SRPSKA SREDNJEVEKOVNA UMETNOST

1. SRPSKA SREDNJEVEKOVNA UMETNOST

2. Podela • Sastoji se od 3 perioda: • Raška umetnost • Period od 1300-1371 • Moravska umetnost

3. Raskaumetnostrazvijala se napodrucju Raške. • Razvilisu je Nemanjići. • U vremekada je Vizantija preživljavalateškukrizuzbogkrstaškogosvajanjaCarigrada 1204. godine, Srbija se kaodržavaosnažuje. • Krajem XII vekastvara se osobenraškistil, koji je tokomXII - XIII vekadaospomenikenajvišihkvaliteta. • Iako je nastalanateritorijamavezanimzavizantijskuumetnost, Nemanjići suprekoprimorskihgradovaZete-Bara iKotora – uzimali arhitekte sazapadnjačke, romaničkeigotičkeumetnosti, slikare iz Vizantije

4. Najpoznatijimanastirisu: • Studenica • Dečani • Mileševo • Sopoćani • Žiča

5. Bogorodičinacrkva u Studenici • Krajem XII vekaizgradioju je Stefan Nemanja. • Jednobrodnaijednokupolnagradjevina • Celagradjevina je spolja obloženablokovimabelogglačanogmermera, izuzevkupole, koja je odopeke • Kasnije kralj Radoslav u XIII veku dodaje pripratu

6. Studenica

7. Manastir Dečani • Izgradjen je u XIV veku. – Stefan Dečanski i Car Dušan • Dečanskacrkvaimaoblikpetobrodnebazilikesakupolomitrobrodnompripratom. • Pod uticajemromaničkearhitekture u Italiji, ona je spoljaoplaćenablokovimakamena u 2 boje, žućkastailjubičastocrvene . • Natpisnajednom dečanskomportaluspominjekaoneimarafranjevcaVituizKotora.

8. Oltarskiprozor

9. ManastirMilesevo • Manastir je podigao Stefan Vladislav, u prvojpolovini XIII veka, kaosvojuzadužbinu, a u njoj je isamsahranjen. • Omalterisana i obarbana u belo

10. ManastirSopoćani • Poznata po slikarstvu • Ktitor kralj Uroš I

11. ManastirŽiča • Manastir je podigao Stefan Nemanjić, a znacajnuulogu u podizanjumanastiraimao je njegov brat, svetiSava,uprvojpolovini XIII veka. • Omalterisana i okrečena u crveno

12. Skulptura • Skulpturalna dekoracija na nekim spomenicima raške umetnosti, kao na Bogorodičinoj crkvi u Studenici i na Dečanima, veoma je bogata. U obliku bojenog reljefa, ona mestimično prelazi skoro u okruglu skulpturu. Nalazi se na portalima, prozorima, (bifore i trifore)kapitelima stubova i na konzolama. • Obrađena je u romaničkom stilu, a motivi su joj najčešće biljni i životinjski. • Prozori sa jednim stubićem – bifore, odnosno sa dva – trifore, koji ga dele na dva, odnosno na tri otvora povezani zajedničkim lukovima. Portali imaju bočno od ulaza stubove i stupce, koji se stepenasto uvlače prema ulazu, a iznad njega polukružni zabat i lukove. • Ljudske figure na portalima u Dečanima i zapadnom portalu u Studenici

14. Slikarstvo • Unutrašnju dekoraciju raških građevina čine freske • Freske velikog formata imaju religioznu tematiku tematiku. Glavni motiv je ljudska figura, krupnih oblika, mirnih i uzdržanih pokreta, sa dreperijom koja u širokim i slobodnim naborima prianja uz oblike tela. • Telesna lepota i proporcije, široke površine svetlih boja i širok potez četkice • Pozadina figura je najčešće plava, ili zlatna. • Slika se u frizovima • Scene iz života Hrista, (Veliki praznici- Blagovesti, Raspeće Hristovo, Krštenje Hristovo, Vaskresenje Hristovo, Vaznesenje Hristovo, Silazak Sv. Duha....) Bogorodice, ktitorske kompozicije

15. Najpoznatijefreskesu: • Mileševo • Studenici • Sopoćani

16. Mileševo -Mironosice nagrobuHristovom

17. Beli anđeo – komplementarnost boja

18. Studenica - Raspeće Hristovo

19. Sopoćani • Vrhunac raškog slikarstva je u Sopoćanima • Kompozicije u obliku trougla • Inverzna perspektiva • Arhitektura u pozadini • Čvrsto modelovana figura • Hrist drži bebu – simbol duše Bogorodice

20. Sopoćani - Uspenje Bogorodice

21. Kraj