200 likes | 787 Views
Hoofdstuk 2 Afbraak en opbouw van het landschap. Hoofdstuk 2 Afbraak en opbouw van het landschap. Thema De manier waarop exogene krachten het uiterlijk van het aardoppervlak beïnvloeden. §2.1 Systeem aarde. Kern: De gesteentegroepen en hun ontstaan De werking van de hydrologische kringloop
E N D
Hoofdstuk 2 Afbraak en opbouw van het landschap Thema De manier waarop exogene krachten het uiterlijk van het aardoppervlak beïnvloeden.
§2.1 Systeem aarde Kern: • De gesteentegroepen en hun ontstaan • De werking van de hydrologische kringloop • De werking van de koolstofkringloop
§2.1 Systeem aarde • Aarde opgebouwd uit vier sferen: • Atmosfeer • dampkring • Lithosfeer • vast gesteente • Hydrosfeer • water • Biosfeer • leven Onderlinge wisselwerking
§2.1 Systeem aarde • Kringlopen • Gesteentekringloop • opbouw-omvorming-afbraak • Drie soorten gesteenten • kunnen elk in een van de andere overgaan • Stollingsgesteenten • afgekoeld magma • Sedimentgesteenten • afzettingen • Metamorfe gesteenten • verandering door druk / temperatuur
Gesteenten • Gesteente • mengsel van mineralen en/of organische stoffen • Mineraal • verbinding die in de natuur voorkomt met een bepaalde chemische eigenschap. Komt als kristal voor in de meest ideaal gerangschikte vorm. • Kristal heeft veel tijd en onder speciale omstandigheden nodig om te vormen • Soorten gesteenten • Stollingsgesteenten • Sedimentgesteenten • Metamorfe gesteenten
Soorten gesteenten • Stollingsgesteenten • Door afkoeling en stolling van magma • Diepte gesteenten = langzaam stollen waardoor grotere kristallen kunnen ontstaan (voorbeeld is graniet) • Uitvloeiingsgesteenten = bij vulkanisme koelt snel af en stolt. Geen tijd voor vorming kristallen (voorbeeld is basalt) => Oceaanbodem • Ganggesteenten = tussenvorm van beide ontstaat in vulkanische gangen. Mengvorm van gesteente met nauwelijks zichtbare kristallen en af en toe een grote kristal. • Sedimentgesteenten • Door het neerslaan van materiaal in laagjes, dat wordt aangevoerd door lucht, water of ijs • Klastisch sediment = samengedrukte laag door bovenliggende lagen • Chemische en organische sediment = neerslaan van te veel mineralen in een oplossing (zoutlaag), opeenhoping organisch materiaal planten-> veen -> steenkool, skeletjes naar kalksteen. • Metamorfe gesteenten • Gedaanteverwisseling van stollings- en sedimentgesteenten o.i.v. hoge druk en/of hoge temperatuur. • Mineralen vallen uiteen en hergroeperen door de druk is de samenstelling veranderd.
§2.1 Systeem aarde • Hydrologische kringloop • Cyclus van • neerslag • verdamping • condensatie • transport
§2.1 Systeem aarde Verdamping: Evaporatie + Transpiratie = Evapotranspiratie • Neerslag: • infiltreert in bodem • verdampt • stroomt af
§2.1 Systeem aarde • Koolstofkringloop • Actueel door opwarming aarde • Koolstofverbindingen in vaste, vloeibare en gasvormige toestand