790 likes | 1.49k Views
ตัวแปร สมมุติฐานสำหรับงานวิจัย และกรอบแนวคิดงานวิจัย. ดร.ไพศาล กาญจนวงศ์. ได้อะไรวันนี้. การตั้งสมมุติฐานงานวิจัย ทราบถึงประเภทของตัวแปรและการวัดตัวแปร กรอบแนวคิดงานวิจัย. เนื้อหา. ตัวแปรและความหมายของตัวแปร ลักษณะและชนิดของตัวแปร สมมุติฐานและความหมายของสมมุติฐาน ประเภทของสมมุติฐาน
E N D
ตัวแปร สมมุติฐานสำหรับงานวิจัย และกรอบแนวคิดงานวิจัย ดร.ไพศาล กาญจนวงศ์
ได้อะไรวันนี้ • การตั้งสมมุติฐานงานวิจัย • ทราบถึงประเภทของตัวแปรและการวัดตัวแปร • กรอบแนวคิดงานวิจัย
เนื้อหา • ตัวแปรและความหมายของตัวแปร • ลักษณะและชนิดของตัวแปร • สมมุติฐานและความหมายของสมมุติฐาน • ประเภทของสมมุติฐาน • วิธีการตั้งสมมุติฐาน • ประโยชน์ของสมมุติฐาน • ตัวแปรกับสมมุติฐาน • กรอบแนวคิดงานวิจัย • กิจกรรมในชั้นเรียน
หากต้องการเรียนวิชาวิจัยทางการท่องเที่ยวได้เกรด A นักศึกษาจะต้องทำอย่างไร??
หากต้องการเรียนวิชาวิจัยทางการท่องเที่ยวได้เกรด A นักศึกษาจะต้องทำอย่างไร??
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน Variables & Measurement
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน เหตุการณ์ที่ 1 Variables & Measurement
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน เหตุการณ์ที่ 1 เหตุการณ์ที่ 2 Variables & Measurement
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน เหตุการณ์ที่ 1 เหตุการณ์ที่ 2 Variables & Measurement
มาเรียนในวันนี้ได้ต้อง……มาเรียนในวันนี้ได้ต้อง…… ฝนตก? มีเงิน? การมาเรียน มีนัดอื่น? ทะเลาะกับแฟน? Variables & Measurement
การมีเงิน เป็นตัวแปร ซึ่งนักศึกษาแต่ละคนจะมีจำนวนเงินในกระเป๋าไม่เท่ากัน และเปลี่ยนแปลงในแต่ละช่วงเวลาที่คนๆ นั้นดำเนินชีวิตอยู่ • ฝนตก มีนัดและ การทะเลาะกับแฟน ก็เป็นตัวแปรเช่นเดียวกัน Variables & Measurement
รายได้การท่องเที่ยวของประเทศรายได้การท่องเที่ยวของประเทศ เมื่อ X= รายได้การท่องเที่ยว A=จำนวนนักท่องเที่ยว B=วันพักเฉลี่ย C=ค่าใช้จ่ายเฉลี่ย/คน/วัน X =A x B x C สมการ Variables & Measurement
ความหมายตัวแปร vary = ผันแปรเปลี่ยนแปลง able = สามารถ Variable = สิ่งที่สามารถแปรค่าได้ Variables & Measurement
ความหมายตัวแปร • ตัวแปรหมาย (variables) ถึง คุณสมบัติหรือคุณลักษณะของสิ่งต่างๆ ซึ่งอาจเป็นสิ่งมีชีวิตหรือไม่มีชีวิตก็ได้ เช่น อายุ เพศ ที่มา : พวงรัตน์ ทวีรัตน์. 2531. วิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. ฉบับที่ 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์และทำปกเจริญผล. หน้า 47 Variables & Measurement
