170 likes | 531 Views
Kıyı ve Deniz Suları İzleme: Ülke Örnekleri ve Türkiye’de Durum. Sinan Hüsrevoğlu – TÜBİTAK MAM DeKoS – Deniz ve Kıyı Suları İzleme ve Değerlendirme Programı Çalıştayı 29 Temmuz 2013 TÜBİTAK, Ankara. Sunum Planı. DSÇD – Genel bakış DSÇD ve SÇD:
E N D
Kıyı ve Deniz Suları İzleme:Ülke Örnekleri ve Türkiye’de Durum Sinan Hüsrevoğlu – TÜBİTAK MAM DeKoS – Deniz ve Kıyı Suları İzleme ve Değerlendirme Programı Çalıştayı 29 Temmuz 2013 TÜBİTAK, Ankara
Sunum Planı • DSÇD – Genel bakış • DSÇD ve SÇD: • Örtüşmeler ve izleme faaliyetlerinin uyumlulaştırılması • DSÇD ve İzleme: AB ülke uygulamaları • Türkiye’de kıyı ve deniz izleme: • Durum ve değerlendirme
DSÇD – Ortak Uygulama Stratejisi Ortak Uygulama Stratejisi (CIS) 1. Sualtı Gürültü 2. Çöp
DSÇD’nden geniş bağlama • DSÇD uygulamasıveişlevselleştirme • (durum, baskı-etkideğerlendirmesi, hedefsaptama, izleme, önlemlerinuygulanması) • Genişbağlamda DSÇD entegrasyonu: • Denizcilik(BütünleşikDenizcilikPolitikaları, MaviBüyüme, DenizBilgi 2020) • Çevre(AB 2020 BiyoçeşitlilikStratejisi, 7. ÇevreAksyonPlanı) • Araştırma(Horizon 2020)
SÇD ve DSÇD: Örtüşmeler ve uyum • DSÇD: baskılarvebiyoçeşitlilikbileşenlerikapsamıdahageniş (örn. gürültü, çöp, ticaribalıktürleri, denizmemelileri) • DSÇD değerlendirmeölçeklerifarklı: • Çevresel <-> Ekolojik/Kimyasal • Deniz alt bölgeleri <-> her birkıyısalsukütlesi • Tümtanımlayıcılarbütüncül <-> En kötükaliteelemanı • DSÇD örtüşmeleri “tanıyor”; SÇD tarafındandeğerlendirilmeyenbileşenlereuygulanıyor • SÇD tarafındanalınanönlemler “iyiçevreseldurum”aulaşmakiçinavantajsağlayabilir • SÇD hedefvearaçları, ötrofikasyon (D5), biyoçeşitlilik (D1), deniztabanıbütünlüğü(D6) gibitanımlayıcıların İÇD değerlendirmesiiçinkullanılabilir • Özelliklersektörelpaydaşlarınkıyısularında SÇD-DSÇD’ninverimlivedoğruentegrasyonu (uygulamaveönlemler) içintaleplerimevcut (örn. denizciliksektörü)
Danimarka HELCOM OSPAR Doğa Ajansı İsveç, Norveç ve Almanya ile “İlk Değerlendirme” konusunda işbirliği • Ulusal DSÇD Koordinasyonu: • Ulaştırma, Maliye, Gıda, Balıkçılık ve Tarım Bakanlıkları (4) • Kıyısal Koruma Ajansı, Denizcilik Güvenliği İdaresi, Denizcilik İdaresi, Enerji Ajansı, Balıkçılık Ajansı, Çevresel Koruma Ajansı, Tapu ve Kadastro, Kültürel ve Sosyal Miras Ajansı (8)
İtalya Barselona BDS ISPRA (Koordinasyon ve Raporlama) Çevre Bakanlığı • Ulusal DSÇD Koordinasyonu: • Bölge, belediye ve eyalet temsilcileri, Tarım, Gıda ve Orman Bk., Altyapı ve Ulaştırma Bk., Sağlık Bk., Savunma Bk., Dışişleri Bk., Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bk., Kültür Bk., Ekonomik Gelişme Bk., Bölgesel İşler Bk.
Yunanistan Deniz Çevre Stratejisi Ulusal Komitesi İzleme için oluşturulan konsorsiyum: Kamu kurumları, yarı-kamu ajanslar, üniversiteler, HCMR Su Özel Sekreterliği Ulusal Stratejik Referans Çerçevesi (2007-13): SÇD ve DSÇD için 42M Avro • Su ve bölgesel su yönetimi ile ilişkili tüm kurumların koordinasyonu • SÇD, DSÇD, Sel, Kentsel Atıksu Arıtım, Nitrat ve Yüzme Suyu direktiflerinin uygulanması • Ulusal İzleme Programı’nın uygulanması • Sınıraşan ve uluslararası su konular
Türkiye’de Deniz İzleme Çalışmaları • DPT ve TÜBİTAK desteğiyle: • Ulusal Deniz Ölçüm, İzleme ve Araştırma Programı (1993-96) • Ulusal Deniz Araştırma Programı (1997-2001) • Ulusal Deniz Araştırma Programı (2002-2006) (??) • Karadeniz: • BSIMAP: Biyolojik veri, hidrokimyasal, kirleticiler • 2004-2010, İÜ DBİE • Ege ve Akdeniz: • MED POL: Kirleticiler, Mersin Körfezi pilot ötrofikasyon • 2003-2010, ODTÜ DBE ve DEÜ DBTE • Marmara ve Boğazlar: • MEMPIS (2005-2006), ÇOB İzleme (2009-2010); İÜ DBİE • Tüm Denizler Bütünleşik İzleme: • 2011 ihale (TÜBİTAK MAM, Derinsu Ltd.) • 2013 ihale (Şirketler)
Türkiye’de Deniz İzleme - Değerlendirme • AB Engtegre Çevre Uyum Stratejisi (UÇES, 2007-2023) Raporu (2006) ve Denizlerde Kirlilik İzleme Çalıştay Raporu (2009): • Mevzuattaki örtüşmeler (iş, zaman, bütçe ve verim kaybı) • Çeşitli kurumların yürüttüğü bağımsız izleme çalışmaları ve farklı veritabanları entegre edilmeli • Koordinasyon ve tasarruf sağlayacak bir izleme stratejisi • İzleme ağının yetersizliği, verilerin çevresel gösterge niteliğinin düşüklüğü ve çevresel veriye erişimdeki sorunlar • İzlemede mükerrerlik nedeniyle sağlıklı bir ulusal çevre yönetim planı uygulanamaması • Tek yetkili otorite atanmasının önemi • Yatırım maliyetlerinin belirlenmesi ihtiyacı
Kıyı ve Deniz İzleme – İhtiyaçlar (tekrar) • “Kıyı suları” örtüşen alan: • balık çiftlikleri, havza-deniz izleme • Bütçe ve altyapı yatırımlar • Veri yönetimi entegrasyon ihtiyacı • Kamu İhale Kanunu gereklilikleri • Bürokrasi-araştırma arasında güçlü işbirliği kurulması • İzlemenin geniş çerçevede entegrasyonu: denizcilik, çevre, araştırma