E N D
SAINS SUKAN TAHAP II TOPIK 9 TINGKAH LAKU MOTOR
Objektif Pesertamampu: • Menyatakansumbanganmodalitisensoridalamkawalan motor • Menyatakanstrukturdanfungsisistemkawalan motor dalampembelejaran • Menentukanmasa yang sesuaiuntukmemberimaklumbalas
MAKLUM BALAS Peranan Sistem Sensori Dalam Penghasilan Kemahiran Motor
SumberMaklumat • MaklumatEkstroseptif • Visual • Auditori • MaklumatProprioseptif • Dari dalaman • proprioception • kinesthesis
Persepsi visual – jenispersepsi paling aktifdalamproseskawalan motor. 2 fenomenapersepsi visual: (a) dominan visual dan (b) desepsi visual. Dominan visual adalahfenomenadimanasistempersepsilebihmengutamakanrangsangan visual berbandingrangsangansumberreseptor lain Desepsi visual adalahfenomenadimanasistempersepsimemberigambaranberlainanterhadaprangsangan visual berbandingkeadaansebenar. Fenomena ‘Visual Dominance’ dan ‘Visual Deception’
Skema Penerimaan Imej Visual Cahaya (maklumat foto) menerusi kornea Mata tindakankanta; saizkantadikawalolehototciliary; dinamikasaizkantamemastikanimej yang sampaike retina mempunyaifokustinggi ditapiske Iris kawalkuantiti cahaya yang diterimamenerusikawalan diameter pupil difokuske Retina
SISTEM VISUAL 4 proses visual major Refraksi cahaya dan pemfokusan imej ke reseptor sensori mata 1 2 Transduksi tenaga cahaya ke impuls saraf 3 Pemprosesan saraf peringkat awal dan transmisi impuls ke otak 4 Pemprosesan maklumat visual dalam otak
Visual Field atauLapang Visual • Jumlahsinarcahaya yang mengujamatapadasesuatumasaadalahlapang visual
Maklumat Visual • Time to contact (Masa Untuk Kontek) • Looming – pembesaran sudut α = pembesaran imej • Memberi maklumat mengenai masa untuk kontek
Propriosepsi Visual • Optical Array • Maklumatmengenaikedudukanrelatifkepadaobjekdalampersekitaran • Optical Flow • Alirancahaya yang memberimaklumatmengenaipergerakanobjekdan/ ataupergerakanorgnasima Maklumat visual tidakhanyamaklumateksteroseptif…tetapijugasumbermaklumatproprioseptif
SISTEM VISUAL SistemFokal Sistem visual advance yang membolehkanmekanismepersepsisecarasedar. Berperanandalampemfokusanimejdanmaklumatkinematik. Sistem Ambient Sistem visual primitif yang melibatkanmekanismepersepsitanpasedar. Mekanismepersepsi visual adalahberdasarkanmaklumataliranoptik(optical flow) danpropriosepsi visual.
SISTEM FOKAL SISTEM AMBIENT Lokasi bidang visual di bahagian pusat (central) sahaja Lokasi bidang visual di bahagian pusat (central) dan periferi Tahap kesedaran (awareness) tinggi Tahap kesedaran (awareness) rendah Fungsi tidak terjejas dalam keadaan cahaya rendah Fungsi terjejas dalam keadaan cahaya rendah Persoalan; Di mana kah? Persoalan; Apa kah?
Sistem Visual & Kawalan Motor Sistem Fokal Sistem Ambient Mekanisme kawalan motor secara sedar; melibatkan tahap pemprosesan maklumat yang agak tinggi Mekanisme kawalan motor tanpa sedar; melibatkan tahap pemprosesan maklumat di peringkat perantaraan
ReseptorKutaneous • Maklumatmengenaisentuhandantekanan
Spindle OtotKEDUDUKAN ANGGOTA BADAN DAN PERGERAKANMELALUI PERUBAHAN UKURAN OTOT
Golgi Tendon OrganTension Otot Golgi Tendon Organ
Eferen Sistem Saraf Pusat Sistem Efektor Maklumbalas sensori Mekanisme Kawalan Aksi 1 • Mekanismekawalanpergerakanjenisperlahandanberterusan. Mekanisme kawalan ‘closed-loop’ (lingkaran tertutup) • membalassensoribolehmempengaruhilakuan yang sedangberlaku • modifikasilakuanbolehberlakusemasaaksimasihberlangsung.