ตัวแปรและความหมายของตัวแปรตัวแปรและความหมายของตัวแปร • ตัวแปร (Variables)หมายถึง คุณสมบัติหรือคุณลักษณะของสิ่งต่างๆ ซึ่งอาจเป็นสิ่งมีชีวิต หรือไม่มีชีวิตก็ได้ ที่แปรผันได้ • เช่น อายุ เพศ ขนาดห้องเรียน
ตัวแปรในงานวิจัย ตัวแปรเป็นสิ่งที่จะต้องวัดได้ ควบคุมได้ หรือ จัดการได้ เช่น ความพึงพอใจของนักท่องเที่ยวต่อการให้บริการ….. Variables & Measurement
ความสัมพันธ์ของตัวแปรความสัมพันธ์ของตัวแปร • ตัวแปรต่างๆ จะมีความสัมพันธ์กันในเรื่องต่างๆ ด้วยข้อตกลงพื้นฐานในธรรมชาติที่ว่า ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นในโลกจะมีความเป็นเหตุ เป็นผลซึ่งกันและกัน เช่น • คนเป็นไข้เลือดออก มีสาเหตุเกิดมาจากถูกยุงลายกัด • จำนวนวันพักของนักท่องเที่ยวขึ้นอยู่กับจำนวนเงินในกระเป๋า • ?? Variables & Measurement
ตัวอย่างเหตุผลในการเลือกพักโฮมสเตย์กับตัวแปรต่างๆตัวอย่างเหตุผลในการเลือกพักโฮมสเตย์กับตัวแปรต่างๆ • สัญชาติ พบว่าไม่มีความสัมพันธ์กับการเลือกพักโฮมสเตย์ • อายุ พบว่ามีความสัมพันธ์ด้วยเหตุผลเรื่องค่าใช้จ่าย ระยะทาง สิ่งอำนวยความสะดวก และมีสถานที่ท่องเที่ยวหลายแห่ง • เพศ พบว่ามีความสัมพันธ์ด้วยเหตุผลเรื่องต้องการเรียนรู้ชีวิต มีความปลอดภัยในชีวิต • ระดับการศึกษา พบว่ามีความสัมพันธ์ด้วยเหตุผล มีรายการตรงกับความต้องการ อยากศึกษาวัฒนธรรม อ้างอิง : รัตนภรณ์ มหาศรานนท์. 2546. การวิเคราะห์ความต้องการของนักท่องเที่ยวต่อการจัดโฮมสเตย์ในประเทศไทย. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี Variables & Measurement
ประเภทของตัวแปร • พิจารณาคุณสมบัติของค่าที่แปรออกมา • ตัวแปรเชิงปริมาณ(Quantitative Variables) เป็นตัวแปรที่แตกต่างกันในระหว่างพวกเดียวกันหรือค่าที่แปรออกมาแตกต่างกันออกไปตามความถี่จำนวนปริมาณมากน้อยหรือลำดับที่ เช่น ค่าใช้จ่ายของนักท่องเที่ยว • ตัวแปรเชิงคุณภาพ (Qualitative Variables) เป็นตัวแปร ที่มีคุณสมบัติแตกต่างกันในแง่ของชนิดหรือประเภทโดยใช้ชื่อเป็นภาษาที่แสดงถึงคุณลักษณะของสิ่งต่าง ๆ ในพวกนั้น เช่น อาชีพ เพศ ภูมิลำเนา (ในเมือง ชนบท) Variables & Measurement
ประเภทของตัวแปร • พิจารณาความต่อเนื่องตามธรรมชาติของตัวแปร • ตัวแปรค่าต่อเนื่อง (Continuous Variables) เป็นตัวแปรที่มีค่าต่อเนื่องกันตลอด เช่น ส่วนสูงน้ำหนัก คะแนนสอบ เป็นต้น ค่าของตัวแปรเหล่านี้ไม่จำเป็นต้องเป็นเลขเต็มหน่วยพอดีอาจเป็นทศนิยมหรือเป็นเศษส่วนได้ • ตัวแปรค่าไม่ต่อเนื่อง(Discrete Variables) ตัวแปรประเภทนี้มีค่าเฉพาะตัวของมัน แยกออกจากกันเด็ดขาดวัดค่าเป็นจำนวนเต็ม เช่น จำนวนหนังสือ เพศ (ชายแทนด้วย 0, หญิงแทนด้วย 1) เป็นต้น Variables & Measurement
