STAROŻYTNY EGIPT

1. STAROŻYTNY EGIPT

2. Egipt • Chronologia • Państwo faraonów • Egipt darem Nilu • Nauka • Religia

3. Chronologia ok. 3150 - zjednoczenie Górnego i Dolnego Egiptu 3150 - 2700 - Okres Wczesnodynastyczny 2700 - 2134 - Stare Państwo 2551 - 2528 - Panowanie Chufu (Cheopsa) 2134 - 2040 - I Okres Przejściowy 2065 - 1785 - Średnie Państwo 1640 - 1532 - Okres Przejściowy 1550 - 1070 - Nowe Państwo (Teby stolicą) 1353 - 1335 - reforma religijna Echnatona 1070 - 712 - Okres Przejściowy 712 - 332 - Okres Późny 332 - Aleksander Wielki w Egipcie

4. Państwo faraonów • Schemat sprawowania władzy • Organizacja królewskiej administracji • Atrybuty władcy

5. SCHEMAT SPRAWOWANIA WŁADZY FARAON WEZYR NOMARCHOWIE (zarządcy nomów) NACZELNICY MIAST I DOWÓDCY ZAMKÓW NIŻSI URZĘDNICY LUDNOŚĆ WOLNA

6. ORGANIZACJA KROLEWSKIEJ ADMINISTRACJI FARAON WEZYRAT SĄDOWNICTWO ADMINISTRACJA CENTRALNA ADMINISTRACJA REGIONALNA URZĘDNICY

7. Faraon Państwo egipskie było monarchią absolutną. Wszystkie czynności w kraju związane były z władcą. Był on na mocy swojego urzędu jedynym posiadaczem władzy legislacyjnej. To on wydawał prawa i dekrety, wybierał urzędników i kapłanów,którzy na jego polecenie i w jego zastępstwie wypełniali zadania na terenie kraju.

8. Wezyrat Nadzór nad władzą wykonawczą w kraju spoczywał w rękach wezyra. Określenie „wezyr”, przyjęło się w egiptologii jako nazwa najwyższego urzędnika w państwie, który obejmuje w dosłownym sensie zadania premiera. W Starym i Średnim państwie istniał tylko jeden wezyr, sprawujący urząd nad całym krajem. W Nowym Państwie wezyrat został podzielony.

9. Portyk Wezyra, Teby zachodnie.

10. Sądownictwo Dzisiejsze powszechne oddzielenie władzy wykonawczej odsądowniczej, było obce egipskiemu sposobowi myślenia. WEgipcie administracja isądownictwo tworzyły jedność, nie istniał zawód sędziego. Z okresu Nowego Państwa znane są tylko kolegia sędziów, nazywane „kenbet”.

11. Administracja centralna Ówczesna administracja regionalna znajdowała się pod bezpośrednim nadzorem najwyższego przedstawiciela administracji centralnej, wezyra, i pracowała wbezpośrednim kontakcie zgłównymi biurami akt. Zebrane przez nich podatki dostarczano do stodół i skarbców,które należały do najważniejszych instytucji administracyjnych. Rozporządzali oni dochodami państwa, niezbędnymi dofinansowania przedsięwzięć państwowych. Obejmowały one handel zagraniczny,utrzymanie iwyposażenie wojska, jak również robotników wczasie dużych przedsięwzięć.

12. Urzędnicy Młodych urzędników kształcono nadworze lub w rozmaitych administracjach, do których należały cywilne instytucje, świątynie, ale też wojskowość. Warunki iwymagania stawiane urzędnikom były wzasadzie podobne, dlatego w każdej chwili możliwa i często praktykowana była zmiana rodzaju administracji. Wynagrodzenie przez państwo urzędników za ich pracę odbywało się wnaturze.

13. Atrybuty władcy Czoło króla zdobią: kobra i sęp - symbole tytularnych bogiń Dolnego i Górnego Egiptu, Uadżet i Nechbet. Władca trzyma w rękach berło „heka” i bicz „nehaha”.

