آنمی در بارداری

1. آنمی در بارداری

2. شایع ترین بیماری قابل پیشگیری در جهان • 25درصد علت مرگ مستقیم مادران به علت آنمی می باشد • کلمه آنمی به معنی بدون خون یا کاهش خون • حدود 57.9% از زنان باردار کم خون هستند

3. تعریف آنمی در بارداری • طبق تعریف WHO هموگلوبین کمتر از 11 میلی گرم در دسی لیتر و هماتوکریت کمتر از 33 % • تعریف CDC : آنمی به شرایطی اطلاق می گردد که هموگلوبین مادر در سه ماهه اول و سوم بارداری کمتر از 11 میلی گرم در دسی لیتر باشد و در سه ماهه دوم بارداری کمتر از 10.5

4. در خانم غیرباردار هموگلوبین کمتر از 12 • در آقایان هموگلوبین کمتر از 13 • آنمی تلقی میشود

5. رقیق شدن خون که بتدریج در دوران بارداری ایجاد میشود سطح هموگلوبین را به محدوده آنمیک می رساند که این امر طبیعی است • از علل آنمی دوران بارداری مصرف نکردن منابع غذایی آهن ، سابقه خونریزی زیاد در طی دوران قاعدگی و بارداری های مکرر خصوصا با فاصله کم می باشد

6. طبقه بندی آنمی

7. مراحل بروز فقر آهن • اولین مرحله کاهش فقرآهن:کمبود ذخایر آهن • (استفاده از تست فرتین و کاهش فرتین) • مرحله دوم :افزایش TIBC • مرحله سوم : کاهش آهن سرم

8. علل آنمی • آنمی فیزیولوژیک • آنمی تغذیه ای مانند آنمی فقر آهن و انمی مگالو بلاستیک • آنمی ناشی از بیماریهای مزمن • آنمی Blood loss ناشی از دست دادن خون (در بارداری ،حین زایمان و پس از زایمان) • همولیز و همولتیک آنمیا • Hemoglobinopathies(هموگلوبینو پاتی) در هموگلوبین خون مشکل ایجاد میشود مثل تالاسمی ، آنمی داسی شکل • Aplastic anemia(در این کم خونی همه سلولهای خونی کاهش پیدا می کنند

9. نیاز روزانه افراد به آهن • مردان 1 میلی گرم • خانم های غیر باردار 1.4 میلیگرم

10. افزایش نیاز به آهن در بارداری • 1000mg در دوران بارداری افزایش نیاز به آهن لازم می باشد • رژیم غذایی به تنهایی نمی تواند این مقدار را جبران نماید • حتی به خانم های بارداری که آنمی ندارند به عنوان پیشگیری مصرف آهن توصیه می گردد .

11. Normal Reference Ranges

12. طبقه بندی بر اساس مورفولوژیک • اندازه گلبول های قرمز خون • آنمی ماکروسیتیک(MCV > 100) • آنمی نرموسیتیک (80 < MCV < 100) • آنمی میکروسیتیک(MCV < 80)

13. علایم آنمی • آنمی خفیف معمولا بدون علامت می باشد • آنمی متوسط با علایم ضعف و خستگی ، اختلال اشتها ، سرگیجه ، تنگی نفس فعالیتی • آنمی شدید با علایم طپش قلب ، تاکیکاردی ، نارسایی قلب ، ادم

14. Clinical Features - Signs • رنگ پریدگی • تغییر در ناخن • التهاب در زبان و گوشه لب • ادم • Hyperdynamic circulation (طپش قلب و تاکیکاردی)

15. اثرات آنمی بر مادر • قبل از زایمان • افزایش زایمان زودرس • افزایش پره اکلامپسی • سپسیس • IUGR(اختلالات رشد در جنین) • حین زایمان • اینرسی (جمع شدن رحم مشکل میگردد) • فشارخون حاملگی • نارسایی قلبی

16. اثرات آنمی بر مادر پس از زایمان • سپسیس نفاسی (به دلیل عفونتهای رحمی) • اینرسی • آمبولی ریه (اسپاسم باعث تجمع RBCو افزایش احتمال آمبولی) • شکست در شیر دادن • اختلال در ترمیم زخم • نارسایی قلبی

17. اثر بر روی نوزاد • نوزاد نارس و LBW • IUGR( اختلال در رشد جنین) • IUFD(مرگ داخل رحمی ) • افزایش مرگ و میر نوزاد

