Deniz Ticareti Hukuku - 1 - 17-18/9/2012

1. Deniz Ticareti Hukuku- 1 -17-18/9/2012 .

2. Ana Bilim Dalı Deniz Ticareti, Hava ve Sigorta Hukuku Prof. Dr. Emine Yazıcıoğlu (Başkan) Prof. Dr. Zehra Şeker Öğüz Doç. Dr. Kerim Atamer Araş. Gör. Kübra Yetiş Şamlı, LL.M. Araş. Gör. Aslıhan Sevinç Kuyucu, LL.M. Araş. Gör. Melda Taşkın

3. İşbölümü ve Takvim İşbölümü: 17 ve 24 Eylül haftaları: Doç. Atamer 1 Ekim haftası: Prof. Yazıcıoğlu 8-22 Ekim haftaları: Prof. Şeker-Öğüz 25 (Çrş) – 29 (Pzt) Ekim: Tatil Ardından: yeni işbölümü (duyurulacak).

4. Konu ve Kaynak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 5. Kitap Sistematik → Word belgesi Gerekçeler (Az sonra) Milletlerarası Sözleşmeler, Tamamlayıcı Mevzuat (özellikle Çevre Hukuku) Rayegân Kender / Ergon Çetingil / Emine Yazıcıoğlu, Deniz Ticareti Hukuku - Temel Bilgiler -, Yeni Bası, İstanbul (Ekim) 2012 [XII Levha Yayınları (Yayınevinde)]

5. TTK Hazırlık Süreci Cumhuriyet Döneminde Önceki Kanunlar: 29/5/1926 tarihli ve 865 sayılı Ticaret Kanunu [RG T: 28/6/1926, Sayı: 406] 13/5/1929 tarihli ve 1440 sayılı Ticaret Kanunu (2. Kitap - Deniz Ticareti) [RG T: 20/5/1929, Sayı: 1197] 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“E-TTK”) [RG T: 9/7/1956, Sayı: 9353].

6. Uygulamada E-TTK 1/1/1957 – 1/1/1997 (40 Yıl): Ticaret hayatının ve ekonomik ilişkilerin gelişmesine koşut yaygınlaşan uygulama Gittikçe gelişen içtihatlar ve öğreti 1983’ten başlayarak: dışa açılma, serbest piyasa ekonomisi: kötüye kullanma ve kanuna karşı hile “Şirketlerin içinin boşaltılması” ve çok sayıda başkaca sorun.

7. BTHA Enstitüsü Girişimi Ankara Üniversitesi, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü (T. İş Bankası desteğinde) 30/4/1988 – 1/5/1988: “Bolu Toplantısı” “TTK ile İlgili Taslaklar-Tartışmalar, Bolu Toplantısı”, Yayına Hazırlayan: Mürsel Başgül, Ankara 1994 Çeşitli taslakların ve görüşlerin tartışılması.

8. İstanbul Üniversitesi Girişimi Hukuk Fakültesi, Ticaret Hukuku ABD ve Deniz Hukuku ABD, birlikte: “40. Yılında TTK” (Cilt: 1), İstanbul 1997 (çok sayıda tebliğ) 5-7/12/1997: “40. Yılında TTK Semineri Tartışmaları” (Cilt: 2), İstanbul 1998 (Bakan Prof. Dr. Hikmet Sami Türk orada) (Cilt 2) Önsöz: Cilt 3 içinde taslaklar yayımlanacak.

9. Deniz Hukuku Derneği Taslağı Taslak metin: Yalnızca Deniz Hukuku Derneği adına Prof. Dr. Ergon Çetingil (İstanbul) ve Prof. Dr. Rayegan Kender (İstanbul, Yeditepe) Deniz Hukuku Dergisi, Özel Sayı, Nisan 2002 (tarih!) Toplam gerekçe: 19 sayfa Hedef: HGB 1972/1986 dşk ile uyum.

10. Yeni TTK Hazırlıkları “Adalet Bakanlığı Kanunu” (T: 29/3/1984) m 34 f. 1: Bakanlık (= Kanunlar Gn. Müd.), temel kanunlar üzerinde çalışmalar yapmak üzere uzman personelden oluşan Komisyonlar kurmaya yetkilidir.

