Özel Eğitime İhtiyacı Olan Çocuklara Eğitim Veren Öğretmenler İçin Eğitim Yöntemleri

1. Özel Eğitime İhtiyacı Olan Çocuklara Eğitim Veren Öğretmenler İçin Eğitim Yöntemleri KOCAELİ

2. Öğretimin Uyarlanması SINIFIN DÜZENLENMESİ • Sınıfın ısısı • Sınıftaki ışık miktarı • Sınıf içindeki gürültü düzeyi • Sınıfın büyüklüğü • Sınıf içinde bulunan öğretim materyallerinin ulaşılabilir olması – yerlerinin değişmesi • Öğrencilerin oturma yerleri • Öğrenmeyi destekleyici uyaranların (eğitim materyallerinin) bulunması ve uyaranların dikkat dağıtmayacak biçimde sunulması KOCAELİ

3. Öğretimin Uyarlanması SINIFIN DÜZENLENMESİ • Sınıfın genel işleyişinin düzenlenmesi • Zamanı etkili kullanma – ek zamanı belirleme • Sınıf kurallarının oluşturulması • Sınıf ikliminin düzenlenmesi KOCAELİ

4. Öğrenci Gruplarının Oluşturulması Bir sınıfta bulunan öğrenciler farklı öğrenme özelliklerine sahiptirler. Bazı öğrenciler bir konuyu bir tekrarla kavrarken, diğerleri daha fazla tekrara gereksinim duyabilirler. Özel gereksinimli bir öğrencinin sınıfta bulunması durumunda ise öğrencilerin öğrenme hızları arasındaki farklılık daha belirgin hale gelir, bu durumda bir sınıfta – derste farklı grupların oluşturulması gerekliliği ortaya çıkar. KOCAELİ

5. Öğrenci Gruplarının Oluşturulması Bir sınıfta ye alan öğrenciler farklı şekillerde gruplara ayrılabilirler. Bu gruplar; • Öğrencilerin eğitimsel düzeylerine, öğrenme yeteneklerine, öğrenme hızlarına, öğrenme biçimlerine göre benzer ya da farklı özelliklerdeki öğrenciler bir araya getirilerek (homojen-heterojen) oluşturulacağı gibi sınıf içinde kulanılan öğrenme yöntemine (işbirliğine dayalı öğrenme grubu gibi) oluşturulabilir. KOCAELİ

6. Öğrenci Gruplarının Oluşturulması Grup büyüklüğü öğrencileri gruplara ayırmada önemlidir. Öğretim büyük ve küçük grup öğretimi şeklinde yapılır. KOCAELİ

7. Büyük Grup Öğretimi Büyük grup öğretimi, sınıftaki öğrencilerin tamamıyla aynı hedefleri gerçekleştirmek için yapılan öğretimdir. Yaygın olarak kullanılır. Küçük grup öğretimine göre daha çok başvurulan bir öğretim yöntemidir. Çünkü pek çok öğretmen sınıfı gruplara ayırmanın iş yükünü arttıracağını düşünür ve sınıfın tamamını bir grup olarak ele alıp; aynı hedefleri tüm sınıfla gerçekleştirmek ister. KOCAELİ

8. Büyük Grup Öğretimi Avantajları • Tüm grubun öğretmenle birlikte çalışmaya devam etmesi ve öğretmenin sınıfı daha kolay kontrol etmesidir. KG çalışmasında bir grupla öğretim yapılırken sınıfın geri kalanı öğretmenin yönlendirmesiyle kendi başına çalışır.Diğer öğrencilerin iyi yönlendirilmemesi durumunda, zamanın boşa kullanılma tehlikesi vardır. 2. Özel gereksinimli öğrencinin sınıfın genelinden ayırmadan öğretimin gerçekleştirilmesidir. KOCAELİ

9. Küçük Grup Öğretimi Belirlenen program hedeflerine akranlarıyla aynı zamanda ulaşmada güçlük çeken özel gereksinimli öğrenciler için uygulanan bir öğretimdir. Küçük gruplar aynı beceri düzeyinde olan öğrencilerden oluşabileceği gibi farklı beceri düzeyinde olan öğrencilerden de oluşabilir. Küçük grup öğretiminde öğrenci sayısı 2 ile 6 arasındadır. KOCAELİ

