320 likes | 691 Views
Psikologjia fiziologjike. Leksioni 8. Kodimi neural. Kryhet prej berthames genikulate laterale dhe zones kortikale vizive Funksioni kritik: aftesia e syrit per te dalluar objektin dhe vendin ku ndodhet objekti si dy gjera te ndara. Kryhet ne saje te diferencimit te drites. Kodimi neural.
E N D
Psikologjiafiziologjike Leksioni 8
Kodimi neural • Kryhet prej berthames genikulate laterale dhe zones kortikale vizive • Funksioni kritik: aftesia e syrit per te dalluar objektin dhe vendin ku ndodhet objekti si dy gjera te ndara. Kryhet ne saje te diferencimit te drites
Kodimi neural • Cka ne shohim nuk eshte objekti por reflektimi i drites nga ky objekt. Sasia e ndryshme e reflektimit ben te dallojme objektin, vendin ku ndodhet dhe konturet e objektit
Kodimi neural • Spinell, Hirsch: natyre gjenetike, proces i trashegueshem, por edhe i fituar • Albert: rol i ambientit ne zhvillimin e te parit • Marredhenie lidhese mes eksperiences se hershme vizuale te trasheguar dhe procesit te te parit te fituar gjate jetes
Zona kortikale vizive • Perbehet nga 6 shtresa neuronesh • Ne shtresen e katert mberrin informacioni nga berthama genikulate laterale • Qelizat tipar: neurone pergjegjese ne kodimin dhe dallimin e objekteve dhe kontureve te tij. Tre grupe qelizash tipar
Qelizat tipar • Qelizat e thjeshta • Qelizat komplekse • Qelizat hiperkomplekse
Qelizat tipar te thjeshta • Pergjigjen me mire kur nje linje eshte ne nje pozicion shume te precizuar ne retine • Orientim shume specifik • Merr informacionin nga berthama genikulate laterale
Qelizat tipar komplekse • Pergjigjen maksimalisht kur nje linje eshte ne nje orientim shume specifik, por qe nuk ka vend strikt ne retine • Merr informacionin nga qeliza tipar e thjeshte
Qelizat tipar hiperkomplekse • Pergjigjen mire kur nje linje eshte ne nje orientim specifik. • Pergjegjese per gjatesine specifike te vales • Merr inputet nga qelizat komplekse
Cirkuiti paralel • Ndodhet ne retine • Kryhet nga dy lloj qelizash ganglionare qe quhen qeliza M dhe qeliza P • Qelizat M nepermjet berthames genikulate laterale kryejne sinapse me cirkuite qe shkojne deri ne korteks. Pergjegjese per levizjen • Qelizat P nepermjet berthames genikulate laterale dhe nxitin cirkuitin qe i projekton ne korteks. Pergjegjese per ngjyren
Teoria e Helmholtz (1850) • Teoria trikromatike e kodimit te ngjyres • Kemi tre grupe konesh pergjegjese, kur stimulohen, per ngjyrat jeshile, te kuqe dhe blu • Kombinimi i tre ngjyrave prodhon spektrin e ngjyrave
Teoria e Hering (1870) • Teoria e procesit oponent • 4 ngjya baze: blu, e kuqe, jeshile, e verdhe • Dy procese kimike gjate prodhimit te ngjyrave • Nje proces kimik kodon dy ngjyra baze me drejtim te kundert, dmth., nderton njeren ngjyre dhe bllokon tjetren. Pra e njejta pune kimike prodhon ngjyra te ndryshme
De Valois • Teoria konvergjente • Lidhja neurale mes retines dhe berthames genikulate laterale konverton pergjigjet kimike qe vijne nga tre tipet e koneve drejt pergjigjeve neurale te 4 tipeve te neuroneve qe kodojne ngjyren
Dallimi objekt- vend • Aftesia e njeriut per te dalluar nje objekt nga vendi ku eshte objekti i ka rrenjet tek diferencat ne reflektimin e drites
Iluzioni i Mach • Nese sasia e drites qe reflektohet nga nje objekt do te ishte e njejte me sasine e drites te vendit ku eshte objekti nuk do te kishim dallim te kontureve te objektit nga vendndodhja
Iluzioni i Mach • Konturet e objektit duken me te mprehta sesa jane zakonisht. • Ka rritje intensiteti te drites qe faktikisht eshte nje iluzion
Iluzioni i Mach • Njihet ndryshe si kontrasti i shkelqyeshmerise • Ky proces thekson konturet e objektit
Ratclif, Hartline • Pergjegjes per kete fenomen te shkelqyeshmerise dhe mprehtesise se nje imazhi jane mekanizmat neurale ne nivelin e retines se syrit
Bllokimi neural • Stimulimi i nje qelize fotosensitive eksiton aktivitetin tek qeliza dhe bllokon aktivitetin tek qeliza fqinje
Bllokimi neural • Shpjegon sesi SN kodon impulset per konturet dhe buzet e nje objekti • Per kontrastin e shkelqyeshmerise rritet mbi nivelin spontan te goditjes, aktiviteti i qelizes • Elementit erresire: do te ulet niveli i goditjes nen nivelin spontan
Impulsi neural • Dy rruge drejt korteksit viziv: e para kalon nga kolikula superiore dhe e dyta kalon nga berthama genikulate laterale
Marrja e informacionit • Ne korteksin viziv kemi tre zona nepermjet te cilave realizohet marrja e informacionit
3 zonat e korteksit viziv • Zona e korteksit viziv primar • Korteksi prestriat • Korteksi infratemporal
Funksionet • Retina: pergjegjese per vetine e kontrastit dhe shkelqyeshmerise • Berthama genikulate laterale: pergjegjese per kodimin e ngjyres dhe kontrastit te shkelqyeshmerise • Korteksi: pergjegjes per vijat, kendet, ngjyren, levizjen