirilmesi üzerine iddia konuları ile ilgili belgeler tasnif edilerek bir dosya düzenlenir. • Belgeler; • Görevlendirme ve araştırma/disiplin soruşturması emirleri ile varsa ekleri, • Toplanan ve değerlendirilen evrak ve doküman veya bunların onaylı örnekleri, • Şikayetçi veya muhbire ait ifade, tanıkların ifadeleri ve hakkında araştırma/disiplin soruşturması yapılan/yapılanların ifadeleri, • şeklinde sıralanır. • Daha sonra, dizi pusulasındaki sıra numaraları doğrultusunda numara verilerek sağ üst köşeleri mühürlenip paraflanmalıdır.

25. SAVUNMA İSTEMİ • h) Savunma İstemi: • Anayasanın 129 uncu ve 657 sayılı Kanunun 130 uncu maddelerine göre memurlar, diğer kamu görevlileri ve meslek kuruluşları mensuplarına, savunma alınmaksızın disiplin cezası verilemeyeceği hükme bağlanmıştır. Bu nedenle, usulüne uygun olarak savunma alınmadan verilen disiplin cezaları idari yargı tarafından iptal edilmektedir. • 657 sayılı Kanuna göre, savunma için en az 7 günlük bir süre verilmesi zorunludur. Böylece verilen süre içinde savunmasını yapmayanlar, savunma hakkını kullanmaktan vazgeçmiş sayılırlar. • Danıştay’ın önceki kararlarına göre, muhakkik tarafından alınan ifadenin savunma olmadığı, soruşturmayı yapan ifadesinden disiplin cezası vermeye yetkili amirin anlaşılması gerektiği ve bu nedenle disiplin amiri ya da kurulu tarafından ayrıca savunma istenmesi gerektiği yönünde kararlar verilmekte iken, daha sonra soruşturmacı tarafından savunma alınması halinde disiplin amiri ya da kurulu tarafından savunma alınmasına gerek bulunmadığı kararları alınmaya başlandığı dikkate alınmalıdır.

26. SAVUNMA İSTEMİ • T.C. • ANKARA VALİLİĞİ • Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü • Muhakkikliği • Sayı : 1 • Konu : Savunmanız. …/…/2014 • Sayın: …………………. • Kuruluş Müdürü • ……………………………..Müdürlüğü / ANKARA • İlgi : İl Müdürlüğünün …/…/2014 tarih ve … sayılı Olur’ları. • İlgi Olur gereğince; tarafımdan yapılmakta olan Disiplin Soruşturmasına esas olmak üzere; • 1- ……………………………………………… • 2- ………………………………………………. • İddiaları ile ilgili savunmanızı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 130. maddesi uyarınca, bu yazının tarafınıza tebliğ tarihinden itibaren 8 (Sekiz) gün sonra yaparak aşağıda belirtilen adresime göndermenizi ya da vermenizi, aksi takdirde savunma hakkınızdan vazgeçmiş sayılacağınızın bilinmesini rica ederim. • …………… • Muhakkik • A D R E S : • Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü/ANKARA • …………………….. • İl Müdür Yardımcısı

27. RAPORLAMA • ı) Raporlama: • İdari teklifler getirilirken, kesinlik kazanan eylemin boyutu, görevin yürütülmesinde kamu yararı ve zararı, kurumun gelişmesine tesir edebilecek etkiler, kişisel durumlar, ilgilinin bu görevinde kalmasındaki sakıncalar dikkatle değerlendirilmeli, görevinde kalmasında sakınca bulunduğu sonucuna ulaşılmışsa, nedenleri belirtilerek idareye ışık tutulmalıdır. • İdari yönden herhangi bir öneri getirilmesini gerektirecek bir durum görülmediğinde “işlem tayinine gerek bulunmadığının” belirtilmesi yerinde olacaktır. • Disiplin teklifi getirilirken “ölçülülük ilkesinin” (İşlenen suçla verilen disiplin cezası arasında adil bir denge bulunması) dikkate alınması gerekmektedir. Bu yönde Danıştay kararları mevcuttur. • İdarelerin memur hakkında tesis ettiği disiplin cezası ile ilgilinin eylemi arasında adil bir denge bulunması gerekmekte olup, bu denge kurulurken, olayın oluş biçimi, ilgilinin suç kastının bulunup bulunmadığı ve irade dışı etkenlerin eylemin meydana gelmesine etkisi gibi hususların gözönünde bulundurulması gerekmektedir. (Danıştay 12. Daire Esas No : 2009/6013, Karar No : 2012/1684)

