1 / 18

BIAŁYSTOK wczoraj i dziś

BIAŁYSTOK wczoraj i dziś. historia. 1514 – pierwsza wzmianka o Białymstoku w źródłach pisanych;

Download Presentation

BIAŁYSTOK wczoraj i dziś

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. BIAŁYSTOKwczoraj i dziś

  2. historia • 1514 – pierwsza wzmianka o Białymstoku w źródłach pisanych; • 1547-1645 – Białystok własnością rodziny Wiesiołowskich. Powstaje gotycki zamek obronny. W roku 1617 marszałek wielki Krzysztof Wiesiołowski finansuje budowę murowanego kościoła katolickiego (obecnie tzw. Biały Kościół); • 1645 – Białystok wchodzi w skład starostwa tykocińskiego i staje się własnością Rzeczypospolitej;

  3. 1659 – hetman Stefan Czarniecki za zasługi oddane w wojnie ze Szwedami otrzymuje starostwo tykocińskie wraz z Białymstokiem na dziedziczną własność. Jego córka – Aleksandra Katarzyna – wnosi starostwo tykocińskie oraz Białystok w wianie Janowi Klemensowi Branickiemu. Białystok jest wówczas wsią liczącą nie więcej niż 40 zabudowań, które stoją wzdłuż trzech dróg, prowadzących z: Choroszczy, Wasilkowa i Suraża; • lata 90. XVII wieku – na podwalinach zamku obronnego Wiesiołowskich Stefan Mikołaj Branicki (syn Jana Klemensa) buduje swoją nową rezydencję. Autorem projektu jest wybitny architekt Tylman z Gameren; • 1692 – Białystok uzyskuje prawa miejskie od króla Jana III Sobieskiego; • 1726 – początek przebudowy białostockiego pałacu (architekt: Jan Zygmunt Deybel);

  4. luty 1749 – prawa magdeburskie nadaje miastu August III Sas; • wiek XVIII – rozbudowa białostockiej rezydencji przez Jana Klemensa Branickiego – hetmana wielkiego koronnego, pierwszego świeckiego senatora Rzeczypospolitej i kontrkandydata St. A. Poniatowskiego do tronu; ponadto m.in. budowa szpitala, cekhauzu, ratusza, zajazdu, poczty, pałacyku gościnnego oraz klasztoru Sióstr Miłosierdzia. Pałac i otaczające go tereny ogrodowe zyskują swój ostateczny kształt, dzięki któremu rezydencja Branickich zyskuje sobie miano „Wersalu Polskiego". Dwór Branickich dzięki mecenatowi hetmana i jego małżonki Izabeli staje się znaczącym ośrodkiem kultury. W latach 1750–1771 działa tu teatr dworski, w którym gościnnie występują największe gwiazdy operowe ówczesnych czasów;

  5. 1862 – otwarcie linii kolei warszawsko-petersburskiej, dzięki czemu następuje szybki rozwój miasta i jego fabryk włókienniczych; • przełom XIX i XX wieku – pierwsze telefony, wodociągi i tramwaje konne, w Białymstoku mieszka około 70 tysięcy ludzi; • luty 1919 – po odzyskaniu niepodległości Białystok zostaje stolicą nowo utworzonego Województwa Białostockiego;

  6. 1939-1944 – II wojna światowa - represje wobec ludności i zniszczenie 75% białostockiej zabudowy; • 27 lipca 1944 – wyzwolenie Białegostoku spod okupacji niemieckiej; • 1992 - Białystok staje się metropolitalną stolicą arcybiskupią • 1 stycznia 1999 – dawne miasto Branickich zostaje stolicą nowo utworzonego Województwa Podlaskiego.

  7. Legenda o powstaniu Białegostoku Pewnego dnia książę litewski Gedymin polując w Puszczy Bielskiej zapędził się za turem na jej północno-zachodni skraj, aż w pobliże granicy z Mazowszem. Wieczór już zapadł, gdy wreszcie dopadł zwierza nad bezimiennym strumieniem. Do najbliższego zamku w Surażu był spory szmat drogi, a w tej bezludnej okolicy nie było nawet dworu łowieckiego, jakie książęta zwykli zakładać ku swej wygodzie. Nic dziwnego zresztą, ziemie te od niedawna należały do Litwy, a choć możnowładcy domagali się, by je na zawsze zatrzymać, książę nie był pewien, czy za parę lat znów nie wrócą pod władanie Mazowsza.

  8. Ościeżnicy szybko na jednym z piaszczystych pagórków postawili książęcy namiot. Podczas gdy strzelcy zajęci byli ćwiartowaniem ubitej zwierzyny, książę odpoczywał nad strumieniem. Był dosyć wartki i w przeciwieństwie do innych rzek i strumieni w tej części puszczy - czysty. Pewnie dlatego, że dno miał piaszczyste i nie płynął, jak inne rzeki, wśród torfów. - Czysty, biały stok - powiedział książę. – Można by nad nim zbudować dwór myśliwski albo i wieś założyć... Wkrótce nad strumieniem wybudowano dwór, potem zaś i wieś, którą nazwano Biały Stok.

