Kızamık Kızamıkçık Kongenital Kızamıkçık Sendromu Sürveyans Genelgesi 2010

1. Kızamık Kızamıkçık Kongenital Kızamıkçık Sendromu Sürveyans Genelgesi 2010

2. KIZAMIK 2002- 2010 Kızamık ve Kızamıkçığın Eliminasyonu ve Kongenital Kızamıkçık Sendromunun Önlenmesi Kızamık aşılama hızı 2002 –% 82 2009 - % 97 Kızamık Olgu Sayısı 2001 – 30.509 2009 - 4 (3 importe , 1 importe olgu ile ilişkili olgu)

3. 2002 …… Kızamık Eliminasyon Programı 2006 …… Kızamıkçığın Eliminasyonu ve Konjenital Kızamıkçık Sendromunun Önlenmesi Programı Program hedefleri; • Kızamık, kızamıkçık ve konjenital kızamıkçık sendromunu önlemek • 2010 yılı sonuna kadar Türkiye’de yerli kızamık ve kızamıkçık virüs dolaşımını durdurmak, • 2010 yılından sonra dışarıdan gelecek yeni virüslerin Türkiye’de yerleşmesini önlemek

4. Yeni genelge kapsamında • Sürveyansın yıl boyunca sürdürülmesi • Şüpheli/ olası olgu tanımına uyan tüm olguların incelenmesi • İmportasyon, aşı yetersizliği, eksik aşılılık… durumlarının sorgulanması • Aktif sürveyansın AFP ve MNT sürveyansına entegrasyonu • Riskli ülkelerden gelebilecek importe olgular için önlem alınması

6. Kızamık Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

7. Kızamık için Klinik Tanımlama 38 0‘den yüksek ateş ve Makülopapüler döküntü ve Öksürük veya burun akıntısı veya konjunktivit

8. Kızamık Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri Kızamığa özgü IgM antikoru saptanması veya Kızamık virüs izolasyonu veya RT -PCR ile kızamık viral RNA saptanması veya 2-4 hafta arayla alınan serum örneklerinde kızamığa özgü IgG antikor titresinde belirgin (en az 4 kat) artış

9. Şüpheli Vaka Makülopapüler döküntüyle seyreden herhangi bir hastalık Olası Kızamık Vakası (Klinik Vaka) Klinik tanımlamayla uyumlu vaka

10. Kesin Kızamık Vakası Lab ile Doğrulanmış Vaka Epidemiyolojik İlişkili Vaka Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan olası vaka (semptomların başlamasından 7–18 gün önce temas- ilişkisi bulunma durumu) • Laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka veya • yakın zamanda aşılanmış ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan vaka

11. Kızamıkçık Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

12. Kızamıkçık için Klinik Tanımlama Makülopapüler döküntü ve Servikal/suboksipital/postauriküler adenopati veya artralji/artrit

13. Kızamıkçık Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri Kızamıkçığa özgü IgM antikoru saptanması veya Kızamıkçık virüs izolasyonu Veya RT-PCR ile kızamıkçık viral RNA saptanması veya 2-4 hafta arayla alınan serum örneklerinde kızamıkçığa özgü IgG antikorunda en az 4 kat artış

14. Şüpheli Kızamıkçık Vakası Makülopapüler döküntüyle seyreden herhangi bir hastalık Olası Kızamıkçık Vakası (Klinik Vaka) Klinik tanımlamaya uyan vaka

15. Kesin Kızamıkçık Vakası Lab ile Doğrulanmış Vaka Epidemiyolojik İlişkili Vaka Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan olası vaka (semptomların başlamasından 12–23 gün önce temas- ilişkisi bulunma durumu) • Laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka veya • yakın zamanda aşılanmış ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan vaka

16. Konjenital Kızamıkçık Sendromu Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

17. KKS için Klinik Tanımlama 1 yaşından küçük bir çocukta, A grubu bulgulardan en az iki veya A ve B grubu bulgulardan bir konjenital durumun bulunması A GRUBU B GRUBU Purpura Splenomegali Mikrosefali Gelişme geriliği Meningoensefalit Radiolusent kemik hastalığı Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde başlayan sarılık • Sensorinöral işitme kaybı • Konjenital kalp hastalığı • Pigmenterretinopati • Katarakt • Konjenital glokom

