TTB-UDEK ETİK ÇALIŞMA GRUBU ETKİNLİKLERİ

1. TTB-UDEK ETİK ÇALIŞMA GRUBU ETKİNLİKLERİ 4 Aralık 2009, İzmir

2. Katılımcılar • Türkiye Nükleer Tıp Derneği (Hayal Özkılıç) • Halk sağlığı Uzmanları Derneği (Seniha Çelik) • Türkiye Spor Hekimleri D. (Nevzat Denerel ) • Türk Patoloji Federasyonu (Ali Rıza Kandiloğlu) • Türk Mikrobiyoloji ve Klinik Mik. D.(S Sürücüoğlu) • Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (F Koşar) • Türk Ortopedi ve Travmatoloji D. (Sait Ada) • Türk Oftalmoloji Derneği (İsmet Durak)

3. Katılımcılar • Türk Anatomi ve Klinik Anatomi D. (Hamdi Çelik) • Türkiye Klinik Biyokimya Derneği (Gürbüz Polat) • Türkiye Psikiyatri Derneği (Çağdaş Eker ) • Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık D. (Ayşe Çaylan) • Türk Plastik Rekonstrük. ve Estetik Cer. D(R Kahveci ) • Çocuk Nefroloji Derneği (Rezan Topaloğlu) • Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti (Ramazan İnci) • TTB-UDEK (Osman İnci) • Türkiye Biyoetik Derneği (Yeşim Işıl Ülman)

4. Çalışma Planı • 2007-2009 çalışmaları hk. bilgilendirme • 2007-2011 çalışma planı: • Hekim Hakları ve Sorumluluğu Kılavuzu • Tıbbi Hata – Malpraktis Kılavuzu • Yeni Tıp Teknolojileri - Nanoteknoloji veEtik Kıl.

5. 2007-2009 Dönemi Etkinlikleri • AYDINLATILMIŞ ONAM • HASTA HAKLARI • ETİK KURULLAR • HEKİM-ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ Kılavuzları

6. Amaç • Uzmanlık derneklerinin gereksinim duyabileceği esaslar göz önüne alınarak • uzmanlık derneklerine yol göstermek üzere • kılavuzlar oluşturmak

7. Yöntem • Grup temsilcileri: Etkili iletişim ve haberleşme • Çalışma “Kolaylaştırıcıları”: Alanın uzmanları • Gruba odaklı çalıştaylar • Uzmanlık dernekleri üyelerinin rehberde olması gereken esaslar üzerinde görüş- önerileri almak

8. Kolaylaştırıcılar • Alınan öneriler ışığında çalışarak, • Uzmanlarının katkılarını alarak, • Tıp etiğinin temel kaynaklarından çalışma • Hazırlanan metinlerin bir sonraki toplantıda Grup üyelerinin değerlendirmesine sunumu • Nihai Çalıştay: Kılavuz metinlerine son şeklin verilmesi

9. İÇERİK

10. “Aydınlatılmış Onam Kılavuzu” • Aydınlatılmış onam tanımı • felsefesi-özerklik • yasal ve etik bağlamı • temel bileşenleri • bilgilendirme ve aydınlatmanın özellikleri • uygun süre / ortamın sağlanmasının önemi • mezuniyet öncesi ve sürekli tıp eğitiminde yeri vurgulanarak ele alınmıştır.

11. “Hasta Hakları Kılavuzu” • Hasta haklarının tanımı ve gelişme süreci • uluslararası ve ulusal düzlemde algılanışı • ülkemizdeki uygulamaları • temel hasta hakları • tıbbi kayıtların gizliliği • sır saklama yükümlülüğü • yasal yeterliği bulunmayan hastalar ın durumu • hekimlerin hasta haklarının uygulanmasına ilişkin hak ve sorumlulukları yönleriyle düzenlenmiştir.

12. “Etik Kurullar Kılavuzu” • Etik kurulların genel tanımı • kurulma gerekçeleri • görevleri • çalışma yöntemleri • uzmanlık dernekleri EK işlevleri • ana başlıkları altında yapılandırılmıştır.

13. “Hekim-Endüstri İlişkileri Kılavuzu” • Genel ilkeler • Tanıtım • şirketlerce düzenlenen eğitim, tanıtım prog. • sunumlarda konuşma • ağırlama ve eğlence • sürekli tıp eğitimi ve bilimsel toplantı desteği • şirketlere danışmanlık • dernek yetkililerinin şirketlerle çıkar ilişkisi • alt başlıkları ile oluşturulmuştur.

14. SONUÇ • “Aydınlatılmış Onam Kılavuzu” kabul: EÇG 26 Kasım 2008 - Ankara TUEK • 6 Haziran 2009 ve 31 Ekim 2009 Istanbul Çalıştayları: • “Hasta Hakları”, “Etik Kurullar” ve “Hekim-Endüstri İlişkileri” kılavuzları da tartışılarak sonuçlandırıldı. • TTB-UDEK YK tarafından onay: 4.11.2009 • TTB internet sayfasında uzmanlık derneklerinin hizmetine sunuldu.

