260 likes | 402 Views
Ulla Wimmer, Sieć Kompetencyjna dla Bibliotek (KNB) BIX – Indeks biblioteczny. Ogólnoniemiecki ranking bibliotek na podstawie oceny wybranych wskaźników. BIX – Indeks biblioteczny. Cele Met odyka Ocena i prezentacja wyników Organi zacja. BIX – Indeks biblioteczny.
E N D
Ulla Wimmer, Sieć Kompetencyjna dla Bibliotek (KNB)BIX – Indeks biblioteczny Ogólnoniemiecki ranking bibliotek na podstawie oceny wybranych wskaźników
BIX – Indeks biblioteczny • Cele • Metodyka • Ocena i prezentacja wyników • Organizacja Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
BIX – Indeks biblioteczny • Dobrowolny udział bibliotek publicznych i naukowych w ocenie porównawczej • Publikacja wyników w formie rankingu • W roku 2007 w badaniu BIX uczestniczyło 244 bibliotek: • 168 bibliotek publicznych (z 2.200) • 76 bibliotek naukowych (z 350) • W tym jedna z Austrii i • 1 ze Słowenii Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Magazyn „BIX-Magazin” – rezultat BIX Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Nowe projekty i portrety bibliotek Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Tabele i rankingi Biblioteka i podst. grupy użytkowników Miejsce na liście i uzyskana łączna ilość punktów (od pierwszego miejsca malejąco) • Miejsce i ilość punktów w poszczególnych wymiarach • Dane porównawcze wskaźników Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Bank danych BIX online... …zapewnia możliwość indywidualnego porównania i opracowania wyników www.bix-bibliotheksindeks.de Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Cele BIX • przybliżenie i pokazanie zbiorów i usług oferowanych przez biblioteki • stworzenie empirycznej podstawy dialogu z założycielami/jednostkami finansującymi biblioteki • wskazanie podstaw doskonalenia jakości. Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
BIX jest przeznaczony „na zewnątrz”: • głównie dla jednostek założycielskich, sponsorów, użytkowników, mediów, opinii publicznej, administracji w dziedzinie kultury i szkolnictwa • ograniczona liczba wskaźników • wysoki poziom standaryzacji • duże zagęszczenie wyników (ranking) • jawność uczestnictwa • atrakcyjna forma prezentacji Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Ocena wskaźnikowa „na potrzeby wewnętrzne”“: • Przygotowanie danych jako podstawy dla podejmowania decyzji zarządczych: • wielość różnych danych i wskaźników • indywidualne opracowanie • zróżnicowany dostęp • ew. dane niejawne • sposób prezentacji odgrywa mniejszą rolę Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Metodyka BIX • Metodyka to tylko jeden element oceny biblioteki! • Nie ma metodyki doskonałej! Złota reguła oceny funkcjonalnej: • nakład/czas/przygotowanie metodyki • (wskaźniki, ścieżki obliczeniowe, definicje, kontrola danych) <= (mniejsze lub równe) • nakład/czas/opracowanie wyników • (sposób prezentacji, opracowanie, interpretacja, działania PR) Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Podział bibliotek na kategorie: • Dwa odrębne indeksy: • dla bibliotek publicznych 5 kategorii wg wielkości jedn. samorządowej • dla bibliotek naukowych 3 kategorie wg typów • 8 kategorii, w każdej ok. 20 – 45 bibliotek • 8 pierwszych miejsc, 8 drugich miejsc itd. Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Zestawy wskaźników w 4 wymiarach („Balanced Scorecard“)(Stand: BIX 2008) Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Wskaźniki dla bibliotek naukowych BIX-WB p. N. = podstawowe grupy użytkowników = studenci + wykładowcy uczelni macierzystej Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Zaangażowanie bibliotek • BIX-WB wymaga wprowadzenia 24 danych podstawowych • 11 pobieranych jest 1:1 z DBS • 8 oblicza się na podstawie danych DBS • 5 nie pochodzi ze statystyk bibliotecznych DBS • 2 z nich wymagają notowania/szacowania czasu pracy • 1 z nich (korzystanie wirtualne) wymaga centralnej infrastruktury (wprowadzone po raz pierwszy w 2008 r.) Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Przepływ i jakość danych • Jawność rankingu wymaga zachowania nadzwyczajnej jakości danych! • Wszystkie dane oparte na badaniach własnych! • Wprowadzanie danych online i opracowanie w Excelu • Sprawdzenie wiarygodności pod względem matematycznym • Sprawdzenie wiarygodności przez dwie doświadczone koleżanki (Korekty w przypadku 98-100% bibliotek) • Pierwsze wyliczenie indeksu • Sprawdzenie przez redakcję BIX i biblioteki(Korekty w przypadku 20-30% bibliotek) • Drugie wyliczenie indeksu • Końcowe sprawdzenie przez biblioteki • Publikacja wyników Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Od danych podstawowych do indeksu Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Interpretacja jako część oceny biblioteki • Żaden wynik liczbowy nie jest jednoznaczny! • Każdy wynik może działać pozytywnie lub negatywnie! • Interpretacja i przetworzenie wyników jest potrzebne zawsze jako część składowa oceny • Prezentacja wyniku to także część koncepcji Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Podstawowa zasada BIX: dobrowolność udziału! • Publiczna ocena wyników wymaga odwagi • Nie można oceniać wyników gdy brak gotowości współpracy • Zestaw wskaźników nie zawsze pasuje do sytuacji/biblioteki • Biblioteki mogą już odnosić korzyści z racji udziału w BIX • BIX działa na rzecz *wszystkich* bibliotek! Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Działania PR z zastosowaniem BIX • Ogólnokrajowa informacja prasowa i wysyłka BIX-Magazin do organizacji i stowarzyszeń, do administracji kulturalnej i szkolnictwa • Biblioteki otrzymują wzory informacji prasowej i prezentacji, dyplomów, plakiet • Bardzo duży odzew w prasie, dużo „odniesień regionalnych “ • Brak sformalizowanego powiązania z rankingami szkół wyższych lub modelami finansowania Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Potencjał argumentacyjny BIX: • Wykorzystanie wyników negatywnych: • „najniższy udział odnowienia zbiorów “ • „wyraźnie zbyt mała powierzchnia “ • Liczne możliwości przekazu pozytywnego: • „w ścisłej czołówce”: 24 biblioteki • Miejsce w TOP 5 danego wymiaru: 85 biblioteki • Miejsce w kraju związkowym w danym wymiarze... • ale również: • ... Zatrudnienie powyżej przeciętnej • Biblioteka czynna zbyt krótko... Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Formy prezentacji ocen bibliotecznych Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Powstanie indeksu BIX • 1999: Fundacja Bertelsmanna i Deutscher Bibliotheksverband zapoczątkowują projekt BIX dla bibliotek publicznych • inicjatywa ze strony bibliotek, a nie twórców projektu! • 2003-4: eksperci bibliotekarstwa opracowują wskaźniki BIX-WB • wysokie profesjonalne standardy! • Grupa sterująca z udziałem 20 przedstawicieli bibliotek i ekspertów określa dalszy rozwój BIX • biblioteki zachowują możliwość wpływu! • 1999 – 2005: Fundacja Bertelsmannaopracowuje i finansuje projekt BIX w okresie 6 lat • 2005: przejęcie BIX w ramach Sieci Kompetencyjnej dla Bibliotek. Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Zarządzanie w Sieci Kompetencyjnej KNB: BIX powstaje we współpracy 6 instytucji: • dbv:kierownictwo projektu i zarządzanie uczestnikami, BIX-Magazin (współpraca z czasopismem fachowym B.I.T.-Online) • Centra biblioteczne szkół wyższych hbzi infas: bank danych i obliczenia indeksu (współpraca z Wyższą Szkołą Mediów ze Stuttgartu) • Fundacja Bertelsmanna: towarzyszenie projektowi • 2 osoby umowa o dziełodo kontroli danych Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Składki od uczestników projektu • biblioteki zawierają z dbv umowę o współpracy • roczna składka uczestnika wynosi 170 eurona pokrycie kosztów rzeczowych BIX (tj. bez kosztów osobowych) • wymagania osobowe: ok. 1,5 – 2 etatu w fazie wprowadzania projektu Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de
Ważne punkty do dyskusji • Jakość i dokładność danych • Ambiwalencja wyników • Zestaw wskaźników • selekcjonuje tylko niektóre funkcje • biblioteka nie ma wpływu na niektóre czynniki • Dostosowanie do zachodzących zmian Ulla Wimmer | BIX-Redaktion | wimmer@bibliotheksverband.de