KOLLUK GÖREVLİLERİNİN YETKİ VE SORUMLULUKLARI EĞİTİMİ SEMİNERİ

1. KOLLUK GÖREVLİLERİNİN YETKİ VE SORUMLULUKLARIEĞİTİMİ SEMİNERİ

2. 24-28 ARALIK 2012 SAHTECİLİK DOLANDIRICILIK SUÇLARI SORUŞTURMALARI VEDAT KARAMAN CUMHURİYET SAVCISI

3. ANTALYA DOLANDIRICILIK VE SAHTECİLİK BÜROSU SORUŞTURMA GÖREVİ KAPSAMINDA KOLLUK TARAFINDAN YAPILAN İŞLEMLERDEKİ EKSİKLİKLER VE YERİNE GETİRİLMESİ İSTENİLEN KONULAR • Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı Sahtecilik ve Dolandırıcılık Suçları Bürosunca aşağıda belirtilen suçlara bakılmaktadır. • Güveni Kötüye Kullanma (TCK155) • Bedelsiz Kalan Senedi Kullanma (TCK 156) • Basit Dolandırıcılık (TCK 157) • Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158) • Resmi Belgede Sahtecilik (TCK 204) • Özel Belgede Sahtecilik (TCK 207) • Açığa İmzanın Kötüye Kullanılması (TCK 209)

4. GENEL OLARAK SORUŞTURMALARDAKİ EKSİKLİK VE KOLLUKÇA YAPILMASI GEREKENLER 1-Soruşturma sırasında kolluk tarafından ifadesi alınan şüpheli, mağdur, şikayetçi, tanık veya adına tutanak düzenlenen ve tutanaklarda imzası bulunan kişilerin kimlik fotokopilerinin çekilerek evraka eklenmesi; Bu uygulamanın sebebi, ifadesi alınan kişinin kimliğinin belgelendirilmesi yanında, soruşturma konusu olan belgelerin ekindeki kimliklerle veya fotoğraflarla karşılaştırma yapılması, teşhis gibi işlemlerle soruşturma süreci hızlanmakta, kimlik fotokopilerinin eksikliği halinde, yeniden yazışma yapılarak gereksiz zaman kaybına yol açılmaktadır. 2-Bazı soruşturma dosyalarında, savunması alınan kişilerin, eyleme başka şüphelilerin de karıştığını beyan etmelerine rağmen, bu şüpheliler yönünden herhangi bir işlem yapılmadan, sadece talimatla ifadesinin alınması belirtilen şüpheli veya şüpheliler yönünden işlem yapılmakla yetinildiği,

5. 3-Yine soruşturma aşamasında ifadelerine başvurulan şikayetçi, mağdur veya şüphelilerin kimi zaman da tanıkların beyan ettiği, tanık, belge asıl veya örnekleri ya da başkaca delillerin ifadelerde belirtilmesine rağmen soruşturma evrakına eklenmeden, bu eksiklikler giderilip usûlünce deliller toplanmadan evrakların gönderildiği, 4- Faili meçhul evraklarda, detaylı ve toplanması gerekli tüm deliller toplanmadan soruşturma evraklarının gönderildiği, 5- Şüphelilere veya diğer mağdur ya da tanıklara ulaşılamadığı gerekçesiyle, bir kısım soruşturma evraklarına ilişkin fezlekelerde şüphelilerin “faili firar” olarak gösterilip, diğer kişilerin de ifadesi alınmadan Cumhuriyet başsavcılığımıza gönderildiği, oysa aynı kişilerin Cumhuriyet başsavcılığımızca telefonla davet edilmeleri üzerine ve kolluk tarafından bulunamadığı adreslerinde oturduklarını beyan ederek ifadelerinin alındığı görülmektedir,

