750 likes | 2.97k Views
KRANİAL USG. Dr. Şükriye Vural. Kranial USG, yenidoğan ve bebeklik döneminde kranial yapıları değerlendirmede kullanılan oldukça uygun bir tanı ve takip yöntemdir. Kranial USG. BT ve MR’ye göre avantajlıdır.(portabl,düşük maliyet, radyasyon içermemesi,sedasyona ihtiyaç duyulmaması)
E N D
KRANİAL USG Dr. Şükriye Vural
Kranial USG, yenidoğan ve bebeklik döneminde kranial yapıları değerlendirmede kullanılan oldukça uygun bir tanı ve takip yöntemdir.
Kranial USG • BT ve MR’ye göre avantajlıdır.(portabl,düşük maliyet, radyasyon içermemesi,sedasyona ihtiyaç duyulmaması) • Hemorajisi olan prematür infantlarda, yüksek spesifite ve sensitivite • Kitle, enfeksiyon sekelleri, beyin anomalilerinin tanı ve takibinde
KRANİAL USG ENDİKASYONLARI • Hidrosefali • İntrakranial kanama • Konjenital anomaliler • Hipoksik hasar • Konvülsiyonlar • Mikrosefali • İntrakranial basınç artışı • Travma • İntrauterin enfeksiyon • Menenjit sonrası akuaduktus stenozu,apse,ventrikülit, subdural effüzyon gibi sekellerin ekartasyonu
SONOGRAFİK TARAMA TEKNİKLERİ • Tarama anterior fontanelden yapılır. • 7.5 mHz’lik transduserler kullanılır.(Yoksa 5 mHz) • Standart tarama şekli koronal ve sagital plandadır. • Aksiyel tarama da yapılabilir.
KONJENİTAL ANOMALİLER I-CHİARİ MALFORMASYONLARI Chiari I: • En hafif tip • Çocuklarda ve yetişkinlerde • Cerebellar tonsiller herniasyon • 4. ventrikül normal lokalizasyonda • Siringomyeli
Chiari II (Arnold Chiari Deformitesi) • En yaygın tip • Yenidoğan ve bebeklik döneminde • Ektopik serebellar tonsiller • Beyin sapı ve inferior serebellar vermiste aşağı yerleşim • 4. ventrikülde kaudale yer değiştirme ve genişleme • Hidrosefali • Siringomyeli + meningosel/meningomyelosel ile birliktelik • Hipoplazik posterior fossa • Hipoplazik/penetre falks serebri (interdigitasyon) • Kemik anomalileri (Laküner kafa,klivus ve petroz kemikte çentiklenme,geniş ve deforme foremen magnum)
Chiari III : • Tüm arka beyin ektopik • Serebellum yüksek tip servikal meningosel içerisindedir. • Chiari IV : • Çok nadir • Cerebellumda şiddetli hipoplazi
II-DANDY-WALKER MALFORMASYONU • Foramen Magandi ve Luschkalarda agenezi • 4. ventrikülde kistik dilatasyon • Hidrosefali • Posterior fossada genişleme • Hipoplastik serebellar hemisferlerde, anterolaterale yer değiştirme • Korpus kollozum agenezisi (sık) • Rudimenter/agenezik inferior vermis • Tentorium,straigt ve transvers sinuste elevasyon • Posterior fossada kemik değişiklikleri • % 68 olguda diğer anomaliler (+) (Mikrosefali,ensefalosel,infindubular hamartom, akuaduktus stenozu,posterior fossa lipomu,heterotopi..)
Ayırıcı tanı: Mega sisterna magna Retroserebellar araknoid kist Epandimal kist Kistik hemanjioblastom Kistik astrositom • Dandy-Walker Varyantı: Malformasyondan daha sıktır. Hidrosefali çok az/yoktur.