18. KKS Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri Kızamıkçığa özgü IgM antikorunun saptanması veya Kızamıkçık aşısı uygulanmamış olmasına rağmen; 6-12 aylar arasında en az iki kez kızamıkçığa özgü IgG antikor düzeyinin aynı düzeyde devam ettiğinin gösterilmesi veya Uygun klinik örnekte kızamıkçık virüsü saptanması (RT- PCR ile nükleik asid saptanması veya kızamıkçık virüs izolasyonu)

19. Şüpheli KKS Vakası Bir yaşından küçük bir çocukta, A grubu klinik bulgulardan en az birinin bulunması Olası KKS Vakası (Klinik Vaka) Başka bir etiyolojik açıklama yapılamayan bir bebekte, A grubundan en az iki veya A ve B gruplarından birer klinik gösterge saptanması

20. Kesin KKS Vakası • Laboratuvarla Doğrulanmış KKS Vakası: Şüpheli bir vakada, konjenital kızamıkçık sendromunun laboratuvar kriterlerinin bulunması. b. Epidemiyolojik Bağlantılı KKS Vakası: Annesinde gebeliği sırasında doğrulanmış kızamıkçık enfeksiyonu saptanmış olan bir bebekte, A grubundan en az bir klinik gösterge saptanması.

21. Sağlık Müdürlüğü(son sınıflama) HASTANE/ ÖZEL KURUM SONUÇ En geç 48 saat içinde bildirilecek Bölge Hıfzısıhha Müdürlüğü örnek örnek HER AY İl Vaka Cetveli İle RSHMB SAĞLIK BAKANLIĞI

22. Ulusal Kızamık/Kızamıkçık Sürveyansı Akış Şeması Hastaneler/Özel Sağlık Kuruluşları Aile Hekimi Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formunu doldur Vaka İnceleme Formunu doldur Serum gönder, sıcak vakaysa idrar ve nazofarengealsürüntü de al ve gönder Sıcak vaka olup olmadığını değerlendir TSM/Sağlık Grup Başkanlığı Salgın incelemesi başlat İhbar Sıcak Vaka Sıcak vaka değil Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formu Vaka inceleme formları tamamlanır tamamlanmaz Örnekleri formlarıyla gönder Vaka Cetveli oluştur (haftada 1 kez) gönder İhbar İdrar ve nazofarengeal sürüntü de al ve gönder Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formunu ve Vaka İnceleme Formunu doldur. Serum al ve gönder Aktif sürveyans bildirim Vaka İnceleme Formu (son sınıflama) İl Vaka Cetveli oluştur ve ayda 2 kez gönder İl Sağlık Müdürlüğü Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formu Haftada 2 kez numune gönder Sıcak vakaysa hemen gönder İhbar BHM Laboratuvarı Sağlık Bakanlığı Bul. Hast. ve Salgın Kont. Dai Bşk. İzolasyon için örnek iste ve gönder Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formu BHM Haftalık Formunu gönder IgM (-) IgM (+) Döküntüden sonraki ilk 3 gün içerisinde alınmış ise tekrarlanacak RSHMB DSÖ Genotip tayini

23. SICAK VAKA Kesin vaka ile temas öyküsü olan veya döküntünün başlamasından önceki 3 hafta içerisinde seyahat öyküsü olan veya aşısız veya yaşına göre eksik aşılı olan veya kümelenme gösteren olası kızamık/kızamıkçık vaka tanımına uyan vaka

24. Sıcak Vaka • Serum (tüm şüpheli ve olası olgulardan) • Nazofaringealsürüntü • İdrar 24 saat içinde transport RSHMB Laboratuvarına gönderilecek