14. Egipt darem Nilu • Wylewy Nilu • Spichlerze • Praca egipskich chłopów • Handel

15. Wylewy Nilu Nil wylewał zawsze o tej samej porze izawsze w ten sam błogosławiony przez ludzi sposób. W lipcu, gdy wody rzeki podnosiły się o siedem metrów cały kraj zamieniał się w ogromne jezioro. Wewrześniu przybór wód zatrzymywał się, woda zaczynała powoli ustępować, zostawiając po sobie warstwę żyznego mułu o brunatno-czarnej barwie. Dolina Nilu zmieniała się w kemet - „czarny kraj”.

16. Spichlerze Rzeka zboża, niemal tak potężna jak sam Nil, płynie z całego kraju do królewskich spichlerzy w Aleksandrii. Wkrólewskich magazynach przechowywane są również inne produkty: fasola, dynia, cebula, oliwki, daktyle, figi i migdały. Roczny podatek za pszenicę - płatny w naturze - wynosi dwadzieścia milionów buszli rocznie.

17. Praca egipskich chłopów By zwiększyć wydajność rolnictwa,kopano kanały, szybko rozprowadzały wodę wylewu iwodpowiednim czasie odprowadzały jej nadmiar dorzeki. Zanim ziemia całkowicie obeschła siano zboże iprzepędzano bydło, aby wdeptało ziarno w wilgotną, miękka glebę. Już w kwietniu przystępowano do żniw.

18. Handel Od początku istnienia państwa Egipcjanie handlowali nie tylko zsąsiednimi, ale i z odległymi krainami. Było to możliwe dzięki opanowaniu żeglugi rzecznej imorskiej. Do Egiptu głównie sprowadzano drewno.

19. Nauka • Papirus • Hieroglify • Kursywy i pismo demotyczne • Czytanie i rozumienie języka egipskiego

20. Papirus Łodygę rośliny papirusowej ( Cyperus papyrus) cięto w paseczki, które sprasowywano razem, ułożone w dwóch kierunkach ,horyzontalnym iwertykalnym. Większą ilość powstałych w ten sposób kart sklejano ze sobą tworząc zwój. Powszechne były zwoje złożone z dwudziestu kart o długości 1,5 do 2 m. Świeży papirus ma biały kolor, żółknie dopiero wraz z upływem czasu. Tusz uzyskiwano z sadzy, a nanoszono go za pomocą cienkiej trzciny.

21. HIEROGLIFY • Powstanie świętych znaków • Przykłady hieroglifów

22. Powstanie świętych znaków Egipcjanie wyjaśniali sobie niesłychane osiągnięcie kulturowe, jakim było pismo jako dar bóstw, dokładniej Thota. „Boskie słowa” - tak sami Egipcjanie określali swoje pismo, które my nazywamy całkiem podobnym zwrotem zapożyczonym od Greków: „hieroglify”(hieroglyfikos grammata), czyli święte znaki. Pismo hieroglificzne jest przede wszystkim pismem umieszczanym na zabytkach, toznaczy stosowano przeważnie winskrypcjach na wznoszonych nawieczność monumentach.

23. Przykłady hieroglifów

24. Kursywy i pismo demotyczne Wszystkie teksty, których ważność ograniczała się do pewnego okresu, zapisywano innym pismem, zwanym hieratycznym. Powstało ono przez upłynnienie form hieroglifów, wydaje się jednak, iż pismo hieratyczne rozwijało się równolegle z pismem hieroglificznym. Około VII wieku p.n.e. ponownie uproszczono kursywy i skrócono jedoprawie stenograficznych znaków. Wten sposób powstało pismo demotyczne. Demotyka staje się właściwie pismem codziennym, natomiast hieratyka pozostaje w użyciu w tekstach religijnych.

25. Czytanie i zrozumienie języka egipskiego Wraz z wyprawą Napoleona doEgiptu rozpoczęły sięwnowożytnych czasach naukowe dyskusje na temat staroegipskiej kultury, w tym okresie powstała egiptologia. Odczytanie hieroglifów ihieratyki udało sięostatecznie Francuzowi JeanFrancois Champollionowi. Dokonał on tego głównie na podstawie Kamienia zRosetty.