  9. Zabytki W Białymstoku, wbrew panującej powszechnie opinii jest wiele zabytków, które warto poznać.

  10. Pałac branickich Najcenniejszym zabytkiem Białegostoku jest niewątpliwie wybudowany w XVIII wieku i odbudowany po zniszczeniach wojennych Pałac Branickich - dzieło wybitnych architektów doby baroku, działających na ziemiach polskich. Jego obecny kształt pochodzi z czasów Jana Klemensa Branickiego i odzwierciedla ambicje królewskie hetmana. Zbudował on rezydencję, która jako jedna z nielicznych spełniała wymagania etykiety przyjmowania koronowanych gości. Nawiązywała swoim przepychem do barokowych pałaców królów francuskich, stąd nazwy: "Wersal Polski", "Wersal Podlaski", "Wersal Północy".

  11. Pałac odwiedził August II Mocny, August III Sas, Stanisław August Poniatowski, car Paweł I oraz cesarz Józef II. Od 1950 r. zabytek jest siedzibą Uniwersytetu Medycznego i jest udostępniony do zwiedzania.

  12. Dworzec PKP Budynek dworca został wybudowany podczas powstania linii warszawsko - petersburskiej w 1861 w stylu klasycystycznym. Podczas II wojny światowej zbombardowany. W 1989 roku PKP zaczęło go modernizować; remont trwał 14 lat. Został oficjalnie otwarty 28 listopada 2003. Według rankingu Gazety Wyborczej z 2008 r. dworzec PKP w Białymstoku został uznany za najpiękniejszy dworzec w Polsce.

  13. Kościół św. Rocha Kościół został zbudowany został w stylu modernistyczno-ekspresjonistycznym na planie ośmioboku i składa się z trzech stopniowo narastających brył. Pierwotnym wezwaniem miała być Gwiazda Zaranna, która miała symbolizować jutrzenkę Niepodległości. Kościół na wzgórzu św. Rocha pełni w pejzażu Białegostoku rolę szczególną, ze względu na wyjątkową rangę artystyczną. Ma on szansę stać się pomnikiem historii, trwają przygotowania dokumentacji, która wraz z wnioskiem będzie przedstawiona do oceny prezydentowi Polski, który na wniosek ministra kultury nadaje obiektom ten status.

  14. Cerkiew św. Mikołaja Obiekt został wzniesiony w latach 1843-1846 na miejscu starszej świątyni unickiej powstałej najprawdopodobniej w I poł. XVIII w. Była to największa z prawosławnych świątyń Białegostoku. W dwudziestoleciu międzywojennym jedna z dwóch czynnych cerkwi w mieście. Od 1951 jest katedrą diecezji białostocko-gdańskiej. Budowla reprezentuje styl klasycystyczny.

  15. ratusz Budowla późnobarokowa usytuowana na Rynku Kościuszki w Białymstoku, zbudowana w latach 1745-1761 z wieżą zegarową z fundacji Jana Klemensa Branickiego. Rozebrana w czasie II wojny światowej, zrekonstruowana w latach 1954-1958. Budynek nigdy nie był siedzibą władz miasta. Pierwotnie pełnił funkcje handlowe - mieściły się tu kramy, wnętrze ratusza było wykorzystywane jako hala targowa. W pobliżu stał budynek wagi miejskiej. Wieża była wykorzystywana przez strażaków, którzy obserwowali z niej teren miasta. Obecnie ratusz jest siedzibą Muzeum Podlaskiego.

  16. Bazylikaarchikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zespół świątynny w Białymstoku, złożony z dwóch połączonych ze sobą budynków kościelnych: starego (z pocz. XVII w.) oraz nowego (z pocz. XX w.). Kościół późnorenesansowy zbudowany w latach 1617-1626, murowany, wzniesiony z fundacji Piotra Wiesiołowskiego. Wewnątrz późnobarokowe wyposażenie fundowane przez Jana Klemensa Branickiego. Pierwotnie świątynia miała charakter późnogotycki z elementami renesansu mazowiecko-litewskiego. Obok Starego Kościoła Farnego znajduje się o wiele większy kościół neogotycki, wzniesiony w latach 1900-1905 wg projektu Józefa Piusa Dziekońskiego w stylu neogotyku nadwiślańskiego.

  17. Pałac Hasbacha Rezydencja białostockiego fabrykanta Ervina Hasbacha, właściciela pobliskiej tkalni, przebranżowionej po I wojnie światowej na fabrykę dykty. Pałacyk znajduje się w dzielnicy Dojlidy. Rezydencja zbudowana została w latach 80. XIX w., rozbudowana w latach 1905-1907 w stylu neorenesansu francuskiego, niderlandzkiego i toskańskiego. Wewnątrz zachowane oryginalne piece i kominki. Nieopodal pałacyku znajdowały się zabudowania fabryki, w większości spalone przez Niemców w 1944 r.

  18. koniec dziękujemy za obejrzenie prezentacji

More Related