10. Aynı Beceri Düzeyinde olan Öğrencilerden oluşan KGÖ Daha fazla desteğe ve tekrara gereksinim duyan öğrenciler belirlenir. Bu öğrenciler her zaman özel gereksinimli öğrencilerden oluşmaz. Çeşitli nedenlerle (hastalık, devamsızlık gibi) sınıfın geneliyle aynı hızda öğrenemeyen öğrenciler için oluşturulabilir. Öğretmen, güçlüğü olan bu öğrencilerle gereksinim duydukları alana ilişkin çalışmalar yaparken; sınıftaki diğer öğrenciler öğretmen tarafından verilen çalışmaya devam eder. KOCAELİ

11. Aynı Beceri Düzeyinde olan Öğrencilerden oluşan KGÖ KGÖ sınıfın tamamıyla yapılan öğretimin başarısız olmasından sonra başvurulması gereken bir yöntem olmalıdır. KGÖ sürekli olmamalı, yalnızca bir ya da birkaç davranış için tercih edilmelidir. Aksi taktirde sınıftaki öğrencileri başarılı ya da başarısız olaraa ikiye ayırma tehlikesi vardır. Bu durum etiketleme sürecinin başlamasına yol açabilir. KOCAELİ

12. Farklı Düzeylerden oluşan KGÖ Bir konuyu kavramada daha fazla desteğe gereksinim duyan öğrenciyle o konuda değişik düzeylerde başarılı olan 5-6 öğrenciden oluşan gruptur. Bu grup yönteminin üstünlüğü bir becerinin daha ileri basamaklarında olan öğrenciler, özel gereksinimli öğrenciler için model olurlar. Öğrenciler birbirlerine yardım ederler. Böylece öğretmen ek zaman kazanır. KOCAELİ

13. Farklı Düzeylerden oluşan KGÖ “Akın, matematik dersinde iki basamaklı sayıyla iki basamaklı sayıyı toplamayı öğrenememiştir. Öğretmen, Akın ile birlikte bu işlemleri yapmakta başarılı olan üç öğrenci daha belirlemiş ve küçük grup oluşturmuştur. Öğrencilere toplama işlemleri ile ilgili alıştırmalar vermiş ve bu alıştırmaları birbirlerine açıklayarak birlikte çözmelerini istemiştir. Öğrencilerin yapmış oldukları bu çalışmanın sonunda Akın’ın toplama yaparken daha az hata yaptığını gözlemlemiştir.” KOCAELİ

14. Bireysel Öğretim Özel gereksinimli öğrenciyle bireysel olarak gerçekleştirilen öğretimdir. Avantajı, doğrudan öğrencinin güçlük çektiği konu ya da beceri üzerinde yoğunlaşabilmesidir. Yardımcı bir öğretmenin olmaması durumunda diğer öğrencilere ayrılan zamanı azaltacağından uygulanması güç olabilmektedir. Ancak öğretmen gönüllülerden ya da stajyer öğretmenlerden yararlanarak bireysel öğretim çalışması yapabilir. (Hergün belli bir süre) KOCAELİ

15. Bireysel Öğretim Bireysel öğretim zamanları sınıfın genelinin bir konu üzerinde bağımsız çalıştığı zamanlar olmalıdır. Öğrenciler bir metni tahtadan defterlerine geçirirken, öğretmen özel gereksinimli öğrenciyle bireysel çalışma yapabilir. !!! Öğretimin düzenli ve sistemli biçimde uygulanması, etkilerinin gözden geçirilmesi, öğrenciye bireysel etkinlikler verilmesi ve bu çalışmaların evde de desteklenmesi gereklidir. KOCAELİ

16. Öğretim Materyallerinin Seçimi • Ders kitapları • Öğretmen yapımı araçlar ve modeller • Materyallerin ele alınan konuya ve gelişim düzeylerine uygun olması • Materyalleri başka bir konuyu öğrenirken de kullanabilme • Öğrenmeyi tüm duyularıyla destekleme KOCAELİ

