KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TOPLUMSAL DUYARLILIK PROJESİ

1. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİTIP FAKÜLTESİTOPLUMSAL DUYARLILIK PROJESİ GRUP 20’DE 1

2. “Okula başlama yaşı ile ilgili olarak ilkokul birinci sınıf öğrencilerinde beceri ve tutumların karşılaştırılması”

3. DANIŞMAN: PROF. DR. MELDA YARDIMOĞLU YILMAZ GRUP ÜYELERİ; HAŞİM KÖKEN HANİFE DALGA KADİR AKYILDIZ BÜNYAMİN USLUKAYA KUTLUCAN ÇAKMAK ATİLLA MERT YÜREKLİ EBUBEKİR DEMİR MUHAMMET OKAN KAYA ŞEYMA KAVRANOĞLU ŞULE ORDUKAYA CEMRE KILINÇ

4. GİRİŞ Çevremizdeki ailelerin çocuklarını küçük yaşta okula gönderme konusunda çekinceleri ve endişeleri olduğunu gözlemledik. Bu olay dikkatimizi çekti ve çalışma konumuzu oluşturdu.Yaptığımız kaynak taraması sonucunda ; • (1) 140 ülkeyi kapsayan kaynaklara göre, dünyada çocukların %59 u 6 yaşında ,%6 sı 5 yaşında, kalan kısmı 7 yaşında ilköğretime başlıyor. • Örneğin ingiltere'de örgün eğitim sistemi, 3-5 yaş arası çocukların devam ettiği okul öncesi eğitim, 5-11 yaş arasındaki çocukların devam ettiği 6 yıllık ilköğretim ve devamında süren eğitim süreçlerinden oluşuyor. • Ülkemizde ilköğretime başlama yaşı yapılan düzenlemelerle 66 ay (5,5 yaş) olarak belirlemiştir. Velilerin isteğine bağlı olarak 60 aydan (5 yaş) itibaren öğrenciler ilköğretime başlayabilmektedir.

5. AMACIMIZ ‘Okula başlama yaşıyla ilgili olarak ilkokul birinci sınıf öğrencilerinde beceri ve tutumları karşılaştırmak ve yaşa bağlı olarak oluşan farklılıkları ortaya koymaktır. Bir başka deyişle ilkokul birinci sınıf çocuklarında görülen genel fiziksel , ruhsal ve sosyal sorunlar ve bu sorunların yaş farkına göre değişimini ortaya koymaktır.’

6. Materyal - metod Bu çalışmada TTB’nin (2) değerlendirmelerinden yararlandık, Alt ve Üst Sosyo- Ekonomik Düzeydeki Ailelerin Beş- Altı Yaş Çocuklarının Erken Öğrenme Becerilerinin Bazı Değişkenler Yönünden İncelenmesi (3) adlı araştırmayı inceledik venicel araştırma yönteminden tarama yöntemi, veri toplamak için anket tekniği kullandık (4). Araştırma 2012-2013 eğitim-öğretim yılının güz yy.da yapılmıştır. 2 okul, 12 birinci sınıf öğretmeni ve rastgele seçilen 115 ilkokul birinci sınıf öğrencisi velisi ankete katılmışlardır. Çalışma tamamen gönüllülük ve gizlilik esasına dayalı olarak yapılmış,her öğretmen bir anket doldurmuş ve her çocuk için sadece bir anket doldurulmuştur.Anket yanıtlarının yüzdesi çıkartılmıştır.

7. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Toplumsal Duyarlılık Projesi • “Okula başlama yaşı ile ilgili olarak ilkokul birinci sınıf öğrencilerinde beceri ve tutumların karşılaştırılması” konulu velilere yönelik anket formu • Grup yirmi de bir • Danışman: Prof. Dr. Melda Yardımoğlu Yılmaz • Velilere (anne-baba) sorulacak anket soruları • 14 Aralık 2012 • 1) Çocuğunuz okula saat kaçta gidiyor? Yazınız. • …………………………………………. • 2) Çocuğunuz okuldan saat kaçta eve dönüyor? Yazınız. • …………………………………………. • 3) Çocuğunuz okula isteyerek mi gidiyor? • Evet b) Hayır • 4) Çocuğunuz okula başladıktan sonra evdeki hareketlerinde bir değişim oldu mu? • Evet b) Hayır • 5) Çocuğunuz okula başladıktan sonra sosyal durumunda ne gibi değişikler oldu? • a) Sosyalleşti b) İçine kapanıklaştı c) Bir değişim olmadı • 6) Çocuğunuz okula gitmeden önce kahvaltı yapıyor mu? • Evet B) Hayır • 7) Çocuğunuz okulda beslenme çantası var mı? • Evet B) Hayır • 8) Bir veli olarak okul şartlarının çocuğunuza uygun olduğunu düşünüyor musunuz? • Evet b) Hayır c) Kısmen • 9) Çocuğunuz ödevleri yalnız başına yapabiliyor mu? • Evet b) Hayır • 10) Çocuğunuz evinizi yalnız başına bulabiliyor mu? • Evet b) Hayır • 11) Çocuğunuz telefon numaranızı biliyor mu? • Evet b) Hayır • 12) Çocuğunuzun çantasında sizin adres ve telefon bilgileriniz var mı ? • Evet b) Hayır • 13) Çocuğunuz karşıdan karşıya geçerken sorun yaşıyor mu? • Evet b) Hayır • 14) Çocuğunuzun okula başlama yaşını uygun buluyor musunuz? • Evet b) Hayır • 15) Çocuğunuz okula başladıktan sonra yukarıdaki belirtilenler dışında problem yaşadıysa lütfen belirtiniz…. • Anketimize katıldığınız için teşekkür ederiz.

8. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TOPLUMSAL DUYARLILIK PROJE ÇALIŞMASI GRUP 20’DE 1 ANKET SORULARI Danışman: Prof. Dr. Melda Yardımoğlu Yılmaz 1) Sınıfınızdaki toplam öğrenci sayısı kaçtır? Kız ve erkek olarak yazınız. ……………………kız/ ………………………erkek 2) Sınıfınızda anaokuluna gitmemiş öğrenci sayısı kaçtır? Kız ve erkek olarak yazınız. ……………………kız/ ………………………erkek 3) Sınıfınızda anaokuluna gitmiş öğrenci sayısı kaçtır? Kız ve erkek olarak yazınız. ……………………kız/ ………………………erkek 4) Sınıfınızdaki öğrencilerin doğum tarihlerini aşağıdaki boşluklara (en büyük/en küçük yaşa göre) şeklinde kız ve erkek olarak yazınız (sadece bu yaş grubunun öğretemenleri cevap verecek) (en büyük…………………kız/ en küçük ……………………kız) (en büyük…………………erkek / en küçük ……………………erkek) 5) 5 - 5,5 yaşlarındaki öğrencilere ilk kez eğitim vermeye başladınız bununla ilgili size bu konuda bir eğitim verildi mi? (sadece bu yaş grubunun öğretemenleri cevap verecek) A) EVET B) HAYIR 6) 5.sorudaki öğrencilerin eğitimi için size herhangibir eğitim verildiyse ne gibi konular içeriyordu? (sadece bu yaş grubunun öğretemenleri cevap verecek) ………………………………………………………………………. 7) Sınıfınızdaki öğrenciler okula nasıl geliyorlar? A) Ebeveyn (anne-baba) B)Servis C) Kendi başına D) Diğer (…………………………..) 8) Sınıfınızdaki öğrenciler kendilerini rahatlıkla ifade edebiliyor mu? A) Sınıfın çoğunluğu B) Sınıfın yarısı C) Sınıfın yarısından az bir kısmı D) Hiçbiri 9) Sınıfınızdaki öğrenciler arkadaşlık kurmakta sıkıntı çekiyor mu? A) Sınıfın çoğunluğu B) Sınıfın yarısı C) Sınıfın yarısından az bir kısmı D) Hiçbiri sıkıntı çekmiyor 10) Sınıfınızdaki öğrencilerin teneffüslerde oyun oynama ve arkadaşlık ilişkileri nasıl? A) İlişki kurmakta zorlanıyorlar B) Rahatlıkla iletişim kurabiliyorlar 11) Öğrencilerinizin kendi kendine tuvalet /WC ihtiyaçlarını karşılama durumu aşağıdakilerden hangi seçeneğe uymaktadır? A) Sınıfın çoğunluğu yapabiliyor B) Sınıfın yarısı yapabiliyor C) Sınıfın yarısından az bir kısmı yapabiliyor D) Hiçbiri yapamıyor 12) Sınıfınızdaki öğrencilerin beslenme saati var mı? A) EVET B)HAYIR 13) Öğrencileriniz beslenme ihtiyaçlarını kendi başına karşılayabiliyorlar mı? A) Sınıfın çoğunluğu yapabiliyor B) Sınıfın yarısı yapabiliyor C) Sınıfın yarısından az bir kısmı yapabiliyor D) Hiçbiri yapamıyor 14) Öğrencileriniz ders araç gereçlerine sahip çıkabiliyor mu? Çantalarını kendi başına toparlayıp sahip çıkabiliyor mu? A)Sınıfın çoğunluğu yapabiliyor B)Sınıfın yarısı yapabiliyor C)Sınıfın yarısından az bir kısmı yapabiliyor D)Hiçbiri yapamıyor 15) Öğrencileriniz sınıf ortamına göre davranabiliyorlar mı ? A) Sınıfın çoğunluğu B) Sınıfın yarısı C) Sınıfın yarısından az bir kısmı D) Hiçbiri 16) Öğrencileriniz verilen ödevleri ve sorumluluklarını yerine getirebiliyorlar mı ? A) Sınıfın çoğunluğu B) Sınıfın yarısı C) Sınıfın yarısından az bir kısmı D) Hiçbiri 17) Öğrencileriniz ders süresince dikkatlerini derse verebiliyorlar mı ? A) Sınıfın çoğunluğu B) Sınıfın yarısı C) Sınıfın yarısından az bir kısmı D) Hiçbiri 18) Sınıfınızdaki öğrenciler resim, müzik, beden eğitimi gibi beceri derslerde zorlanıyorlar mı? A) Sınıfın çoğunluğu yapabiliyor B) Sınıfın yarısı yapabiliyor C) Sınıfın yarısından az bir kısmı yapabiliyor D) Hiçbiri yapamıyor 19) Sınıfınızdaki öğrenciler haftanın günlerini söyleyebiliyor mu? A) Sınıfın çoğunluğu yapabiliyor B) Sınıfın yarısı yapabiliyor C) Sınıfın yarısından az bir kısmı yapabiliyor D) Hiçbiri yapamıyor 20) Sınıfınızdaki öğrenciler zaman zarfı kullanıp akıcı konuşabiliyor mu? A)Sınıfın çoğunluğu yapabiliyor B)Sınıfın yarısı yapabiliyor C)Sınıfın yarısından az bir kısmı yapabiliyor D)Hiçbiri yapamıyor 21) Sınıfınızdaki öğrencilerin genel sağlık durumu ile ilgili olarak aşağıdakilerden en fazla gördüğünüz hangisidir? A) Nezle-grip B) Ufak kazalar,yaralanmalar C) WC’de ıslanma D) Kavga E) Ağlama 22) Önceki tecrübelerinize bakarak (5-5.5 yaş grubundaki) en küçük yaş grubundaki çocukların diğer ilkokul çocuklarından farkları nelerdir? (sadece bu yaş grubunun öğretemenleri cevap verecek) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 23) Öğrencilerinizle ilgili eklemek istediğiniz bir problem varsa lütfen ekleyin. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Anketimize katıldığınız için teşekkür ederiz.

