690 likes | 1.67k Views
Lipid Düşürücü İlaçlar. Ders Planı. Lipoproteinlerin metabolizması Antihiperlipidemik ilaçlar HMG-KoA Redüktaz inhibitörleri (statinler) Fibratlar Nikotinik asit (niasin) Resinler Obezite tedavisinde kullanılan ilaçlar Orlistat Sibutramin. Lipoproteinler. Şilomikronlar
E N D
Ders Planı • Lipoproteinlerin metabolizması • Antihiperlipidemik ilaçlar • HMG-KoA Redüktaz inhibitörleri (statinler) • Fibratlar • Nikotinik asit (niasin) • Resinler • Obezite tedavisinde kullanılan ilaçlar • Orlistat • Sibutramin
Lipoproteinler • Şilomikronlar • Şilomikron Kalıntıları • Çok Düşük Dansiteli Lipoproteinler (ÇDDL)Very Low Density Lipoproteins (VLDL) • Orta Dansiteli Lipoproteinler (ODL)Intermediate Density Lipoproteins (IDL) • Düşük Dansiteli Lipoproteinler (DDL)Low Density Lipoproteins (LDL) • Yüksek Dansiteli Lipoproteinler (YDL)High Density Lipoproteins (HDL)
DDL ↑ OKSİDASYON Trombosit kümelenmesi vetromboksan salıverilmesi ↑ Monositlerin dokuya toplanması Damarda NO salıverilmesinde ↓ Makrofajlara dönüşüm Endotele bağımlı gevşeme ↓ Vazokonstriksiyonve trombüs oluşumu Fagositoz Köpük hücresi oluşumu Damar duvarı yıkımı Trombositlerin yapışması ve sitokinlerin üretilmesi Parçalanma Oksidasyon ürünleri ve enzimlerin açığa çıkışı Epitel hasarı ATEROSKLEROTİKPLAK OLUŞUMU Düz kas proliferasyonu
Primer Hiperlipoproteinemiler X: Ksantoma; P: Pankreatit; A: Prematür ateroskleroz
Bazı Sekonder Hiperlipidemi Türleri X: Ksantoma; P: Pankreatit; A: Prematür ateroskleroz; T: Trigliserid (mg/dl); C: Kolesterol (mg/dl)
3-hidroksi-3-metilglutaril-koenzim A redüktaz enzimini inhibe ederler. DDL-k ~ % 30 - 40 ↓ + resin ~ % 50 ↓ TG ~ % 25 ↓ YDL-k ~ % 10 ↑ Yan Etkileri Sık görülenler GİSbulantı, kusma, diyare Başağrısı Seyrek görülenler Myozit-benzeri sendromYüksek dozlarda veya CYP3A4 inhibitörleri ile birlikte alındıklarında rabdomiyoliz Hepatotoksisite Gebelerde ve emzirenlerde kontrendike HMG-KoA Redüktaz İnhibitörleri(Statinler)
Asetil KoA Asetil KoA Asetil KoA KoA Asetoasetil KoA 3-hidroksi-3-metilglutaril KoA(HMG-KoA) KoA KoA HMG-KoA redüktaz (–) Asetoasetat Asetil KoA Mevalonik asit Kolesterol Lanesterol Skualen
Atorvastatin ATOR10, 20 ve 40 mg, 30 tablet KOLESTOR 10, 20 ve 40 mg, 30 tablet LİPİTAKSİN10, 20 ve 40 mg, 30 tablet LİPİTOR10, 20 ve 40 mg, 30 tablet SAPHİRE10, 20 ve 40 mg, 30 tablet TARDEN10, 20 ve 40 mg, 30 tablet Doz: 10-20 mg/gün, P.O. Serivastatin LİPOBAY0.2 mg ve 0.3 mg, 28 tablet Doz: 0.2-0.3 mg/gün, P.O. Pravastatin PRAVACHOL10 ve 20 mg, 20 tablet40 mg, 30 tablet Doz: 20-40 mg/gün, P.O. Simvastatin LİPOVAS10 mg, 28 tablet SİMVAKOL10 mg, 28 tablet ZOCOR10 ve 20 mg, 28 tablet40 mg, 28 fort tablet ZOVATİN20 ve 40 mg, 30 tablet Doz: 10-80 mg/gün, P.O. Fluvastatin LESCOL40 mg, 28 kapsül LESCOL XL80 mg, 28 tablet(kontrollü salıveren) Doz: 20-40 mg/gün, P.O.
