460 likes | 622 Views
EGO Expertisecentrum Gezondheid Ouderen. KENNISCENTRUM VOOR GEZONDHEIDSBEVORDERING BIJ HET OUDER WORDEN AVANS HOGESCHOOL, LECTORAAT GERONTOLOGIE DRS. LOWIE VAN DONINCK P ROJECTLEIDER GROEN!PLUS BRUGGE, 20 FEBRUARI 2010. Verloop presentatie. 1.Het ouder worden in cijfers
E N D
EGOExpertisecentrum Gezondheid Ouderen KENNISCENTRUM VOOR GEZONDHEIDSBEVORDERING BIJ HET OUDER WORDEN AVANS HOGESCHOOL, LECTORAAT GERONTOLOGIE DRS. LOWIE VAN DONINCK PROJECTLEIDER GROEN!PLUS BRUGGE, 20 FEBRUARI 2010
Verloop presentatie • 1.Het ouder worden in cijfers • 2.Beelden bij het ouder worden • 3.Gezonder ouder worden • 4.Consultatiebureaus voor ouderen • 5.Enkele Tips bij het gezonder ouder worden
20 40 60 80 Age Progress Through the Stages of Life Then Now
Evolutie levensverwachting • In 2008 was de levensverwachting bij geboorte • 78,0 jaar voor mannen • 82,3 jaar voor vrouwen • Verschil = 4,3 jaar • De resterende levensverwachting op 65 -jarige leeftijd is • 16,5 jaar voor mannen • 19,9 jaar voor vrouwen
50/50/50 Tegen 2050 zal 50 % van de bevolking 50 jaar of ouder zijn
Bosmuis 3 jaar Canadese den ~5000 years Vleermuis 39 jaar 59 jaar 120 jaar Dahlia anemoon eeuwig Walvis 200 jaar • Genetische leeftijd
2006 2004 Insulin/Insulin Growth Factor Signalling and Lifespan in Mice
Long-lived mutant mice stay healthy and disease-free for longer • Delayed onset of • Osteoporosis • Cataracts • Ulcerative dermatitis • Preservation of • Glucose homeostasis • Immunity (T cells) • Motor function Mutant
De onderzoeksprogramma’s veranderen: • Ons genetisch materiaal voorspelt slechts 20-25% van onze levensverwachting. De andere 75-80% kunnen worden verklaard met behulp van leefstijlfactoren. De verbanden tussen de twee vragen nog veel onderzoek.
Aanbevelingen • De demografische evolutie behoeft dwingende beleidsmaatregelen, gezondheidszorg is hierbij een essentieel element • Er dient dringend meer geïnvesteerd te worden in gezondheidspromotie en ziektepreventie • Er is behoefte aan een inclusief beleid waarbij het gezondheidsthema in alle beleidsdomeinen geïntegreerd wordt. • Een Europees beleid omtrent Gezond ouder worden is de hoeksteen van een gezondheidsbeleid, waarbij het toevoegen van gezonde levensjaren belangrijker is dan een stijgende levensverwachting.
Wereldgezondheidsorganisatie • Gezond zijn is meer dan de afwezigheid van ziekte • Gezondheid is een lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden (+spiritueel) • Gezondheid gaat om een dynamisch evenwicht tussen • Een individu en de anderen • Verleden en toekomst • Teleurstellingen en verlangens
Belangrijkste topics : • Pensioen en pre-pensioenfase • Sociaal kapitaal • Geestelijke gezondheid • Omgeving • Voeding • Fysische activiteit • Valpreventie • Middelenmisbruik : alcohol en nicotine • Middelenmisbruik : medicatie • Preventieve gezondheidszorgsystemen
Geriatric Giants • Hypertensie • Hart-& vaatziekten • Overgewicht • Diabetes Mellitus • Hypercholesterolaemie • Kanker • Dementie • Depressie
Sneaky dwarfs • overgewicht • alcohol/roken/ medicijnen • osteoporose • inactiviteit • vallen • zintuiglijke stoornissen • sociaal isolement • angst • incontinentie • zingeving • huisvesting • veiligheid • vervoer • zieke mantelzorg
Engelbewaarders • Genetisch • Gehuwd / samenwonend • Hoge opleiding • Hoog inkomen • Religie /spiritualiteit • Voldoende bewegen • Actief sociaal netwerk • Werk /maatschappelijke participatie • Beschikbaarheid mantelzorg • Huisdier
SALUTOGENESE • Duizenden en duizenden hebben ziekten bestudeerd, bijna niemand heeft gezondheid bestudeerd. (A.Davis) • Bijna elke ziekte heeft zijn eigen TV-show.(H.Martron) • Sense of coherence • De samenhang in je leven • Voorspelbaarheid, structuur • De moeite waard • De vaardigheden om de situatie te beïnvloeden (Anthonovsky, Unraveling the mystery of health)