17. Doğrudan Öğretim Yöntemi • Bu yöntem açık anlatım, aktif öğrenme, uygulamalı davranış analizi, duyarlı öğretim, veri tabanlı öğretim olarak da isimlendirilmektedir. • Bu yöntem konuları küçük basamaklarla sunan ve öğrencilerin sunumlardan ne kadar yararlandıklarını belirlemek için sürekli değerlendirme yapan bir yöntemdir. Bu yöntemde sorumluluk aşamalı olarak öğretmenden öğrenciye aktarılır. Öğretimdeki başarısızlık, öğretmenin ilgisi ve öğrencinin yetersizlikleri yerine, öğretim programının yetersizliğine bağlanır. KOCAELİ

18. Doğrudan öğretimin 6 temel ilkesi 1. Önceki derste yapılan çalışmaların özetlenmesi ve kontrol edilmesi (gerekirse yeniden öğretilmesi) • Öğrencinin ele alınan konu ile ilgili sahip olduğu becerilerin belirlenmesi ayrıca bir önceki derste anlatılanlar özetlenir. Ev ödevleri kontrol edilir. • Öğrencinin konuya dair ne bildiği açısından bu aşama önemlidir. KOCAELİ

19. Doğrudan öğretimin 6 temel ilkesi • Yeni içeriğin yada becerinin sunumu • Öğretmen öğrencinin ne öğreneceğini dersin amaçlarını açıklar. Materyalleri tanıtır. Amaç ve materyallerle ilgili tanıtım yapılır. Dersin kısa dönemli amaçları açıklanır. KOCAELİ

20. Doğrudan öğretimin 6 temel ilkesi 3. Öğrenciye ele alınan konunun kavranması için rehberlik edilmesi ve anlayıp anlamadıklarının kontrol edilmesi (rehberli uygulama) • Hedeflenen konuyla ilgili örnekleri önce öğretmen yapar. Konuyu tüm öğrencilerin anlaması için örnekler üzerinde durulur. Daha sonra benzer örnekler öğrenciler tarafından yapılır. Öğretmen burada öğrencilerin sorularını yanıtlamaya çalışır. Son aşamada öğretmen öğrencilerin konuyu anlayıp anlamadıklarını kontrol eder.Konuyu kavramakta zorluk çeken öğrencilerle ek alıştırmalar yapılır. KOCAELİ

21. Örnek • “Mesut öğretmen, ilköğretim dördüncü sınıftaki öğrencilerine bir doğal sayı ile bir basit kesri çarpmak için temel kuralın ne olduğunu doğrudan öğretim yönteminin ikinci aşamasında belirtildiği gibi açıklamıştır. Daha sonra üçüncü aşamada tahtaya konuya ait örnekler yazmıştır. Bu örnekleri açıklayarak çözmüştür. Öğrencilere benzer alıştırmalar vermiştir. Bu aşamadan sonra öğrencilerden tahtaya yazılan doğal sayı ile basit kesri çarpmalarını ve daha önce hazırlamış oldukları yanıt kartlarına yazmalarını, ‘göster’ deyince de kartlar yazmış oldukları sonucu havaya kaldırarak göstermelerini istemiştir. KOCAELİ

22. Örneğin Açıklaması Mesut öğretmen, yapmış olduğu çalışmanın sonunda çalışmanın sonunda sınıftaki beş öğrencinin yanlış sonuçlar yazdıklarını belirlemiş ve bu beş öğrenciyle küçük grup öğretimi şeklinde ek alıştırmalar yapmış, sınıfın geri kalanına ise basit kesirlerle çarpma konusunda bağımsız çalışmalar vermiştir.’’ KOCAELİ

23. Doğrudan öğretimin 6 temel ilkesi • Geri bildirim vermek, düzeltmek ve gerektiğinde yeniden öğretmek Kendisine yöneltilen bir soruyu hiç duraklamadan yanıtlayan öğrenciye öğretmen ‘evet, doğru’ şeklinde geribildirim verirken tereddüde düşen öğrenciye de ‘evet, doğru. çünkü….’ şeklinde geri bildirim verilmesi öğrencinin yanıt verdiği konuyu hatırlaması açısından önemlidir. KOCAELİ

24. Doğrudan öğretimin 6 temel ilkesi Öğrencinin yanlış yanıt vermesi durumunda ise öğretmenin doğru yanıtı vermesi beklenir. Bununla beraber öğretmen soruyu özetleyip ipuçlarını ve işlem basamaklarını hatırlatması ya da yeniden son basamakları öğretmesi öğrencinin başarısız olduğu konuda ilerleme göstermesine yardımcı olacaktır. Öğrenci doğru tepkiyi verene kadar bu düzeltmeler devam etmelidir. KOCAELİ