11. Temel Kanun - 1 Yeni düzenleme: TBMM Kararı, T: 30/6/2005, No. 855 (RG T: 1/7/2005, Sayı: 25862) m. 1 uyarınca dşk: (Maceralı süreç) İçtüzük m. 91 (son): Anayasa Mahk. tanımı aynen alındı “Temel Kanun” =

12. Temel Kanun - 2 Bir hukuk dalını sistematik olarak bütünüyle veya kapsamlı ele alan, Genel ilkeler içeren, Kişisel veya toplumsal yaşamın büyük bir bölümünü ilgilendiren, Özel kanunların dayandığı temel kavramları gösteren, Özel kanunlar arasında uyum sağlayan K.

13. “TTK Komisyonu” 8/12/1999: Adalet Bakanı Prof. Dr. Hikmet Sami Türk’ün görevlendirmesi: “6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda Ülkemizin ekonomik ve ticari ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde değişiklikler yapmak veya yeni bir Kanun Tasarısı hazırlamak” Görevi verilen Komisyon kuruldu; = “TTK Komisyonu”.

14. Yönetmelik Adalet Bakanlığı Kanunu m. 34 f. 2 c. 1: “Bu komisyonların çalışma usulleri ile uzman personele ödenecek huzur ücretleri ve huzur hakları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.” → Temel Kanunlarda Çalışmalar Yapmak Üzere Kurulacak Komisyonların Kuruluş ve Çalışma Usullerine İlişkin Yönetmelik (RG T: 22/9/1984, Sayı: 18523: “KomY”)

15. Üye Seçimi KomY m. 3 f. 1: “Temel kanunlar üzerinde çalışmalar yapmak üzere kurulacak komisyonlar: Adalet Bakanlığı, Yargıtay, Danıştay, Hukuk Fakülteleri, Türkiye Barolar Birliği, gerektiğinde diğer ilgili kuruluşların Temsilcileri ve uzmanlardan oluşur.” Adalet Bak. Seçer (KomY m. 3 f. 2) Seçilen üyeler:

16. Üyeler Bakanlıklar: Adalet, Sanayi, Ticaret, Ulaştırma Müsteşarlıklar: Hazine, Denizcilik Yargıtay: 11. ve 19. Hukuk Daireleri Üniversiteler: Ankara, İstanbul, İstanbul Teknik, Selçuk, Gazi, Galatasaray, Marmara, Dokuz Eylül, Çankaya, Başkent, Bilgi Birlikler: Barolar, Noterler, Odalar ve Borsalar Kurullar: Sermaye Piyasası, Muhasebe Standartları, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Avukat: 13/3/2000: KA (sonra Bilgi)

17. Başkanlık Seçimi Kuruluş toplantısı (10/2/2000): Başkanlık seçimi KomY m. 3 f. 3: “Komisyonlar başkanlarını kendi üyeleri arasından seçerler.” Başkan: Prof. Dr. Ünal Tekinalp Üyelerin oybirliği ile seçim.

18. Üyelik Gelişmeleri Bşk. Yrd. (KomY m. 9: “vekalet”): Prof. Dr. Yaşar Karayalçın ve Prof. Dr. Ali Bozer (Ankara) Hakim Coşkun Koçak (19.HD) Şubat-Mayıs 2000: İstifalar (2005-2010 gelişmeleri açısından önemli) Toplam (tamamlayan) üye sayısı: 45.

19. Alt Komisyonlar - 1 KomY m. 5 f. 2: “Komisyon, (...) alt komisyonlara ayrılmak suretiyle çalışmalarını sürdürebilir.” Kuruluş toplantısı (10/2/2000): 6 Alt Komisyon (“AltK”) Hangileri? TTK 3. Kitap, 6. Fasıl, 2. Kısım (!): bağımsız

20. Alt Komisyonlar - 2 Ticari İşletme: Prof. Dr. Sabih Arkan, Prof. Dr. Necip Ortan (Prof. Dr. Ünal Tekinalp) Ticaret Şirketleri: Prof. Dr. Ünal Tekinalp Kıymetli Evrak: Prof. Dr. Ünal Tekinalp Taşıma Hukuku: Prof. Dr. Hüseyin Ülgen (Prof. Dr. Arslan Kaya) Deniz Ticareti (“DTAK”): Prof. Dr. Turgut Kalpsüz (Doç. Dr. Kerim Atamer) = ayrı toplanan tek AltK Sigorta Hukuku: Prof. Dr. Hüseyin Ülgen (Dr. Dilek Kabukçuoğlu Özer)

21. Çalışma Yöntemi - 1 KomY m. 3 f. 4: “Komisyonlar Adalet Bakanlığına bağlı olarak görev yaparlar ve sekreterya hizmetleri Adalet Bakanlığınca yürütülür.” AltK taslak metin hazırlıyor Tüm üyelere dağıtım Toplantılarda görüşme Görüşme sonunda oylama Görüşme ve oylama: tüm üyelere açık.