III- KORPUS KALLOSUM AGENEZİSİ -Parsiyel/komplet -SSS anomalileri ile birliktelik (+) (Orta hat kistleri, lipomlar, mikrosefali, polimikrogyri..) -Sonografik bulgular: -Korpus kallosum yokluğu -Lateral ventriküllerde parelelleşme, ventriküller arası mesafede genişleme,lateral ventrikül iç kenarlarında konkav görünüm -Frontal hornlarda daralma, oksipitalde göreceli genişleme (kolposefali) -3. ventrikülde dilatasyon ve superiora extansiyon Septum pellisudum ve cingulat gyrus yokluğu
IV-HOLOPROSENSEFALİ • Gebelik 4-8 hf, prosensefalonun divertükülasyonunda yetersizlik • Alobar, semilobar, lobar • Yüz ve kalvaryum anomalileri (+) • ALOBAR: -En ciddi tip -Separasyon yoktur.Orta hatta at nalı biçimli ventrikül, periferinde ince primitif serebral parankim -İnterhemisferik fissür yokluğu -Serebral hemisferler ve talamuslarda füzyon -3. ventrükül yok/az gelişmiş -Pakigyri o.b -Fasial anomaliler (+)
SEMİLOBAR -Tek ventrikül (+), ancak daha fazla beyin parankimi mevcut -Sepere oksipital boynuzlar -İnterhemisferik fissürde, posteriora doğru oksipital korteks içine gelişme -Korpus kallosum agenezisi -Rudimenter 3. ventrikül -Fasial anomaliler daha az • LOBAR -En hafif tip -İki serebral hemisfer ve iki ventrikülde parsiyel seperasyon -Anterior hornlarda füzyon, oksipital hornlarda seperasyon -Septum pellusidum yokluğu
V-HYDRANENSEFALİ • Fetal gelişim sırasında bilateral İCA oklüzyon • BOS dolu kalvaryum • Serebral kortekste total destrüksiyon • Talamus,beyin sapı,serebellum,posterior koroid pleksus, komplet/inkomplet falks izlenebilir. • Karotislerde doopler sinyali alınmaz Ayırıcı tanı: Porensefali Alobar prosensefali Masif hidrosefali
HİDROSEFALİ • BOS absorbsiyonunda azalma / yapım artışı sonucu ventrikül volümünde aktif ve progresif artış • 1- İntraventriküler obstrüktif hidrosefali (nonkomminike) 2- Ekstraventriküler obstrüktif hidrosefali (komminike) • Ety:Enfeksiyon, hemoraji, konjenital anomaliler(akuadukt stenozu), foramen monro fibrozisi, tümörler, travma • Tanı: -Sagital ve koronal görüntülerde ventriküler çap artışının izlenmesi -Aksiyel görüntülerde ventriküler oranın 1/3’den fazla olması
GERMİNAL MATRİX HEMORAJİLERİ • Prematüre infantlarda sık • Y.d döneminde hemorajinin belirlenmesinde, takibinde, komplikasyonların tanımlanmasında US en etkin tetkikdir • Sonografik incelemede : -Akut dönemde hemoraji homojen, hiperekojen -Koroidde fokal, hiperekojen genişleme -Eski hemoraji daha az ekojen -Rezolüsyon sonrası nekroz/subepandimal kist/porensefali
SINIFLAMA: • Grade I: Subepandimal hemoraji • Grade II: Hidrosefali olmaksızın intraventriküler kanama • Grade III: Hidrosefali + İntraventriküler kanama • Grade IV: Hidrosefali var/yok + intraparankimal kanama
: SUBDURAL ve EPİDURAL KANAMALAR: US ile görüntülenebilmesi için en az 1 cm olmalı • Supratentoriyal koronal ve sagital görüntülerde İnfratentorial posterior fontanel ve f.magnumdan izlenir. • US’de bilateral/unilateral hipoekoik sıvı koleksiyonları SAK: • US ile iyi tanınmayabilir. • Sulkus ve fissürlerde genişleme, ekojenitede artış
PERİVENTRİKÜLER LÖKOMALASİ • Hipoksi/iskemiye sekonder beyaz cevherde nekroz • Frontal ve parietooksipital bölgede sık • Sonografide: -Başlangıç normal -2 hf periventriküler beyaz cevher ekojenitesinde artış -3 hf bu bölgede kistik değişiklikler -Kistler tek/multipl, bilateral ve simetriktir
ENFARKT: • Nadirdir. • Sıklıkla ACM dağılım alanındadır. • Sonografide:İlk 2 hf -Ekojenik parankim -Ödem -Gyral alanların netliğinde azalma -Arterial pulsasyonda azalma -Doopler sinyallerinde azalma • 2 hf sonra: -Ekojen alaanlarda kistik değişiklikler -Atrofi ve ventriküler genişleme ÖDEM: -Parankimde diffüz artmış ekojenite -Ventriküler kompresyon -Parankimal detaylarda silinme -
ENFEKSİYONLAR • KONJENİTAL • 1) CMV: En sık Prenatal beyin gelişiminde ciddi hasar Sonografide:-Mikrosefali -Periventriküler ekojenite artışı (erken) -Periventriküler kalsifikasyonlar (tipik) - Subepandimal sekel kistler • 2) HERPES: Mikrosefali Saçılmış tarzda parankimal kalsifikasyonlar Periventriküler beyaz cevherde kistik ensefalomalasi
3) TOKSOPLAZMA: • Şiddetli nörolojik hasar • Parankimde saçılmış kalsifikasyonlar • Bazal ganglion ve periventriküler kalsifikasyonlar • Hidrosefali • Şiddetli vakalarda multikistik ensefalomalasi, porensefali 4) RUBELLA: • Mikrosefali • Subepandimal kistler • Bazal ganglionlarda ekojen kalsifikasyonlar
AKKİZ • 1) MENENJİT: -İnceleme komplikasyonlara yönelik -Serebrit/infarkt parankim alanlarında yama/diffüz tarzda ekojenite artışı -Sulkus ve gyruslar arasında artmış ekojenite -Hidrosefali, ekstraaksiyel sıvı birikimi o.b • 2) VENTRİKÜLİT: -Ventrikül içinde ekojen debrisler,fibröz septalar -Epandimal hat boyunca ekojenite artışı -Hidrosefali