25. Doğrudan öğretimin 6 temel ilkesi • Öğrenciye bağımsız alıştırmalar yapma fırsatı vermek Son aşama olmakla beraber sorumluluk tamamen öğrenciye geçmiştir. Sınıf içinde bağımsız olarak alıştırmalar yapan bir öğrenci bu aşamayı kazanmış demektir. KOCAELİ

26. Doğrudan öğretimin 6 temel ilkesi • Sürekli değerlendirme Bu aşamada öğrenciler sık sık değerlendirilir. Yanlış öğretilen, eksik öğretilen konular tekrar öğretilir. Bu yöntem tüm öğrenciler için geçerli olmakla beraber özel gereksinimli çocuklar içinde kullanılmaktadır. KOCAELİ

27. DOĞRUDAN ÖĞRETİM YÖNTEMİNİN UYGULANMASI • UYGULAMA ÖNCESİ YAPILACAKLAR • Analiz (Öğrencinin düzeyine uygunluk,konunun sınırları) • Performans belirleme,amaç yazma,ders planı hazırlama KOCAELİ

28. DOĞRUDAN ÖĞRETİM YÖNTEMİNİN UYGULANMASI • UYGULAMA • Günlük gözden geçirme (Önceki öğrenmeleri kontrol etme) • Konuların sunumu (Öğretmen aktif olarak konuyu sunar,öğrenci pasiftir) • Güdüleme ve dikkat • Yönlendirilmiş alıştırmalar (Önce yardım verilerek,sonra öğrenciye bağımsız yaptırma çalışmalarını amaçlar.) • Pekiştirme ve düzeltme (Doğruyu bulana kadar pekiştirme ve düzeltme ve devam eder.) • Bağımsız alıştırmalar (Öğrenci aktif, öğretmen pasiftir. İpucu ve yardım son bulmuştur. Alıştırmalar aynı materyallerle yapılmalıdır) KOCAELİ

29. DOĞRUDAN ÖĞRETİM YÖNTEMİNİN UYGULANMASI • UYGULAMA SONRASI • Öğretim sonu değerlendirme (Öğretim amaçlarının gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılır.) • Haftalık ve aylık gözden geçirme (Öğretilen içerik her hafta ve her ay kontrol edilmelidir.) KOCAELİ

30. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME • Bu yöntem özel gereksinimli öğrencilerle beraber, sınıfta yer alan diğer öğrencilerinde akademik ve sosyal performansını geliştirmeyi hedef edinir. • Sınıftaki öğrenciler birbirleriyle yarışmak yerine ortak bir amaç için beraber çalışırlar. Bu yönteme dayalı öğrenmede öğretmen, öğrenme çevresini sınıfta yer alan tüm öğrencilerin grup amaçlarına katkıda bulunacağı biçimde hazırlanır. KOCAELİ

31. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME • Bu yöntemde öğrenciler ortak bir ürün oluşturmak için yalnızca kendi başarıları üzerine odaklanmaz, aynı zamanda gruptaki diğer öğrencilerin performanslarını artırmak için de gayret gösterirler. • İşbirliğine dayalı öğrenme özellikle özel gereksinimli olan öğrencilerin bulunduğu sınıflarda, yalnızca öğrencilerin akademik becerilerini geliştirmekle kalmayıp, aynı zamanda öğrencilerin arkadaşlık ilişkilerini geliştirme, birbirlerini teşvik etme, takdir etme, grup etkinliklerine katılma yönünden çok önemli bir yöntemdir. KOCAELİ

32. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME • Geleneksel yöntemlere göre bu yöntemde; • Olumlu karşılıklı dayanışma • “ben” yerine “biz” duygusu • Bireysel sorumluluk • İşbirliği yapma becerisi • Yüz yüze etkileşim • Eşit başarı fırsatı KOCAELİ

33. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME Bu öğrenme yönteminde; • Öğrenciler en az 2 en çok 6 kişi olan gruplara ayrılır. • Grupta yer alan her öğrenci için belirlenmiş uygun rol çeşitleri bulunmaktadır. • Öğretmen rolleri dağıtır. • Her çalışmada her öğrenci farklı rolleri alır. • Özel gereksinimli öğrenci de bu rollerin için de yer alır. • Bir grupta birden fazla özel gereksinimli öğrenci bulunmamalıdır. KOCAELİ

34. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME Rol çeşitleri: • Lider (Grubu yönetir) • Sözcü (Grup adına söz alır.) • Yazıcı (Grup içindeki yazı işlerini yapar.) • Zaman Tutucu (Grubun etkinlik süresini ayarlar.) • Cesaretlendirici (Grupta yer alan özel gereksinimli öğrenciye gereken durumlarda destek olur, yardım eder, rolünün gereğini yapması için destek verir.) KOCAELİ

35. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME İşbirliğine dayalı öğrenmede grupların heterojen olması, yani cinsiyet, yetenek, öğrenme stili, özel gereksinimler, ve sosyo-ekonomik statü açısından birbirinden farklı özelliklere sahip öğrencilerden oluşması gerekmektedir. KOCAELİ

36. ÖRNEK DERS İŞLENİŞİ İlköğretim 3. sınıf öğrencilerine kitap okuma alışkanlığını kazandırma amacıyla “at yarışı” adında bir oyun düzenleyen Leyla öğretmen, 30 öğrenciden oluşan sınıfını 6’şarlı 5 gruba ayırmıştır. Gruplardaki öğrencilerin akademik başarıları birbirinden farklıdır. Leyla öğretmen, kitap okuma alışkanlığının yanı sıra santimetre ve metre gibi basit ölçü birimlerini toplama becerilerini kazandırmayı da amaçlamıştır. Öğrencilerin ailelerine yapmak istediği çalışma hakkında bir yazı hazırlayan Leyla öğretmen, çalışmayı şöyle özetlenmiştir. KOCAELİ

37. ÖRNEK DERS İŞLENİŞİ “Sevgili aileler, çocuklarınıza okuma ile uzunluk ölçüleri ile toplama becerileri kazandırmak amacıyla bir yarışma planlamış bulunmaktayım. Sınıftaki öğrencileri 5 gruba ayırdım ve her grup 6 öğrenciden oluştu. Her öğrenci bir atı temsil etmektedir. Gruptaki atlar, çocuğunuzun kitap sayfasına göre, sınıfın duvarlarında ilerleyecektir. Bir sayfa, bir santimetredir. Buna göre 10 sayfalık kitap okuyan öğrenci, 10 cm’lik bir yol alacaktır. Gruptaki her öğrencinin 10 sayfa okuması durumunda toplam 60 cm yol alacaklardır. Sınıfın tüm duvarlarında 3 tur atan takım birinci olacak ve el işi dersinde hazırladığımız kupayı kazanacaktır. Sizden istediğim çocuğunuzun düzeyine uygun bir hikaye kitabı belirlemeniz ve okuduğu her sayfayı bir hakem olarak kaydetmenizdir. Her takım günlük okuduğu sayfa sayısının toplamına göre atlarını sınıfın içinde ilerleteceklerdir. Kolay gelsin” KOCAELİ

38. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME TEKNİKLERİ • AKRAN ÖĞRETİMİ • SINIF GENELİNDE AKRAN ÖĞRETİMİ • İŞBİRLİĞİNE DAYALI EV ÖDEVİ EKİBİ • PARÇADAN BÜTÜNE (YAP-BOZ) • BİRLİKTE ÖĞRENME KOCAELİ

39. AKRAN ÖĞRETİMİ • Bu yöntem, bir konuda daha başarılı olan öğrencinin (öğreten öğrenci) o konuda yardıma ihtiyacı olan öğrenciyle (öğrenen öğrenci) birlikte çalışması anlamına gelir. • Akran öğretimi, akademik becerilerle birlikte öğrencilerin benlik kavramlarını ve sorumluluk duygularını da geliştirmektedir. KOCAELİ