ประเภทของตัวแปร • พิจารณาตามลักษณะของตัวแปร • ตัวแปร Concept หมายถึงตัวแปรที่แสดงความหมายในลักษณะเฉพาะตัวบุคคล คนทั่วไปอาจรับรู้ได้ตรงกัน มีลักษณะเป็นรูปธรรม เช่น เพศ อายุ ความสูง • ตัวแปร Construct หมายถึงตัวแปรที่แสดงความหมายในลักษณะเฉพาะของบุคคล คนทั่วไปอาจรับรู้ได้ตรงกันหรือไม่ตรงกันก็ได้ มักเป็นนามธรรม เช่น ทัศนคติ ความกลัว ความเกรงใจ Variables & Measurement
ประเภทของตัวแปร • พิจารณาตามชนิดของตัวแปร • ตัวแปรต้น หรือตัวแปรอิสระ (independent variable)หมายถึงตัวแปรที่เกิดขึ้นก่อน และเป็นตัวต้นเหตุของผลที่จะเกิดตามมา • ตัวแปรตาม (dependent variable) หมายถึงตัวแปรที่เกิดขึ้นเนื่องจากตัวแปรอิสระ • ตัวแปรแทรกซ้อนหรือตัวแปรเกิน (extraneous variable) เป็นตัวแปรที่ไม่ต้องการศึกษาในขณะนั้น แต่จะส่งผลรบกวนทำให้ผลการวิจัยผิดพลาดหรือคลาดเคลื่อนได้ จึงต้องทำการควบคุมให้เกิดขึ้นน้อยที่สุด • ตัวแปรสอดแทรก(intervening variable) เป็นตัวแปรที่ส่งผลกระทบต่อตัวแปรตาม ซึ่งผู้วิจัยไม่ทราบล่วงหน้า จึงไม่สามารถควบคุมได้ Variables & Measurement
ให้พิจารณาจากข้อความต่อไปนี้แล้วตอบคำถามให้พิจารณาจากข้อความต่อไปนี้แล้วตอบคำถาม • ผู้หญิง ผู้ชายมีความคิดแตกต่างกัน ?? • เรียนไม่ดีทำให้คะแนนตก • ฝนตก ฟ้าร้อง
ความสัมพันธ์ของชนิดของตัวแปรความสัมพันธ์ของชนิดของตัวแปร ต้น ตาม เกิน ควบคุม แทรก Variables & Measurement
มาเรียนในวันนี้ได้ต้อง……มาเรียนในวันนี้ได้ต้อง…… ฝนตก? มีเงิน? การมาเรียน มีนัดอื่น? ทะเลาะกับแฟน? Variables & Measurement
มาเรียนในวันนี้ได้ต้อง……มาเรียนในวันนี้ได้ต้อง…… รถเสีย ฝนตก? มีเงิน? การมาเรียน มีนัดอื่น? ทะเลาะกับแฟน? Variables & Measurement
ตัวอย่าง • เจตคติและความประทับใจของนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศที่ได้มาเยือนประเทศไทย • ตัวแปรต้น • เพศ • อายุ • ระดับการศึกษา • สถานภาพสมรส • อาชีพ • รายได้ • …. • ตัวแปรตาม • เจตคติและความประทับใจในเรื่องต่างๆ เช่น • วัฒนธรรม • แหล่งท่องเที่ยว • อาหาร • การซื้อสินค้าและบริการ Variables & Measurement
สมมุติฐานและความหมายของสมมุติฐานสมมุติฐานและความหมายของสมมุติฐาน • สมมุติฐาน (Hypothesis) คือคำตอบที่คาดการณ์ไว้ล่วงหน้าอย่างสมเหตุสมผล ต่อปัญหาที่ศึกษา • การเขียนจะเขียนถึงความสัมพันธ์ของตัวแปรตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไป • คำตอบอาจถูกต้อง หรือไม่ ก็ได้ • ต้องมีการทดสอบโดยอาศัยวิธีการทางสถิติ ผู้หญิง ผู้ชายมีความคิดแตกต่างกัน ??