Gezonder ouder worden = alle beleidsdomeinen Education Regional Development Innovation and E-health Employment Policies Sustainable Development Healthy Ageing Policies Economic Policy (Lisbon Agenda) Research Pensions
Twee voorbeelden • Kangoeroewonen • Consultatiebureau voor ouderen
Kangoeroewoningen in Malle ‘VAN ZORGVISIE NAAR BOUWONTWERP’
Kangoeroewonen • Twee winnaars • Ouderen kunnen langer zelfstandig blijven • Jongeren kunnen over een betaalbare woning beschikken
CBO CONSULTATIE BUREAU VOOR OUDEREN
Definitie van een CBO • Een globale en periodieke screening van ouderen met als doel : • Beeld krijgen van gezondheidsrisico’s • Adviezen geven i.v.m. met behoud en verbeteren van gezondheid • Wegwijs maken in de vele voorzieningen die er voor ouderen zijn
Aantal CBO’s • Van een 15-tal in 2006 tot meer dan 100 eind 2009 !! • Wet publieke gezondheid (WPG) artikel 5a : gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de ouderengezondheidszorg • Behoefte ? • Hype ? • Wetenschappelijk onderbouwd ? • Kritiek Tweede kamer ? • Bereiken van de kwetsbare ouderen • Ondermaatse adviezen
Quickscan Vilans Ouderengezondheidszorg op lokaal niveau (11/2009) • De preventieve zorg is erg versnipperd, er is geen globale aanpak • Er is behoefte aan meer interventies gericht op : • Voorkomen van eenzaamheid • Vroegsignalering van dementie • Beweegprogramma’s • Valpreventie • Overmatig gebruik van slaap- en kalmeermiddelen • Alcoholmisbruik • Vroegsignalering van angst en depressie
Quickscan Vilans Ouderengezondheidszorg op lokaal niveau (11/2009) • De preventieve zorg is erg versnipperd, er is geen globale aanpak • Er is behoefte aan meer interventies gericht op : • Voorkomen van eenzaamheid • Vroegsignalering van dementie • Beweegprogramma’s • Valpreventie • Overmatig gebruik van slaap- en kalmeermiddelen • Alcoholmisbruik • Vroegsignalering van angst en depressie
Quickscan Vilans Ouderengezondheidszorg op lokaal niveau (11/2009) • Er is behoefte aan : • Detectie en bereiken van risicogroepen • Wijkgerichte aanpak, laagdrempelig • Betere samenwerking tussen verschillende organisaties • Sturing van de gemeenten • Structurele financiering
Quickscan Vilans over ouderengezondheidszorg op lokaal niveau (11/2009) • Cijfers : • Rapportcijfer ouderen over CBO : 8.3 • 25 % van de ouderen die naar het CBO komen zijn kwetsbare ouderen • 75 % van de adviezen worden opgevolgd
CBO • Focus ligt niet op wat de ouderen niet meer kunnen, maar op wat zij nog wel kunnen • Aandacht voor de aanbodzijde : kennis van de lokale sociale kaart • Plaats van de technologie • Insteek : • Hoe kan ik zo lang mogelijk zelfstandig en onafhankelijk blijven leven • Prettig ouder worden kan ook mét ziekte (sense of coherence) SALUTOGENESE
Leefregels • 1.Zorg dat u steeds één of meer doelen heeft om u op te richten. • 2.Bewaar uw gevoel voor humor, relativeer en probeer niet lang boos te zijn. • 3.Beweeg tenminste 5 x per week een half uur. • 4.Zorg voor voldoende slaap. Regelmaat is hierbij belangrijk.
Leefregels • 5.Probeer te leren van verliezen, teleurstellingen en tegenslagen • 6.Koester echte vriendschappen en onderhoud deze contacten. • 7.Denk regelmatig aan alles waar u dankbaar voor of trots op bent. • 8.Streef er naar om te zorgen voor mensen of dieren.
Leefregels • 9.Wees matig met alcohol en eten. Kies voor gevarieerde voeding met veel groenten en fruit en rijk aan vezels. Vis! • 10.Rook NIET ! • 11.Leer genieten van de kleine, mooie dingen van het leven. • 12.Aanraken en aangeraakt worden, plaats voor intimiteit en seksualiteit. • 13.Wees eerlijk met jezelf en tegenover anderen. • 14.Plaats je leven in een ruimere context
"Ageing is like climbing a mountain. You get out of breath but you have a magnificent view" (Ingmar Bergman) Kenniscentrum EGO AGZ Lectoraat GERONTOLOGIE