NIVOI I VRSTE KOMUNIKACIJE

1. NIVOI I VRSTE KOMUNIKACIJE

2. Nivoi komunikacije po Lastruciju(redosled sazrevanja) • Haptična • Iterativna • Kinezička • Parajezička • Jezička

4. HAPTIČNA KOMUNIKACIJA (dodirom) • Ostvaruje se signalima koji se generiraju neposrednim kontaktom (bliskošću) organizma izvoru podsticaja • Osnovni senzorni modaliteti kroz koje se realizuje prijem haptičnih signala su: dodir, pritisak, miris i ukus

5. Spic (Spitz, 1965) • 8 dana po rođenju beba okreće glavu prema osobi koja je drži, ali znak hrane prepoznaje samo kada je gladna (znak je taktilan i lociran na usnama) • U II mes. pokreti odraslih izazivaju smirenje, otvaranje usta i pokrete sisanja • U III mes. Opaža ljudsko lice, prati pokrete, i pažljivo sluša glas (povezuje glas i lice i oslobađa napetosti, neprijatno iskustvo-prijatno)

6. Najniže forme životinja počinju i završavaju na nivou haptične komunikacije.Za humanu komunikaciju ovo je osnovni sloj komunikacije Osnova za više stepene komunikacije. • Sazrevanjem slabi haptična komunikacija. Trajno zadržani elementi haptične komunikacije su: rukovanje, tapšanje po ramenu, grljenje, ljubljenje, prebacivanje ruke preko ramena

7. ITERATIVNA KOMUNIKACIJA(ponavljanjem) • Ostvaruje se kroz nizove vibratornih impulsa sa stabilnim oscilatornim oblikom • Tapkanje radi tešenja, ljuljanje ili repetitivna vokalizacija

8. Rano ponašanje deteta karakteriše ponovljivost i stereotipnost • Elementi iterativne komunikacije podupiru i dopunjavaju kasnije faze • Elementi koji se zadržavaju su (kod dece): nastojanje da izvode jedan pokret za drugim, ritmično klimanje glavom, ponavljanje istih glasova ili slogova, igre sa rimovanjem reči

9. Kod odraslih: ritmični pokreti kod rukovanja (nalik pumpanju), ritmični klimanje glavom u znak odobravanja ili praćenja onoga što sagovornik govori

10. KINEZIČKA KOMUNIKACIJA • Ostvaruje se signalima koji proizvode pokreti a primaju se vizuelno • Pokreti imaju mnogo veću raznolikost nego kod iterativne komunikacije i obavezno su povezani sa čulom vida • Može biti u izolovanoj ili selektivnoj aktivnosti

11. Za vreme negovanja pogled deteta je uprt u majčino lice (kontaktna percepcija se meša sa distantnom) • Javlja se dečiji osmeh kao odgovor na podsticaj • U II mes. beba počinje da gestikulira iza facijalnog područja (izboči leđa, doseže ispružene ruke majke, koristi signalne gestove tela) • Neki elementi kinezičke komunikacije se ugrađuju u sistem gestova kao integralni deo VK ( kod dece: talasasti pokreti ruke uz slog pa-pa)

12. Kod odraslih: laka • depresija uglova usana, • lako sleganje ramenima, • lako širenje ruku

13. PARAJEZIČKA KOMUNIKACIJA • Parajezik je prvi oblik oralne verbalne komunikacije • Ostvaruje se pomoću pojedinačnih nesjedinjenih zvučnih signala, generiranih od neartikulatornog vokalnog trakta i primljenih sluhom

14. Zvučni signali su delovi zvuka čijom se kombinacijom ne može modifikovati ili umnožavati značenje • Glavana karakteristika: akustičke jedinice (signali) nose samo jedno značenje

15. AKUSTIČKI KOMUNIKACIONI SIGNALI • Alarmni signali • Signali glasovnih kontakata koji služe za držanje grupe zajedno • Grupni glasovi za kolektivno signaliziranje (jednoglasno urlikanje) • Glasno izražavanje posebnog raspoloženja

16. Signali za izražavanje posebnog raspoloženja • Signali agresivnog raspoloženja • Signali ugodnosti, nežnosti i naklonjenosti • Signali straha i bola • Signali razdraženosti

17. Parajezički signali u humanoj komunikaciji (do kraja I god.) • Plačem signalizira uzbunu • Plačem doziva članove porodice koji nisu u vizuelnom domenu kada ostane sama • Ponavljanjem istih uzoraka melodije ulazi u socijalne jedinice okruženja – komunicira sa okolinom • Vokalnom igrom i vokalnim uobličavanjem izražava veći broj raspoloženja

18. Odrastanjem sazreva i upotreba oblika parajezičke komunikacije • Signali se pročišćavaju i prerađuju, tako da se i najmanje nijanse raspoloženja deteta jasno odražavaju u tonalnim kvalitetima njegove vokalizacije • U jezičkoj komunikaciji parajezik se ogleda u svojstvima fonacije određenog jezika

19. JEZIČKA KOMUNIKACIJA • Ostvarujese kroz govorne glasove formirane mehanizmima efektornog sistema, uređene u poređanim konvencionalnim sekvencama kojima se formiraju morfeme u reči i primljene sluhom

20. NASTANAK FONEMA • Koordiniranom i sinergetskom aktivnošću mehanizama efektornog sistema obezbeđuje se vazduh i pritisak vazdušne struje, zatvaranje i sužavanje i menjanje pravca protoka vazdušne struje, vibriranje glasnica-fonacija i rezonantnost, kao i formiranje-artikulisanje fonetskih jedinica, koje se na osnovu njihovih distinktivnih osobina svrstavaju fonetske grupe perceptualno ekvivalentnih glasova jednog jezika

21. Haptična, iterativna, kinezička i parajezička komunikacija su univerzalne po funkciji ( nisu zavisne od rase i kulture) • Jezik je najviši nivo humane komunikacije i nije univerzalan

22. Karakteristike jezičke komunikacije • Raspolaže skupom glasovnih kompleksa koji se nazivaju foneme. One egzistiraju u jeziku kao jedinstveni perceptivni blokovi u svim jezicima • Raspolaže pravilima za kombinaciju fonema unutar reči i fraza • Precizna značenja su vezana za reči i fraze prema načinu kako su one poređane u odnosu jedna prema drugoj • Predstavlja integrisan jezgrovit sistem i ima jedinstvenu moć da prenese i najfinije nijanse značenja • Raspolaže skupom pravila kojima može da vlada samo čovek sa razvijenom sposobnošću oralne verbalne komunikacije