وزارت نيرو سازمان بهره‎وري انرژي ايران (سابا) بهينه‎سازي مصرف انرژي در صنعت شير

1. وزارت نيرو سازمان بهره‎وري انرژي ايران (سابا)بهينه‎سازي مصرف انرژي درصنعت شير

2. در سال1387سهم مصارف مختلف انرژی

3. سهم مصارف مختلف انرژی در سال 1387 • در بخش خانگی و تجاری 37/22 درصد • در بخش صنعت 22/8 درصد • در بخش حمل و نقل 25/25 درصد • در بخش کشاورزی 7/3 درصد

4. در سال1387سهم مصارف مختلف برق

5. سهم مصرف انرژی الکتریکی در سال 1387 • در بخش خانگی و تجاری 45/3 درصد • در بخش صنعت 32/3 درصد • در بخش کشاورزی 13/04 درصد • سایر مصارف 6/83 درصد

6. متوسط رشد مصرف برق در بخش صنعت در طی 8 سال گذشته: 7/12 درصد در نتیجه: بررسی ، تجزیه تحلیل و ارایه راهکار جهت جلوگیری از مصرف بی رویه و غیر منطقی انرژی ضروری میباشد.

7. سازمان بهره‎وري انرژي ايران در راستاي اهداف دولت جمهوري اسلامي ايران در زمينة بهينه‎سازي مصرف انرژي فعاليت مي‎كند و تاكنون شاخه‎هاي مختلفي از صنايع كشور از جمله صنایع سیمان، آلومینیوم سازی ، ریخته گری ، کاشی و سرامیک ، قند ، آرد صنایع شیر و مواد لبنی و .... را مورد بررسي قرار داده و به انجام مدیریت انرژي در آنها پرداخته است.

8. امروزه شير و مصرف آن، گذشته از اين كه در سلامت جامعه نقش اساسي و ارزنده‎اي دارد، عامل مهمي نيز در توسعه يافتگي ملتها و كشورها محسوب مي‎گردد و نقش حياتي و برجسته آن خصوصاً درتغذيه اطفال و سالخوردگان جوامع، بسيار حائز اهميت است. به منظور استفادة بهينه از اين مايع مفيد و ارزشمند، صنايع و كارخانجات متعددي در توليد انواع مواد لبني متنوع و بهداشتي نمودن آنها و كمك به امر نگهداري بيشتر و صحيح تر، ایجاد گشته اند.

9. سهم مصرف انرژی در بخش محصولات غذایی و آشامیدنی در سال 1386:مصرف انرژی الکتریکی صنعتی : 6 درصد مصرف انرژی فسیلی صنعتی : 8 درصد

10. در سال1387 انرژی مصرفی در صنایع شیر پگاه ( صنایع شیر ایران ) که شامل 15 کارخانه می باشد، عبارتست از :مصرف انرژی الکتریکی : 130 گیگاوات ساعت مصرف انرژی حرارتی : 5400 ترا ژول(500 گیگاوات ساعت )

11. پروژه مطالعات و ممیزی جامع در خصوص وضعیت مصرف انرژی در صنایع شیر کشورجامعه آماری و تحقیقاتی این پروژه: کارخانجات صنایع شیر ایران( پگاه) با 15 کارخانه در سطح استانهای مختلف کشور، را تشکیل داده است.

12. طبق این بررسی ها: شیر پگاه تهران ، بالاترین مصرف کننده انرژی در بین شرکتهای صنایع شیر ایران ( پگاه) می باشد . مصرف انرژی فسیلی در آن 16 درصد و مصرف انرژی الکتریکی 17 درصد کل مصرف انرژی این صنایع در سال 1387 بوده است . بعد از کارخانه پگاه تهران، پگاه اصفهان و پگاه خراسان هر یک با 14 درصد مصرف انرژی فسیلی و 11 درصد مصرف انرژی الکتریکی بالاترین مصرف کنندگان هستند.

13. اولین گام جهت بهینه سازی مصرف انرژی و اصلاح مصرف انرژی در فرآیندهای صنعتی، آگاهی از وضعیت مصرف انرژی با توجه به میزان تولید می باشد. بدین منظور شاخص مصرف انرژی به ازاء واحد محصول (SEC)(Specific Energy Consumption) محاسبه وسپس با یکدیگر مقایسه می شود.

