240 likes | 572 Views
Zachowania, działania jednostkowe, zbiorowe, rodzina…. Zachowania, działania jednostkowe…. Pojęcie socjologiczne. Cecha definicyjna. Zachowanie Działanie Czynność społeczna Działanie społeczne Kontakt społeczny. Ruch fizyczny Znaczenie motywacyjne lub kulturowe
E N D
Zachowania, działania jednostkowe, zbiorowe, rodzina… Zachowania, działania jednostkowe…
Pojęcie socjologiczne Cecha definicyjna • Zachowanie • Działanie • Czynność społeczna • Działanie społeczne • Kontakt społeczny • Ruch fizyczny • Znaczenie motywacyjne lub kulturowe • Kierunek ku innym, działanie celowo adresowane do innych • Orientacja na reakcję innych, reakcje partnera • Wzajemne sporadyczne reakcje; o charakterze jednorazowym, przelotnym
Pojęcie socjologiczne Cecha definicyjna • Interakcja • Interakcja powtarzalna • Sekwencja wzajemnych reakcji; dynamiczna, zmienna sekwencja wzajemnie zorientowanych działań partnerów, którzy modyfikują swoje działania w zależności od tego, co robi [mówi] ten drugi • Przypadkowe epizody interakcji; wielość wzajemnych działań tych samych partnerów, które zdarzają się sporadycznie, przypadkowo, bez określonych terminów, interwałów
Pojęcie socjologiczne Cecha definicyjna • Interakcja regularna • Interakcja regulowana • Stosunek społeczny • Rytmiczne epizody interakcji; wzajemne działania tych samych partnerów zdarzają się w stałych terminach, odstępach czasu, mają swój rytm • Przebieg normatywnie wyznaczony; • Schemat interakcji między pozycjami; normatywnie określony schemat oczekiwanych interakcji między partnerami zajmującymi pewne pozycje społeczne i pełniącymi związane z nimi role
Pozycja społeczna (status społeczny): zestaw określonych obowiązków i uprawnień innych niż powiązanych/skojarzonych z inną pozycją Rola społeczna: pula oczekiwań normatywnych, czyli reguły właściwego dla danej pozycji postępowania Pozycja i rola społeczna
Zachowania, działania jednostkowe, zbiorowe, rodzina… Zachowania, działania zbiorowe
Pojęcie socjologiczne Cecha definicyjna • Działania masowe • Wielość działań o indywidualnych celach; wielu ludzi, w podobnym czasie, ale osobno, dla indywidualnych celów, podejmuje podobne działania, które przynoszą zagregowane i skumulowane skutki wykraczające poza zakres prywatny i jednostkowy, a uzyskujące znaczenie ogólnospołeczne
Pojęcie socjologiczne Cechadefinicyjna • Zachowania zbiorowe • Bliskość przestrzenna i /lub sytuacyjna; obecność wielu osób modyfikuje nieraz zachowania jednostek Np. w tłumie: • jednostki działają bezkrytycznie, bardziej spontanicznie, emocjonalnie (rozum został w domu) • ludzie ulegają demoralizacji, brutalizacji, zawieszając normy moralne, obyczajowe • ludzie łatwo ulegają samozwańczym przywódcom, demagogom • wreszcie ludzie wzajemnie się naśladują (syndrom zachowań stadnych) • konformizm inform. przeplata się z normat.; tłum dyktuje i uzasadnia postępowanie
Pojęcie socjologiczne Cecha definicyjna • Działania zbiorowe • Ruchy społeczne • Działania zorganizowane • Wspólne cele i koordynacja • Ukierunkowanie na zmianę społeczną; akcje zbiorowe zmierzające do wywołania lub powstrzymania zmiany społecznej, czyli kontrruchy;UWAGA:syndrom pasażera na gapę (uznanie, że ryzyko działania jest nieopłacalne) • Instytucjonalizacja; Przykład: dzisiejsi tzw. kibole: zachowania zbiorowe, działania zbiorowe, działania zorganizowane?
