BÀI 18: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT

1. BÀI 18: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT Đào Thị Kim Quyên- THPT Vũng Tàu

2. I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG Các hiện tượng sau diễn ra như thế nào: - Mở nắp lọ dầu gió - Nhỏ vài giọt mực tím vào cốc nước lọc

3. 1. Thí nghiệm ? Quan sát màu nước trong hai cốc thí nghiệm. Giải thích hiện tượng

5. a. Hiện tượng khuyếch tán Khuyếch tán là hiện tượng các chất di chuyển từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp

6. Tại sao mực nước dâng lên ở nhánh A, hạ thấp ở nhánh B ?

7. b. Hiện tượng thẩm thấu Chỉ sự khuyếch tán của nước từ nơi có nồng độ phân tử nước tự do cao đến nơi có nồng độ phân tử nước thấp (thế nước cao thế nước thấp) hay từ nơi có nồng độ chất tan thấp đến nơi có nồng độ chất tan cao

8. Khuyếch tán trực tiếp qua lớp kép phôpholipit Khuyếch tán qua kênh prôtêin (permeaza) 2. Các con đường vận chuyển qua màng Giáo viên cần tải phim trong thư viện tư liệu về vì ở đây insert trực tiếp nên không mở được

10. H2O Söï taäp hợp caùc protein maøng taïo thaønh keânh daãn nöôùc(aquaporin)

11. Phim trên thư viện tư liệu

12. Điều kiện để xảy ra cơ chế vc thụ động - Kích thước của chất vc nhỏ hơn ĐK lỗ màng - Có sự chênh lệch về nồng độ - Nếu là vc có chọn lọc thì cần prôtêin kênh đặc hiệu • Các yếu tố ảnh hưởng tới tốc độ khuyếch tán: - Tính chất của phân tử, kích thước của phân tử - Sự chênh lệch nồng độ các chất trong và ngoài màng màng - Nhiệt độ môi trường …..

13.  Một số loại môi trường Điều gì xảy ra khi cho tế bào hồng cầu, tế bào thực vật vào trong giọt nước cất trên phiến kính?

14. MT ưu trương MT nhược trương MT đẳng trương

16. MT ưu trương: nồng độ chất tan ngoài tế bào cao hơn trong tế bào • MT nhược trương: nồng độ chất tan ngoài tế • bào thấp hơn trong tế bào • MT đẳng trương: nồng độ chất tan trong tế bào • và ngoài tế bào bằng nhau

17. Tại sao TB hồng cầu cũng như các tế bào khác trong cơ thể người lại không bị vỡ? Tại sao khi muối dưa lúc đầu rau bị quắt lại?

18. Hãy giải thích các hiện tượng sau: 1. Rau muống chẻ ngâm trong nước bị cong lại? 2. Muốn rau tươi vẩy nước vào rau? 3. Làm thế nào để xào rau muống không bị quắt, dai mà vẫn xanh và dòn? 4. Tại sao khi bón phân nhiều thì cây bị héo?

19. II. VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG ( VC TÍCH CỰC - HOẠT TẢI) 1. Hiện tượng: (SGK)

20. 11 Na+ 91 K+ 138 Na+ 4,2 K+ Tế bào hồng cầu

21. 2. Kết luận • Vận chuyển chủ động là phương thức vc các chất qua màng từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao (ngược chiều građien nồng độ), tiêu tốn năng lượng ATP • Các prôtêin xuyên màng đóng vai trò như bơm các chất vào ra tế bào

22. Bơm Na+ - K+(VC đối chuyển)

23. ATP Màng Na+ Glucô Đồng chuyển Đối chuyển

24. Điều kiện để xảy ra vc chủ động? Các chất ion, glucô được vc bằng phương thức nào?

25. Cần ATP Màng Glucô Thụ động Ca2+ Thụ động Na+ Glucô Chủ động

26. Các đại phân tử ra vào tế bào như thế nào?

27. III. NHẬP BÀO, XUẤT BÀO • Nhập bào

29. Là hình thức TB thu nhận các chất có kích thước phân tử lớn Nhập bào gồm có những bước nào? • Có 2 bước: • + Sự tạo thành bóng màng (không bào) chứa các đại phân tử • + Bóng màng tách khỏi màng nguyên sinh, đưa các chất vào trong tế bào • - Chất được thu nhận là chất rắn gọi là thực bào, chất lỏng gọi là ẩm bào

31. 2. Xuất bào • Là hình thức đưa các chất ra ngoài tế bào • Các bước: + Hình thành bóng màng (túi tiết) chứa các chất + Bóng màng kiên kết với màng, màng bài xuất chất ra ngoài

32. Xuất, nhập bào có cần năng lượng không?

33. Làm thế nào tế bào chọn các chất cần thiết trong số hàng loạt chất có xung quanh? Phân biệt vc thụ động và vc bị động?

34. Bài tập SGK