6. 5- Şüphelilere veya diğer mağdur ya da tanıklara ulaşılamadığı gerekçesiyle, bir kısım soruşturma evraklarına ilişkin fezlekelerde şüphelilerin “faili firar” olarak gösterilip, diğer kişilerin de ifadesi alınmadan Cumhuriyet başsavcılığımıza gönderildiği, oysa aynı kişilerin Cumhuriyet başsavcılığımızca telefonla davet edilmeleri üzerine ve kolluk tarafından bulunamadığı adreslerinde oturduklarını beyan ederek ifadelerinin alındığı görülmektedir, Şüphelilerin adreslerini araştırıp tespit etme görevinin kolluğa ait olduğu, bu konunun eksik veya yetersiz araştırma ile yerine getirilmemesi durumunda, birden fazla kez yazışma yapılmasının gerektiği, bu durumun gerek Cumhuriyet başsavcılığımızın, gerekse kolluğun işinin artırıp, aynı işlemlerin tekrar tekrar yapılması sonucuna yol açtığı, bu nedenle ifadesinin alınması gereken kişinin bulunabileceği tüm adreslerinden dikkatli ve özenlice araştırılması,

7. 6- Gerekli ve yeterli araştırma yapılmasına rağmen bulunamayan şüphelilerin, açık kimliklerinin, il dışındaki adreslerinin, var ise telefon numarası ve bulunabileceği yerlerin tespit edilmesi, adreslerinde bulunamadıklarına ilişkin basit tutanakla yetinilmemesi, 7- Özellikle birden fazla şüphelinin bir araya gelerek işledikleri basit veya nitelikli dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik veya gerektiğinde diğer suçlarda, teşhis, diğer dosyalardaki şüphelilerle karşılaştırma gibi hususlar dikkate alınarak, şüphelilere ait fotoğrafların eklenmesinde özen gösterilmesi, Bu yöntemle, şüphelilerin gerektiğinde fotoğraflarından teşhis veya başkaca benzer nitelikli suç işlediklerinde karşılaştırma yapılması yoluyla soruşturmalarda daha sağlıklı ve kısa sürede sonuca ulaşılacaktır.

8. 8- Dolandırıcılık, sahtecilik gibi suçları işleyen şüphelilerin sahte kimlik kullanabilecekleri, kullandıkları telefon numaralarının üçüncü kişilere ait olabileceği veya sahte sözleşmeler ile elde edilmiş telefon hatlarını kullanılabilecekleri dikkate alınarak, üst sınırı 2 yıl ve daha fazla olan suçlarda geçerli olmak üzere, şüphelilerin yakalanmaları halinde ve kimliklerine ilişkin detaylı sorgulama ve araştırma yapılarak, gerçek kimlik kullanmayabileceklerinin düşünülmesi, bu konuda şüphe oluşması veya soruşturma için gerek duyulması halinde, mutlaka CMK'nın 81. maddesindeki fizik kimliğinin tespitine ilişkin yöntemin uygulanarak Cumhuriyet Başsavcılığımızdan talimat alınıp, şüphelilerin “fotoğrafının çektirilmesi, parmak ve avuç izlerinin alınması, beden ölçülerinin belirlenmesi ve teşhisini kolaylaştıracak diğer özellikleri ile, ses ve görüntülerinin kayda alınması,”, bu bilgilerin dosya içerisine konulması, ancak soruşturma sonucunda “kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar” verilmesi halinde, Cumhuriyet Savcısı huzurunda bu kayıtların tutanak düzenlenerek yok edilmesi,

9. 9- Zaman zaman bazı kolluk birimlerince, şikayetçilerin kolluğa başvuruda bulunmalarına ve kolluğun bu başvuru üzerine Cumhuriyet Savcısına bilgi vererek soruşturmaya başlamasının gerekmesine rağmen, Cumhuriyet Başsavcılığı'nın talimatı olmadan işlem yapılamayacağı belirtilerek şikayetçilerin Cumhuriyet Başsavcılığımıza yönlendirildiği, Cumhuriyet Başsavcılığımızca ifadelerinin alınmasından sonra aynı kişilerin tekrar ilgili kolluk birimine gönderilmesi nedeniyle kişilerin gereksiz yere mağdur edildikleri, kaldı ki bu tür uygulamaların ilgililer hakkında sorumluluk doğuracağının dikkate alınmadığı, 10- Cumhuriyet Başsavcılığımız tarafından, soruşturması yapılmak üzere kolluğa gönderilen dosyaların, aradan kimi zaman 1 yıla yakın süre geçmesine rağmen sonuçlandırılmadığı gibi soruşturmanın hangi aşamada olduğu konusunda da bilgi verilmediği, Cumhuriyet Başsavcılığımız tarafından gönderilen soruşturma evraklarının en kısa sürede sonuçlandırılması, herhangi bir zorunlu nedenle sonuçlandırılamaması durumunda ise düzenli aralıklarla soruşturmanın hangi aşamada olduğu, ne gibi işlemler yapıldığı ve neden sonuçlandırılamadığı açıklanarak cevap verilmesi,

10. GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇLARI Güveni kötüye kullanma suçlarının, hırsızlık ve dolandırıcılık suçlarıyla karıştırıldığı, bu nedenle zaman zaman hırsızlık suçlarında güveni kötüye kullanma suçu işlenmişcesine işlem yapıldığı, bu nedenle hırsızlık suçunun niteliğini belirlemek açısından önemli olan olay yeri krokisi çıkarılması, gerektiğinde olay yerinin fotoğraflanması gibi işlemlerin yapılmadığı, bu karışıklığın 765 sayılı TCK'nın 491. maddesindeki güveni kötüye kullanmak suretiyle hırsızlık suçundaki eski bilgilerden kaynaklandığı, bir kısım evraklarda görülmektedir.

11. Örnek olarak, mağdurun evine gelen şüphelinin mağdurdan gizlice evdeki herhangi bir eşyayı alıp götürmesi eylemleri güveni kötüye kullanma olarak değerlendirilip bu suçtan işlem yapıldığı, oysa eylemin açıkça hırsızlık suçunu oluşturduğu dikkate alınarak, hırsızlık suçundan yapılan işlemler gerçekleştirilmelidir. Bu suçlarda takibin şikayete bağlı olması nedeniyle şikayet sorulmalı, daha sonra vazgeçme var ise bu durum belirtilmelidir.(Şikayetçiden dilekçe almak, tutanak düzenlemek veya Cumhuriyet savcısının onayını alarak ifade almak yoluyla)

12. BEDELSİZ KALAN SENEDİ KULLANMA SUÇLARI Şikâyetçi tarafın bedelsiz kaldığını ileri sürdüğü senedi ödediğini gösterir yazılı belgesi bulunup bulunmadığı sorularak, var olduğunun beyan edilmesi halinde örneğinin, şüpheli tarafın ödeme belgesinin gerçek olmadığını iddia etmesi halinde ise aslının alınarak evraka eklenmesi, Şikâyetçi ve şüpheli tarafça senedin icra dairesi aracılığıyla tahsile konulması halinde, dosya numarasının sorulması, üçüncü bir kişiye verilmesi halinde, bu kişinin tanık olarak ifadesinin alınması, şüpheli ile bu kişi arasındaki bononun verilmesini gerektirir ticari ilişkiyi gösteren fatura, irsaliye, sözleşme vb. delillerin örneklerinin evraka eklenmesi, Kullanılan bono aslının muhafaza altına alınması veya el konulması

13. BASİT DOLANDIRICILIK SUÇLARI 1)- Basit dolandırıcılık suçlarına ilişkin bir kısım faili meçhul veya faili firar evraklarda yeterli araştırma yapılmadığı, zaman zaman şüphelinin kullandığı telefon hattının kullanıcısının ismi belirtilmek yoluyla hat kullanıcısının şüpheli olarak gösterildiği, zaman zaman da şüphelinin şikayetçiye beyan ettiği gerçeğe aykırı isminin şüpheli olarak belirtildiği, başkaca işlem yapılmadığı,