CONTOH SISTEM KAWALAN LINGKARAN TERTUTUP PERBEZAAN SEJUK/PANAS PUSAT KAWALAN SUHU INGIN Pembanding PENGHAWA DINGIN SUHU SEBENAR ALIRAN UDARA
SistemKawalanLingkaranTertutup • Sistemkawalan yang menggunakanmaklumbalasdanpengenalpastianralatuntukmengenalpastidanmembetulkangerakbalasuntukmencapaimatlamatpergerakan • Aplikasidalampergerakan yang perlahan
MEKANISME CLOSED LOOP RALAT Input Eksekutif KEINGINAN Pembanding Efektor MAKLUMBALAS Output
RALAT RANGSANGAN EKSEKUTIF IDENTIFIKASI RANGSANGAN PEMILIHAN GERAK BALAS PEMPROGRAMAN GERAK BALAS KEINGINAN Pembanding EFEKTOR PROGRAM MOTOR MAKLUMBALAS PROPRIOSEPTIF KORDA SPINA OTOT MAKLUMBALAS EKSTROSEPTIF GERAK BALAS
KOMPONEN MEKANISME CLOSED LOOP RALAT Input • Perwakilan kualiti sensori • aksi sasaran • aksi sebenar Eksekutif Membuatkeputusan Keingingan/pembetulanralat KEINGINAN Pembanding Membanding maklumbalas dan keinginan dan memaklumkan ralat Efektor Pelaksana MAKLUMBALAS Output
Mengekalkanpostur • Tracking Tasks • Kawalanuntuklakuan yang berterusan
Limitasi • Kawalanterlaluperlahan • Rapid Tracking Behavior • LakuanDiskritJangkamasaSingkat
Eferen Sistem Saraf Pusat Sistem Efektor • Mekanismekawalanuntukpergerakanjenisbalistik (laju) dandiskrit. MekanismeKawalanAksi 2 Mekanisme kawalan ‘open-loop’ (lingkaran terbuka) • Masapergerakansingkat • Maklumbalastidaksempatpengaruhisistempemerosesan. • Modifikasilakuanhanyabolehberlakubagiaksi yang baru, dantidaksemasaaksisedangberlangsung.
kecekapanproses mental seseorangindividu. prestasiproses mental dipengaruhioleh SISTEM MEMORI
3 KOMPONEN SISTEM MEMORI Berdasarkan Model Broadbent proses tumpuan selektif MEMORI SENSORI Aspek ‘periferi’ bagi memori. Fungsi sbg penerima maklumat awal. Jangkamasa maksimum pengstoran = 250 ms. Pemerosesan maklumat secara selari. MEMORI KERJA Memori jangka pendek. Kapasiti ‘pengstoran’ adalah terhad (7 + 2 item). MEMBUAT KEPUTUSAN MEMORI STOR proses raptai Memori jangka panjang atau kapasiti tiada had. Pengstoran maklumat secara kekal. Kaedah pengstoran dipengaruhi oleh proses memori kerja. proses ‘retrieval’
Teknikhafalanintensif Teknik‘chunking’ Teknik‘coding’ Antarateknik yang diaplikasiuntukmempengaruhiprosesraptaidanretrieval padasistemmemoriadalahseperti: Meraptai butir-butir maklumat yang dikehendaki di dalam bentuk asalnya. Meraptai butir-butir maklumat yang dikehendaki seperti hafalan intensif tetapi kumpulan maklumat releven di’himpun’ sebagai satu unit maklumat. Meraptai butir-butir maklumat yang dikehendaki secara simbolik; penggunaan simbol mempunyai hubungkait releven dengan ciri maklumat.
Chunking A S N M A S U P M U K M T N B I W K J P A S S T U P M U M S R T M E R A B S N M A S
Chunking – Meyusunaturmaklumatuntukmemudahkaningatan ASN MAS UPM UKM TNB IWK JPA SST UPM UMS RTM ERA BSN MAS
PerbezaanIndividu • Perbezaandidalamprestasiindividu yang disebabkanolehperbezaandalamkebolehan yang stabildanagakkekal
KebolehandanKeupayaan • Kebolehan • Ciri-ciriindividu yang stabil yang ditentukanolehgenetikdanmenjadiasasprestasiindividu • Keupayaan • Ciri-ciriindividu yang bolehberubahhasilpraktisdanmelambangkanpotensiindividuuntukmenghasilkanlakuanpadatahapcemerlang
SatuKebolehan Yang Menyeluruh? • Idea Kebolehan Motor Am disamakandengan IQ • Disangkalkeranakajianmembuktikansetiaplakuanmemerlukankebolehan yang berlainan
KebolehanPersepsi MotorFleishman, 64 • KoordinasiPelbagaiAnggota • Kebolehanmengkoordinasipergerakansebilangananggotabadan • KetepatanKawalan • Memerlukanpembetulanpergerakan, memerlukantahapkawalan yang tinggi • OrientasiRespons • Pemilihanpergerakan yang betuldalamsituasipelbagairangsangan • MasaReaksi • Pentingdalamlakuan yang memerlukanresponskepadarangsangan yang spesifik • Kawalan Kadar • Melibatkanpenghasilangerakanantisipasidanpembetulanpergerakansebagairesponskepadakeadaanpersekitaran yang berubah
DeksteritiTangan • Kebolehanmanipulasiobjek yang besarmenggunakanotot yang besar • DeksteritiJari • Memanipulasiobjek-objekkecil • KawalanLengan-Tangan • Menghasilkanpergerakanlengandantangandengantahapkawalan yang tinggi • Kecekapanpergelangantangan-jari • Pergerakanpantaspergelangantangandanjari yang tidakmemerlukanketepatan • Ketepatan (Aiming) • Menghasilkanpergerakantanganataulengan yang tepatdenganpantas
KebolehanProfisiensiFizikal • KeseimbanganTubuhBadan • KeseimbangandgnKiu Visual • Kepantasanpergerakananggota • Koordinasitubuhbadan • Stamina • Kekuataneksplosif • KekuatanStatik • KekuatanDinamik • Kekuatan torso • FleksibilitiRegang • FleksibilitiDinamik
Kepantasan pergerakan anggota Deksteriti Manual Koordinasi Anggota Profisiensi Fizikal Masa Reaksi Orientasi Respons Deksteriti Jari Pelari Pecut Pemandu F1 Pemain Bola Keranjang Pemain Boling Pemain Badminton Penerjun Jimnas
Kepantasan pergerakan anggota Deksteriti Manual Koordinasi Anggota Profisiensi Fizikal Masa Reaksi Orientasi Respons Deksteriti Jari Pelari Pecut Pemandu F1 Pemain Bola Keranjang Pemain Boling Pemain Badminton Penerjun Jimnas
PENINGKATAN KUALITI AKSI/KEMAHIRAN TURUT DIPENGARUHI MAKLUM BALAS maklumattambahan yang bolehdiperolehisemasaatauselepasaksi; bertujuansebagaipanduanuntukmempertingkatkanmutuaksi.
MAKLUM BALAS Maklumat Sensori Maklumat mengenai pergerakan (movement-related) Maklumat selain mengenai pergerakan (not movement-related) Boleh diperolehi semasa dan selepas selesai melakukan respon. Boleh diperolehi sebelum pergerakan Maklumbalas Intrinsik Maklumbalas Ekstrinsik maklumat yang boleh diperolehi secara semula- jadi oleh pelajar semasa atau setelah sesuatu pergerakan dilakukan. Pengihatan Propriosepsi Pendengaran Daya Sentuhan Bau • mengandungi maklumat mengenai kesudahan atau hasil perlakuan yang disampaikan pada pelajar daripada sumber ekstrinsik. • Pengetahuan Keputusan (KR) • Pengetahuan Prestasi (KP)
JenisMaklumbalas • MB Program • Maklumat mengenai ralat dalam corak pergerakan asas • MB Parameter • Maklumat mengenai nilai parameter • contoh kelajuan, daya • MB Visual • MB berbentuk visual contoh video • MB Deskriptif • Menghuraikan ralat dalam perlaksanaan kemahiran • MB Preskriptif • Menghuraikan ralat dalam perlaksanaan kemahiran dan mencadangkan langkah untuk mengatasi