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน Variables & Measurement
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน เหตุการณ์ที่ 1 Variables & Measurement
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน เหตุการณ์ที่ 1 เหตุการณ์ที่ 2 Variables & Measurement
ถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียนถ้าวันนี้ฝนตกฉันจะไม่มาเรียน เหตุการณ์ที่ 1 เหตุการณ์ที่ 2 Variables & Measurement
ตัวอย่างสมมุติฐาน ความคิดสร้างสรรค์กับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน มีความสัมพันธ์กันทางบวก ตัวแปรตัวที่ 1 : ความคิดสร้างสรรค์ ตัวแปรตัวที่ 2 : ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ความสัมพันธ์ของตัวแปร : สัมพันธ์กันทางบวก
ตัวอย่างสมมุติฐาน เด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบเข็มงวดมีวินัยในตนเองมากกว่าเด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบปล่อยปละละเลย ตัวแปรตัวที่ 1 : การอบรมเลี้ยงดู ตัวแปรตัวที่ 2 : การมีวินัยในตนเอง ความสัมพันธ์ของตัวแปร : เปรียบเทียบมากกว่า
ประเภทของสมมุติฐาน สมมุติฐานแบ่งออกเป็น 2 ประเภท • สมมุติฐานทางวิจัย (research hypothesis) จะใช้การเขียนด้วยข้อความเป็นสื่อในการอธิบายความสัมพันธ์ของตัวแปร แบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ • แบบมีทิศทาง (Directional hypothesis) สามารถระบุทิศทางได้ชัดเจน เช่น มากกว่า น้อยกว่า ดีกว่า เลวกว่า สูงกว่า ต่ำกว่า • แบบไม่มีทิศทาง (Nondirectional hypothesis) เขียนโดยไม่ระบุทิศทางเช่น ไม่แตกต่าง ไม่เท่ากับ
ประเภทของสมมุติฐาน • สมมุติฐานทางสถิติ (Statistical hypothesis) จะใช้การเขียนด้วยรูปโครงสร้างทางคณิตศาสตร์แทนข้อความ คือ • สมมุติฐานเป็นกลาง (null hypothesis) แทนด้วยสัญญาลักษณ์ Hoหมายถึงตัวแปรไม่มีความสัมพันธ์กัน หรือ ไม่แตกต่างกัน • สมมุติฐานไม่เป็นกลาง (alternative hypothesis) แทนด้วยสัญญาลักษณ์ H1เขียนแทนความสัมพันธ์ของตัวแปร โดยระบุทิศทางด้วย
วิธีการตั้งสมมุติฐาน • ต้องดูจุดมุ่งหมายของงานวิจัยก่อน • ต้องกำหนดว่าจะเป็นแบบมีทิศทางหรือไม่มีทิศทาง • ในหัวข้อวิจัย 1 เรื่องอาจมีหลายสมมุติฐานก็ได้
ตัวอย่างสมมุติฐาน-เดิมตัวอย่างสมมุติฐาน-เดิม เด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบเข็มงวดมีวินัยในตนเองมากกว่าเด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบปล่อยปละละเลย u1 : วินัยในตนเองจากการอบรมเลี้ยงดูแบบเข็มงวด u2 : วินัยในตนเองจากการอบรมเลี้ยงดูแบบปล่อย
ตัวอย่างสมมุติฐาน-เดิมตัวอย่างสมมุติฐาน-เดิม เด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบเข็มงวดมีวินัยในตนเองน้อยกว่าเด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบปล่อยปละละเลย u1 : วินัยในตนเองจากการอบรมเลี้ยงดูแบบเข็มงวด u2 : วินัยในตนเองจากการอบรมเลี้ยงดูแบบปล่อย
ตัวอย่างสมมุติฐาน-เดิมตัวอย่างสมมุติฐาน-เดิม เด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบเข็มงวดและเด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูแบบปล่อยปละละเลยมีวินัยในตนเองแตกต่างกัน u1 : วินัยในตนเองจากการอบรมเลี้ยงดูแบบเข็มงวด u2 : วินัยในตนเองจากการอบรมเลี้ยงดูแบบปล่อย
ตัวอย่างที่ 2 นักศึกษาคณะพัฒนาการท่องเที่ยว เรียนภาษาอังกฤษเก่งกว่านักศึกษาคณะอื่นๆ
ตัวอย่างที่ 2 นักศึกษาคณะพัฒนาการท่องเที่ยว เรียนภาษาอังกฤษอ่อนกว่านักศึกษาคณะอื่นๆ
ตัวอย่างที่ 2 นักศึกษาคณะพัฒนาการท่องเที่ยวและนักศึกษาคณะอื่นๆ เรียนภาษาอังกฤษไม่แตกต่างกันเลย
ประโยชน์ของสมมุติฐาน • ช่วยบอกขอบเขตของปัญหา • ช่วยเป็นทางทางในการวางแผนการวิจัย • ช่วยให้นักวิจัยมีความคิดกระจ่างในเรื่องที่ทำวิจัย • เป็นแนวทางในการสรุป