25. Kızamık/ Kızamıkçık Vaka Bildirim ve Laboratuvar İstek ve Sonuç Formu

26. Kızamık/ Kızamıkçık Vaka İnceleme Formu

27. *Döküntünün başlamasından itibaren

28. Uygun Serum Örneği Döküntü başlangıcından sonra 28 gün içinde alınmış Hemolize edilmeden ayrılmış Soğuk zincire uygun olarak saklanmış ve gönderilmiş

29. Kızamık/ Kızamıkçık Ig M – Şüpheli İlk 3 günde Ig M - Negatif 7-10 gün sonra ikinci serum örneği alınır

30. 6 aydan küçük bebek Kızamıkçık Ig M ve Ig G için ikinci serum örneği alınır 6 aydan büyük bebek Birkaç ay sonra Kızamıkçık Ig G için ikinci serum örneği alınır Şüpheli KKS Ig M – Negatif

31. Tam Kan DONDURULMAMALI ETİKET Hastanın Adı Soyadı Örneğin Cinsi Örneğin Alındığı Tarih Steril tüpe 5 ml kan örneği Formların eksiksiz ve doğru doldurulması Vaka Bildirim ve Laboratuvar İstek ve Sonuç Formu Vaka İnceleme Formu KKS İnceleme Formu 10-15 dk oda sıcaklığında beklettikten sonra 3000 rpm devirde sanrifüj Ya da Hemoliz olmaması için hemen buzdolabına alınması ve serum ayrılıncaya dek bekletilmesi 4-80c’de saklanmalı ve 24 saat içinde soğuk zincir kurallarına uygun biçimde Lab’a gönderilmeli

32. Serum örneği 24 saat içinde laboratuvara GÖNDERİLEMİYORSA • Buzdolabında en fazla 5 gün saklanabilir • 5 günden fazla saklanacaksa -200’de olmalı ve laboratuvara donmuş olarak buz kutuları içinde ulaştırılır

33. NAZOFARENGEAL SÜRÜNTÜ 0-4 gün içinde Viral taşıyıcı vasat içeren tüplere (RSHM tarafından hazırlanacak) Steril eküvyon kullanılarak Laboratuvara gidene dek buzdolabında +40’de saklanır 24 saat içinde gönderilemezse eküvyon taşıyıcı vasatın içinde dikkatlice çalkalanır ve atılır

34. İDRAR ÖRNEĞİ 0-7 gün içinde 10-40 ml yeterli Mümkünse sabah ilk idrar Steril olması için idrar kültür kabı ya da tek kullanımlık 50 ml’lik santrifüj tüpü Laboratuvara gidene dek buzdolabında saklanır Asla dondurulmaz Saklanması için viral taşıyıcı vasat gerekmez

35. KKS sürveyansı KKS Vaka İnceleme Formu Serum örneği alınması Virus izolasyonu için – idrar örneği • Sadece kızamıkçığa karşı bağışık olan kişiler ile temas etmeli • Duyarlı gebe kadınlarla temas etmemesine dikkat edilmeli

36. KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGREEDİLMESİ • Pediyatri • Dahiliye • Enfeksiyon hastalıkları • Yenidoğan • Kadın hastalıkları ve doğum • KBB • Kardiyoloji • Göz servisleri ve poliklinikleri • AFP için de ek olarak nöroloji servisi ziyareti İki haftada bir kurum ziyareti

37. KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGREEDİLMESİ İlgili hastane sorumlularının belirlenmesi ve bu konuda hizmet içi eğitim almaları Hasta yatış defterlerinin incelenmesi

38. ICD-10 sisteminde aranacak olan tanılar ve kodları • Kızamık (Rubeola)…………………………………... B05 • Kızamıkçık (Rubella)………………………………... B06 • Konjenital Kızamıkçık (Rubella) sendromu..35.0 • Beşinci Hastalık (Eritema Infeksiyozum) …. B08.3 • Altıncı Hastalık (RoseolaInfantum) ………… B08.2

39. Sağlık Müdürlüğü KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGREEDİLMESİ İKİ HAFTADA BİR Aktif Sürveyans İl İzlem Formu ile SAĞLIK BAKANLIĞI