Ekonomika przestępczości

1. Ekonomika przestępczości Wykład 2 – asymetria informacji i kapitał społeczny

2. Nobel 2001 – za analizę rynków z asymetrią informacji • George A. Akerlof • A. Michael Spence • Joseph E. Stiglitz

3. Asymetria informacji Sytuacja, w której jedna ze stron transakcji posiada więcej informacji od drugiej strony. Na rynku więcej informacji ma zazwyczaj strona podażowa od popytowej. Asymetria prowadzi albo do oszustwa, albo do rezygnacji z transakcji przez tę stronę, która czuje się niedoinformowana.

4. Amartya Sen • Paradoks liberalizmu • Etyczne i aksjologiczne uwarunkowania decyzji ekonomicznych – „największym błędem współczesnych ekonomistów jest rozpatrywanie wszystkiego jedynie w kategoriach ewentualnych korzyści i zysków oraz efektywności”

5. Amartya Sen • Informacyjne podstawy ocen społecznych – pochodząc z Indii interesował się problemami dobrobytu społecznego, nierówności, ubóstwa, równości, wolności i demokracji. • „Ubóstwo jako niedostatek możliwości”

6. Edward C. Banfield • „Moralne podstawy zacofanego społeczeństwa” (The Moral Basis of a Backward Society) • Zaufanie • Kapitał społeczny – kapitał (jako element procesu produkcji i życia w zorganizowanym społeczeństwie), którego wartość opiera się na wzajemnych relacjach społecznych i zaufaniu jednostek, które dzięki niemu mogą osiągać więcej korzyści • Amoralny familizm

7. Kapitał społeczny • Robert Putnam • Badał przyczyny różnicy w poziomie zamożności włoskich regionów. Odkrył „przy okazji” jak wielkie znaczenie ma kapitał społeczny w kształtowaniu zamożności. • Negatywny kapitał społeczny

8. Kultura ma znaczenie – potwierdzenie znaczenia kapitału społecznego • Max Weber - Etyka protestancka a duch kapitalizmu • Samuel Huntington – Zderzenie cywilizacji • David Landes - Dlaczego jedni są tak bogaci, a inni tak ubodzy

9. Zjawiska społeczne wynikające z niedostatku kapitału społecznego • Korupcja • Nepotyzm • Kleptokracja • Powiązania mafijne

10. Przykład 1 - Kleptokracja • Kleptokracja, czyli system, w którym podstawowym celem władzy jest wzbogacenie się przy pomocy dostępnych jej narzędzi, charakterystyczny dla państw słabych i wymuszających. • „Najbogatsi ludzie w Afryce to głowy państw i ich ministrowie” – D. Landes • System taki działał w Zairze (obecnie Republika Kongo) za rządów Mobutu SeseSeko. Według ostrożnych szacunków prezydent i jego wspólnicy zapewnili sobie kontrolę nad jedną trzecią budżetu państwa.

11. Przykład 1 - Kleptokracja

12. Przykład 1 - Kleptokracja • Przeciwdziałanie: • Demokracja • Transparentność (przejrzystość) • Bodźce materialne • Bodźce niematerialne

13. Przykład 2 - Korupcja

14. Przykład 2 - Korupcja • Dominują kraje z kręgu kultury protestanckiej lub konfucjańskiej • Tylko 2 kraje „katolickie” w pierwszej 15 i żadnego islamskiego • Kraje o ugruntowanej demokracji • Kraje zamożne • Duży odsetek ludzi ufnych

15. Przykład 2 - Korupcja

16. Przykład 2 - Korupcja • Kraje z kręgu kultury katolickiej i islamskiej • Średniozamożne • O stosunkowo młodej demokracji, lecz ustabilizowanej, lub też zbliżone do „oświeconej autokracji” • Średni poziom zaufania społecznego

17. Przykład 2 - Korupcja

18. Przykład 2 - Korupcja • Kraje niedemokratyczne lub o nietrwałej demokracji • Kraje biedne • Kraje postkomunistyczne lub postkolonialne • Niski poziom zaufania społecznego • Kraje, w których trwają lub cyklicznie zdarzają się wojny lub gwałtowne konflikty społeczne

19. Literatura • Grzegorz Lissowski, Elementy teorii wyboru społecznego, Wydawn. Naukowe SCHOLAR , Warszawa 2001. • Andrzej Matysiak, Źródła kapitału społecznego, Wydawn. Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu , 1999. • David S. Landes, Bogactwo i nędza narodów, Muza, Warszawa 2005. • Lawrence E. Harrison, Samuel P. Huntington, Kultura ma znaczenie, Zysk i S-ka , Warszawa 2003. • Robert D. Putnam, Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Znak, Kraków 1995.

20. Dziękuję za uwagę! Następne zajęcia: 10 grudnia. Marcin.Brol@ue.wroc.pl http://mikroekonomia.blox.pl/