16. Teşekkürler • TTB-UDEK 2007-2009 çalışma dönemi içinde Etik Çalışma Grubu toplantılarına katılan • görüş ve önerileriyle katkıda bulunan • metinlerin geniş katılım ve uzlaşı ile kabulünü sağlayan

17. uzmanlık dernekleri üyelerine grup temsilcilerine kolaylaştırıcılara TTB-UDEK Yürütme Kurulu’na

18. Katkı sunan dernekler • Türk Toraks Derneği • Türk Nöroloji Derneği • Türk Histoloji ve Embriyoloji Derneği • Tıbbi Onkoloji Derneği • Türk Milli Pediatri Derneği • Halk Sağlığı Uzmanları Derneği • Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Derneği • Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği

19. Katkı veren dernekler • Patoloji Dernekleri Federasyonu • Türk Üroloji Derneği • Nükleer Tıp Derneği • Türkiye Psikiyatri Derneği • Türkiye Çocuk Cerrahisi Derneği • Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hast. Derneği • Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Der.

20. Katkı veren dernekler • Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği • Türk Oftalmoloji Derneği • Türkiye Spor Hekimleri Derneği • Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Derneği • Türk Mikrobiyoloji Derneği • Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği • Türk Anatomi ve Klinik Anatomi Derneği • Türkiye Biyoetik Derneği

21. TTB-UDEK Etik Çalışma Grubu Toplantısı /4 Aralık 2009

22. 2009-2011 Dönemi Çalışma Planı • Hekim Hakları ve Sorumluluğu Kılavuzu • Tıp Etiği Açısından Tıbbi Hata - Malpraktis Kılavuzu • Yeni Tıp Teknolojileri-Nanoteknoloji ve Etik Kılavuzu

23. TTB-UDEK HEKİM HAKLARI VE SORUMLULUĞU KILAVUZU İncelenen Kaynak: TTB Etik Çalıştay Sonuç Bildirgeleri, TTB yay. Ankara 2008

24. Genel Tanım • Hekimler mesleklerini uygulama ile ilgili haklara sahiptir. • Ancak hekim hakları hasta haklarının karşısında yer almaz • Hekimin hasta karşısında sorumluluğunu azaltmaz.

25. Genel Tanım • Hekim Hakları ile hasta hakları bir bütündür, birbirine karşıt değil, tamamlayıcıdır. • Hekimin sorumluluğu, tıp mesleği ile toplum, hekim ile hasta arasındaki geleneksel sözleşmeden, yasal düzenlemelerden ve güven ilişkisinden kaynaklanır.

26. 1- Hekimin sağlık hizmeti sunduğu kişi ve topluma ilişkin hakları • Hekimler, meslek yeminlerine uygun olarak, sağlık hizmeti sunarken, hastaları arasında cinsiyet, dil, din, ırk ayrımı gözetmemelidir. • Hekimin hastayı reddetme koşulları yasa ile düzenlenmiştir. (Tıbbi Deontoloji Niz., TTB Hekimlik Meslek Etiği Kuralları, ilgili yasal mevzuat ve içtihat örnekleri).

27. 1- Hekimin sağlık hizmeti sunduğu kişi ve topluma ilişkin hakları • Hekim hastasını reddetme gerekçelerini hastayı aydınlatarak ve bilgilendirerek yapmalıdır. • Hekim hasta ilişkisinde güven unsurunu zedeleleyen, hekime karşı sözlü ya da fiziksel şiddet, onur kırıcı davranışlar mevcut ise, hekim hastasını reddedebilir

28. 1- Hekimin sağlık hizmeti sunduğu kişi ve topluma ilişkin hakları • Sağlık hizmeti sunarken, sağlık eğitimi verirken, diğer hastalara, sağlık çalışanlarına ve eğitilene bulaş riski mevcut ise hekimin gerekli teknik donanım ve koşulları talep etme hakkı vardır.

29. 1- Hekimin sağlık hizmeti sunduğu kişi ve topluma ilişkin hakları • Hekim bilimsel bilgi temelinde, bilimsel gerçekler doğrultusunda tıbbi hizmet sunmalıdır. • Hekim sağlık hizmeti sunarken, mevcut olanaklar ölçüsünde, adalet , eşitlik, hakkaniyet ilkeleri uyarınca davranmalıdır.

30. 2. Hekimin kurumlara ilişkin hakları • I- Çalışma koşullarına ilişkin haklar • Hekim, çalışma ortamında mesleki risklerin en aza indirildiği, uygun nitelikte hizmet sunulabildiği koşulların sağlanmasını talep etme hakkına sahiptir. • Sağlık kurumları bu hakkın gereklerini yerine getirmekle sorumludur.

31. 2. Hekimin kurumlara ilişkin hakları • II- Özlük hakları: • Hekim çalışma güvencesi, yeterli gelir elde etme, sosyal haklar, mesleki yönden kendini geliştirme haklarına sahiptir. • Hekim sürekli mesleki gelişim etkinliklerine katılma hakkına sahiptir.

32. 2. Hekimin kurumlara ilişkin hakları • III- Demokratik haklar: • Hekim örgütlenme hakkına sahiptir. • Çalıştığı kurumlarda yönetsel kararları alan organlarda görev yapma, temsil edilme ve seçilme hakkına sahiptir.

33. Yakın dönem çalışma planı • Taslağın gruba sunulması, • Geri bildirim alınması • Metinler üzerinde çalışılması • Bir sonraki toplantıda son biçiminin verilmesi • Diğer kılavuzların oluşturulması • Gereksinime göre EÇG çalıştayı düzenlenmesi

34. TTB-UDEK YK dan beklenti • Onaylanmış kılavuzların el kitabı biçiminde uzmanlık derneklerinin yararına sunulabilmesi • Teşekkürler