9. BULGULAR 2 okul 12 öğretmen üzerinde yaptığımız ankete göre ; 5,5 6 yaş arasındakilerin %20’sinin anaokuluna gittiğini belirtirken, 6 yaş ve üzerindekilerin %90’ı anaokulu eğitimini almıştır. Öğretmenlerin hiçbiri 5,5- 6 yaş arası çocuklara nasıl yaklaşılacağına dair herhangi bir eğitim almamıştır. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin %85’i arkadaşlık kurmada ve oyun oynamada sıkıntı yaşarken, 6 yaş ve üzeri öğrencilerde bu oran %20’ye düşüyor. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin %80’i kendini ifade etmekte zorlanıyorken , 6 yaş ve üzeri öğrencilerin %40’ı zorlanıyor. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin %60’ı tuvalet ihtiyacını kendi başına gidermekte sıkıntı yaşıyor (ayrıca bazı öğrencilerin tuvalet ihtiyacını sınıfta giderdiğini anketlerde belirttiler) , 6 yaş ve üzeri öğrencilerde ise kendi başına tuvalet ihtiyacını giderme sorunu yok. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin yoğun olduğu sınıflarda beslenme saati varken, 6 yaş ve üzeri öğrencilerin olduğu sınıflarda beslenme saati bulunmamakta.

10. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin %70’i ders araç gereçlerine sahip çıkamazken,6 yaş ve üzeri öğrencilerde bu sorun %15’tir. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin %30u derse adapte olabiliyor, 6 yaş ve üzerindekilerin 65’i derse adapte olabiliyor. Ayrıca 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin sınıfta ağladığını ve ders işleyişini böldüğünü belirttiler ve normal müfredatın gerisinde kaldıklarını belirtmişlerdir.2 Okuldaki 115 Veli üzerinde yaptığımız ankete göre; 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin %70’i sosyalleşme konusunda olumlu gelişme gösterirken, 6 yaş ve üzerindeki öğrencilerin %76.4’ü olumlu gelişme göstermiştir. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin %94,5’i kahvaltı yapıp okula gitmektedir,6 yaş ve üzeri öğrencilerin %89’u kahvaltı yapıp okula gitmektedir. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin tamamının beslenme çantası bulunmaktadır, 6 yaş ve üzeri öğrencilerinse %85’i beslenme çantası kullanmaktadır. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin velilerinin %68,5’i eğitim sistemini ve okula başlama yaşını olumlu bulmaktadır, 6 yaş ve üzeri öğrencilerin velilerinin ise %83’ü olumlu bulmaktadır.

11. 5,5-6 yaşındaki öğrencilerin velilerinin %58’inin zihinsel ve bedensel yeterlilik düzeyine ulaştığını düşünürken, 6 yaş ve üzeri öğrencilerin velilerinin %73’ü bedensel yeterlilik düzeyine ulaştığını düşünüyor. 5,5-6 yaşındaki erkek öğrencilerin %20’si sorumluluklarını yerine getirebilirken, 6 yaş ve üzeri erkeklerde %50’si yerine getirebilmektedir. 5,5-6 yaşındaki kız öğrencilerin %50’si sorumluluklarını yerine getirebilirken, 6 yaş ve üzeri kızlarda %50’si yerine getirebilmektedir.

13. TartIŞMA Türk Tabipler Birliği :Erkenden Okula Başlamak Neler Doğurur? adlı makalesine göre; Anasınıfı yaşına gelmiş bir çocuğu bu basamağı atlatarak okula başlatmak şunlara neden olacaktır:  1. Küçük yaşta okula başlayan çocuklarda ayrılık kaygısı bozukluğu görülme riski, altı yaşında ilkokula başlayanlara göre daha fazladır. Özellikle bu çocuklar okul öncesi eğitim almadılarsa risk daha da artmaktadır.  2. Dürtü kontrolü tam gelişmemiş olan 5 yaşındaki çocukların sınıfta davranış kontrolünü sağlamada, sırasında beklemede ve uyulması gereken kurallara uymada güçlükler yaşama riskleri fazladır. 3. Altı yaşından önce el-göz koordi-nasyonunun, ince motor becerilerin, işlemsel düşüncenin, soyutlama, odaklanma ve dikkati sürdürme becerilerinin yeterince gelişmemiş olması dolayısıyla bu yaşta ilkokula başlatılan çocuklar öğrenmede zorlanacaklar, öğrenme hızları daha yavaş olacak ve yazı yazmayı beceremeyebilecektir.  