40. AKRAN ÖĞRETİMİ kullanılırken, Öğretmen; • Öğrencilere birlikte çalışacakları bir amaç belirleme • Öğrenme etkinliğini planlayıp, uygun araç gereci hazırlamalı • Öğretilecek konuda yeterli performans gösteren öğreten öğrenci seçmeli • Öğreten öğrenciye nasıl iletişim kuracağı, materyalleri nasıl sunacağı, öğrenen öğrencinin tepkilerini nasıl kaydedeceği ve nasıl geri bildirim vereceği konusunda eğitim vermeli, KOCAELİ

41. AKRAN ÖĞRETİMİ kullanılırken, • Öğrenen öğrenciye akran eğitimi süreci hakkında bilgi vermeli ve bir öğreten öğrenciyle çalışmaya istekli olup olmadığını sormalı, • Öğreten ile öğrenen öğrenciyi bir araya getirmeli ve öğretim süresinin haftada 3 gün, 30’ ar dakikalık süreyi aşmamasına dikkat etmeli, • Öğretim sürecini düzenli olarak izleyip değerlendirmeli, • Ailelere akran öğretiminin önemi konusunda bilgi verilmelidir. “Akran öğretimi uygulayan bir öğretmen,özel gereksinimli öğrencinin her zaman öğrenen olmamasına dikkat edilmelidir.Bu yöntem,farklı konularda da olsa her iki öğrencinin de öğreten olması halinde kullanılmalıdır.” KOCAELİ

42. SINIF GENELİNDE AKRAN ÖĞRETİMİ • Okuma yazma,matematik ve hayat bilgisi gibi derslerin öğretiminde etkili bir yöntemdir. Bu yöntemde sınıf 4-5 öğrenciden oluşan gruplara ayrılır. • Gruptaki her öğrenci sırayla öğreten rolünü üstlenir. Öğreten öğrenci,diğer öğrencilere soru sorar,onların yanıtlarını kontrol eder ve gerektiğinde yanlış yanıtları düzeltir. KOCAELİ

43. SINIF GENELİNDE AKRAN ÖĞRETİMİ • Öğretmen sınıfta grupları sürekli izler ve sürece uygun davranan gruba artı puan verir. Öğretim sürecinin sonunda en fazla gelişme gösteren grup belirlenir. • Sınıf genelinde bir yada bir buçuk ayda bir değiştirilir. Grupların oluşturulmasında çalışılacak konuya ilişkin yüksek, orta ve düşük performansa sahip öğrencilerin dengeli bir biçimde gruplara dağılmasına dikkat edilir. KOCAELİ

44. İŞBİRLİĞİNE DAYALI EV ÖDEVİ EKİBİ Oluşturulan iş birliği grupları,öğrencilerin bireysel olarak hazırladığı ödevleri notlandırır ve gerekirse düzeltir. Grup üyeleri ödevlerin kontrolünü, her gün ilk dersin ilk 10-15 dakikasında yaptıktan sonra sonucu öğretmene bildirir ve daha sonra öğrencilere geri vererek düzeltmelerini ister. Öğrenciler öğretmene ödevleri teslim etmeden önce hatalarını düzeltmeleri için birbirlerine yardım ederler. Bu teknikte öğrenciler yalnız kendi ödevlerinden değil; aynı zamanda birbirlerinin ödevlerinden de sorumludurlar ve hatalarını her gün düzeltme olanağına sahiptirler. KOCAELİ

45. PARÇADAN BÜTÜNE (YAPBOZ) TEKNİĞİ Sınıf yine gruplara ayrılır. Her öğrenci konunu bir parçasını alır. Öğrenciler hazırlamış oldukları konulara ilişkin parçaları bir araya getirince bir bütün oluşur. Ödevlerin bir araya getirilmesiyle gruptaki öğrenciler hazırladıkları konularla ilgili olarak diğer öğrencileri bilgilendirirler. Bu teknikte gruptan biri görevini yapmaz ise bütünün bir parçası eksik kalır. Bu durumu aşmak için öğretmen her konuyu en az iki kişinin çalışmasını isteyebilir. KOCAELİ

46. BİRLİKTE ÖĞRENME TEKNİĞİ Öğrenciler 3-5 kişilik gruplara ayrılırlar ve her gruba bir ödev verilir. Ekip kendisine verilen konuyu parçalara ayırarak çalışacağı gibi tüm konular üzerinde de çalışabilir. Her üye kendi bilgi ve becerisine dayalı olarak grup üyelerine katılır ve bu kararları birbirlerine açıklar. Her grup sonuçta bir bütün ortaya çıkarır ve öğretmen bu ürüne not verir. KOCAELİ

47. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENMENİN AŞAMALARI • Amaçların belirlenmesi Hem akademik hem de işbirliği becerilerinin gelişimine dayalı amaç seçilir. • Öğrencilerin gruplara ayrılması Özellikleri farklı(heterojen) grupların oluşturulması • Ekip programına karar verme Öğrenciler bir grupta 4 ya da 6 hafta arasında kalmalı daha sonra başka gruplarda çalışmalıdır.bir grubun etkisiz olması halinde 3 haftanın sonunda öğrencilerin yeniden grup oluşturmaların izin verilmelidir. KOCAELİ

48. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENMENİN AŞAMALARI • Sınıfın ve materyallerin düzenlenmesi • Bireysel sorumluluk ve katılımı sağlamak • İşbirliği yapma becerisinin öğretilmesi • İşbirliği yapma becerisinin izlenmesi ve değerlendirilmesi İşbirliği içindeki öğrencilerin sürekli pekiştirilmesi, özellikle grupta özel gereksinimli çocuk varsa amaca yönelik davranışlar pekiştirilmelidir. Değerlendirme hem ürüne hem de sürece yönelik yapılmalıdır. Gruptaki ortalama öğrenci başarısı dikkate alınmalıdır. Karar verirken öğrencinin bireysel çalışması ile grup içerisindeki çalışmasının ortalaması alınmalıdır. KOCAELİ

49. KEŞİF YOLUYLA ÖĞRENME • Keşif yoluyla öğrenme ya da keşfedici öğrenme, çocukların aktif bir öğrenen olduklarını, uygun öğretimsel çevre sağlandığında doğal olarak öğreneceklerini ve karşılaştıkları problemleri kendi gelişim düzeyine uygun yollarla çözeceklerini ifade etmektedir. Herkesin uygun koşulları varsa bir çok şeyi öğrenebileceğini savunur. • Keşfedici öğrenme,çözüme ilişkin çok az yönlendirmeyle problemin ve/veya soruların öğrenciye sunumunu içerir. KOCAELİ

50. KEŞİF YOLUYLA ÖĞRENME Örnek: ”Işıl öğretmen fen bilgisi dersinde canlıların ortak özellikleri konusunda keşfedici öğrenme yöntemiyle işlemeye karar vermiştir. Bunun için öncelikle öğrencilere 5 dakikalık süre vermiş ve bu süre içinde öğrencilere canlıların özellikleri konusunda tüm bildiklerini listelemelerini söylemiştir. Daha sonra bazı öğrencilere söz vererek oluşturdukları listeyi arkadaşlarıyla paylaşmalarını istemiştir. Öğrencilerin canlıların özellikleri konusunda geçmiş bilgilerini sınıfla paylaşmalarından sonra konu ile ilgili bir film izletmiştir. Filmden sonra öğrencilere canlıların özellikleri ile ilgili yazdıklarını tekrar gözden geçirmelerini ve listeden çıkarmak istediklerinin üzerlerini çizmelerini istemişlerdir. Öğrenciler listelere baktıktan sonra Işıl öğretmen sınıfı gruplara ayırmış ve gruplarda yer alan her öğrencinin canlıların bir özelliğini araştırmasını istemiştir. Öğrenciler canlıların hücre,beslenme, solunum, hareket etme çoğalma, büyüme ve gelişme ile ilgili özelliklerini sınıfta yer alan kaynak kitaplardan ve ders kitaplarından yararlanarak hazırlamışlardır. Her grup hazırladığı bilgileri arkadaşları ile paylaştıktan sonra öğretmen, canlıların özelliklerini ve özelliklerin canlılara göre nasıl farklılaştığını öğrencilerin yardımıyla tahtaya yazmıştır. Bu çalışmanın sonunda tüm öğrencilerin isteyerek çalıştıklarını, derse katılımların arttığını ve sınıfta bulunan işitme engelli öğrenci olan Sinan’ın öğrenme sürecine aktif katıldığı için yalnızca dinleme yoluyla elde ettiği bilgiden daha fazla bilgi elde ettiğini gözlemlemiştir.” KOCAELİ