14. Bu tür suçlarda kolluk tarafından detaylı ve ayrıntılı araştırma yapılarak şüphelilerin gerçek kimliklerini kullanıp kullanmadıklarının belirlenmesi, kimliklerini gerçeğe aykırı olarak beyan etmiş olabileceklerinin, üçüncü kişilere ait telefon hatlarını kullanabileceklerinin dikkate alınmasıyla, şüphelilerin kendilerine ulaşılamaması halinde, nüfus müdürlüğünden veya emniyet müdürlüğü kayıtlarından elde edilebilecek fotoğrafları üzerinden şikayetçilere teşhis yaptırılmasının gerektiği, telefon hattı kullanıcılarının da aynı şekilde kendilerine ulaşılamaması durumunda nüfus müdürlüğü aracılığıyla renkli fotoğrafları temin edilerek şikayetçilere teşhis ettirilmesi, dolayısıyla yanlış kişi hakkında soruşturmanın sürdürülmesinin önüne geçilmesi ve gerçek şüphelinin kimliğinin araştırılmasının gerektiği,

15. 2)-Birden fazla kişi tarafından işlenen basit dolandırıcılık suçlarında, şüphelilerden bir ya da birkaçının kimliğinin belirlenmesine rağmen, diğer şüphelilerin faili meçhul olarak gösterilip evrakın Cumhuriyet Başsavcılığımıza gönderildiği, oysa bu tür suç işleyen kişilerin çoğunlukla aynı yöntemle, farklı tarihlerde ve başka başka yerlerde suç işleyecekleri dikkate alınarak, önceki kayıt ve fotoğraflarından faydalanmak yoluyla, gerektiğinde savunması alınan şüpheliler hakkında daha önce soruşturma yapmış kolluk birimleri ve şüphelilerin ikametlerinin bulunduğu yerdeki kolluk birimleri ile bilgiler paylaşılarak, sabıka kayıtları dikkate alınarak eyleme katılan diğer şüphelilerin kim olduğunun araştırılmadığı, bu yolla şikayetçilere görerek veya fotoğraf üzerinden teşhis yaptırılıp, yakalanmaları halinde şüphelilerin savunmalarının alınmadığı,

16. 3)- Günümüzde bir çok iş yerinde, bankalarda, petrol istasyonlarında, güvenlik amaçlı kamera sistemi ve Antalya il merkezinde mobese sistemi olduğu halde, bu maddi delillerden yeterince faydalanılmadığı, bu yolla şüphelilerin her şeyden önce görüntülerine ulaşılabileceği, açık kimliklerinin daha kolay tespit edilebildiği gibi, bu delilerin soruşturma ve yargılama aşamasında şüpheliler lehlerine veya aleyhinde maddi delil niteliği taşıdığının ön görülüp gereğinin yapılmadığı, Bu tür kayıtların temin edilmesi halinde ise, sadece olay anını gösterir görüntülerle yetinildiği, oysa şüphelilere ait görüntülerin olay yerinden elde edilememesi halinde, geliş gidiş güzergahlarındaki kameralardan bu görüntülere ulaşılabileceği, şüphelilerin görüntülerinin, var ise kullandıkları araç özellik ve plakasının tespit edilebileceği, hatta bu yöntemle şüphelilerin yakalanmalarının sağlanabileceği,

17. 4)-Şüphelilere ait kamera görüntülerinin CD'ye alınıp ayrıca şüphelilerin görüntülerinin olduğu bölümlerin fotoğraf haline getirilerek soruşturma evrakına eklenmediği, 5)- Bir kısım dolandırıcılık eylemlerinde, suç konusu olan (ÖRN: Altın görünümlü saat – çakmak satma) delillerin, muhafaza altına alınmadığı ve üzerinde gerçek altın olup olmadığı konusunda inceleme yaptırılmadığı, dolayısıyla daha sonra bu delillerin kaybolmasına, bu durumdan şüphelilerin faydalanmasına yol açıldığı,