Etki mekanizmaları tam olarak aydınlatılamamıştır. DDL-k ~ % 10 ↓ ÇDDL YDL-k ~ % 10 ↑ gemfibrozil apoA-1 sentezini artırdığı için YDL-k ~ % 10 - 25 ↑ Yan Etkileri Sık görülenler (%2-5) Abdominal ağrı Bulantı Diyare Seyrek görülenler Myozit-benzeri sendromstatinlerle kombinasyon, riski artırır Hepatotoksisite Raş, alopesi, impotens Safra taşı oluşumu ↑ Fibratlar
Fenofibrat LİPANTHYL 200 M250 mg, 30 kapsül LİPOFEN SR250 mg, 30 kapsül Doz: 250 mg/gün, P.O. Gemfibrozil LOPİD600 mg, 30 ve 100 tablet Doz: 600 mg x 2, P.O.
Etki mekanizmaları tam olarak aydınlatılamamıştır. ÇDDL ~ % 20 - 60 ↓ DDL-k ~ % 15 - 30 ↓ + resin ~ % 40 - 60 ↓ + statin ~ % 70 ↓ YDL-k ↑ (en fazla artıran ajan) Yan Etkileri Sık görülenler Flushing GİS: bulantı, kusma, diyare Seyrek görülenler Hepatit, kolestatik sarılık Hiperglisemi, hiperürisemi Kontrendikasyonlar Diyabet Peptik ülser Gut Karaciğer hastalığı olanlar Gebelik Nikotinik Asit (Niasin) Doz 1-1.5 g x 3 kez/gün, P.O. Önce düşük doz başlanır (100-200 mg x 3 kez) sonra giderek artırılır.
Barsakta safra asitleri ile kompleks yaparak onların absorbsiyonunu engellerler. DDL-k ~ % 20 - 30 ↓ + statin ~ % 50 - 60 ↓ TG ↑ (tedavinin başlangıcında) Yan Etkileri Konstipasyon Etkileşim Tiazid diüretikler Fenilbutazon Fenobarbital Oral antikoagülanlar Digital Tetrasiklinler Demir içeren bileşikler Tiroid preparatları Resinler (Kolestiramin, Kolestipol) Kolestiramin KOLESTRAN4 g, 30 poşet toz Doz: 4 g x 3 kez/gün, P.O. ile başlanıp 5-10 g x 2-3 kez/gün dozuna kadar çıkılır
Kolesterolün barsaktan emilimini engeller (Putatif Transport proteini NPC1L1’i inhibe ederek). Statinlerle kombine ya da tek başına kullanılır. DDL-k ~ % 15 - 20 ↓(tek başına) Yan Etkileri İshal Karın ağrısı Baş ağrısı Anjiyoödem Döküntü Fibratlarla birlikte kullanılmamalıdır Ezetimib EZETROL10 mg, 7 tablet/kutu ve 28 tablet/kutu Doz: 10 mg/gün, P.O.
Gastrik ve pankreatik lipazı inhibe ederek diyetle alınan yağların emilmesini azaltır. 2 yıldan uzun süre kullanılmamalıdır. Yan Etkileri Steatore Flatulans Obezite Tedavisinde Kullanılan İlaçlarOrlistat Orlistat XENİCAL120 mg, 84 kapsül/kutu Doz: 120 mg x 3 kez/gün, PO
Noradrenalin ve serotonin reuptake blokörüdür. İştahı azaltıcı etki gösterir. 1 yıldan uzun süre kullanılmamalıdır. Yan Etkileri (seyrek) Konstipasyon Anoreksi Ağız kuruluğu Uykusuzluk Çarpıntı Hipertansiyon Anksiyete Tad duyusunda bozulma Obezite tedavisinde Kullanılan İlaçlarSibutramin REDUCTİL10 ve 15 mg, 28 kapsül/kutu ZELIUM10 ve 15 mg, 28 kapsül/kutu Doz: 10 mg (sabah) PO ile başlanır.