28. RAPORLAMA • Mali yönden herhangi bir kesinti veya para ödettirilmesi teklifinde, kısaca nedeni ve ne kadar miktarın nereye kesilmesi gerektiği açıklanmalıdır. Birlikte ödettirilmesi istenecek tekliflerde, kişilere isabet eden miktarlar belirtilmelidir. • Muhakkik, araştırma/disiplin soruşturması sonucuna göre, ulaştığı kanaati ve buna ilişkin tekliflerini Raporunda bildirmekle yükümlüdür. Bu teklifleri yaparken; • “ … cezası ile tecziye edilmesininuygun olacağı” • “ ... olarak nakledilmesininuygun olacağı” • “ … TL’ nin …’ dan yasal faizi ile tahsil edilmesinin gerekeceği” • “ … hakkında herhangi bir işlem yapılmasına gerek bulunmadığı” • şeklinde kanaate ulaştığını belirten ifadelerle raporunu bağlamalıdır. • Raporların bu bölümünde, kesin tekliflerde bulunmak yerine, “Takdir Makama aittir” şeklinde bir ifadeye yer vermek doğru değildir. Getirilen tekliflerin uygulanıp uygulanmaması hususu zaten mevzuatta yer alan sınırlar dahilinde Makamın takdirindedir. • Aynı kişi ile ilgili birden fazla kusurun kesinleşmesi halinde her kusurun karşılığı olan ceza ve ilgili maddesi belirtilmelidir.

29. RAPORLAMA • Raporlar yazılırken dikkat edilmesi gereken hususlar: • Açık bir anlatımla kaleme alınmalı. • Araştırılan konularla ilgili fiil ve durumlar ile bunların yasal unsurları açık şekilde belirtilmeli. • Hatalı, kusurlu fiil ve durumlar, itham edilen kişinin yararına ve zararına olan tüm kanıtlar değerlendirilmeli. • Sonucu etkilemeyecek gereksiz açıklamalara girilmemeli. • Bütün iddia konularını kapsayacak nitelikte olmasına özen gösterilmeli. • Yapılan incelemeler eksiksiz şekilde aksettirilmeli. • Konular pürüzsüz bir anlatımla ortaya konulmalı ve çözümlenmeli. • Konulara, yanlış yorumlamalara yol açmayacak bir şekilde, objektif bir tutumla yaklaşılmalı. • Getirilen tekliflerin sebep ve dayanakları açıkça belirtilmeli. • Bir önceki bölümün bir sonraki bölümü açıklayıcı ve geliştirici nitelikte olmasına, bölümler arasında denge bulunmasına dikkat edilmeli, kullanılan yasal ve mesleki deyim ve kelimelerin seçimi ve kullanılmasında özenli davranılmalı.

30. RAPORLAMA • Raporun şekil yönünden eksiksiz olması bakımından dikkat edilecek hususlar: • Usule uygun bir rapor kapağı düzenlenmesi, • Dizi pusulası düzenlenmesi, • Raporun ve dizi pusulasının düzgün bir ifade ile silintisiz ve kazıntısız şekilde yazılması, • Tarih, sayı, imza eksikleri bulunmaması, • Raporun ve dizi pusulasının son sayfaları hariç tüm sayfalarının düzenleyenler tarafından parafe edilmesi, • Raporun ve dizi pusulasının son sayfalarında yer alan isim ve unvanların üstünün imzalanmış olması, • İfade tutanaklarında ilgililerin paraf ve imzalarının noksan olmaması,

31. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU ÖRNEĞİ

32. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU ÖRNEĞİ • T.C. • ANKARA VALİLİĞİ • Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü • Muhakkikliği • Sayı : 1 • Konu : …..Müdürlüğü …/…/2014 • ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU • I- ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI EMRİ: • İl Müdürlüğü Makamının … gün ve …sayılı olurları ve … gün ve… sayılı görev emirleri gereğince bu Araştırma/Disiplin Soruşturması Raporu düzenlenmiştir (Ek../..-..) • II- İDDİA: • Bu bölüme, kamu hukuku, muhbir veya müştekiden gelen ve araştırma konusu olan iddia/iddialar yazılmalıdır. • III- MUHBİR VE MÜŞTEKİ: • Bu bölüme, varsa muhbir ya da müştekilerin kimlikleri ve adresleri, yoksa Kamu Hukuku yazılmalıdır. • IV- OLAY YERİ VE TARİHİ: • Bu bölüme, araştırma/disiplin soruşturması konusu eylemin işlendiği yer ve tarih yazılmalı, eylemin işlendiği tarih net olarak belirli ise bu tarih, değilse ay veya yıl şeklinde yazılmalıdır.

33. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU ÖRNEĞİ • V- HAKKINDA ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMA YAPILANLAR: • Bu bölüme haklarında araştırma/disiplin soruşturması yapılanların açık kimlikleri ve soruşturmaya konu fiillerinin işleniş tarihleri itibariyle görev ve unvanları yazılacaktır. • VI- ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI KONUSU/KONULARI • Bu bölüme, iddialar esas alınmak suretiyle görev emrinde yer alan araştırma konuları yazılmalıdır. • 1. KONU : • Bu bölüme, iddia esas alınmak suretiyle görev emrinde yer alan araştırma konusu yazılmalıdır. • A-Hakkında Araştırma/Disiplin Soruşturması Yapılanlar: Bu bölüme, birinci konu ile ilgili hakkında araştırma/disiplin soruşturması yapılanların adı ve soyadı ile suç tarihi itibarıyla görev unvanları yazılmalıdır. • B-Kayıt ve Belgeler: Bu bölüme, birinci konu ile ilgili yapılan araştırma/disiplin soruşturması sonucu elde edilen bilgi, belge, bilirkişi raporları, adli tıp raporları vs. yazılmalıdır (Ek:../..-..). • C-Araştırma/Disiplin Soruşturma Konusu İle İlgili İfadeler: Birinci konu ile ilgili alınan ifadeler veya ifade özetleri yazılmalıdır (Ek:../..-..). • D- Değerlendirme: Bu bölüme, birinci konu ile ilgili araştırma/disiplin soruşturması sırasında elde edilen bilgi, belge, tanık ve görevlilerin ifadeleri karşısında eylemin suç teşkil edip etmediği ilgili mevzuat çerçevesinde değerlendirilmek suretiyle tahlili yazılmalıdır. • E- Sonuç: Bu bölüme, birinci konu ile ilgili “Değerlendirme” bölümüne dayanarak varılan kanaat kısa, öz ve anlaşılır bir biçimde yazılmalıdır.

34. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU ÖRNEĞİ • Yapılan araştırma/disiplin soruşturması neticesinde yetkili makama önerilmesi gereken husus; • “… iddiasının araştırılması sonucunda; …. olması nedeniyle her hangi bir işlem yapılmasına gerek olmadığı,” veya • …..nedeniyle 657 sayılı DMK’nın 125/… bendi gereğince “…….” cezası ile tecziyesinin uygun olacağı, • şeklinde ifade edilmelidir. • Yapılan araştırma neticesinde genel hükümlere göre doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına intikal ettirilmesi gereken bir hususun var olması durumunda; • “… iddiasının araştırılması sonucunda;…. olması nedeniyle konunun ….. Cumhuriyet Başsavcılığınca değerlendirilmesinin gerekeceği” • şeklinde, • Yapılan araştırma neticesinde hukuki ya da mali yönden işlem yapılması gerektiği sonucuna varılması halinde ise; • “…iddiasının araştırılması sonucunda; ...olması nedeniyle tespit edilen zararın tazmin edilmesinin gerekeceği” • şeklinde görüş belirtilmelidir. • VII-GENEL SONUÇ: • Her bir konunun sonucu ayrı ayrı yazılmalıdır. • Tarafımca düzenlenen bu Araştırma/Disiplin Soruşturması Raporunun bir örneği eksiz, bir örneği ise dizi pusulasına bağlı ekleriyle birlikte, (2) örnek olarak Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne sunulmuştur. • …………. • Muhakkik