18. تشخیص آنمی • اندازه گیری هموگلوبین • دیدن لام خون محیطی(شکل ، اندازه و هیپوکروم بودن ) • شمارش رتیکولوسیت • هماتوکریت • Blood indices • MCV, MCHC, MCHC • آزمایش مدفوع • آزمایش ادرار • Proteins, LFT, RFT

19. درمان

20. Diagnosis - Additional • Serum Fe • Total iron binding capacity • Serum Ferritin • Saturation • Hb electrophoresis • Bone marrow examination

21. یافته های آزمایشگاهی در تشخیص آنمی • Hb < 11 gm/dl • Peripheral smear - microcytic, hypochromic • MCV and MCHC are low • Serum iron is low - < 50 μgm/dl (N 60 -175) • TIBC is increased - > 400 μgm/dl • Tests of iron stores • Serum ferritin is < 12 μgm/dl (N 40-200) • Stainable iron in the bone marrow is reduced

23. آنمی مگالوبلاستیک • کمبود فولیک اسید و ویتامینB 12 • افراد مصرف کننده داروهای ضد تشنج ، کنتراسپتیوها ، کوتریموکسازول و مصرف الکل مستعد ابتلا به کمبود اسیدفولیک هستندB 12 • اسید فولیک برای رشد ضروری می باشد

24. تشخیص آنمی مگالوبلاستیک • بزرگ بودن گلبول قرمز • MCV بالا رفتن • پایین رفتن هموگلوبین

25. درمان آنمی • درمان خوراکی آهن • Prophylactic Iron therapy- 100mg elemental iron daily with 500 mcg of folic acid • Deworming of all anemic patients • درمان با 200 میلی گرم آهن و 5 میلی گرم اسیدفولیک

26. عوارض جانبی آهن خوراکی • تهوع • استفراغ • یبوست • کرامپ شکمی • اسهال قرص را با غذا می توان همراه کرد اما باعث کم شدن اثرات جذب آن می گردد

27. درمان انتخابی آنمی در بارداری خوراکی می باشد ولی در صورت عدم تحمل خوراکی می توان از آهن تزریقی نیز استفاده کرد

28. توصیه های تغذیه ای • به همراه غذا از منابع غذایی حاوی ویتامین ث مثل سبزی های تازه و سالاد ( شامل گوجه فرنگی ، کلم ، گل کلم ، فلفل دلمه ای ) همچنین چاشنی هایی مثل آب لیمو و آب نارنج تازه را که جذب آهن را افزایش می دهند استفاده نمایند • از نوشيدن چاى و قهوه و دم کرده های گیاهی یک ساعت قبل از غذا و حداقل دو ساعت پس از غذا خوددارى کرد • از خريد نان هاى پرسبوس پرهيز كرد. نان هاى سبوس دار اگر چه به علت دارا بودن فيبر در پيشگيرى از سرطان روده بزرگ، كاهش جذب قند و چربى و جلوگيرى از يبوست نقش دارند، ولى مانع جذب آهن مى شوند و نبايد در مصرف آنها زياده روى شود

29. از منابع غذایی حاوی آهن مثل گوشت ، مرغ ، ماهی ، جگر ، حبوبات و سبزیهای تیره مثل جعفری در برنامه غذایی روزانه استفاد گردد . • از انواع مغزها مثل گردو ، بادام ، پسته و انواع خشکبار مثل برگه ها ، توت خشک ، کشمش ، انجیر و خرما که منابع خوبی از آهن هستند بعنوان میان وعده استفاده گردد

30. TALASEMIA

31. تالاسمی • به دلیل اختلال در زنجیره های هموگلوبین ایجاد می گردد • استفاده از الگوریتم تشخیص تالاسمی • MCV کمتر از 80 و MCH کمتر از 27 • تعداد گلبول قرمز زیاد می گردد

32. PERCENTAGE OF RISK FOR EVERY PREGNANCY PERCENTAGE OF RISK FOR EVERY PREGNANCY When both father and mother are thalassaemia carriers, The following can occur: 25% chance the child will be thalassaemia patient 50% chance the child will be thalassaemia carrier 25% chance the child will be normal

33. THALASSAEMIA PATIENT THALASSAEMIA PATIENT Carrier Carrier Thalassaemia Patient (25%) Carrier (25%) Carrier (25%) Normal (25%) When both father and mother are thalassaemia carriers