1 / 42

Velferðin í öndvegi: Áskoranir sveitarfélaga í lýðfræðilegu ljósi

Velferðin í öndvegi: Áskoranir sveitarfélaga í lýðfræðilegu ljósi. Stefán Hrafn Jónsson Dósent í félagsfræði, Háskóla Íslands Sérfræðingur hjá Embætti Landlæknis. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga 24-9-2014. Efnistök. Stutt kynning á lýðfræðinni sem fræðigrein

lars-perry
Download Presentation

Velferðin í öndvegi: Áskoranir sveitarfélaga í lýðfræðilegu ljósi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Velferðin í öndvegi:Áskoranir sveitarfélaga í lýðfræðilegu ljósi Stefán Hrafn Jónsson Dósent í félagsfræði, Háskóla Íslands Sérfræðingur hjá Embætti Landlæknis XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga 24-9-2014

  2. Efnistök • Stutt kynning á lýðfræðinni sem fræðigrein • Áherslusvið lýðfræðinnar • Áskoranir íslenskra sveitarfélaga í lýðfræðilegu ljósi • Töluleg gögn fengin á vef Hagstofu Íslands nema annað sé tekið fram XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  3. Lýðfræðin • Fræðigrein sem fjallar um stærð, landfræðilega dreifingu og samsetningu mannfjöldans, breytingar þar á og meginþætti slíkra breytinga. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  4. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  5. Viðfangsefni frh. • Fjöldi • Vöxtur mannfjöldans, mannfjöldaspár • Samsetning • Aldur, kyn, fjölskyldan, vinnumarkaður, menntun, trú, uppruni, kynþáttur o.fl. • Dreifing • Hverfi, sveitarfélög, sýslur, landshlutar, lönd, heimsálfur XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  6. Viðfangsefnin í hnotskurn • Félagsleg staðaog velferð • Aldur og kyn er fyrst og fremst áhugaverðar breytur því þær (og fleiri) tilgreina félagslega stöðu fólks • Fyrir sveitarfélögin þá felast áskoranir bæði í núverandi lýðfræðilegri stöðu sem og væntanlegum (mögulegum) lýðfræðilegum breytingum XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  7. Framtíðarverkefni lýðfræðinnar • Samuel Preston (1993) taldi framtíðarverkefni lýðfræðinnar liggja helst á 6 sviðum • Frjósemi og fjölskyldugerð • Öldrun mannfjöldans • Dauðsföll sjúkdómar og fötlun • Búferlaflutningar milli landa • Samspil manns og umhverfis • Misrétti/ójöfnuður og almenn velferð XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  8. Nokkur dæmi um aldurs- og kynjasamsetningu sveitarfélaga 2014 XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  9. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  10. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  11. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  12. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  13. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  14. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  15. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  16. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  17. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  18. Fjöldi fæðinga og fædd börn á ævi hverrar konu

  19. Fæðingar eftir hjúskaparstöðu - Hlutföll

  20. Fjöldi fjölskyldna eftir gerð

  21. Sem prósentur Úr 1297 í 2513 fjölskyldur. Aukning um 94%

  22. Hlutfall barna í 10. bekk sem tilgreina í könnuninni HBSC hversu mikið þeir eru á sínu öðru heimili XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  23. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  24. Öldrun mannfjöldans og afleiðingar • Í Bandaríkjunum er talið að fjölgun aldraðra/eftirlaunaþega hafi veikt stöðu barnafjölskyldna • Eftirlaunaþegar eru þar sterkt kosningaafl XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  25. Mannfjöldaspá til 2040 XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  26. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  27. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  28. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  29. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  30. Tökum unga fólkið með XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  31. Dauðsföll, sjúkdómar og fötlun • Þegar mannfjöldinn verður eldri, eykst tíðni margra sjúkdóma • Þarfir þeirra elstu eru að jafnaði aðrar en þeirra yngri • Varahugavert að sjúkdómavæða öll vandamál XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  32. Búferlaflutningar erlendra ríkisborgara til Íslands XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  33. Búferlaflutningar erlendra ríkisborgara til Íslands XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  34. Áskorun fyrir grunnskólana • Breyttar þarfir nemenda • Íslenska ekki endilega töluð á heimilinu • Tungumálið er • lykill að heiminum • lykill að lýðræðislegri þátttöku • lykill að virkni í samfélaginu XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  35. Samspil manns og umhverfis • Nýting auðlinda • Nýting jarðanæðis • Kirkjugarðar • Sorp og mengun • Græn svæði til mannbóta XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  36. Ójöfnuður og almenn velferð • Magnús Sveinn Helgason sagnfræðngur og sérfræðingur í hagsögu segir lærdóminn sem draga má af millistríðsárunum á Vesturlöndum vera þann, að alvarleg misskipting grafi undan lýðræðinu, undan borgaralegu samfélagi. En að auki sé mikil misskipting efnahagslegra gæða ógn við markaðsbúskapinn. • (Samfélagið, RÚV, 23-9-2014) • http://www.ruv.is/efnahagsmal/vaxandi-ojofnudur-ogn-vid-markadsbuskapinn XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  37. XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  38. Stéttamunur í heilsu • Úr spurningalistakönnun Embætti landlæknis. • 6800 svör (sumir sleppa spurningu um stétt) • 18-84 ára, íslenskir ríkisborgarar búsettir á Íslandi 2012 XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  39. Hlutfall Íslendinga sem meta heilsu sína góða eða mjög góða eftir stétt XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  40. Áskoranir • Margt getur skýrt þetta samband • Fólk sem missir heilsuna getur lækkað í stétt • Stéttarmunur í heilsutengdri hegðun, t.d. reykingum, mataræði • Verri vinnuskilyrði o.fl • Erlendar rannsóknir sýna að stéttarmunur flyst á milli kynslóða, frá foreldrum til barna. • Minnkar starf sveitarfélaga líkur á að slíkt gerist á Íslandi? XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  41. Eilíf áskorun samfélagins að styðja við • börn sem alast upp við áföll, fíkn, langvinna sjúkdóma, langvarandi mismunun, skerta möguleika til þroska, brotið bakland, vanrækslu, fátækt eða einelti • eldri borgara, sem lagt hafa grunninn að okkar ágæta samfélagi, þannig þeir haldi áfram blómstra • atvinnutækifæri fyrir fólk á vinnualdri XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

  42. Lokaorð • Áskorun fyrir nærsamfélagið hlýtur að felast m.a. í að viðhalda virðingu og kærleik í samskiptum fólks bæði þegar þungt er yfir í fjármálum sem og þegar rofar til XXVIII. landsþing Sambands íslenskra sveitarfélaga

More Related