14. در صنایع شیر با تو جه به تنوع محصولات تولیدی، در اولین گام شاخص مصرف انرژی به ازاء واحد محصولات با یکدیگر مقایسه نشده است. بنابراین ، در مرحله نخست جهت مقایسه، میزان مصرف انرژی در یک بازة زمانی بر میزان شیر خام ورودی در آن بازه محاسبه می گردد.کیلووات ساعت بر تن شیر خام ورودی: kWh/Ton Raw Milk : SECکلمصرف ویژه انرژی کل از مجموع انرژی فسیلی وانرژی الکتریکی تقسیم بر واحد محصول بدست آمده که مصرف انرژی فسیلی با لحاظ ضرایب تبدیل به KWh تبدیل شده و با میزان مصرف برق کارخانجات جمع گشته و در نهایت یک شاخص مصرف ویژة انرژی کل ارائه می گردد.

15. شاخص مصرف ویژه انرژی ،در کارخانجات مدرن با تجهیزات راندمان بالا و بویلرهای جدید و پیشرفته ، 94 kWh/Ton Raw Milk و در کاخانجات معمولی 333، kWh/Ton Raw Milk اعلام شده است. این شاخص در صنایع شیر ایران مابین 241 KWh/Ton( مینیمم )و 622 KWh/Ton ( ماکزیمم) بوده است.

16. شاخص های مصرف ویژه انرژی فسیلی کارخانجات صنایع لبنی کشور :در اکثر موارد بیش از 2 برابر شاخص های جهانی است . مصرف انرژی فسیلی ، عمدة مصرف انرژی کارخانجات شیر وصنایع لبنی بوده و قسمت اعظم آن بصورت بخار مصرف می شود .راهکارهای کاهش مصرف انرژی فسیلی و بهبود راندمان سیستم های تولید بخار و حتی اجرای سیستم های بازیافت حرارت، باعث بهبود و کاهش مصرف ویژة انرژی فسیلی در صنایع لبنی کشور خواهد شد .

17. شاخص مصرف انرژی الکتریکی در کارخانجات صنایع لبنی کشور:بیش از 2 برابر شاخص های جهانی است . راهکارهای کاهش مصرف برق در فرآیندهای تولیدو واحدهای جانبی تولید ( اعم از تولید هوای فشرده ، سردخانه­ها، سیستم تبریدو...) ، بهبود عملکرد فن ها ، پمپ ها و ... باعث بهبود و کاهش مصرف ویژة انرژی الکتریکی در صنایع لبنی کشور خواهد شد .

18. با اجرای راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی درکارخانجات معمولی و قدیمی:در مصرف انرژی حرارتی حداقل 50 درصد در مصرف انرژی الکتریکی حداقل 20 درصد کاهش مصرف انرژی حاصل خواهد شود که در نهایت کاهش هزینه های انرژی و کاهش قیمت تمام شدة محصول را در بر دارد.

19. اهم منافع ممیزی و مدیریت انرژی در یک کارخانه صنعتی عبارتست از :1 – کاهش هزینه انرژی و در نتیجه کاهش هزینه های تمام شده کالای تولیدی2- بازگشت سریع سرمایه 3 – نرخ تولید بیشتر4 – کاهش آلودگی محیط زیست و حفظ ذخایر انرژی

20. جهت بهینه سازی مصرف انرژی و اصلاح مصرف در فرآیندهای صنعتی مراحل انجام فعالیتها به ترتیب به شرح زیر می باشد: • تشکیل واحد مدیریت انرژی • آگاهی از وضعیت مصرف انرژی • پتانسیل سنجی • یافتن فرصتهای صرفه جویی انرژی • محاسبه هزینه راهکارهای صرفه جویی انرژی • اجرای راهکارهای صرفه جویی انرژی • بررسی و نظارت و استخراج نتایج • تنظیم اهداف جدید باتوجه به نتایج حاصله

21. جهت بهینه سازی مصرف انرژی و اصلاح مصرف در فرآیندهای صنعتی مراحل انجام فعالیتها به ترتیب به شرح زیر می باشد:

22. خلاصه روند اجراي پروژه های مديريت مصرف انرژي دركارخانجات ‎

23. 1-تشكيل جلسة مقدماتي و تشريح اهداف و نحوة انجام كار وانتظارات گروه مميزي از مديريت و كارشناسان كارخانه در جهت همكاري و بهبود انجام پروژه.2-بازديد از كلية قسمتهاي كارخانه و پروسة توليد و همچنين مطالعة فرآيند توليد.3-جمع‎آوري اطلاعات تجهيزات انرژي بر كارخانه، مصارف انرژي و ميزان توليد، در قالب يك پرسشنامه.4-اندازه‎گيري‎هاي متعدد در فرآيند توليد و پست‎هاي برق و تجهيزات انرژي بر خط توليد در چند نوبت.5-بررسي اطلاعات مصرف ويژه انرژي قبل از انجام مميزي انرژي ( بر اساس مصارف انرژي و ميزان توليد) و سپس محاسبة اين مقادير از روي نتايج اندازه‎گيري و بررسي مغايرتها.6-شناسايي تلفات انرژي و تعيين پتانسيل‎هاي صرفه‎جوئي انرژي.7-ارائه راهكارهاي كاهش مصرف انرژي در قالب راهكارهاي بدون هزينه، كم هزينه و پر هزينه، به همراه محاسبات فني و اقتصادي وتعيين ميزان سرمايه‎گذاري و زمان بازگشت سرمايه.

24. گام اولیه مدیریت مصرف انرژی • تهیه پرسشنامه مناسب جهت گردآوری کامل اطلاعات مورد نیاز • شناسایی و دسته بندی فرایندهای مختلف تولید و مقایسه میزان انرژی برای آنها • تعیین نوع و مقدار مواد اولیه و محصولات تولیدی ماهانه و سالانه • تعیین میزان انرژی (سوخت و برق) مصرفی ماهانه و سالانه • تعیین مصرف انرژی به ازاء واحد محصول (SEC)

25. صنایع غذایی و مخصوصاًٌ صنایع لبنی معمولاً فرایندهای مختلف زیر را دارا می باشند: • شستشوی لوله های مسیرها و تانکها (آب داغ و اسید) • خشک کردن (سوخت بخار ، برق) • پختن (سوخت و بخار) • استرلیزه و پاستوریزه کردن (بخار) • سرد کردن و آب سرد ، هوای سرد • تهویه مطبوع و آب سرد

26. راهكارهاي كاهش مصرف انرژي فسيلي در صنعت شير 1- تنظيم نسبت هوا به سوخـت در بويلـر ( تنظيم درصـد هواي اضـافـي در بويلر) 2- پيشگرم كردن هواي اولية احتراق در بويلر 3- افزايش دماي آب تغذية بويلر با استفاده از بازيافت حرارت از آب زيركش بويلر (Blow Down) 4- جلوگيري از نشتي بخار در سيستم انـتقال بـخار و ترميم تله‎هاي بخار و عايقكاري مناسب سيستم 5- جلوگيري از تلفات بخار در فرآيند توليد 6- جلوگيري از نشتي آب گرم تغذيه بويلر

27. 7- جلوگيري از اتلاف آب كندانس و بازگشت آن به سيستم بويلر 8- بهبود عملكرد پاستوريزاتورها و كاهش مصرف ويژة انرژي حرارتي 9- بازيافت هواي گرم خروجي ازAfter Cooler كمپرسورها، جهت پيشگرم نمودن هواي احتراق بويلرها 10- صرفه‎جوئي در مصرف بخار كارخانجات شير خشك 11- بازيافت حرارت از خروجي دودكـش هواي گرم خشك كـن پاششـي در كارخانجات توليد شير خشك 12 – بازيافت حرارت از شير گرم توسط پمپ حرارتي

28. راهكارهاي كاهش مصرف انرژي الكتريكي در صنعت شير 1- بهينه‎سازي مصرف انرژي در بخش روشنايي 2- بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در ترانسفورماتورها 3- بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در بويلرها 4- بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در كمپرسورها 5- بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در سيستم آبرساني

29. 6 – بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در پمپهاي انتقال شيـر در فـرآيـند توليد 7- بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در پمپهاي آب سرد 8- بهينه‎سـازي مصـرف انرژي الكتريكي در پمپ‎هاي چاه عميق و پمپهـاي بخش فاضلاب و تصفية فاضلاب 9- بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در كندانسورها 10- بهينه‎سازي مصرف انرژي الكتريكي در همزن‎ها 11- كاهش مصرف انرژي الكتريكي در اثر بهبود وضعيت مصرف آب و جلوگيري از هدر رفتن آب ( مصرف بهينة آب ) 12- كـاهش مصرف انرژي الكتريكي با جايگزين نمودن چيلر جذبي بـه جاي چيلر تراكمي 13- نصب سيستم كنترلي بر روي سيستم تبريد

30. با تشکر از توجه شما