Hoofdstuk 1 Patronen op de wereldkaart: bevolking Paragraaf 9 t/m 11

2. Hoofdstuk 1Patronen op de wereldkaart: bevolkingParagraaf 9 t/m 11

3. inhoud • Bevolkingsspreiding (par. 9) • Bevolkingsgroei (par. 10) • Bevolking in Ghana, Tunesië en Nederland (par. 11)

4. Opdrachten uit het boekje • Maak paragraaf 9: bevolkingsspreiding en migratie zelfstandig • Vragen zijn altijd welkom

5. Bevolking • Bevolkingsdichtheid  Het aantal mensen per vierkante kilometer • Bevolkingsspreiding  De manier waarop de bevolking over een gebied verspreid is

6. Patronen: de spreiding van de bevolking

7. Waarom zijn sommige gebieden dichtbevolkt? • Gunstige ligging • Koloniale verleden • De natuurlijke mogelijkheden bijv. Z.O. Azië

8. Natte rijstbouw in de Mekongdelta, Vietnam Bevolkingsdichtheid: 465 mensen p/km². Hoe kan dat?

9. De natuur zit mee Vochtig, warm, vlak en vruchtbaar > meerdere oogsten per jaar mogelijk Natte rijstbouwkan: a Veel monden voeden b Veel handen werk bieden Regel: natuurlijke omstandigheden hebben grote invloed op bevolkingsdichtheid

10. Toepassing: Verklaar de ongelijke bevolkingsspreiding in Tunesië Door de toenemende droogte neemt de bevolkingsdichtheid af (situatie). In een droger gebied zijn de bestaansmogelijkheden voor de agrarische bevolking kleiner dan in een vochtiger gebied (verklarend principe)

11. Bevolkingsspreiding is momentopname Verandert door: a Migratie (sociale groei) b Natuurlijke bevolkingsgroei of afname Vestiging min vertrek Geboortecijfer min sterftecijfer

12. Migratie kun je beschrijven en verklaren met het ‘push-en-pull’-model

13. Op weg naar Europa

14. Wat zijn de hoofdrichtingen en wat is de verklaring?

15. Immigranten in Nederland T R E N D S ? Wie zijn dit? Motieven? Waar vooral vandaan?

16. Migratiemotieven (2003) Verschil?

17. Soorten groei (bij boekje par. 10) • Natuurlijke bevolkingsgroei = het geboortecijfer – het sterftecijfer • Sociale bevolkingsgroei (migratiesaldo)= het immigratiecijfer – het emigratiecijfer • Totale bevolkingsgroei = natuurlijke bevolkingsgroei + sociale bevolkingsgroei • Waar de natuurlijke bevolkingsgroei hoog is, is de sociale bevolkingsgroei meestal laag en omgekeerd

18. Bevolkingsgroei

19. Algemene regel • Arme gebieden kennenin het algemeeneen veel hoger geboortecijfer en een veel snellere natuurlijke bevolkingsgroei dan rijke gebieden

20. Rekenvoorbeeld • In een land is het geboortecijfer 25 promille en het sterftecijfer 7 promille, het emigratiecijfer is 2 promille en het immigratiecijfer 1 promille • Wat is de natuurlijke, sociale en totale bevolkingsgroei in dat land? • Zal het hier gaan om een rijk of een arm land?

21. Drie basisvormen van bevolkingsgrafieken

22. Bevolkingsgrafieken: urn

23. Bevolkingsgrafieken: klok

24. Bevolkingsgrafieken: piramide

25. Oorzaken voor bevolkingsgroei • Leeftijdsopbouw • Opleiding • Zuigelingensterfte • Geloof • Cultuur • Maar vooral... verschil inwelvaart • Zijn ze economisch, sociaal-cultureel of demografisch?

26. Gevolgen: andere leeftijdsopbouw Vergrijzing > hoge grijze druk Jonge bevolking > hoge groene druk

27. Grijs en groen zetten actieve bevolking onder druk Demografische druk!

28. Demografisch transitiemodel • Alle landen doorlopen een proces wat betreft hun bevolkingsopbouw • Hoog geboorte en sterftecijfer • Sterftecijfer daalt  sterke groei van de bevolking • Geboortecijfer daalt  kleine groei van de bevolking • Nieuw evenwicht

29. Demografisch transitiemodel

30. Demografisch transitiemodel • Waarom daalt het sterftecijfer in fase 2? • Waarom daalt het geboortecijfer in fase 3? • Waarom doorlopen ontwikkelingslanden het transitiemodel sneller dan wij zelf vroeger gedaan hebben?

31. Boekje par. 11: Tunesië, Ghana en Nederland • We vullen de tabel samen in

32. Leeftijdsopbouw: spiegel van de samenleving Wie heeft de toekomst?

33. Toepassing Centrum Semi-periferie Periferie Regel: hoe lager de welvaart, hoe hoger de vruchtbaarheid en hoe sneller de natuurlijke groei