18. 6)- Mağdurların telefonla aranarak dolandırılması eylemlerinde, çabuk hareket edilmesi, hem şüphelinin yakalanması, hem de henüz paranın şüpheli tarafından çekilmemesi halinde, mağdurun zararının önlenmesi konusunda önem göstermekte olup, bu gibi durumlarda ivedi olarak ilgili bankalarla irtibata geçilerek şüphelilerin parayı çektiği yerdeki kolluk birimleri aracılığıyla yakalanmasının sağlanması, henüz para çekilmemiş ise, bankanın uyarılmasından sonra, Cumhuriyet Başsavcılığımızın onayı alınarak ödeme yapılmamasının temini, ayrıca bankanın kamera kayıtlarının elde edilmesi, 7)- Yine bu tür suçlarda bir kısım soruşturma evraklarında, telefon numaralarının, arama tarih ve saatlerinin yanlış olarak ifadelerde kaydedilmesi nedeniyle, ilgisiz kişiler hakkında soruşturma yapıldığı veya soruşturmaların gecikmesine yol açıldığı, bu nedenle eylemin gerçekleştiği tarih ve saat yanında, şikayetçiye, şüpheliye ait telefon numaraları ile para aktarılan telefon numaralarının mutlaka belirlenmesi, şikayetçiden bankamatik çıktısı ile bankaya ait dekont örneklerinin alınması,

19. 8)- Yine bu suçlarda, banka hesabına havale yapılması, bankasız havale yöntemi, cep telefonuna para yüklenmesi yöntemlerinde hangi delile nasıl ulaşılacağı, şüphelilerin nasıl tespit edilip yakalanacakları konusunda eksiklikler bulunduğu, Banka şubesine havale yönteminde, şüpheli tarafça mağdurun telefonla aranmasından sonra, mağdura hesap numarası bildirilerek bu numaraya para gönderilmesi sağlanmaktadır. Bu nedenle şüpheli tarafın bankaya bizzat başvurarak veya bankamatik aracılığıyla hesaptan parayı çekme yoluyla menfaat elde etmesi söz konusudur. Bu konuda ilgili banka ile iş birliği yapılarak, öncelikle şüphelinin yakalanmasının sağlanmaya çalışılması, şüpheli tarafından bankadan bizzat para çekilmesi halinde ise dekont aslı ve para çeken şüphelinin kimlik fotokopisi ile kamera görüntülerinin, bankamatikten para çekilmesi halinde ise kamera görüntülerinin elde edilmesi önem göstermektedir.

20. Bankasız havale gönderme yönteminde ise, mağdur tarafa cep telefonu numarası ve çoğunlukla üçüncü bir kişiye ait kimlik numarası bildirilmek yoluyla havale gönderilmesinin sağlandığı, bu paranın çekilmesinin ise yine ATM cihazları üzerinden ve cep telefonuna gelecek şifre ile yapıldığı dikkate alınarak, bu kamera görüntülerinin de elde edilmesi önemlidir. Cep telefonlarına para yüklenmesi eyleminde ise, şüphelinin banka şubesinden veya ATM'den para çekmesi söz konusu olmayıp, cep telefonuna para yüklenerek menfaat elde edilmektedir. Eylemin bu yöntemle işlenmiş olması halinde, bankacılık sisteminin kullanılmaması nedeniyle gereksiz yazışmalar yapılmasına yer olmayıp, şikayetçiden para aktarılan cep telefonunun numarasının öğrenilmesi, buna ilişkin dekontların eklenmesi gereklidir.

21. 9)- Kapıdan satış yöntemi ile dolandırıcılık iddialarında, şüphelilerin kastının belirlenebilmesi için gerekli olmasına rağmen kapıdan satış yetki belgesi, vergi levhası bulunup bulunmadığı, ürünün gerçekten teslim edilip edilmediği zaman zaman araştırılmamaktadır. Bu suçun nitelendirilmesinde, bahsedilen deliller önem göstermektedir. 10)- Bazı olaylarda, şikâyetçiler tarafından gerçekte hukuki uyuşmazlık olarak nitelendirilen eylemlerin, şikâyetçi tarafça dolandırıcılık olarak değerlendirilip, hukuki yolları izlemek yerine kolluğa başvurdukları görülmektedir. Bu gibi hallerde ilgili Cumhuriyet savcısına bilgi verildikten sonra Cumhuriyet savcısının talimatı doğrultusunda hareket edilmesi, hukuki uyuşmazlıklarda Cumhuriyet savcısının talimatı olmadan, kişilerin şüpheli olarak gösterilmesinin ve savunmasının alınmasının lekelenmeme hakkı yönünden sakıncalı olacağının dikkate alınması gereklidir.

22. NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK SUÇLARI 1-Bu tür suçlarda sıklıkla sahte olarak oluşturulmuş veya üzerinde tahrifat yapılmış çeklerin kullanıldığı dikkate alınarak, Çek aslının muhafaza altına alınması veya el konulması, Çek konusunda ilgili banka ile görüşülerek çekin çalıntı veya sahte olup olmadığı konusunda cevap alınması, çalıntı olması halinde, dayanak dilekçe, soruşturma numarası gibi delillerin temin edilip evraka eklenmesi, Çekin üzerinde cirosu bulunan tüm taraflar yönünden araştırma yapılarak, cirolardaki şirket veya iş yeri adreslerinde fiilen o iş yeri veya şirketin bulunup bulunmadığının, faaliyet gösterip göstermediğinin tespit edilmesi, bu konuda ayrıntılı tutanak düzenlenmesi, Aynı konuda Ticaret Sicili ve bağlı odalarla yazışma yapılarak, şirket veya iş yeri yetkililerinin, ortaklarının tespiti, imza örnekleri ile kimlik fotokopilerinin temin edilmesi,

23. Çekin arkasında cirosu bulunan iş yeri veya şirket ya da şahsa ulaşılması halinde, çeki kendisinin cirolayıp cirolamadığı sorularak, cironun kendisine ait olduğunu beyan etmesi halinde, çeki kimden, nerede, hangi ticari ilişki karşılığında aldığı sorulmak yoluyla, bu ticari ilişkiyi gösterir tüm belge örneklerinin (fatura, irsaliye, sözleşme vb) evraka eklenmesi, bu yolla çeki ilk olarak piyasaya süren kişiye kadar ulaşılarak Cumhuriyet başsavcılığımızın talimatı da alınmak yoluyla imza ve yazı örneklerinin usûlünce alınması, Çek arkasında cirosu bulunmasına rağmen, çeki kendisinin cirolamadığını ileri süren veya çeki kullandığı diğer cirantalar, mağdur veya şüpheliler tarafından ileri sürülmesine rağmen bu iddiayı kabul etmeyen kişilerin, çekin tüm bilgilerini içerecek şekilde ve aşağıda anlatılan yöntemle imza ve yazı örneklerinin alınması,

24. 2- Bu tür suçların, menfaatin elde edildiği yer ve zamanda oluştuğu, bu yerin de çek kullanılarak menfaat elde edilen yer olduğu dikkate alındığında, mağdur taraftan bu konunun ayrıntılı olarak sorulması, 3- Sosyal Güvenlik Kurumu'na karşı işlenen dolandırıcılık suçlarında, Sigorta bildiriminin yazılı olarak yapılması halinde asıllarının, internet üzerinden yapılması halinde ise bilgisayar çıktılarının temin edilmesi, Zarar miktarının sorulması, Kişilerin gerçeğe aykırı sigortalı yaptırması yoluyla dolandırıcılık suçlarında, sigortalıların o işyerinde çalışmadıklarını kabul etmemeleri halinde, fiilen o iş yerinde çalışıp çalışmadıklarının araştırılarak tutanak düzenlenmesi, var olması halinde tanık beyanlarının alınması,

25. Hileli boşanma olarak adlandırılan yöntemle işlenen suçlarda ise, şüphelilerin boşanma tarihinden itibaren oturdukları adresler tespit edilerek, yine aynı tarihten itibaren, ayrılıp tekrar bir araya gelip gelmediklerinin veya boşanma tarihinden sonra fiilen ve sürekli olarak bir arada yaşayıp yaşamadıklarının detaylı olarak araştırılması, bu konuda gerektiğinde tanık ifadelerinin, nüfus müdürlüğündeki ikamet belgelerinin evraka eklenmesi,

26. RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇLARI 1- Zaman zaman soruşturma konusu olan ve sahte olduğu iddia edilen belgenin aslının temin edilmesi yolunda yeterince araştırma yapılmadığı, Bu tür suçlarda sonuca ulaşılabilmesi için, öncelikle belge aslının ivedi olarak elde edilmesi zorunludur. Belge aslının elde edilememesi veya geç elde edilmesi, yok edilmesine ya da üzerinde değişiklik yapılmasına yol açacak olup, bu durum soruşturmanın sonuçlandırılamaması veya şüpheli tarafça bu durumdan faydalanılmasına yol açmaktadır. 2- Belge aslının tüm araştırmalara rağmen elde edilemediği durumlarda mutlaka, sahte olduğu iddia edilen belgenin yetkili herhangi bir kuruma ibraz edilip edilmediği, edilmiş ise aslına uygunluğunun tasdik edilip edilmediği araştırılıp, varlığı halinde bu örnekleri temin edilerek evraka eklenmelidir.