Ludzie działają podobnie, ale niezależnie od siebie, osobno, bez osobistego kontaktu Ludzie znajdują się w bezpośredniej bliskości i/lub doświadczają tych samych sytuacji, ale jeszcze działają jakby obok siebie, raczej paralelnie niż wspólnie Ludzie rzeczywiście działają razem, dla realizacji wspólnych celów, w sposób skoordynowanyDodatkowo: Ludzie ukierunkowują swoje skoordynowane działania na zmianę. Ludzie postępują w zgodzie z dyktowanymi przez tradycję, obowiązujące normy wzorcami (działania zorganizowane) Formy aktywności zbiorowej – wyróżniki
Organizacja społeczna to zintegrowany zbiór pozycji społecznych i stosunków społecznych, realizujący wspólne, jakieś istotne społecznie funkcje, tworzący swoistą całość odróżnialną od innych podobnych całości… „Myślenie grupowe” to nadmierna identyfikacja i bezkrytyczna lojalność wobec organizacji, utwierdzona we wzajemnych interakcjach i wykluczająca dostrzeżenie i naprawienie błędów i wadliwości w jej funkcjonowaniu! Organizacja społeczna i myślenie grupowe
Zachowania, działania jednostkowe, zbiorowe, rodzina… Rodzina jako grupa społeczna i instytucja
Rodzina jest formą życia zbiorowego. Jej trzonem jest małżeństwo Małżeństwo może byćformalne (zalegalizowane) lub faktyczne. Małżeństwo jest legalnym, względnie trwałym związkiem kobiety i mężczyzny (są już od tego odstępstwa), powołanym w celu wspólnego pożycia, współpracy dla dobra rodziny, a więc głównie wychowania dzieci oraz wzajemnej pomocy. W grę wchodzą również wzajemne satysfakcje emocjonalne: małżeńskie, rodzicielskie (ich rola rośnie). Rodzina jako grupa społeczna i instytucja
Małżeństwo jako trzon rodziny • Dobór partnerów w małżeństwie może być określany przez instytucje prawne lub obyczajowość. Zazwyczaj w ramach rodziny, tj. pomiędzy jej członkami, nie można zawierać związków małżeńskich, a prawo określa stopnie pokrewieństwa, w ramach których można to robić. • Podobnie sytuacja ma się w przypadku płci partnerów. • W niektórych społecznościach można zawierać małżeństwo jedynie z przedstawicielem własnej zbiorowości etnicznej (endogamia); przeciwieństwem jest egzogamia.
Rodzina jako grupa społeczna • Rodzina to grupa społeczna, a więc zbiorowość, którą charakteryzuje więź obiektywna, subiektywna, behawioralna. • Rodzinę można pojmować jako grupę pierwotną. Ma bowiem wszystkie cechy podane przez Charlesa Cooleya: jest względnie trwała, niezbyt liczebna, wielofunkcyjna, jej więzi oparte są na stosunkach „face to face”, jest agendą socjalizacji (pierwotnej). • Więzi rodzinne, w odróżnieniu od małżeńskich, mają charakter bardzo (bardziej) trwały.
Rodzina jako grupa społeczna • Członkowie rodziny są połączeni więzami małżeńskimi, pokrewieństwa, powinowactwa, czasem adopcji, siecią wzajemnych zależności i stosunków społecznych, prowadzą wspólne gospodarstwo domowe; • pełnią role: matki, ojca, współmałżonka, dziecka, brata, siostry, czasem dziadka/babci, krewnego, powinowatego. • Rodzina jako grupa to zatem związek intymnego, wzajemnego uczucia, współdziałania i wzajemnej odpowiedzialności, w którym akcent pada na wzmacnianie wewnętrznych relacji i interakcji. • Osobowe funkcje rodziny: małżeńska lub partnerska (bycie żoną, mężem, partnerem, partnerką); rodzicielska (bycie ojcem, matką); braterska (bycie siostrą lub bratem)
Rodzina jako instytucja społeczna • Rodzina jest powszechnikiem kulturowym. Jako instytucja jest to zatem utrwalony w tradycji wszystkich kultur, zrytualizowany zespół działań ludzkich, ukierunkowany na zaspokajanie określonych potrzeb swoich członków. • Funkcje instytucjonalne rodziny to zatem wyspecjalizowane oraz permanentne działania i współdziałania członków rodziny, mniej lub bardziej uświadamiane, podejmowane w ramach wyznaczonych przez obowiązujące normy i wzory, a prowadzące do określonych efektów głównych i pobocznych.
Instytucjonalne funkcje rodziny • materialno-ekonomiczna • opiekuńczo-zabezpieczająca • prokreacyjna (zapewnia biologiczną ciągłość społeczeństwa) • seksualno-emocjonalna (regulacja stosunków seksualnych, emocjonalne wsparcie, zaspokajanie potrzeby miłości – dziś urasta do najważniejszej w kulturze euroamerykańskiej) • legalizacyjno-kontrolna lub integracyjno-wychowawcza • socjalizacyjna (zapewnia ciągłość kultury w szerokim rozumieniu) • klasowo-stratyfikacyjna (wyznacza status członków) • kulturalno-rekreacyjno-towarzyska
Typy rodzin • Mała/nuklearna (dwupokoleniowa) i duża (poszerzona, wielka) • Małe mogą być pełne i niepełne • Monogamiczna i poligamiczna • Matriarchalne i patriarchalne • Generacyjna i prokreacyjna
Alternatywne modele rodzin • Kółko przyjacielskie (patrz polskie seriale) • Casus „friends” (wspólne gospodarstwo) • Rodzina – układanka (patchwork family) • DINKS (double income, no kids) • Rodzina nomadyczna (na odległość, małżeństwa wizytowe; vide tenisiści) • Rodzina dwustopniowa (małżeństwo intymne, zamiast narzeczeństwa; uwaga na „zespół przedślubnej akceptacji” ze strony rodziców) • Kohabitacja (konkubinat)