35. ARAŞTIRMA/DİSİPLİN SORUŞTURMASI RAPORU ÖRNEĞİ

36. RAPOR SUNUM YAZISI ÖRNEĞİ • T.C. • ANKARA VALİLİĞİ • Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü • Muhakkikliği • Sayı : 1 • Konu : …..Müdürlüğü …/…/2014 • AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İL MÜDÜRLÜĞÜNE • İlgi: …/…/2014 tarihli ve …. sayılı emirleriniz. • İlgi emirleriniz gereğince; ………….. Müdürlüğünde yapılan araştırma/disiplin soruşturması sonucunda tarafımdan düzenlenen …/…/2014 tarihli ve …. sayılı Araştırma/Disiplin Soruşturması Raporu iki nüsha halinde ilişikte sunulmuştur. • Arz ederim. •   ………………… • İl Müdür Yardımcısı • Ek: 2 Dosya

37. ÖNEMLİ NOTLAR • Disiplin cezası verilebilmesi için mutlaka disiplin soruşturmasının yapılması gerekir. • Savunma almadan disiplin cezası verilmemelidir. • Aynı eylem ve işlemle ilgili olarak adli soruşturma ve kovuşturmanın devam etmekte olmasının, 657 sayılı Kanunun 131 inci maddesinde öngörüldüğü şekilde, disiplin soruşturmasını engellemez. • Ceza mahkemelerinde yapılan yargılama sonucunda suçun oluşmadığı, ya da suçun o kişi tarafından işlenmediğinin saptandığı gerekçesiyle sanığın beraatına karar verilmiş ise, bu durum disiplin hukuku yönünden bağlayıcıdır. • Adli yargılama sonucunda, aynı zamanda disiplin suçu sayılan fiilin memur tarafından işlenmiş olduğuna karar verilmiş ise bunun dikkate alınması gerekir. • Delil yetersizliği nedeniyle verilen beraat kararları disiplin hukuku yönünden mutlak anlamda bağlayıcı nitelik taşımamaktadır.

38. ÖNEMLİ NOTLAR • Memurun yanlış eylemiyle önerilen disiplin cezası arasında uygunluk bulunmasına (ölçülülük ilkesi) dikkat edilmelidir. • Disiplin hukukunda kıyas yoluyla ceza uygulaması mümkün değildir. • Memuriyete girmeden önce işlenmiş suçlardan dolayı, disiplin soruşturması yapılamaz. • Ceza hukuku alanındaki özel af, sadece cezayı etkileyeceğinden, disiplin suçları üzerinde bir etki yapmayacaktır. • Disiplin affının, ancak Yasa koyucunun iradesine göre çizilmiş sınır ve koşullarda uygulanabilecektir. • Soruşturma yapmakla görevlendirilen soruşturmacının, memuriyet statüsü veya rütbesinin, hakkında işlem yapılan memurun statü veya rütbesinden üst konumda, en azından eş değer konumda olması gerekir. • Danıştay 12. Daire 2005/4949 E.N, 2008/2571 K.N. • «Giresun İl Sağlık Müdürlüğünde Şube Müdürü olan davacı hakkında, İlköğretim Müfettişleri ve Halk Sağlığı Laboratuvarında Kimya Mühendisi olarak görev yapan personel tarafından, Muhakkik sıfatıyla yapılan disiplin soruşturması hukuka aykırı olduğundan, bu soruşturmaya dayalı olarak tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı»

39. DENETİM HİZMETLERİ BAŞKANLIĞI TEŞEKKÜRLER GÜRDAL GÜMÜŞ - K.GÜRSOY SÜLEK Başdenetçi Denetçi