Ağır hipertrigliseridemi tedavisinde öncelikle tercih edilmesi gereken ilaç aşağıdakilerden hangisidir? A) Nikotinik asit B) Gemfibrozil C) Atorvastatin D) Simvastatin E) Kolastiramin (Cevap B) 2004 Nisan
Drug Effects on HDL: Niacin B C-II TG NIACIN LPL CM/VLDL Intestine B LDLR CMR/IDL NIACIN A-I A-I * CE LCAT FC FC CE ABC1 Liver Nascent HDL HL Macrophage Mature HDL *Inhibits uptake of apoA-I but not CE
+ + Drug Effects on HDL: Fibrates B FIBRATES C-II TG LPL CM/VLDL Intestine B LDLR CMR/IDL A-I FIBRATES A-I CE LCAT FC FC CE ABC1 Liver Nascent HDL HL Macrophage Mature HDL
+ Drug Effects on HDL: Estrogens B C-II TG LPL CM/VLDL Intestine B LDLR CMR/IDL A-I A-I ESTROGENS CE LCAT FC FC CE ABC1 Liver Nascent HDL HL Macrophage Mature HDL ESTROGENS
+ + Drug Effects on HDL: Statins B C-II TG LPL CM/VLDL Intestine B LDLR STATINS CMR/IDL A-I A-I STATINS CE LCAT FC FC CE ABC1 Liver Nascent HDL ? HL Macrophage Mature HDL STATINS
Possible Atherogenic Changes Accompanying Hypertriglyceridemia Increased VLDL cholesterol-rich remnants Small, dense LDL Low HDL Hypertriglyceridemia Increased chylomicron remnants Coagulation changes Miller M. Eur Heart J. 1998;19(Suppl H):H18-H22.
Atherogenicity of Small, Dense LDL Endothelial Chemoattractants LDL Monocyte Endothelium Macrophage LDL Mildly oxidized Macrophage Foam Cell Smooth Muscle Cell Highly oxidized Evidence from in vitro studies suggests that large, buoyant LDL particles are more resistant to oxidative stress and small, dense LDL particles more susceptible to oxidation.
Lipoprotein Classes and Inflammation Chylomicrons,VLDL, and their catabolic remnants LDL HDL apoB apoE apoA-I apoA-II apoE > 30 nm 20–22 nm 9–15 nm Potentially anti- inflammatory Potentially proinflammatory Doi H et al. Circulation 2000;102:670-676; Colome C et al. Atherosclerosis 2000;149:295-302; Cockerill GW et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol 1995;15:1987-1994. Slide Source: Lipids Online www.lipidsonline.org
Role of LDL in Inflammation LDL Readily Enter the Artery Wall Where They May be Modified LDL Vessel Lumen Endothelium LDL Oxidation of Lipidsand ApoB Hydrolysis of Phosphatidylcholineto Lysophosphatidylcholine Aggregation Other Chemical Modifications Modified LDL Intima Modified LDL are Proinflammatory Steinberg D et al. N Engl J Med 1989;320:915-924. Slide Source: Lipids Online www.lipidsonline.org
HDL inhibit the oxidative modification of LDL Vessel Lumen Monocyte LDL AdhesionMolecules Endothelium MCP-1 LDL HDL InhibitOxidationof LDL Modified LDL Cytokines Foam Cell Macrophage Intima HDL Promote Cholesterol Efflux Mackness MI et al. Biochem J 1993;294:829-834.
VLDLR LDL Statins: Mechanism of Action VLDL Cholesterol synthesis Apo B LDL receptor (B–E receptor) synthesis LDL receptor–mediated hepatic uptake of LDL and VLDL remnants Apo E Serum LDL-C Intracellular Cholesterol Apo B Serum VLDL remnants Serum IDL Hepatocyte Systemic Circulation Reduce hepatic cholesterol synthesis, lowering intracellular cholesterol, which stimulates upregulation of LDL receptor and increases the uptake of non-HDL particles from the systemic circulation.
LDL Nicotinic Acid: Mechanism of Action Mobilization of FFA Apo B Serum VLDL results in reduced lipolysis to LDL VLDL VLDL TG synthesis VLDL secretion Serum LDL HDL Liver Circulation Hepatocyte Systemic Circulation Decreases hepatic production of VLDL and of apo B