22. Çalışma Yöntemi - 2 TTK Komisyonu toplantıları: 3/2000 – 10/2005: kaydı tutulan toplam 671 toplantı Dikkat: tüm toplantılar kaydedildi, Kayıtlar çözüldü ve baskıya hazır hale getirildi (AdBak yakında yayımlayacak). DTAK: KGM katılımıyla 188, üyeler arasında ayrıca 100’den çok toplantı.

23. Çalışma Yöntemi - 3 Gizlilik: KomY m. 5 f. 5: “Komisyon ve alt komisyonların çalışmaları gizli olarak yapılır.” (eleştiriler) Kamu oyuna açıklama: KomY m. 7: “(...) gerektiğinde çalışmalar hakkında komisyonu temsilen kamu oyuna bilgi vermek Başkana aittir.” (eleştiriler)

24. Huzur Hakkı / Ücreti Komisyon üyelerine yapılacak ödemeler: KomY m. 10 ve 11: memur/değil farkı Net ele geçen ücret: Ankara Esenboğa’dan Hakimevi’ne tek yön taksi ücretini karşılamıyor! AdBak/KGM: olağanüstü misafirperver, harika ev sahipliği, Ulaşım, Hakimevi’nde konaklama karşılandı (KomY m. 12).

25. Şekil - 1 Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun (T: 10/10/1984, No.: 3056; RG T: 19/10/1984, Sayı: 18550 = “Başbakanlık Kanunu”) m. 2 f. 1 b. (d): “Mevzuat hazırlama usul ve esasları ile ilgili ilkeleri tespit etmek” → Kanun, Kanun Hükmünde Kararname, Tüzük ve Yönetmelik Tasarılarının Hazırlanmasına İlişkin “Esaslar” (RG T: 8/9/1992, Sayı: 21339)

26. Şekil - 2 M. 1: “Bu Esaslar; Başbakanlık, bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanacak kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik ve benzeri düzenlemeler hakkında uygulanır.” = TTK Komisyonu için bağlayıcı (eleştiriler).

27. Şekil - 3 BakKur Kararı T: 19/12/2005, Sayı: 9986 (RG T: 17/2/2006, Sayı: 26083): Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (“MevY”) MADDE 1 – “(1) Bu Yönetmeliğin amacı; (...) hazırlanacak kanun, (...) taslak metinlerinin hazırlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.”

28. Şekil - 4 “Esaslar” yürürlükten kaldırıldı (aynı RG) Hazırlık aşamasında TTK Komisyonuna geldi, TTK Komisyonu önce “Esaslar”ı, sonra MevY’yi aynen izledi. (eleştiriler) Ayrıca, daha sonra TBMM’de yapılan düzeltmelerle Yönetmelik’e tam uyum sağlanmasına çalışıldı.

29. Şekil - 5 Maddelere ilişkin bölümleme: Fıkra (her maddeye mutlaka fıkra 1) Bent (a, b, c, ...) Alt bent (1, 2, 3, ...) Cümle: fıkra, bent, alt bent kendi içinde Atıf örn.: Y-TTK m. 55 f. 1 b. (a) altb. 6 c. 3 (“gerçek tedarik fiyatı”)

30. Birinci Görüşmenin Sonu 2/7/2004: Görüşmelerin birinci turu tamamlandı. Temmuz/Ağustos: Metinlerin birleştirilmesi, maddelerin sıra numaralarının ve iç atıfların düzenlenmesi, redaksiyon, Gerekçe eklenmesi Ağustos sonu: 1. Taslak

31. Üyelerin Görüşleri 1. Taslak: üyelere dağıtıldı ve 3 ay süre: Görüş ve eleştirilerin bildirilmesi istendi İlginç: bu dönemde sessiz kalan bazı üyeler daha sonra eleştirilerini kamuya açık etkinliklerde dile getirdi (?!?!?!) Aralık 2004 – Ocak 2005: TTK Komisyonu, üyelerden gelen görüşleri ele aldı, gereken değişiklik ve düzeltmeler yapıldı.

