480 likes | 1.78k Views
OBRAČUN TROŠKOVA. KLASA 9. OBRAČUN TROŠKOVA. GDE SU U PREDUZEĆU NASTALI TROŠKOVI , U VEZI SA ČIME SU TROŠKOVI NASTALI ?. KLASA 9. U našem kontnom okviru za obračun troškova predviđena je klasa 9. Sistemi obračuna troškova. U zavisnosti od toga koji se troškovi uključuju u cenu koštanja:
E N D
OBRAČUN TROŠKOVA KLASA 9
OBRAČUN TROŠKOVA • GDE SU U PREDUZEĆU NASTALI TROŠKOVI , U VEZI SA ČIME SU TROŠKOVI NASTALI ?
KLASA 9 • U našem kontnom okviru za obračun troškova predviđena je klasa 9
Sistemi obračuna troškova • U zavisnosti od toga koji se troškovi uključuju u cenu koštanja: • Sistem obračuna po stvarnim i • Sistem obračuna po planskim troškovima
Sistemi obračuna troškova • Da li se u cenu koštanja uključuju svi troškovi poslovanja ili jedan deo sistemi se dalje dele na: • Sistem obračuna po potpunim i • Sistem obračuna po nepotpunim troškovima (sistem obračuna po varijabilnim troškovima)
Kalkulacija cene koštanja • Osnovna procedura obračuna troškova • Računski postupak za iznalaženje cene koštanja gotovih proizvoda • Određeni dokument o pozicijama iz kojih se sastoji cena koštanja
Kalkulacija cene koštanja • Prema tipu proizvodnje imamo sledeću podelu kalkulacija: • Kalkulacija u masovnoj proizvodnji (diviziona kalkulacija- rafinerije nafte, kamenolomi, pivo, fabrike lima i eksera) i • Kalkulacija u proizvodnji po individualnim porudžbinama (dodatna kalkulacija- nameštaj, brodogradnja, konfekcija)
Evidencija proizvodnje, poluproizvoda i gotovih proizvoda • Poluproizvodi i gotovi proizvodi su obrtna sredstva • Rezultat su rada preduzeća i njegovih organizacionih delova
Vrednovanje poluproizvoda, gotovih proizvoda • Cena koštanja (struktura): • TROŠKOVI MATERIJALA ZA IZRADU • TRŠKOVI PRERADE (troškovi zarada, opšte fiksni i opšte varijabilni troškovi) • U cenu koštanja se ne uključuju: • Neoubičajeni iznos otpadnog materijala, nepotrebni rad • Troškovi amortizacije zgrade magacina i troškovi skladištenja • Administrativni opšti troškovi • Troškovi marketinga (prodaje)
Vrednovanje gotovih proizvoda • Na kraju obračunskog perioda (godine) u bilansu stanja se gotovi proizvodi mogu još vrednovati i po: • nižoj ceni između cene koštanja i neto prodajne cene • Neto prodajna cena je ona koja se može postići prodajom tog proizvoda na tržištu bez transakcionih troškova (tj. troškova prodaje)
Planske cene koštanja • Klasa 9 , račun 960- Gotovi proizvodi • Evidentiranje proizvodnje, gotovih proizvoda i poluproizvoda na ovim računima obavlja se po planskim cenama koštanja • Razlog – visoki troškovi i vreme pribavljanja informacija o stvarnoj ceni koštanja • Ako se koriste planske cene koštanja za gotove proizvode u klasi 9, tada je obavezno imati korektivni račun 969- Odstupanje u troškovima gotovih proizvoda
Evidencije • Kod kontnog okvira po bilansnom principu koji se primenjuje u našoj zemlji • U finansijskom knjigovodstvu (evidencija troškova po vrstama i prihoda) • U klasi 9- obračun troškova i učinaka (u glavnoj knjizi i dnevniku i u analitičkim evidencijama)
Računi • U finansijskom knjigovodstvu • 110 Nedovršena proizvodnja • 120 Gotovi proizvodi • Ovo su mirujući računi u toku godine, na njima se ne vrše knjiženja osim na kraju godine ili perioda kod izračunavanja rezultata