27. 3- Genel olarak sahtecilik suçlarında (özel belgede sahtecilik, resmi belgede sahtecilik) Cumhuriyet başsavcılığımızın talimatı ile kolluk tarafından imza yazı örneklerinin alınmasının istenildiği durumda, bazı soruşturma evraklarında imza ve yazı örneklerinin usûlüne uygun olarak alınmadığı, ilgisiz yazı ve rakamların yazdırıldığı ve tutanaklarda yazı ve imzanın kimden alındığının, hangi el ürünü olduğunun ve örneğin hangi konumda elde edildiğinin belirtilmediği görülmektedir.

28. Belgede sahtecilik suçlarında, imza ve yazı örneklerinin alınması aşamasında öncelikle şüpheliye belge aslı gösterilmeyip, belgenin özelliklerinden bahsedilerek kendisi tarafından oluşturulup oluşturulmadığı sorulacak, devamında inkarda bulunması halinde, yine belge gösterilmeksizin, belge üzerindeki yazı ve rakamlar büyük, küçük harf ayrımına dikkat edilerek ve belgedeki ile aynı şekildeki yazı ve rakamlar, ayakta, oturarak, çömelerek, sağ elle ve sol elle, her biri ayrı sayfa olacak şekilde en az 6 sayfa (gerektiğinde daha fazla) alınmalı, bu aşamada boş bir dosya gömleği imza örneği alınan kağıt altına konulmalıdır. Aşırı sert veya aşırı yumuşak yüzeyde imza yazı örneklerinin alınmasının sonucu etkilediği dikkate alınmalı, ayrıca örneklerin alınması sırasında kağıtların üst üste konulmamasına, dolayısıyla yazı ve imza alınan kağıdın alt nüshasına iz çıkarılmamasına özen gösterilmelidir

29. ÖZEL BELGEDE SAHTECİLİK SUÇLARI Sahte olduğu ileri sürülen belge aslının muhafaza altına alınmasının veya el konulmasının yöntem haline getirilmesinin gerekliliği, Özel belgede sahtecilik suçunun kullanma ile oluşması nedeniyle, sahte olduğu ileri sürülen belgenin herhangi bir kurum veya kişiye verilerek kullanılıp kullanılmadığının araştırılması, kullanılmış olması halinde, mağdur veya şikayetçi olarak ifade alınması, GSM hatlarına ilişkin sahtecilik iddialarında, şüpheliler tarafından ibraz edilen kimlik fotokopilerinde sahtecilik olduğunun belirlenmesi halinde, kimlik aslının elde edilmeye çalışılması, ayrıca aynı kimliği kullanan kişi hakkında daha önce gerek sahte kimlik kullanma eyleminden, gerekse özel belgede sahtecilik eyleminden soruşturma yapılıp yapılmadığının araştırılması,

30. AÇIĞA İMZANIN KÖTÜYE KULLANILMASI SUÇLARI Bu tür suçlarda belgenin boş olarak bırakılmış örneğinin şikayetçi tarafta bulunması halinde, bu örneğin ve daha sonra doldurulmuş, kullanılmış aslının elde edilmesi, Şikayetçi tarafın kendisi tarafından doldurulmadığını ileri sürdüğü bölümlere uygun olarak ve yukarıda resmi belgede sahtecilik suçunda açıklandığı şekilde imza ve yazı örneklerinin alınması, Şikayetçiye, kötüye kullanıldığını ileri sürdüğü belgenin verilmesini gerektirir delilleri sorularak, (tanık, sözleşme, vb) bu delillerin toplanması,