Chẩn đoán có thai và thụ tinh nhân tạo Đàm Văn Tiện

1. Chẩn đoán có thai và thụ tinh nhân tạoĐàm Văn Tiện

2. Importance of pregnancy diagnosis • Về khía cạnh kinh tế: Chẩn đoán có thai sớm giúp phát hiện những cá thể không đậu thai để TTNT (AI) lại tránh lãng phí thức ăn và công nuôi gia súc • Trong thương mại người ta không bán gia súc cái đang có thai, liên quan đến chế độ bảo hiểm

3. Một số phương pháp chẩn đoán có thai Động dục trở lại/Return to estrus Triệu chứng lâm sàng/Clinical methods Miễn dịch học/Immunologic test Khám trực tràng/ Rectal Palpation Siêu âm/Utrasonography Hormone Pregnancy- associated subtances P4, Estrone sulphate,eCG Early pregnancy factor

4. Return to estrus • Gia súc cái không động dục trở lại sau khi phối có thể coi là đã chửa • Kỹ thuật chẩn đoán có thai sớm đã được áp dụng rộng rãi và rẻ tiền ở các nước

5. Return to estrus: cattle Cow buffalo Biểu hiện: Nhảy lên con khác, tìm kiếm con đực, tấy sưng âm hộ, dịch âm hộ tiết Động dục thầm lặng rất khó xác định

6. Return to estrus : pig Ấn mạnh vào lưng để xác định “phản xạ đứng yên” Tấy sưng âm hộ

7. Return to estrus: goat and sheep Vasectomized ram Marking harness color of crayon

8. Return to estrus: horse Chất hấp dẫn sinh dục (ngoại hormone) công cụ phát hiện động dục - Con đực bằng tập tính hít mùi có thể nhận biết được chất tiết được tiết ra từ âm hộ ở giai đoạn mê ì

9. Return to estrus • Ưu việt Rẻ tiền, dễ áp dụng • Hạn chế Hiệu quả của phương pháp phụ thuộc vào tính chính xác của kỹ thuật phát hiện động dục

10. Methods of pregnancy diagnosis Return to estrus Clinical methods Immunologic test Rectal Palpation Utrasonography Hormone Pregnancy- associated subtances P4, Estrone sulphate,eCG Early pregnancy factor

11. Rectal Palpation Khám thai qua trực tràng áp dụng cho gia súc lớn trâu bò ngựa Thông qua trực tràng, bằng cảm giác bàn tay để nhận biết trạng thái của tử cung, buồng trứng, kích thước thai và màng ối trong các tháng chửa khác nhau

12. Rectal Palpation • Điểm tiến bộ • Phương pháp rẻ tiền dễ làm • Có thể xác định tuổi thai sớm • Cho ngay kết quả sau khi khám • Điểm yếu - Chỉ áp dụng cho động vật lớn

13. Utrasonography • Sử dụng sóng siêu âm để thăm dò thai • Sóng dội lại từ các mô sẽ được bộ phận nhận cảm của máy tiếp nhận với các bức sóng • Con chíp điện tử nhận tín hiệu và quyet tín hiệu lên màn hình

14. Utrasonography Structures that contain fluid  black image Hình ảnh trên màn hình thấy được  màu trắng là đầu và thân của thai

15. Utrasonography Máy siêu âm cầm tay dùng để chẩn đoán có thau Nhẹ nhàng và tiện dụng

16. Utrasonography • Ưu việt • Kết quả với độ chính xác cao • Có thể chẩn đoán tuổi thai ở 25 ngày - Còn dùng để kiểm tra tình trạng bệnh lí của thai (nếu có) • Hạn chế - Giá máy đắt - Mất nhiều thời gian để thao tác so với khám thai bằng trực tràng

17. Methods of pregnancy diagnosis Return to estrus Clinical methods Immunologic test Rectal Palpation Utrasonography Hormone Pregnancy- associated subtances P4, Estrone sulphate,eCG Early pregnancy factor

18. Immunologic test Tên tiếng Anh của chất thử EPF: Early pregnancy factor eCG: Equine chorionic gonadotropin Pregnancy associated subtance

19. Immunologic testHormone • Test miễn dịch phóng xạ RIA và test miễn dịch ELISA để chẩn đoán có thai dựa vào sự xuất hiện của hormone xuất hiện trong cơ thể • Progesterone: Hormone này thấy trong sữa, máu, phân và dịch nước bọtdùng để chẩn đoán có thai sớm khoảng 20-24 sau khi phối tinh ở tất cả các loài • estrone sulfate: Có thể thấy trong sữa, máu, phân và dịch nước và nó là chỉ thị có chửa ở tất cả các động vật nuôi • Đối với ngựa, kiểm tra PMSG (hormone nhau thai) trong máu ở 40 ngày trở đi cũng được sử dụng để chẩn đoán có thai

20. Hormone • ProgesteroneHormone này thấy trong sữa, máu, phân và dịch nước bọtdùng để chẩn đoán có thai sớm khoảng 20-24 sau khi phối tinh ở tất cả các loài Kiểm tra progesterone trong sữa Kit ELISA kiểm tra sữa, được dùng chẩn đoán có thai được sử dụng rộng rãi (thương mại hóa)

22. Pregnancy- associated substances • Early pregnancy factor (EPF): Chẩn đoán có thai bằng miễn dịch học lần đầu tiên được áp dụng ở heo, cừu và bò • EPF chẩn đoán miễn dịch học ít được dùng để chẩn đoán có thai vì đắt và thời gian lâu • Nhưng phương pháp này lại được dùng để chẩn đoán thai hư, thai chết trong giai đoạn mới có chửa

23. Pregnancy- associated substances • Protein đặc hiệu B trong huyết thanh bò chửa (bPSPB) • bPSPB xác định test phóng xạ RIA và huyết thanh bò chửa vào ngày thứ 24 có thể chẩn đoán được • Độ chính xác cao hơn hẳn so với phương pháp chẩn đoán progesterone, vì bPSPB đây là loại protein đặc hiệu • Protein trong huyết thanh bò chửa (PSP60) • Xác định bằng test phóng xạ RIA từ tuổi thai 28 ngày ở bò • Linh động, hiệu quả được áp dụng trong trường hợp phối tự nhiên, không biết chính xác ngày phối giống (AI)

24. Summary

25. Summary

26. Thanks for your listening