32. Redaksiyon Komiteleri Şubat 2005 (ilk hafta): 2 redaksiyon komitesi (Tarabya Hakimevi) Başlangıç, ilk 3 Kitap ve Son Hükümler: Prof. Dr. Tekinalp, Prof. Dr. Veliye Yanlı, Hakim Kenan Özdemir, Hakim Yüksel Hız Son 3 Kitap: KA, Dr. Mürsel Başgül, Hakim Muharrem Barut Maddelerin, Genel Gerekçe’nin ve Madde Gerekçeleri’nin düzeltmeleri, terim birliği, TTK ile karşılaştırmalı çizelgeler = 2. Taslak →

33. 24/2/2005 Taslak Metni - 1 Şubat 2005 (ikinci hafta): AdBak’a teslim. KGM’de son rötuşlar 17/2/2005: Tekinalp’in ve Adalet Bakanı Cemil Çiçek’in sunuş yazıları 24/2/2005: “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı” başlığıyla ilan Başlık doğru mu? www.adalet.gov.tr: duyuru (ilk kez!)

34. 24/2/2005 Taslak Metni - 2 AdBak tarafından basıldı ve dağıtıldı (Bilgi LL.M. öğrencisi de adını koyup bastı) Tekinalp’in sunuş yazısının tarihi (17/2/2005) ve madde sayısı: sonraki metinden ayırt edici 1514 Madde ve 1 Geçici Madde Sigorta Hukuku’nun ilk maddesi: 1379

35. Görüş İstenmesi Esaslar m. 3 ve 4; MevY m. 6 ve 7: Tasarı Taslakları hakkında “Görüş” alınır (“görüşe çıkar”) 600’den çok özel/kamusal gerçek/tüzel kişiye gönderildi Süre: 3 ay (eleştiriler) Esaslar: süre yok; MevY: en çok 30 gün Tümü hakkında kim görüş verecek ki?

36. Görüşler - 1 Kamu tüzel kişileri: çok sayıda Bakanlık, Müsteşarlık, Genel Müdürlük Yargıtay: çeşitli Daireler (örn. 7, 11, 12) Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Meslek Kuruluşları ve Mesleki Birlikler: örn. TOBB, Ticaret ve Deniz Ticaret Odaları, Banka/Sigorta/Noter Birlikleri, TÜRMOB, Barolar (Birliği)

37. Görüşler - 2 STK: örn. TÜSİAD, Deniz Hukuku Derneği, Sigorta Hukuku Türk Derneği (Türk Ticaret Kanunu Taslağı, Sigorta Hukuku Dergisi Yıl: 2005, Özel Sayı: 1) Meslek temsilcileri: örn. PWC, E&Y, Deloitte, çok sayıda Avukat, Yargıç: Işıl Ulaş, Uygulamacı Gözü İle Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’na Bakış, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 2005, Cilt: XXIII, Sayı: 2

38. Görüşler - 3 Üniversite: az sayıda görüş (TTK Komisyonu üyelerinin geldiği Üni’lerden kısa olumlu yanıtlar); Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Hakkında Görüş, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 2005, Cilt: XXIII, Sayı: 2 Görüşlerin sayısı → 3 ay verimli olmuş.

39. Eleştiri Sebepleri Dil: çok eski – çok yeni (!!!!!) Çalışma yöntemi (eleştiriler KomY’ye aykırı) Şekil (eleştiriler Esaslar ve MevY’ye aykırı) İçerik: Bilimsel, hukuksal veya uygulama açısından yanlış veya eksik hükümler → İlerleyen aşamalarda tümü dikkate alındı.

40. Değerlendirme Toplantıları Yasama tarihinde ilk kez: 9-11/6/2005: Görüş bildiren kamu temsilcileri ve STK ile değerlendirme toplantıları Örn. Bakanlık temsilcileri, TOBB, Bankalar Birliği, TÜSİAD, TÜRMOB, Deniz Ticaret Odası / Deniz Hukuku Derneği, Sigorta Birliği / Sigorta Hukuku Türk Derneği, UND/UTİKAD.

