150 likes | 252 Views
Onderzoek verdeelmodel inkomensdeel Participatiewet 2015. Technische toets Maarten Allers COELO. Technische toets. Via dialoog met onderzoekers Verwerkt in eindrapporten Deze presentatie : focus op hoe goed verklaart het model de bijstandslasten ?
E N D
OnderzoekverdeelmodelinkomensdeelParticipatiewet 2015 Technischetoets Maarten Allers COELO
Technischetoets • Via dialoog met onderzoekers • Verwerkt in eindrapporten • Dezepresentatie: focus op • hoe goedverklaart het model de bijstandslasten? • wordtgecorrigeerdvoor het effect van eigenbeleid & uitvoering? • Dusniet op prikkelwerking, uitlegbaarheid, ………..
Decentralisatiebijstand • Jaren 80: bijstandslastenalsonbeïnvloedbaargezien • Bijstandsontvangersmoestenvooralhun geld op tijdkrijgen • Jaren 90: kantelingdenken • 2004: decentralisatiebijstand • Beleidsvrijheidgemeenten • Financiering met prikkelwerking • Groot succesgemeenten: bijstandsafhankelijkheidomlaag • Gemeentelijkbeleiddoetertoe
Financiering bijstandluistert erg nauw • Wieaan de voorwaardenvoldoetmoet je eenuitkeringgeven • Rijkbepaaltvoorwaarden en bedragen • Daarom is kostendekkendeuitkeringnodig • Rechtvaardig & betrouwbaar • Gemeentenkunnenfinanciëleklappen maar beperktopvangen • Groot verschil met bijv. Algemeneuitkeringgemeentefonds • Bewustgekozenvoorglobaalverdeelsysteem
Verdeelmodel op basis van verklaringsmodel • Watverklaarthoogtebijstandsuitgaven? • 1. Exogenefactoren • samenstellingbevolking • aanwezigheidbanen • enz • 2. Eigen beleid & uitvoering – moetniet in verdeelmodel
Nietoveralzijngegevensover - nietalles is meetbaar • Sociaal-economischegeschiedenis • Beschikbaarheidbanen over de grens • Eigen beleid & uitvoering • Enz.
Watals je eenverklarende factor weglaat? • Bijvoorbeeld: eigenbeleid & uitvoering • Factoren die daarmeesamenhangenkrijgeneengrotergewicht • Gemeenten met effectiefbeleidkrijgeneentelageuitkering • en omgekeerd • Dus: allesmeenemen in verklaringsmodel, eigenbeleidweglatenuitverdeelmodel
Ape-model • Verbeteringbestaandverdeelmodel • Tientallenvariantenbekeken • met extra of juist minder verdeelmaatstaven • Geprobeerdfactoren op tenemen die eigenbeleid & uitvoeringweergeven • Blijktniettelukken • Model houdtgeenrekening met verschillen in beleid en uitvoering • Ookniet met andereniet-meetbarelokaleverschillen
Trendmodel (SEO) • Corrigeertvooronmeetbarefactoren • Maar danmoeten die welonveranderlijkzijn • bijvoorbeeldligging, cultuur of langjarigbeleid • Ditkan door alleennaarveranderingentekijken • factor X verandert – watgebeurter met de bijstandslasten? • dingen die nietveranderenblijvendanbuitenbeschouwing • Verdeelmodelgecorrigeerdvoorconstantgemeentelijkbeleid • bijvoorbeeldalsgevolg van lokalenormen & waarden • Het blijkt in de praktijklastig om veranderingen in bijstandslastengoedteverklaren
Multiniveaumodel (SCP) • Gaatuit van huishoudens, niet van gemeenten • Gemeentenzittenniet in de bijstand • Gaatper huishoudenstypenawat de kans op bijstand is • Koppel daareenbedragaan • Door cijfers op gemeenteniveautegebruikengooi je allehuishoudensdaar op één hoop • je verliestwaardevolleinformatie • Houdtrekening met effect van wijk & regio • Effect gemeentewel in verklarings- maar niet in verdeelmodel • Verdeelmodelgecorrigeerdvooreigenbeleid & uitvoering
Verschillenanalyse (Cebeon) • Combinatie van statistische en kwalitatievegegevens • Eigen beleidmeegenomen, maar hoe is nietgeheelduidelijk • Uitkomstennietreproduceerbaar • rapportagesummier over gevolgdemethode • methodedeelsgebaseerd op inschattingen en steekproef • Alser de volgendekeerietsandersuitkomt, is dan de werkelijkheidveranderd, of wordt die andersingeschat? • Erg arbeidsintensief: nietmakkelijk om naenkelejarennategaan of aanpassingnodig is
Watbepaaltkwaliteit model? • Geeftgoedeverklaringvoorniettebeïnvloedenbijstandslasten • Rechtvaardig & betrouwbaar • Eigen beleid & uitvoering mag verdelingnietsturen • Allerelevantefactorenmoetenwordenmeegenomen • Vingeraan de pols moetmogelijkzijn • Regelmatigherschattentercontrole
Watbepaaltkwaliteit model? • Kleinsteherverdeeleffecten = bestesysteem? • Nee • Huidigeuitgavendeelsgestuurd door inkomsten – dus door bestaandverdeelsysteem • Andereopzetverdeelsysteemleidtdaaromtijdelijk tot nieuweherverdeeleffecten • Herverdeeleffectenonbelangrijk? • Nee • Herverdeeleffectenmoetenwelbinnen de perkenblijven
Goed model → tekort = eigenschuld? • Nee • Model is nooit de werkelijkheid • Voorbeeld: alsmorgeneengrotewerkgeveromvalt zit datniet in het model • Hardheidsclausuleblijftnodig