TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP Giảng viên:ThS. Nguyễn Thuý Anh Hà nội 2009

2. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH Mục tiêu môn học: • Trang bị kiến thức cơ bản về quản trị tài chính doanh nghiệp: các khái niệm, nguyên tắc, nội dung QTTC… • Trang bị kiến thức, kỹ năngphân tích và đánh giá tài chính DN • Trang bị công cụ, biện pháp đánh giá dự án đầu tư • Trang bị kiến thức về việc huy động vốn doanh nghiệp • Trang bị kiến thức về quản lý các hoạt động tài chính hàng ngày của doanh nghiệp

3. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH Nội dung môn học:

4. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH Phương pháp học: • Nghiên cứu tài liệu trước khi nghe giảng • Nghe giảng trên lớp • Làm bài tập (máy tính, bảng thừa số giá trị hiện tại và tương lai) • Thảo luận các bài tập tình huống • Bài tập nhóm- trình bày, viết báo cáo

5. Tài chính doanh nghiệp- NXB Thống kê- Khoa ngân hàng tài chính- ĐH Kinh tế quốc dân- Tài chính doanh nghiệp- Nguyễn Minh Kiều-NXB Thống Kê 2008- Quản trị tài chính doanh nghiệp- Nguyễn Hải Sản-NXB Thống kê - Financial Management and Analysis- Frank J.Fabozzi & Pamale P.Peterson- John Wiley &Sons, Second Edition, 2003 - Fundamentals of Corporate Finance– Brealy, Myers, Marcus, MXB Mc Graw Hill, Fifth Edition.-Website chứng khoán: www.ssi.org.vn, www.hastc.org.vn, www.vse.org.vn, www.bvsc.com.vn, www.bsc.com.vn …- Website: www.saga.com.vn; www.kiemtoan.com.vn TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH Tài liệu tham khảo:

6. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH Phương pháp đánh giá: • Quá trình học: 40% • 30% kiểm tra giữa kỳ • 10% chuyên cần • Kiểm tra cuối kỳ: 60%

7. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP • Các khái niệm • Mục tiêu Quản trị tài chính • Nội dung Quản trị tài chính • Các nguyên tắc Quản trị tài chính • Các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị tài chính doanh nghiệp

8. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm • Tài chính • Tài chính doanh nghiệp • Quản trị tài chính doanh nghiệp

9. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm 1. Tài chính Tài chính nghiên cứu cách thức mà các chủ thể kinh tế huy động, phân bổ và sử dụng nguồn vốntheo thời gian, có tính đến các rủi ro liên quan.

10. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm 1. Tài chính • Tài chính là môn khoa học liên quan đến: • Các lý thuyết kinh tế vi mô, vĩ mô • Kế toán • Luật • Quản trị doanh nghiệp

11. Tài chính công (NSNN) Thị trường tài chính Tài chính doanh nghiệp Tài chính hộ gia đình CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm

12. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Các khái niệm 2. Tài chính doanh nghiệp Tài chính doanh nghiệp là quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ phát sinh trong quá trình họat động của doanh nghiệp nhằm đạt tới mục tiêu của doanh nghiệp.

13. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP -Brealy, Myers, Ross (1996) (Fundamental of Corporate Finance): QTTC quan tâm đến mua sắm, tài trợ và quản lý tài sản doanh nghiệp theo mục đích đã đề ra. - Mc Mahon (1993): QTTC quan tâm đến việc tìm nguồn vốn cần thiết cho mua sắm tài sản và hoạt động của DN, phân bổ các nguồn vốn cho giới hạn cho những mục đích sử dụng khác nhau, đảm bảo nguồn vốn được sử dụng hiệu quả để đạt mục tiêu đề ra. I. Các khái niệm 3. Quản trị tài chính doanh nghiệp

14. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP Quản trị tài chính doanh nghiệp là việc lựa chọn các quyết định tài chính, tổ chức thực hiện những quyết định đó nhằm đạt được mục tiêu của doanh nghiệp. I. Các khái niệm 3. Quản trị tài chính doanh nghiệp

15. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP II. Mục tiêu quản trị tài chính doanh nghiệp 1. Tối đa hóa giá trị doanh nghiệp 2. Tối đa hóa lợi nhuận 3. Mục tiêu xã hội

16. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP • Tối đa hóa giá trị tài sản của doanh nghiệp là tối đa hóa vốn chủ sở hữu hoặc tối đa hóa giá trị thị trường của vốn cổ phần doanh nghiệp • Giá trị thị trường vốn cổ phẩn= Giá thị trường/Cổ phiếu x Tổng số cổ phiếu lưu hành II. Mục tiêu 1. Tối đa hóa giá trị doanh nghiệp và tối đa lợi nhuận

17. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP II. Mục tiêu • Tối đa hóa lợi nhuận doanh nghiệp Tối đa hóa giá trị DN có phải là tối đa hóa lợi nhuận? • Các vấn đề: • Tối đa hóa lợi nhuận năm nào? Công ty có thể cắt giảm các chi phí (đào tạo nhân viên, bảo dưỡng trang thiết bị…) để tăng lợi nhuận hiện tại không? • Công ty có thể tăng lợi nhuận tương lai bằng việc giảm tỷ lệ chia cổ tức và giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư không? • Phương pháp kế toán khác nhau sẽ tính toán lợi nhuận kế toán khác nhau

18. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP II. Mục tiêu

19. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP II. Mục tiêu 2. Mục tiêu xã hội (social responsibility) Mục tiêu xã hội có nhất quán với mục tiêu tối đa hóa giá trị doanh nghiệp? • Bảo vệ môi trường • Bình đẳng về giới • An toàn lao động • Đào tạo và phát triển nhân viên • Phát triển cộng đồng…

20. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP III. Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp 1. Quyết định đầu tư 2. Quyết định tài trợ 3. Quyết định tài chính ngắn hạn

21. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP III. Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp • Quyết định đầu tư dài hạn: xây dựng, đánh giá, lựa chọn dự án đầu tư Nợ ngắn hạn Nợ dài hạn và VCSH TSNH TSDH

22. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP III. Nội dung quản trị tài chính doanh nghiệp • Quyết định tài trợ: Huy động vốn dài hạn cho hoạt động sx-kd của DN Nợ ngắn hạn TSNH TSDH Nợ dài hạn và VCSH

23. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP III. Nội dungquản trị tài chính doanh nghiệp • Quyết định tài chính ngắn hạn (Quản trị vốn lưu động): Giám sát, kiểm tra chặt chẽ mọi họat động tài chính hàng ngày TSNH Nợ ngắn hạn TSDH Nợ dài hạn và VCSH

24. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính Đánh đổi rủi ro và lợi nhuận Giá trị thời gian của tiền tệ Tác động của thuế Tiền mặt (Cash is King) Sinh lời Thị trường hiệu quả Gắn kết lợi ích của nhà quản lý và chủ sở hữu

25. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 1. Nguyên tắc đánh đổi rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng • Dự án đầu tư có rủi ro càng cao thì lợi nhuận kỳ vọng càng cao • Muốn có lợi nhuận cao thì DN phải chấp nhận rủi ro cao.

26. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 2. Giá trị thời gian của tiền tệ Một đồng hiện tại có giá trị hơn một đồng trong tương lai  áp dụng trong việc chiết khấu dòng tiền để đánh giá các dự án đầu tư, định giá cổ phiếu, trái phiếu, định giá doanh nghiệp…

27. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 3. Tác động của thuế • Khi ra quyết định tài chính, doanh nghiệp phải tính đến các yếu tố tiết kiệm thuế • Các khoản tiết kiệm thuế là: • Khấu hao: Thu nhập chịu thuế được tính trên doanh thu trừ đi các khoản chi phí, trong đó có khấu hao • Chi phí lãi vay: doanh nghiệp được phép khấu trừ chi phí lãi vay khi tính thu nhập chịu thuế

28. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 3. Tác động của thuế Ví dụ: Doanh nghiệp A đang cân nhắc huy động vốn cho một dự án đầu tư có quy mô là 2.000 triệu đồng Phương án 1: Tài trợ 100% vốn chủ sở hữu Phương án 2: Tài trợ 50% vốn vay với lãi suất 10%/năm, 50% vốn chủ sở hữu

29. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 4. Các nguyên tắc khác • Nguyên tắc tiền mặt • Nguyên tắc sinh lợi • Nguyên tắc thị trường hiệu quả • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và lợi ích của chủ sở hữu

30. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính 4. Các nguyên tắc khác Nguyên tắc thị trường hiệu quả Thị trường hiệu quả là thị trường mà giá chứng khoán của 1 doanh nghiệp phản ánh đầy đủ mọi thông tin của doanh nghiệp đó. Giá cả cổ phiếu được phản ánh trung thực, chính xác giá trị của doanh nghiệp và được định giá công bằng  DN không thể đánh lừa nhà đầu tư, nhà đầu tư cũng không thể lợi dụng để kiếm lời

31. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem) Sự tách biệt giữa việc sở hữu DN và việc quản lý DN

32. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem) • Chế độ lương bổng.. • bằng tiền, cổ phiếu • Quyền mua cổ phiếu • Quy định nắm giữ • cổ phiếu

33. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem) Ví dụ: Một doanh nghiệp kinh doanh có lãi 100 USD hoặc lỗ 100 USD Tình huống 1: có duy nhất 1 chủ sở hữu A đồng thời là nhà quản lý Tình huống 2: Chủ sở hữu A quyết định bán 90% tỷ lệ sở hữu ra bên ngoài Trong cả 2 tình huống, chủ sở hữu A là nhà quản lý của DN

34. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem)

35. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem)

36. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem)

37. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem) • Kết luận: • Nếu nhà quản lý A sở hữu toàn bộ doanh nghiệp, ông ta sẽ phải chịu toàn bộ rủi ro với lãi, lỗ của doanh nghiệp • Nếu bán cổ phần ra bên ngoài, tỷ lệ sở hữu của nhà quản lý/chủ sở hữu A giảm, những nỗ lực để tối đa hóa tài sản của doanh nghiệp chỉ mang lại 10% thu nhập cho chủ sở hữu A. Ngược lại, nếu thua lỗ so việc ra quyết định tài chính yếu kém, chủ sở hữu A chỉ phải chịu 10% mức thua lỗ

38. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem) • Làm thế nào để gắn kết lợi ích nhà quản lý với lợi ích doanh nghiệp? • Chế độ thù lao khuyến khích nhà quản lý nỗ lực cao nhất • Kết hợp lợi ích ngắn hạn và dài hạn

39. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP IV. Các nguyên tắc quản trị tài chính • Nguyên tắc gắn kết lợi ích của người quản lý và chủ sở hữu (Agency Problem) Ví dụ: Thù lao của ông Palmisano, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của tập đoàn IBM, trong 3 năm 2003-2005 (Nguồn: IBM Notice of 2006 Annual Meeting and Proxy Statement)

40. Hội Đồng Quản Trị Tổng Giám Đốc Giám Đốc Sản Xuất Giám Đốc Tài Chinh Giám Đốc Marketing Kế Toán Trưởng Trưởng Phòng Tài Chính CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN Cơ cấu tổ chức

41. (1) (2) Họat động của công ty (tài sản thực) Nhà quản trị tài chính Nhà đầu tư (tài sản tài chính) (4b) (3) (4a) CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN Vai trò của nhà quản trị tài chính

42. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN • Trưởng phòng tài chính (treasurer) • Hoạch định đầu tư vốn • Quản trị tiền mặt • Quản trị khoản phải thu • Phân chia cổ tức • Phân tích và hoạch định tài chính • Quan hệ với Ngân hàng • Quan hệ với nhà đầu tư • Quản trị bảo hiểm và rủi ro

43. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP V. Bộ máy quản trị tài chính tại DN Kế toán trưởng • Kế tóan chi phí • Quản trị chi phí • Xử lý dữ liệu • Lập báo cáo tài chính • Lập kế hoạch tài chính • Báo cáo với cơ quan Nhà nước

44. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Hình thức tổ chức doanh nghiệp Môi trường kinh doanh Hoạt động của thị trường tài chính

45. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Hình thức tổ chức doanh nghiệp (theo luật định) 1.1 Công ty TNHH 1.2 Công ty cổ phần 1.3 Công ty hợp danh 1.4 Doanh nghiệp tư nhân 1.5 Doanh nghiệp Nhà nước

46. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005)

47. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005)

48. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005)

49. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005)

50. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP VI. Các nhân tố ảnh hưởng đến Quản trị TCDN Hình thức tổ chức doanh nghiệp (Theo Luật DN VN 2005)