Klasa 9- računi • 95- Nosioci troškova • 950-957- računi za proizvodnju i • 958 račun za poluproizvode u skladištu • 96- Gotovi proizvodi • 960 Gotovi proizvodi • 969 Odstupanja u troškovima gotovih proizvoda (otvara se samo kada se gotovi proizvodi vode po planskoj ceni)
Klasa 9- Računi veze sa finansijskim knjigovodstvom • 902- Račun za preuzimanje troškova • 903- Račun za preuzimanje prihoda
Ostali računi • 980- troškovi prodatih gotovih proizvoda i usluga • 982- troškovi perioda
Dokumentacija • Obračun proizvodnje • Izveštaj o završetku proizvodnje i predaji gotovih proizvoda na zalihe • Otpremnica gotovih proizvoda • faktura
Promene u vezi sa obračunom troškova • Preuzimanje troškova po vrstama iz finansijskog knjigovodstva: • 950 Nosioci troškova • 982 Troškovi perioda 902 Račun za preuzimanje troškova
Promene u vezi sa obračunom troškova • Predaja gotovih proizvoda iz proizvodnje u skladište: • 960 Gotovi proizvodi • 950 Nosioci troškova • Ovde je potrebno utvrditi stvarnu cenu koštanja
Prodaja gotovih proizvoda • Prodaja gotovih proizvoda beleži se u finansijskom knjigovodstvu : • 202 Kupci • 612 Prihodi od prodaje got.pr. 470 PDV u izdatim fakturama • Obračun prihoda po prodajnoj ceni (broj komada prodatih proizvoda x prodajna cena )
Prodaja gotovih proizvoda • U klasi 9- obračun troškova i učinaka: • 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda • 960 Gotovi proizvodi • Obračun po stvarnoj ceni koštanja (broj komada prodatih proizvoda x stvarna cena koštanja)
Ako se zalihe gotovih proizvoda vode po planskim cenama • Predaja gotovih proizvoda iz proizvodnje u skladište; • 960 Gotovi proizvodi (planska cena) • 950 Nosioci troškova (stvarna cena koštanja) • 969 Odstupanje u troškovima gotovih proizvoda (potražuje, kad je stvarna cena niža od planske) • 969 Odstupanje u troškovima gotovih proizvoda (duguje) kad je stvarna cena viša od planske
Ako se zalihe gotovih proizvoda vode po planskim cenama • Prodaja gotovih proizvoda (obračun izlaza sa zalihe) • 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda • 960 Gotovi proizvodi • Obračun: • broj komada prodatih proizvoda x planska cena
Izvršiti obračun stvarnih troškova prodatih gotovih proizvoda i odstupanja u troškovima prodatih proizvoda (korekcija računa 980) • Utvrditi iznos odstupanja koji se odnosi na prodate gotove proizvode na sledeći način: • Broj komada proizvoda x (planska cena – stvarna cena gotovih proizvoda) • Knjiženje kad je stvarna cena koštanja niža od planske : • 980 Troškovi gotovih proizvoda (storno) • 969 Odstupanja u troškovima gotovih proizvoda- duguje • Knjiženje kad je stvarna cena koštanja viša od planske : • 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda (duguje) • 969 Odstupanje (potražuje)
Proknjižit prodaju u finansijskom knjigovodstvu • Broj komada prodatih gotovih proizvoda x Prodajna cena • 202 Kupci • 470 PDV u izdatim fakturama 601 Prihodi od prodaje gotovih proizvoda
Proknjižiti u finansijskom knjigovodstvu promenu vrednosti zaliha gotovih proizvoda • 120 Gotovi proizvodi • 630 Povećanje vrednosti zaliha gotovih proizvoda • Obračun: • Po bilansnoj vrednosti zaliha (stvarna cena koštanja ili neto prodajna vrednost tj. ona koja je niža od pomenute dve vrednosti)
1. Ukupni troškovi po vrstama u finansijskom knjigovodstvu iznose 200.000 din. Na troškove proizvodnje odnosi se 80% nastalih troškova, a ostatak čini troškove perioda.