41. Bilimsel Toplantılar - 1 Tekinalp: çok sayıda konferans 13-14/5/2005: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı: Konferans, Bildiriler – Tartışmalar, Ankara 2005 14/5/2005: Bilgi Üni ve Hukuki Perspektifler Dergisi (“HPD”) Sempozyumu (HPD Yıl: 2005, Sayı: 4)

42. Bilimsel Toplantılar - 2 27-28/5/2005: Yeditepe Üni Sempozyumu (Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2005, Cilt: II, Sayı: 1) [çok ilginç etkinlik !!!] 16/6/2005: Bilgi Üni “Deniz İcrası” Paneli (“Deniz Ticareti”nde döneceğiz) 30/6/2005: Deniz Hukuku Derneği (Tebliğler: Deniz Hukuku Dergisi Özel Sayı, Ocak 2006)

43. Başbakanlığa Sevk 17-21/6/2005: Redaksiyon komiteleri (Tarabya Hakimevi) Tüm görüş, eleştiri, karar, dilek ve ilgili diğer belgelerin ışığında “3. (Nihai) Taslak” hazırlıkları Esaslar m. 6: Görüşler alındıktan ve düzeltmeler yapıldıktan sonra, Nihai Taslak: 22/6/2005: Başbakanlık KKGM’ye sevk.

44. 7-9/2005 Çalışmaları Tekinalp: dilin arılaştırılmasına yönelik çalışma KA: Taşıma, Deniz ve Sigorta hükümlerine ilişkin öneriler hakkında 14/9/2005 t. Rapor 27-30/9/2005: TTK Komisyonu ve Redaksiyon Komitesi çalışmaları, Başb. yanıtlarının değerlendirilmesi, önerilerin oylanması ve son (“4.”) metnin oluşturulması.

45. TBMM’ye Sevk 5/10/2005: Tüm çalışmalar tamamlandıktan sonra ortaya çıkan nihai metin, yeniden Başbakanlığa sevk 17/10/2005: BakKur’da kabul = “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı” (“TSR”) 9/11/2005: TBMM’ye BakKur sevk yazısı TBMM İçtüzük m. 73 f. 3: “Başkan, gelen tasarıları ilgili komisyonlara doğrudan doğruya havale eder (...)”

46. Komisyonlara Havale İçtüzük m. 20: “TBMM komisyonları şunlardır : 2. Adalet Komisyonu (“AdaKom”); 11. Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu” 15/11/2005: Esas komisyon: 2; tali komisyon: 11’e havale. Tüm çalışma 2’de; 11 Rapor vermedi.

47. Adalet Komisyonu 1/12/2005: AdaKom ilk toplantı (Başkan: Köksal Toptan) 5 kişilik Alt Komisyon (“AltKom”) kararı 2/12/2005: TSR yeniden 600’den fazla kamusal/özel gerçek/tüzel kişiye gönderiliyor (yaklaşık 40 yanıt) 6/12/2005: Alt Komisyonun ilk toplantısı Karar: TTK Komisyonu temsilcileri ve “Görüş” bildirenler katılacak.

48. Adalet Alt Komisyonu 6/12/2005 – 14/6/2006: 40’tan çok AltKom toplantısı sonunda “Rapor”: Her madde okunup tartışmaya açıldı; Redaksiyon çalışmaları 17/2/2006: MevY yayımlandı → uyum değişiklikleri İçeriğe yönelik değişiklikler ve ayrıntılı Gerekçe.

49. Adalet Komisyonu Görüşmeleri 24/7/2006: Rapor, 681kamusal/özel gerçek/tüzel kişiye gönderiliyor Görüş süresi: 3 ay Toplam 61 yanıt ! 8/11/2006 ve 10/1/2007: AdaKom kararı: TSR AltKom Rapor’u uyarınca görüşülecek 15/3/2007-18/4/2007: 12 AdaKom toplantısı (TTK Komisyonu katıldı).

50. Adalet Komisyonu Raporu Çok sayıda yeni değişiklik ve düzeltme, AltKom Rapor’u genelde kabul, az sayıda red, Görüşmelerin sonu: TSR, yapılan değişiklikler ile birlikte topluca kabul (oy çokluğu) = 22. Dönem Adalet Komisyonu Raporu, T: 3/5/2007, Esas No: (1/1138), Karar No: 123.