14. 4. Tüm bu farklılıklar, çocukların kendilerini birbirleriyle karşılaştırması ve öğretmenden de çok uyarılar alması sonucunda, çocuk kendisini sınıfta başarısız olarak algılamaya başlayacak ve eğitimin daha başındayken kendine güven duygusu örselenecek, ‘ben başarısız biriyim’ duygusu edinecektir. Yine araştırmalar göstermektedir ki eğitimin daha başında başarısızlık algısı kazanan çocuklar, zekaları normal olsa bile, okuldan çabuk soğumakta ve eğitime uzun süre devam edememektedirler. Ayrıca bu yaşta kazanılan başarısızlık ve güvensizlik duygularının çocuğun ileriki yıllardaki psikolojik ve zihinsel gelişimini, kimlik ve kişilik oluşumunu olumsuz etkilediği ve psikiyatrik hastalık geliştirme riskini arttırdığı yine araştırmalarca ortaya konmuş ve evrensel olarak kabul edilmiş gerçeklerdir. 5. Birinci sınıftan 6 yaş grubuna göre geriden başlayan 5 yaş çocuklarının bu durumu eğitim yaşamı boyunca böyle sürecek ve ileride yine birlikte girmek zorunda kalacakları SBS, LYS, ÖYS gibi yarışma sınavlarında da başarı kazanma şansları çok düşük olacaktır.

15. SONUÇ: TOPLUMSAL DUYARLILIK PROJESİ OLARAK OKULA BAŞLAMA YAŞIYLA İLGİLİ İLKOKUL BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNDE BECERİ VE TUTUMLARI KARŞILAŞTIRMAK AMACIYLA YAPTIĞIMIZ ARAŞTIRMA DOĞRULTUSUNDA 5,5 YAŞINDAKİ ÖĞRENCİLERİN , 6 YAŞINDAKİ ÖĞRENCİLERE GÖRE DAHA DEZAVANTAJLI DURUMDA OLDUĞU SONUCUNA ULAŞTIK VE ÖNERİLERDE BULUNDUK.

16. ÖNERİLER: Çocukların ilkokula gerekli becerilerle donanımlı olarak başlayabilmesi için okul-aile-çevre işbirliği artırılmalıdır. Aileler çocuklarının okula başlaması için gerekli olan beceriler konusunda bilgilendirilmeli ve desteklenmelidir. Aynı şekilde aileler ve okul öncesi eğitim kurumları da, çocukların gelişimleri, tecrübeleri ve ortamları hakkında ilkokuldaki öğretmen ve yöneticileri bilgilendirmelidir. Hazırbulunuşluğun başka bir boyutunun “okulun da çocuk için hazır olması gerektiği” olduğu düşünülmelidir. Her çocuğun gelişiminin ve uyumunun farklı hızda ve aşamalarda olacağı göz önünde bulundurularak, okullar da gelişim ve becerilerinde çeşitlilik gösteren çocuklara eğitim ve öğretim verebilmeye hazır hale getirilmelidir.

17. KAYNAK 1) Prof. Dr. Ayla Oktay, Oya Ramazan. Çeşitli Ülkelerde İlköğretim Uygulamaları 2)Çocukların Gelişim Süreçleri ve Okula Başlama , Birinci Baskı, Eylül 2012, Ankara ,Türk Tabipleri Birliği Yayınları 3) Adalet Kandır,Mazide Orçan.Alt ve Üst Sosyo- Ekonomik Düzeydeki Ailelerin Beş- Altı Yaş Çocuklarının Erken Öğrenme Becerilerinin Bazı Değişkenler Yönünden İncelenmesi , Kuramsal Eğitimbilim, 2 (1), 1-13, 2009  4)Ümmühan Yeşildağlı , Çocukları Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Velilerin İlkokula Hazırbulunuşluk ile İlgili Görüşleri, Ekev Akademi Dergisi, Yıl:16 Sayı:52

18. DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ…