280 likes | 1.2k Views
Incidenten met gevaarlijke stoffen. Een leiddraad voor de ploeg die eerst ter plaatse is. Doel. Wij zijn geen chemici en fysici... Identificeren Gebruik van naslagwerken: + juiste interpretatie => Correcte gevaarsinschatting. Overzicht. Belang van beeldvorming tijdens aanrijden
E N D
Incidenten met gevaarlijke stoffen Een leiddraad voor de ploeg die eerst ter plaatse is
Doel • Wij zijn geen chemici en fysici... • Identificeren • Gebruik van naslagwerken: + juiste interpretatie => Correcte gevaarsinschatting
Overzicht • Belang van beeldvorming tijdens aanrijden • Identificatie van de gevaren • Gevaarsinschatting • ERICards • BIG • Chemiekaarten • ... • Hulpmiddeltjes
Overzicht • Belang van beeldvorming tijdens aanrijden • Identificatie van de gevaren • Gevaarsinschatting • ERICards • BIG • Chemiekaarten • ... • Hulpmiddeltjes
Beeldvorming • Meteo: • Wind, temperatuur, neerslag, ... • Verwachting • Betrokken product? Lek? Brand? • Omgeving • Bebouwing, scholen, ... • Slachtoffers? • Expert ter plaatse? • Chauffeur, bedrijf, ...
Overzicht • Belang van beeldvorming tijdens aanrijden • Identificatie van de gevaren • Gevaarsinschatting • ERICards • BIG • Chemiekaarten • ... • Hulpmiddeltjes
Identificatie • ADR borden • GEVI code • UN nummer • Pictogrammen • Maar ook: • Bestuurder • Bedrijf • Boorddocumenten • ...
Overzicht • Belang van beeldvorming tijdens aanrijden • Identificatie van de gevaren • Gevaarsinschatting • ERICards • BIG • Chemiekaarten • ... • Hulpmiddeltjes
Interpretatie • Afhankelijk van aard naslagwerk is weinig of veel kennis nodig om een correcte inschatting te maken • ERICards en BIG: hands-on info • Chemiekaarten en BIG: vergen reeds stevige achtergrond • Kennis van bepaalde begrippen noodzakelijk -> volgende slides
Belangrijke begrippen - Naamgeving • Stofnaam • Naam commercieel product • Chemische benaming / formule • UN-nr, CAS-nr • Voorkomen: drukhouder, verdund, ... • => Zorg dat je het juiste product opzoekt!
Belangrijke begrippen - Omschrijving • Vaste stoffen • Vloeistoffen • Gassen (samengeperst, tot vloeistof verdicht of gekoeld, opgelost) • Geur, kleur, ...
HOOFDGEVAAR (direct) 2 gas 3 ontvlambare vloeistof 4 ontvlambare vaste stof 5 verbranding bevorderende stof of organische peroxide 6 giftige stof 7 radioactieve stof 8 bijtende stof 9 diverse gevaren NEVENGEVAAR (bijkomend) 0 geen nevengevaar 1 ontploffingsgevaar 2 gevaar voor vrijkomend gas 3 gevaar voor ontbranding 4 in gesmolten toestand 5 gevaar voor oxiderende werking 6 gevaar voor vergiftiging 8 gevaar voor corrosie 9 gevaar voor een spontane en hevige reactie als gevolg van een spontane ontbinding of van de polymerisatie Belangrijke begrippen – GEVI code
Belangrijke begrippen – GEVI code • Speciale combinaties! • 22 • diep gekoeld gas • X333 • Pyrofore vloeistof, reageert gevaarlijk met water • X423 • ontvlambare vaste stof die met water gevaarlijk reageert, waarbij brandbare gassen ontstaan • X462 • ontvlambare vaste stof die met water gevaarlijk reageert, waarbij giftige gassen vrijkomen
Belangrijke begrippen – Concentraties • MAC-waarde wordt veel gebruikt (zeer conservatief) • MAC-C (ceiling of plafond waarde) • MAC-H (huid) • Nederland: interventiewaarden (1u) • VRW • AGW • LBW
Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen • Kook- en smeltpunt • Vlampunt: T voldoende damp ontsteking • Ifv omgevingstemperatuur • Zelfontbrandingstemeratuur • Relatieve dichtheid • Damp tov lucht • Vloeistof/vaste stof tov water • Ifv omgevingstemperatuur
Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen • Dampspanning: • NIET VLUCHTIG < 0,1 • bv. Ethyleenglycol ( 0.07) • WEINIG VLUCHTIG < 10 • bv. Diesel (<1) • VLUCHTIG 10 – 100 • bv. Water (26) ethanol (58.5) • ZEER VLUCHTIG 100 – 1013 • bv. Hexaan (160) - Ether (590) • UITERST VLUCHTIG > 1013 (onder druk tot vloeistof verdicht gas) • Ifv omgevingstemperatuur
Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen • Dampspanning – interpretatie • Zuurstofnood: • 100mbar op 1bar omgevingdruk • = 10l damp op 100l damp/lucht • = 90l lucht => 90 * 20,9 = 18,8% zuurstof • Vuistregel: DS/10 = max. Dampconcentratie in vol% • Vuistregel: DS*1000 = max. Dampconcentratie in ppm • Relatie met explosiegrenzen • Vb. Ethanol 58,5mbar => max. Concentratie 5,85% • => Exgrenzen: 1,1 – 7,5% => direct gevaar • Gifwolkgevoeligheid • Zeer toxisch en hoge DS => gevaarlijk!
Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen • Oplosbaarheid in water (g/100ml) • Schuimkeuze • Neerslaan gaswolk (vb. NH3, HCL dampen) • Verdunnen • Explosiegrenzen • Minimale ontstekingsenergie • Vonk staal op staal: ong. 0,25mJ • Soortelijke geleiding = elctr. oplaadbaarh. • Gevaar indien < 104 pS/m
Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen • Log P octanol/water: milieu schadelijkheid • vb. Waarde = 3 => stof lost 1000 keer beter op in octanol dan in water
Overzicht • Belang van beeldvorming tijdens aanrijden • Identificatie van de gevaren • Gevaarsinschatting • ERICards • BIG • Chemiekaarten • ... • Hulpmiddeltjes
Overzicht • Belang van beeldvorming tijdens aanrijden • Identificatie van de gevaren • Gevaarsinschatting • ERICards • BIG • Chemiekaarten • ... • Hulpmiddeltjes
Overzicht • Belang van beeldvorming tijdens aanrijden • Identificatie van de gevaren • Gevaarsinschatting • ERICards • BIG • Chemiekaarten • ... • Hulpmiddeltjes