Rešenje 902 Račun za preuzimanje troškova 950 Nosioci troškova 200.000 (1) 160.000 (1) 982 Troškovi perioda 40.000 (1)
2. Po izveštaju o predaji gotovih proizvoda završeno je 60% započete proizvodnje. U skladište je smešteno 500 komada gotovih proizvoda. 950 Nosioci troškova 960 Gotovi proizvodi 96.000 (2) 96.000 (2) 160.000 (1) Obračun: 160.000 x 0.6 = 96.000 Obračun stvarne cene koštanja: 96000/500 kom =192 din/ komad
3. Prodato je 300 komada gotovih proizvoda kupcima po fakturi br. 10. Prodajna cena iznosi 250 din, PDV 18%. 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda 960 Gotovi proizvodi 57.600 (3) 96.000 (2) 57.600 (3) Obračun: 300 kom prodato x 192 (stvarna cena koštanja) = 57.600 din
Evidentiranje prodaje u finansijskom knjigovodstvu 612 Prihodi od prodaje proizvoda 202 Kupci u zemlji (3) 88.500 (3) 75.000 Obračun: 300 kom x 250 = 75.000 PDV 18% x 75.000 = 13.500 470 PDV u izdatim fakturama 13.500 (3)
4. Izvršiti knjiženje promene vrednosti zaliha u finansijskom knjigovodstvu. 630 Povećanje vrednosti zaliha gotovih proizvoda 120 Gotovi proizvodi 38.400 (5) 38.400 (5) Obračun : Gotovi proizvodi 960- 96.000- 57.600= 38.400
1. Ukupni troškovi po vrstama u finansijskom knjigovodstvu iznose 200.000 din. Na troškove proizvodnje odnosi se 80% nastalih troškova, a ostatak čini troškove perioda 902 Račun za preuzimanje troškova 950 Nosioci troškova 200.000 (1) 160.000 (1) 982 Troškovi perioda 40.000 (1)
2. Po izveštaju o predaji gotovih proizvoda završeno je 60% započete proizvodnje. U skladište je smešteno 500 komada gotovih proizvoda. Planska cena iznosi 200 din. 960 Gotovi proizvodi (PO PLANSKOJ CENI) 950 Nosioci troškova 100.000 (2) 160.000 (1) 96.000 (2) 80 % x 160.000 = 96.000 din Stvarna Ck = 96.000/500 kom = 192 din 969 Odstupanje u troškovima gotovih proizvoda 4.000 (2) Planska cena =500 kom x 200 din = 100.000 din Odstupanje =500 kom x (200 -192 din) = 4.000 din
60.000 (3) 3. Prodato je 300 komada gotovih proizvoda kupcima. Obračunati troškove prodatih gotovih proizvoda, ako je planska cena 200 din. 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda 960 Gotovi proizvodi 100.000 (2) 60.000 (3) PLANSKA CENA Obračun: 300 kom prodato x 200 (planska cena koštanja) = 60.000 din
3. Prodajna cena iznosi 250 din,PDV 18%. Prodato je 300 kom gotovih proizvoda. 612 Prihodi od prodaje proizvoda 202 Kupci u zemlji (3) 88.500 (3) 75.000 Obračun: 300 kom x 250 = 75.000 PDV 18% x 75.000 = 13.500 470 PDV u izdatim fakturama 13.500 (3)
4. Utvrditi odstupanje u troškovima prodatih gotovih proizvoda. • Račun 980- Troškovi prodatih gotovih proizvoda prikazuje plansku cenu koštanja, međutim na tom računu mora biti proknjižena stvarna cena koštanja prodatih gotovih proizvoda • Treba utvrditi deo ovog iznosa koji se ne odnosi na ovaj račun već čini odstupanje između planske i stvarne cene koštanja 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda Odstupanje = 300 kom prodato x (200-192 din) = 2.400 3) 60.000 Planska cena
4. Obračun i knjiženje odstupanja Odstupanje = 300 kom prodato x (200-192 din) = 2.400, za ovoliko treba umanjiti plansku cenu jer je stvarna cena niža od planske 980 Troškovi prodatih gotovih proizvoda 3) 60.000 969 Odstupanje u troškovima gotovih proizvoda -2.400 2.400